تلویزیون
آلات مشترکه ابزار مورد استفاده در حلال و حرام را گویند.
اگر در رادیو و تلویزیون، توسط گوینده‌ای مسئله‌ای بیان شود از نظر شرع چه مقدار می‌توان به آن اطمینان داشت و عمل کرد؟
شخصی که در رادیو یا تلویزیون مسئله می‌گوید در صورتی می‌توان حرف او را قبول نمود که او را از نظر علم و تقوی بشناسد، و الاّ اعتماد به گفته او مشکل است.
شخصی که در رادیو یا تلویزیون مسئله می‌گوید در صورتی می‌توان حرف او را قبول نمود که او را از نظر علم و تقوی بشناسد، و الاّ اعتماد به گفته او مشکل است.
عنوان سوال:
اگر در رادیو و تلویزیون، توسط گوینده‌ای مسئله‌ای بیان شود از نظر شرع چه مقدار می‌توان به آن اطمینان داشت و عمل کرد؟
پاسخ:
شخصی که در رادیو یا تلویزیون مسئله می‌گوید در صورتی می‌توان حرف او را قبول نمود که او را از نظر علم و تقوی بشناسد، و الاّ اعتماد به گفته او مشکل است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- موزیک کلاسیک و موسیقی که از رادیو و تلویزیون پخش می‌شود چه حکمی دارد؟
- میزان و ملاک جهت ارتباط همکاری زنان و مردان در رادیو و تلویزیون در هنرهای تصویری و نمایشی چیست؟
- اگر در کشوری از شهر بزرگ آن اذان پخش شود از رادیو و تلویزیون آیا همه کسانی که میشنوند میتوانند افطار کنند؟
- آیا بنظر مبارک رادیو و تلویزیون و ضبط صوت جز مایحتاج و ضروریّات زندگی است یا خیر و چنانچه از درآمد بین سال تهیّه شود، آیا خمس به آنها تعلّق میگیرد؟
- شخصی متوجّه عنوان تقلید نبوده امّا مسئله‌ای که برایش پیش میآمده از رساله مجتهد وقت اخذ مینموده و عمل میکرده آیا این مقدار برای تحقق تقلید و بقاء پس از فوت او کافی است یا خیر؟
- نظر اسلام در مورد استفاده از یک شخص در نقش پیامبر و امامان در سینما و تلویزیون چیست؟
- اگر امر به معروف و نهی از منکر مستلزم ضرب و شتم باشد، آیا بدون اجازه حاکم شرع می‌توان اقدام کرد؟
- آیا در کفّاره ماه رمضان، می‌توان به جای یک مدّ طعام قیمت آن را به فقیر داد و به او گفته شود که فدیه است و لو آن که به او اطمینان نداشته باشیم که طعام خریداری می‌کند؟
- آیا در شرع انور اسلام یا در تاریخ ائمه اطهار7 یا متون فقهی بجا مانده از حضرات مراجع تقیلد مقدار تعزیر روزهخواری مشخص گردیده است یا خیر؟
- بنظر جنابعالی چیز نجس با چند مرتبه شستن بوسیله آب قلیل و آب کرّ پاک می‌شود و مقدار آب کرّ طبق نظر شما دقیقاچه مقدار است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] آیا برای اطمینان از ابتدای ماه، اعلام حلول ماه توسط رادیو و تلویزیون(جمهوری اسلامی) کفایت می‌کند یا تحقیق بیشتری لازم است؟
- [آیت الله مظاهری] آیا برای اطمینان از ابتدای ماه، اعلام حلول ماه توسط رادیو و تلویزیون(جمهوری اسلامی) کفایت می‌کند یا تحقیق بیشتری لازم است؟
- [آیت الله بهجت] آیا اذانی که از رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی پخش می شود، برای اطمینان یافتن از حصول وقت نماز کفایت می کند یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا گوش دادن به موسیقی رادیو و تلویزیون، حرام است؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی به اذان رادیو و تلویزیون اعتماد نداشته باشد و یقین به دخول فجر صادق ننماید، آیا می تواند پس از پخش اذان از رادیو و تلویزیون باز هم غذا بخورد؟
- [سایر] آیا اذانی که از رادیو و تلویزیون جمهوری اسلامی پخش می‌شود، برای اطمینان یافتن از حصول وقت نماز کفایت می‌کند یا خیر؟ منظور از یقین در وقت نماز چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا دیدن یا شنیدن برنامه های طنز از رادیو و تلویزیون اشکال دارد؟
- [سایر] آیا با شروع اذان مغرب رادیو و تلویزیون، افطار روزه جایز است؟
- [آیت الله سیستانی] آیا جواب سلام دادن به مجریان تلویزیون و گویندگان رادیو می دهند واجب است ؟
- [آیت الله بهجت] اگر آیه سجده دار را از رادیو یا تلویزیون بشنویم؛ آیا سجده لازم است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر خمس مال حلال مخلوط به حرام را بدهد و بعد بفهمد که مقدار حرام بیشتر از خمسبوده، بنابراحتیاط واجببایدمقداریکه میداند از خمس بیشتر بوده، با اذن حاکم شرع از طرف صاحب آن صدقه بدهد.
- رادیو و تلویزیون هم دارای منافع حلال و عقلایی بسیار و هم دارای منافع حرام است وجائز است انتفاع بردن از آنها به نحو حلال از قبیل اخبار و مواعظ و نشان دادن چیزهای حلال برای تعلیم وتربیت صحیح یا نشان دادن کالاها و عجایب خلقت از برّ وبحر، وامّا چیزهای حرام از قبیل پخش غنا و موسیقی و اشاعه منکرات و پخش قوانین خلاف اسلام و مدح خائن و ظالم و ترویج باطل و ارائه چیزهائی که اخلاق جامعه را فاسد و عقاید آنان را متزلزل می‌کند حرام و معصیت است و شنیدن و نگاه کردن آنها هم جائز نیست.
- کسی که می‌گوید فقیرم وقبلاً فقیر نبوده چنانکه از گفته او اطمینان پیدا نشود، احتیاط واجب آن است که به او زکاْ ندهند ولی اگر قبلاً حالش معلوم نبوده به گفته او که فقیرم می‌توان زکاْ دارد ولو گمان به راستگویی او نداشته باشد.
- اگر انسان به گفته کسانی که از روی قاعده علمی وقت گرفتن خورشید وماه را میدانند، اطمینان پیدا کند که خورشید یا ماه گرفته، بنابر احتیاط واجب باید نماز آیات را بخواند، و نیز اگر بگویند فلان وقت خورشید یا ماه میگیرد وفلان مقدار طول میکشد وانسان به گفته آنان اطمینان پیدا کند، بنابر احتیاط واجب باید به حرف آنان عمل نماید مثلاً اگر بگویند آفتاب فلان ساعت شروع به باز شدن می‌کند، احتیاطاً باید نماز را تا آنوقت تأخیر نیندازد.
- ملکی که مقداری از آن وقف است ومقداری از آن وقف نیست اگر تقسیم نشده باشد، حاکم شرع یا متولّی وقف میتواند با نظر خبره، سهم وقف را جدا کند.
- انسان میتواند در بین سال هر وقت منفعتی به دستش آمد خمس آن را بدهد بعد از این که اطمینان پیدا کند که از مصارف سالش زیاد میآید و جائز است دادن خمس را تا آخر سال تأخیر بیندازد، و اگر برای دادن خمس، سال شمسی قرار دهد با مصالحه با حاکم شرع یا وکیل او مانعی ندارد.
- اگر انسان گندم یا جو یا خرما یا انگور را بخرد وبداند که فروشنده زکات آن را داده یا شک کند که داده یانه، چیزی بر او واجب نیست، و اگر بداند که زکات آن را نداده، چنانچه حاکم شرع بخواهد میتواند عین زکاْ را از دست مشتری بگیرد وصحّت معامله بستگی به اجازه حاکم شرع ندارد، و همچنین معامله صحیح است اگر فروشنده یا خریدار قیمت آن مقدار را بدهد و در صورتی که قیمت آن مقدار را خریدار به فروشنده داده باشد، میتواند از او پس بگیرد و به مستحقّش برساند.
- )معروف( یعنی چیزی که به حکم شرع یا عقل انجام آن واجب یا مستحب است، و)منکر( یعنی چیزی که به حکم شرع یا عقل انجام آن قبیح وحرام یا مکروه است; واز این نظر فرقی میان امور فردی واجتماعی نیست. بنابراین امر به معروف ونهی از منکر یک وظیفه عمومی است وحکومتها وافراد مردم همه در برابر یکدیگر مسئولیت دارند وباید به این وظیفه عمل نمایند.
- اگر انسان شک کند که باعضای وضوی او چیزی چسبیده یا نه چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا باشد مثل آن که بعد از گل کاری شک کند گل به دست او چسبیده یا نه باید وارسی کند یا به قدری دست بمالد که اطمینان پیدا کند که اگر بوده برطرف شده یا آب بزیر آن رسیده است.
- اگر حیوان حلال گوشت را به دستوری که در شرع معیّن شده بکشند وخون آن به مقدار معمول بیرون آید خونی که در بدنش میماند پاک است، ولی اگر بعلّت نفس کشیدن یا به واسطه این که سر حیوان در جای بلندی بوده خون ببدن حیوان برگردد، آن خون نجس است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] رادیو و تلویزیون دارای منافع حلال عقلایی و منافع حرام است از نظر اسلام و جایز است انتفاع بردن از آنها به نحو حلال، از قبیل اخبار و مواعظ از رادیو و نشان دادن چیزهای حلال برای تعلیم و تربیت صحیح، یا نشان دادن کالاها و عجایب خلقت از بر و بحر از تلویزیون و اما چیزهای حرام از قبیل پخش غنا و موسیقی مطرب و اشاعه منکرات از قبیل پخش قوانین خلاف اسلام و مدح خائن و ظالم، و ترویج باطل، و ارائه چیزهایی که اخلاق جامعه را فاسد و عقاید آنها را متزلزل می‌کند، حرام و معصیت است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] باید جواب سلام را به سلامکننده بفهماند؛ اگر چه سلامکننده کر باشد و لازم نیست جواب سلام را طوری بگوید که سلامکننده بشنود و اگر فهماندن جواب سلام به سلامکننده ممکن نباشد؛ مثل این که شخص به انسان سلام کند و به سرعت رد شود و یا از تلویزیون یا رادیو سلام بدهد، ظاهراً جواب سلام لازم نیست.
- [آیت الله مظاهری] رادیو و تلویزیون و ویدئو و مانند اینها که دارای منافع حلال و حرام است، خرید و فروش آنها و انتفاع بردن از منافع حلال آنها جایز است، ولی اگر موجب فساد اخلاقی یا متزلزل شدن عقاید باشد خرید و فروش آنها حرام است، چنانکه خرید و فروش آنها برای انتفاع بردن از آنها به نحو حرام جایز نیست.
- [آیت الله سبحانی] خرید و فروش رادیو و تلویزیون و سایر وسایلی که دارای منافع مباح و مشروع قابل ملاحظه است، جایز است، ولی هر گاه چیزی را که منافع حلال دارد به کسی بفروشند که آن را قطعاً در حرام مصرف می کند (مثلاً انگور را به کارخانه شراب سازی بفروشند)، معامله آن حرام است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خرید و فروش رادیو و تلویزیون و سایر وسایلی که دارای منافع مباح و مشروع قابل ملاحظه است، جایز است، ولی هرگاه چیزی را که منافع حلال دارد به کسی بفروشند که آن را قطعاً در حرام مصرف می کند (مثلاً انگور را به کارخانه شراب سازی بفروشند)، معامله¬ی آن حرام است.
- [آیت الله بهجت] خرید و فروش رادیو و تلویزیون، که دارای منافع حلال و حرام است، به قصد منفعت حلال مانعی ندارد؛ و همچنین است استفاده از آن در جهت حلال، ولی بههیچوجه نباید از آن استفاده حرام بکنند، و نیز باید در دسترس کسی که استفاده حرام می‌کند قرار ندهند.
- [آیت الله مظاهری] ساخت، خرید، فروش، نگهداری، دیدن و شنیدن فیلمها و داستانهایی که از تلویزیون و رادیو و نظایر آن )مثل ویدئو، ماهوار و نرم افزارهای رایانهای( پخش می‌شود اگر محرّک باشد حرام است بلکه اگر محرّک هم نباشد ولی موجب فساد اخلاق یا تزلزل عقاید شود نیز حرام است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] خرید و فروش آلات لهو مثل تار و ساز حرام است و بنا بر احتیاط سازهای کوچک که بازیچه بچه ها است نیز این حکم را دارد. و اما خرید و فروش آلات مشترکه مانند رادیو تلویزیون و ضبط صوت در صورتی که به قصد استعمال در حرام نباشد مانعی ندارد.
- [آیت الله مظاهری] در مواردی که دستور خاصی برای دیه مشخص نشده، تعیین مقدار آن با حاکم شرع است.
- [آیت الله سیستانی] اول ماه به حکم حاکم شرع ثابت نمیشود ، مگر این که از حکم او ، یا ثابت شدن ماه نزد او ، اطمینان به دیده شدن ماه حاصل شود .