توهین
عنوان اهانت ،در کتب قواعد فقهی تحت عنوان «قاعده حرمت اهانت محترمات» و به مناسبت، در باب هاى مختلف فقهى آمده است.
چند نفر با هم در مورد کسی صحبت می‌کنند ولی قصد توهین به او را ندارند آیا غیبت محسوب می‌شود؟
بلی غیبت است زیرا قصد توهین در صدق غیبت شرط نیست.
بلی غیبت است زیرا قصد توهین در صدق غیبت شرط نیست.
عنوان سوال:
چند نفر با هم در مورد کسی صحبت می‌کنند ولی قصد توهین به او را ندارند آیا غیبت محسوب می‌شود؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی در مورد کسی بدون ذکر نام صحبت میکند و شنونده هم میفهمد که منظور کیست، آیا اینگونه سخن گفتن صدق غیبت میکند؟
- اگر پشت سر کسی صحبت کنند در صورتی که او همان عمل را انجام داده در صورتی که راضی نباشد که پشت سرش بگویند آیا غیبت است؟
- چند نفر مشترکافردی را با چند تیر به قتل میرسانند و معلوم نیست تیرها از چه کسی بوده و یکدیگر را تبرئه می‌کنند، حکم چیست؟
- با توجّه به این که خمس از ضروریّات دین است و منکر آن مرتدّ محسوب می‌شود، آیا اگر شخصی اعلام نماید پرداخت سهم امام7 که یک دوّم سهم خمس است در زمان غیبت امام 7 نباید پرداخت شود، آیا این شخص منکر ضروریّات دین محسوب می‌شود و حکم کافر بر او جاری است؟
- آیا رضایت شخص مقابل (غیبت شونده) به غیبت موجب جواز غیبت می‌شود؟
- آیا دفع غیبت واجب است؟
- آیا غیبت مخالف جایز است؟
- شخصی در مورد کسی غیبت میکند و شنونده آن شخص را نمیشناسد و بعد از مدّتی او را میشناسد، آیا صدق غیبت است؟
- آیا غیبت بچّه ممیّز یا غیر ممیّز جایز است؟
- آیا در مسائل سیاسی و اجتماعی غیبت جایز است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] بعضی مواقع درباره اشخاص صحبت می کنیم، در حالی که خود شخص مذکور از این مطلب آگاهی دارد، آیا این کار غیبت محسوب می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] من مدتی است که سعی می کنم که غیبت نکنم، حال اگر از یک نفر خیلی ناراحت باشم و فقط برای شوهرم درد دل کنم آن هم غیبت محسوب می شود؟
- [آیت الله سبحانی] اگر دو نفر به یکدیگر توهین کنند، فرد اول که ابتدائاً دیگری را مورد توهین قرار داده مجرم است و یا فرد دوم نیز که در پاسخ به فرد اول توهین نموده نیز مجرم و قابل تعزیر است؟
- [سایر] چرا امام زمان (عج) در عصر غیبت پنهان زندگی می‌کنند؟
- [سایر] امام مهدی (عج) در عصر غیبت چگونه زندگی می‌کنند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا تحلیل رفتار دیگران برای عبرت گیری برای مثال در عدم تفکر در مورد درستی یا نادرستی یک کار بین دو نفر که هر دو شاهد آن بوده اند غیبت محسوب می شود؟
- [سایر] امام زمان علیه السلام چگونه در عصر غیبت مردم را هدایت می‌کنند؟
- [سایر] آیا اگر پشت سر کسی که نماز نمی خواند حرفی زده شود، غیبت محسوب می شود؟
- [سایر] آیا اگر پشت سر کسی که نماز نمی خواند حرفی زده شود، غیبت محسوب می شود؟
- [سایر] آیا اگر پشت سر کسی که نماز نمی خواند حرفی زده شود، غیبت محسوب می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر دو نفر از یکدیگر طلبکار باشند، یا دو نفر از دو نفر دیگر طلبکار باشند وبخواهند طلبهای خود را بیکدیگر صلح کنند، چنانچه طلب آنان از یک جنس و وزن آنها یکی باشد مثلاً هردو ده من گندم طلبکار باشند، مصالحه آنان صحیح است و همچنین است اگر جنس طلب آنان یکی نباشد مثلاً یکی ده من برنج ودیگری دوازده من گندم طلبکار باشد ولی اگر طلب آنان از یک جنس وچیزیباشد که معمولاً با وزن یا پیمانه آن را معامله می‌کنند، در صورتی که وزن یا پیمانه آنها مساوی نباشد، مصالحه آنان اشکال دارد.
- اگر وارث میّت فقط پدر ومادر ویک پسر باشد، مال را شش قسمت می‌کنند، پدر ومادر هرکدام یک قسمت وپسر چهار قسمت آن را میبرد، و اگر چند پسر یا چند دختر باشند، آن چهار قسمت را بطور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند و اگر پسر ودختر باشند، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر ببرد.
- جنسی را که در شهری با وزن یا پیمانه معامله می‌کنند، در آن شهر انسان باید با وزن یا پیمانه بخرد، ولی میتواند همان جنس را در شهری که با دیدن معامله می‌کنند، با دیدن خریداری نماید.
- اگر وارث میّت فقط پدر یا مادر با پسر و دختر باشد، مال را شش قسمت می‌کنند، یک قسمت آن را پدر یا مادر میبرد وبقیه را طوری قسمت می‌کنند که هر پسری دو برابر دختر میبرد.
- اگر وارث میّت فقط پدر وچند دختر یا مادر وچند دختر باشد، مال را پنج قسمت می‌کنند، یک قسمت را پدر یا مادر میبرد وچهار قسمت را دخترها بطور مساوی بین خودشان تقسیم می‌کنند.
- اگر کسی دو نفر را وصی کند، چنانچه یکی از آن دو بمیرد یا دیوانه یا کافر شود، حاکم شرع یک نفر دیگر را به جای او معیّن میکند و اگر هردو بمیرند یا کافر شوند، حاکم شرع دو نفر دیگر را معیّن میکند ولی اگر یکنفر بتواند وصیّت را عملی کند، معیّن کردن دو نفر لازم نیست.
- در جایی که تار ومانند آن استعمال می‌کنند ماندنش حرام و بنابر احتیاط، نماز در آنجا باطل است.
- یک نفر میتواند برای خواندن صیغه عقد دائم یا غیر دائم از طرف دو نفر وکیل شود وامّا زوج بنابر احتیاط واجب نمیتواند از طرف زن وکیل شود و او را برای خود بطور دائم یا غیر دائم عقد کند ولی زن میتواند وکیل از زوج در قبول عقد خود بشود و احتیاط مستحبّ آن است که عقد را دو نفر بخوانند.
- اگر وارث میّت فقط برادر وخواهر پدری وچند برادر وخواهر مادری باشد، مال را سه قسمت می‌کنند، یک قسمت آن را برادر وخواهر مادریبطور مساوی بین خودشان قسمت می‌کنند وبقیه را به برادر وخواهر پدریمی دهند و هر برادری دو برابر خواهر میبرد.
- مالی را که مستأجر بابت اجاره میدهد باید معلوم باشد، پس اگر از چیزهائی است که مثل گندم با وزن معامله می‌کنند باید وزن آن معلوم و اگر از چیزهائی است که مثل تخم مرغ با شماره معامله می‌کنند، باید شماره آن معیّن باشد و اگر مثل اسب وگوسفند است، باید اجاره دهنده آن را ببیند یا مستأجر خصوصیّات آن را به او بگوید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر عیب کسی را که گوینده و شنونده هر دو میدانند، بگویند، غیبت محسوب شده و حرام است، زیرا اسلام نخواسته است که مسلمانی به بدی یاد شود.
- [آیت الله اردبیلی] یکی از گناهان کبیره که وعده عذاب بر آن داده شده، (غیبت) است و معنای (غیبت) آن است که شخص، عیب برادر یا خواهر مؤمن خود را در غیاب =============================================================================== 1 وسائلالشیعة، چاپ آل البیت، باب 147 از (أبواب أحکامالعِشرة)،ح1 و 2 و 3،ج12،ص269 و 270. او بیان کند، بلکه چنانچه هر مطلبی را درباره او نقل کند که اگر در حضور او بیان میکرد ناراحت میشد، غیبت محسوب می‌شود.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر انسان غیبت مسلمانی را کند؛ باید توبه کند و لازم نیست از آن مسلمان خواهش کند که او را حلال نماید و بنا بر احتیاط برای او از خدا طلب آمرزش کند و اگر به واسطه غیبتی که کرده توهینی از آن مسلمان شده؛ در صورتی که ممکن است باید آن توهین را بر طرف نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر انسان غیبت مسلمانی را کند، احتیاط واجب آن است که اگر مفسدهای پیدا نشود، از آن مسلمان خواهش کند که او را حلال نماید و چنانچه ممکن نباشد باید برای او از خدا طلب آمرزش کند و اگر به واسطهی غیبتی که کرده، توهینی از آن مسلمان شده، در صورتی که ممکن است باید آن توهین را برطرف نماید.
- [آیت الله خوئی] اگ- ر ان- سان غیبت مسلمانی را کند، احتیاط مستحب آن است که اگر مفسدهای پیدا نشود، از آن مسلمان خواهش کند که او را حلال نماید. و چنانچه ممکن نباشد، باید برای او از خدا طلب آمرزش کند و اگر بواسط غیبتی که کرده توهینی به آن مسلمان شده، در صورتی که ممکن است باید آن توهین را بر طرف نماید.
- [آیت الله مظاهری] غیبت از فردی که شنونده نمیشناسد، گرچه غیبت و حرام نیست، ولی موجب قساوت قلب است و مسلمان واقعی از اینگونه چیزها پرهیز میکند، مگر اینکه آن فرد مجهول، محصور در چند نفر باشد- که احتمال شناختن وی میرود- که در این صورت جایز نیست.
- [آیت الله مظاهری] افرادی که در ادارات دولتی یا مؤسسات کار می‌کنند و معمول است که مقداری از حقوق آنان را پسانداز می‌کنند که هنگام بازنشستگی بتدریج به آنان بدهند پس از بازنشستگی هر مقدار را که در هر سال به آنان بدهند جزو درآمد آن سال محسوب است و لازم نیست خمس آن را فوراً بدهند.
- [آیت الله مظاهری] اگر وارث میّت دایی و خاله پدر و مادری یا خاله و دایی مادری باشند، خویشان مادر یک ششم )سدس( میبرند اگر یک نفر باشند، و اگر متعدد باشند ثلث مال را به طور مساوی بین خود قسمت می‌کنند و بقیه به خویشان پدر و مادری تعلّق دارد که به طور مساوی بین خود قسمت می‌کنند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وارث میّت فقط یک نفر از طبقه اوّل باشد، مثلاً پدر یا مادر یا یک پسر یا یک دختر باشد، همه مال میّت به او میرسد و اگر تنها چند پسر یا چند دختر باشند همه مال را به طور مساوی قسمت می‌کنند و اگر پسر و دختر باشند، مال را طوری قسمت می‌کنند که هر پسر دو برابر هر دختر ببرد.
- [آیت الله بهجت] دو نفر که چیزی را با یکدیگر صلح می‌کنند، باید بالغ و عاقل باشند و کسی آنها را مجبور نکرده باشد و قصد صلح داشته باشند و حاکم شرع هم آنان را از تصرف در اموالشان جلوگیری نکرده باشد.