اسفالت
آسفالت ماده‌ای است که از مخلوط کردن ماده نفتی قیر و شن و ماسه به دست آمده و در راه‌سازی و عایق کاری استفاده می‌شود و از آن در باب طهارت به مناسبت سخن رفته است.
به علّت خرابی آسفالت خیابان و کوتاهی شهرداری تصادف رخ می‌دهد و موجب خسارت جانی یا مالی می‌شود، چه کسی ضامن است؟
ملاک در ضمانت، عرفاصدق استناد تلف به فرد یا نهاد است چه بسا به خود شخص نسبت داده می‌شود و گاهی هم به فردی که ایجاد چنین وضعی را نموده است.
ملاک در ضمانت، عرفاصدق استناد تلف به فرد یا نهاد است چه بسا به خود شخص نسبت داده می‌شود و گاهی هم به فردی که ایجاد چنین وضعی را نموده است.
عنوان سوال:
به علّت خرابی آسفالت خیابان و کوتاهی شهرداری تصادف رخ می‌دهد و موجب خسارت جانی یا مالی می‌شود، چه کسی ضامن است؟
پاسخ:
ملاک در ضمانت، عرفاصدق استناد تلف به فرد یا نهاد است چه بسا به خود شخص نسبت داده می‌شود و گاهی هم به فردی که ایجاد چنین وضعی را نموده است.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] در صورت اجرای حدّ، اگر خسارت جانی به متهم برسد چه کسی ضامن خواهد بود؟
- [آیت الله بهجت] گرفتن خسارت در تصادفات وسایل نقلیه، از فرد خاطی که مقرّرات راهنمایی و رانندگی را رعایت نکرده و موجب تصادف گردیده جایز است یا نه؟
- [آیت الله سبحانی] در حادثه تصادف، مقصر فوت نموده است و مجنی علیه مجروح شده و جانی مالی ندارد آیا دیه را می توان از بیت المال پرداخت کرد؟
- [آیت الله بهجت] شخص کارگری را به اتّهامی حبس کرده اند. پس از مدّتی بی گناهی او ثابت می شود. آیا مدّتی که او را از کار کردن منع کرده اند، ضامن هستند؟ اتومبیل فردی تصادف می نماید، برای تعمیر آن مدّتی از کارش باز مانده است. آیا مقصّر تصادف، ضامن جبران خسارت درآمد وی در این مدت هست؟
- [آیت الله بهجت] اگر در اثر امر به معروف و نهی ازمنکر، ضرر جانی و مالی به شخص وارد شد، آیا آمر و ناهی که ضرر را وارد کرده ضامن است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر شخصی وسیله نقلیه خود را به کسی که گواهینامه ندارد بدهد در حالی که وی در رانندگی وارد نیست اگر آن شخص تصادف کند و موجب خسارت گردد ضمان به عهده کیست؟
- [آیت الله بهجت] اتومبیلی پس از خروج از خیابان فرعی در محلّ تقاطع (فرعی به اصلی) به دلیل موجّهی مثل رسیدن مانع یا بروز نقص فنّی متوقّف می شود. کنترل اتومبیل دیگری که در مسیر اصلی با سرعت غیر مجاز در حرکت بوده، از دست راننده خارج شده و با اتومبیل در حال توقّف، تصادف و خسارت زیادی وارد می کند. مرقوم فرمایید حکم شرعی را که کدام یک از صاحبان اتومبیل ضامن است؟
- [آیت الله بهجت] اگر چند نفر همزمان به طرف ماشینی یا قطاری سنگ پرتاب کنندو سنگ یکی از آن ها، موجب خسارت به قطار شود و یا موجب زخمی شدن فردی شود، چه کسی ضامن آن خواهد بود؟ (در صورتی که معلوم نباشد سنگ کدام یک از آن ها خسارت زده است)
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی با اتومبیل خود، در روز و در خیابان گاوی را می کشد و به اتومبیل هم خسارت وارد می شود. در صورتی که گاوهای زیادی هم وجود داشت. آیا راننده قیمت گاو را ضامن است یا نه؟ و همچنین خسارت وارده ماشین به عهده صاحب گاو می آید یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] چنانچه بنده مالک یک دستگاه اتومبیل پراید باشم و در خیابان با یک دستگاه اتومبیل سواری پژو تصادف نمایم و کارشناس راهنمایی و رانندگی بنده را مقصر حادثه اعلام نماید و زیان دیده اعلام نماید که این تصادف باعث شده که اتومبیل این جانب افت قیمت پیدا نماید و کارشناس رسمی دادگستری نیز این امر را تأیید نماید، آیا از لحاظ شرعی بنده باید جبران خسارت افت قیمت را هم بنمایم یا خیر؟
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] ضمانت بر سه قسم است و هر سه قسم هم صحیح است: 1 - شخصی ضامن دیگری می‌شود که بدهی او را بدهد، در این قسم ضمانت بدهی بدهکار به ذمّه ضامن منتقل می‌شود و بدهکار بری الذّمّه می‌شود. 2 - شخصی ضامن دیگری می‌شود که اگر در دادن بدهی کوتاهی کرد یا نتوانست آن را بپردازد، طلبکار طلب خود را از ضامن بگیرد. 3 - شخصی ضامن کسی شود که اگر خرابی به بار آورد یا مرتکب خیانتی شود، خسارت آن را بپردازد، مثلاً بگوید این کارگر را استخدام کن و اگر دزدید یا خسارت دیگری رسانید من ضامن هستم.
- [آیت الله مظاهری] اگر انسان خیال کرد کسی یا حیوانی، قصد هجوم به جان یا ناموس یا مال او را دارد و در مقام دفاع، خسارت مالی یا جانی به او وارد کرد، ولی بعد معلوم شد که او چنین قصدی نداشته و انسان اشتباه کرده است در این صورت گناه ندارد ولی ضامن خسارت است.
- [آیت الله مظاهری] اگر با رعایت مراتب دفاع، به طرف خسارت مالی یا نقص عضو وارد شود یا کشته شود، انسان ضامن نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی بدون مراعات مصلحت عابرین در جاده عمومی آب بپاشد یا برف و مانند آن را که موجب لغزندگی است در آن بریزد یا کالایی را بگذارد و یا اتومبیل خود را متوقّف نماید که موجب تنگی یا مسدود شدن جادّه شود و در اثر آن آسیب جانی یا مالی به کسی وارد گردد، ضامن خواهد بود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در اثر مسامحه و تخلّف در رانندگی، تصادفی پیش آید و آسیب جانی یا مالی به کسی برسد، راننده اتومبیل متخلّف ضامن خواهد بود.
- [آیت الله مظاهری] اگر در جایی که احتمال عبور مردم را می‌دهد گودالی بکند، در صورتی که کوتاهی کند و باعث افتادن کسی در آن شود ضامن است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر انتقال سرمایه به شهر دیگر متعارف و معمول نباشد، عامل نمیتواند بدون اجازه سرمایهگذار آن را به شهر دیگر منتقل نماید و اگر بدون اجازه او منتقلکند و از این بابت زیانی به سرمایه وارد شود، ضامن خسارت خواهد بود؛ ولی اگر سرمایهگذار اجازه داده باشد و عامل نیز در حفظ سرمایه کوتاهی نکرده باشد، ضامن نیست.
- [آیت الله اردبیلی] اگر وکیل در نگهداری مالی که در اختیار اوست کوتاهی نکند و غیر از تصرّفی که به او اجازه دادهاند، تصرّف دیگری در آن ننماید و اتّفاقاً آن مال از بین برود، ضامن نیست.
- [آیت الله سیستانی] اگر وکیل در نگهداری مالی که در اختیار اوست کوتاهی نکند ، و غیر از تصرفی که به او اجازه دادهاند ، تصرف دیگری در آن ننماید ، و اتفاقاً آن مال از بین برود ، ضامن نیست .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر وکیل در نگهداری مالی که در اختیار او است کوتاهی نکند و غیر از تصرفی که به او اجازه داده اند تصرف دیگری در ان ننماید و اتفاقا ان مال از بین برود ضامن عوض ان نیست