ترک
ترک یعنی انجام ندادن، مقابل فعل است.
آیا برای شخص معتاد به هروئین یامرفین در صورت مشکل بودن ترک برای او مصرف این موادّ حرام است یا جایز؟
واجب است که ترک نماید.
واجب است که ترک نماید.
عنوان سوال:
آیا برای شخص معتاد به هروئین یامرفین در صورت مشکل بودن ترک برای او مصرف این موادّ حرام است یا جایز؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا برای شخص معتاد به تریاک در صورتی که امکان ترک برای او باشد (هرچند کار بسیار مشکلی باشد) ولی او ترک نکند مصرف این مادّه حرام است یا خیر؟
- حکم استفاده از سایر موادّ مخدّر مانند، هروئین، مرفین، حشیش، چرس، ماری جوانا، ال اس دی و مواردی که اثراتی به مانند این موادّ دارند چیست؟
- تشویق و ترغیب افراد به استفاده از این موادّ و معتاد نمودن آنان چه حکمی دارد؟
- با توجّه به اینکه حرمت استفاده از موادّ مخدّر مانند حرمت شراب خواری در جامعه شیوع پیدا نکرده است تا آنجا که در عرف عوام اکثر اعتقاد به حلّیت آن دارند آیا با توجّه به عوارض خطرناک و منفی اعتیاد می‌توان گفت که حرمت موادّ مخدّر مساوی با حرمت شراب خواری است و از احادیث شدیدی که در خصوص مشروبات الکلی آمده به منظور مبارزه فرهنگی با اعتیاد استفاده کرد به ویژه در مواردی مانند هروئین و حشیش که اثراتی مانند مشروبات الکلی دارند علی الخصوص که امروزه ضرر موادّ مخدّر برای جامعه ما به مراتب بیشتر از مشروبات الکلی است؟
- آیا مصرف موادّ مخدّر در معالجات و درمان دردها مطلقااشکال ندارد؟ و یا فقط در صورت انحصار درمان به آنها جایز است؟
- شخصی موادّ الکلی (مشروبات) مصرف می‌کند ولی خودش می‌داند که اگر به علّت بیماریش مصرف نکند می‌میرد تکلیف چیست؟
- آیا مطلق مصرف حشیش (ماری جوانا) به عمل آمده از شاهدانه که عموماً موجب مفسده‌های متعدّدی می‌گردد حرام است یا جایز
- آیا شخص بدون مجوّز پزشک به بهانه استفاده دارویی و با تشخیص شخصی می‌تواند از موادّ مخدّر استفاده کند؟
- آیا تبلیغ موادّ مخدّر برای دیگران و تعریف از آن جایز است و آیا افرادی بطور خودسرانه می‌توانند با عنوان دارو برای دیگران تجویز کنند و موادّ را در اختیار آنان قرار دهند؟
- با توجّه به عمومیت یافتن استفاده از موادّ مخدّر آیا بر دولت اسلامی واجب است که در جهت ترک معتادان و درمان آنان اقدام نماید و یا اینکه فقط بر خود افراد واجب است که با هزینه شخصی اقدام به ترک نمایند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] چرا یک فرد معتاد به مواد خود به تنهایی قادر به ترک نیست؟
- [سایر] باسلام برادری دارم 27ساله که معتاد به تریاک (خوردن ) بود حدود 2هفته است که تحت نظر پزشک اقدام به ترک کرده است . چه مواد غذایی مصرف کند که زودتر سر حال شود ؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا شروع به استعمال دخانیات حرام است؟ اگر فرد معتاد مصرف دخانیات را به مدّت چند هفته یا بیشتر ترک کند آیا حرام است که دوباره به استعمال آن بپردازد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به عمومیّت یافتن استفاده از موادّ مخدّر، و مفاسد مترتّب بر آن، نیاز است که احکام مربوط به این موضوع به صورت واضح مشخّص شود، و در اختیار عموم قرار گیرد. مستدعی است در خصوص موارد زیر نظر مبارک را مرقوم فرمایید. 1 حکم استفاده از انواع موادّ مخدّر، مانند: تریاک، هروئین، مرفین، حشیش، چرس، ماری جوانا، ال، اس، دی، و موادّی که اثراتی به مانند این مواد دارند، برای معتاد و غیر معتاد چیست؟ 2 حکم خرید و فروش موادّ مخدّر چیست؟ آیا شخص در صورت فروش یا خرید مواد، مالک پول دریافتی، یا مادّه خریداری شده می شود؟ 3 حکم شرکت در جلساتی که در آن از موادّ مخدّر استفاده می شود چیست؟ در مواردی که احتمالِ خطرِ معتاد شدن وجود داشته باشد چه می فرمایید؟ 4 ارتباط جوانان با افراد معتاد، به ویژه در مواردی که می تواند زمینه ای برای اعتیاد آنان باشد، چه حکمی دارد؟ 5 حکم ازدواج با افراد معتاد چیست؟ آیا سختگیری خانواده ها در خصوص شرط عدم اعتیاد مرد برای ازدواج، می تواند مجوّز شرعی داشته باشد؟ 6 آیا بر افراد واجب است که از باب امر به معروف و نهی از منکر، افراد معتاد را به ترک اعتیاد وادار سازند؟ 7 آیا بودن مجوّز پزشک، و به بهانه استفاده دارویی و با تشخیص شخصی، می توان از موادّ مخدّر استفاده کرد؟ 8 حکم استفاده تفنّنی و سرگرمی از موادّ مخدّر، به خصوص تریاک چیست؟ به ویژه که امروزه استفاده تفنّنی از این مواد، بیشترین کمک به فروشندگان این مواد است، و آنها را در گسترش آن یاری می کند. 9 با نظر به این که شروع اعتیاد اکثر افراد معتاد به موادّ مخدّر از سیگار بوده، و علّیّت مُقدِّمی آن برای اعتیاد به این مواد غیر قابل انکار است، حکم استفاده از سیگار، به خصوص برای نوجوانان و جوانان چیست؟
- [آیت الله سبحانی] فتوای حضرتعالی در خصوص مواد مخدّر افیونی از قبیل تریاک و مشتقّات آن، هروئین و کراک و امثال آن چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آماده کردن و تهیه مواد مخدّر اعم از اینکه از مواد طبیعی باشند مثل مورفین، هروئین، حشیش و ماری جوانا، یا از مواد مصنوعی مثل L.S.D. و غیر آن چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] آیا کاشت و تولید مواد مخدر و حمل و نگهداری آن و خرید و فروش و مصرف آن و هرگونه همکاری با قاچاقچیان مواد مخدر و نیز تولید، نگهداری، فروش و مصرف قرص های روانگردان جایز است؟
- [سایر] آیا می‌توانم با فردی معتاد که قول داده است پس از ازدواج ترک کند، ازدواج کنم؟
- [سایر] تأثیر آموزه های دینی بر اعتیاد چیست ؟ آیا در دین فاکتور هایی وجود دارد که شخص اگر آنها را دارا باشد معتاد نمی شود و اگر قبلا معتاد بوده با رعایت کردن آن ترک کند ؟ لطفاً چند منبع معتبر نیز در این مورد معرفی نمایید. باتشکر.
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا مصرف کردن مواد قندی که دارای ماده sugar alcohol یا شکر الکل هستند با توجه به اینکه اینها در بازار فراوانند جائز است یا خیر ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که به واسطه نداشتن زن به حرام می‌افتد، واجب است زن بگیرد گرچه وجوب اختیار ترک حرام به حال خود باقی است.
- ساختن ظرف طلا و نقره و مزدی که برای آن می‌گیرند جائز است اگرچه احتیاط استحبابی ترک آن است.
- مساجدی که در مسیر خیابانها قرار می‌گیرد و جزو خیابان می‌شود، ظاهر این است که بعد از خیابان شدن از عنوان مسجد بودن خارج می‌شود بنابراین باید در اینگونه موارد ما بین احکام مربوط به عنوان مسجدیّت واحکامی که تابع صدق عنوان مسجد بودن وصدق نکردن آن است وبین احکام وقف تفصیل قائل شد از جمله احکام مسجد این است که حرام است نجس کردن مسجد وواجب است برطرف کردن نجس از مسجد و جائز نیست شخص جنب و یا زن حائض مکث در مسجد کند و دیگر احکامی که تابع عنوان مسجد بودن است، این قبیل احکام با برطرف شدن عنوان مسجدیّت برداشته می‌شود، گرچه احتیاط مستحبّ آن است که با رفتن عنوان مسجدی، آن احکام باز رعایت شود. و از احکام وقف بودن این است که جائز نیست تصرّف کردن در مواد موجود در محل وقف از سنگ وچوب وخود زمین وغیره وجائز نیست خرید وفروش آنها مگر این که با اجازه حاکم شرع یا وکیل او که آنچه پس از خراب شدن قابل فروش بوده باشد، بفروشند ومبلغ آن را در نزدیکترین مسجد دیگری مصرف نمایند و یا خود مواد باقیمانده بنا را در مسجد دیگر نزدیک آن مصرف نمایند و از این بیان حکم مدارس وحسینیه‌هایی که در مسیر خیابانها قرار می‌گیرند وخراب می‌شوند، معلوم گردید در صورتی که وقف بوده باشند با خراب کردن آنها زمین ومواد بنا از وقفیّت خارج نمی‌شود وتصرّف در آنها وخرید وفروش آنها جائز نیست مگر با اجازه حاکم شرع یا وکیل اوکه پس از فروش پول آنها را در نزدیکترین مدرسه یا حسینیّه دیگری‌مصرف کنند و یا خود مواد باقیمانده را در اینگونه محلها با رعایت نزدیکترین آنها بکار ببرند.
- خوردن وآشامیدن چیز نجس حرام است و همچنین است بنابر احتیاط واجب خورانیدن آن به دیگری واما خورانیدن آن به اطفال جائز است اگرچه بنابر احتیاط مستحب ترک آن است و اگر خود طفل غذای نجس را بخورد یا با دست نجس غذا را نجس کند و بخورد، لازم نیست از او جلوگیری کنند.
- اگر نذر کند که کار حرام یا مکروهی را انجام دهد، یا کار واجب یا مستحبّی را ترک کند، نذر او صحیح نیست.
- حاضر نشدن به نماز جماعت از روی بی‌اعتنایی جائز نیست، وسزاوار نیست که انسان بدون عذر نماز جماعت را ترک کند.
- اگر چیزی که می‌شود استفاده حلال از آن ببرند به قصد این بفروشد که آن را در حرام مصرف کنند مثلاً انگور را به این قصد بفروشد که از آن شراب تهیّه نماید، معامله آن حرام وباطل است.
- کسی که زنش سیّد است بنابر احتیاط واجب نباید به او خمس بدهند که به مصرف مخارج خودش برساند ولی اگر مخارج دیگران بر آن زن واجب باشد ونتواند مخارج آنان را بدهد و آنان واجب النفقه مرد نباشند، جائز است انسان خمس به آن زن بدهد که به مصرف آنان برساند.
- اگر ملکی را برای تعمیر مسجدی وقف نمایند، چنانچه آن مسجد احتیاج به تعمیر ندارد وانتظار هم نمی‌رود که تا مدّتی احتیاج به تعمیر پیدا کند، نمی‌توانند عایدات آن ملک را به مصرف مسجدی که احتیاج به تعمیر دارد برسانند بلکه باید ذخیره کنند مگر آن که احتمال تلف داده شود که در اینصورت جائز است به مصرف تعمیر مسجد دیگری برسانند.
- حرف زدن در هنگام خطبه جائز نیست، امام باشد یا مأموم، چنانچه حرف زد مرتکب حرام شده ولی موجب بطلان خطبه ونماز نمی‌شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] خوردن یا استعمال انواع موادّ مخدّر مانند تریاک، هروئین، حشیش و نظایر آن و همچنین استفاده از قرصهای مخدّر و روانگردان و نظایر آن که انسان را از حالت عادی خارج می‌کند، حرام است.
- [آیت الله بهجت] اگر چیزی را که می‌شود استفاده حلال از آن ببرند، به این شرط بفروشد که آن را در حرام مصرف کنند، مثلاً انگور را به این شرط بفروشد که از آن شراب تهیه نمایند، معامله آن حرام و باطل است، اما اگر معلوم باشد که خریدار در حرام مصرف می‌کند، ولی فروشنده شرط نمی‌کند و همچنین قصد او، مصرف در حرام و کمک به خریدار در این امر نیست، بنابر اظهر معامله جایز است، اگرچه در صورت عدم عُسر و حرج اَولی و احوَط ترک آن است، و همین حکم برای فروختن غذا به کسی که در ماه رمضان از روی معصیت افطار می‌کند جاری است.
- [آیت الله وحید خراسانی] ساختن مجسمه جاندار حرام است و همچنین نقاشی ان بنابر احتیاط و خرید و فروش و نگهداری ان جایز است اگر چه احوط ترک است
- [آیت الله سبحانی] تریاک کشیدن حرام است و اشخاصی که معتاد به کشیدن تریاک هستند و نمی توانند ترک کنند و با این حال نمی توانند روزه بگیرند می توانند به مقدار دفع ضرورت تریاک بکشند، و روزه را واجب است بگیرند. 2. جماع
- [آیت الله اردبیلی] خرید و فروش مست کننده‌ها و مواد مخدر، حرام و معامله آنها باطل است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] معامله دواهایی که در آن عین نجس به کار رفته بنا بر مشهور باطل است، ولی اگر متنجّس باشد، چنانچه منافع غالبی آن حرام نباشد و آن را به شرط مصرف کردن در کار حرام معامله نکنند، معامله صحیح و جایز است مگر این که معامله سبب گردد که مشتری آن را در کار حرام صرف کند که معامله حرام ولی صحیح است.
- [آیت الله بهجت] ساختن مجسمه موجودات جاندار حرام است، اما نگهداری آن برای مقاصد غیر حرام بنابر اظهر جایز است، و نیز معامله به همین مقصود مانعی ندارد، اگرچه احتیاط مستحب در ترک آن است، و نقاشی موجودات جاندار بنابر اظهر حرام نیست، اگرچه احتیاط در ناقص یا جدا کشیدن آن است.
- [آیت الله خوئی] مساجدی که در مسیر خیابانها قرار می‌گیرد و جزو خیابان می‌شود ظاهر این است که بعد از خیابان شدن از عنوان مسجد بودن خارج می‌شود بنابر این باید در این گونه موارد مابین احکام مربوط به‌عنوان مسجدیت و احکامی که تابع صدق عنوان مسجد بودن و صدق نکردن آن است و بین احکام وقف و تفصیل قائل شد از جملة احکام مسجد این است که حرام است نجس کردن مسجد و واجب است برطرف کردن نجس از مسجد و جایز نیست شخص جنب یا زن حائض وارد مسجد شود و دیگر احکامی که تابع عنوان مسجد بودن اوست، این قبیل احکام با برطرف شدن عنوان مسجدیت برداشته می‌شود، گرچه احتیاط مستحب آن است که با رفتن عنوان مسجدی، آن احکام باز رعایت شود. و از احکام وقف بودن این است که جایز نیست تصرف کردن در محل وقف از سنگ و چوب و خود زمین و غیره و جایز نیست خرید و فروش آنها مگر با اجازة حاکم شرع یا وکیل او که آنچه پس از خراب شدن قابل فروش بوده باشد بفروشند و مبلغ آن را در نزدیکترین مسجد دیگری مصرف نمایند و یا خود مواد باقیماندة بنا را در مسجد دیگر نزدیک آن مصرف نمایند و از این بیان حکم مدارس و حسینیه‌هائی که در مسیر خیابانها قرار می‌گیرند و خراب می‌شود، معلوم گردید درصورتی که وقف بوده باشند با خراب کردن آنها زمین و مواد بنا از وقفیت خارج نمی‌شود و تصرف در آنها و خرید و فروش آنها جایز نیست مگر با اجازه حاکم شرع یا وکیل او که پس از فروش پول آنها را در نزدیکترین مدرسه یا حسینی دیگری مصرف کنند و یا خود مواد باقیمانده را در اینگونه محلها با رعایت نزدیکترین آنها به کار ببرند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . ساختن مجسمه حرام است، و احتیاط واجب، ترک خرید و فروش آن است.
- [آیت الله بهجت] خرید و فروش دارویی که موقع درست کردن با شراب مخلوط کرده باشند، در صورتی که شخص مریض چاره‌ای به‌جز استفاده از آن دارو را ندارد، بنابر جواز استشفا به حرام، بعید نیست جایز باشد.