بری الذمه
كسی كه چيزی برگردن او نيست.
کسی می‌داند پنج روز روزه قضا دارد نمی‌داند عمداروزه نگرفته یا مسافر بوده یا مریض بوده در این صورت پنج روز روزه قضا می‌گیرد کفّاره کدام را انجام دهد تا برئ الذمّه شود؟
فقط قضا بر او واجب است.
فقط قضا بر او واجب است.
عنوان سوال:
کسی می‌داند پنج روز روزه قضا دارد نمی‌داند عمداروزه نگرفته یا مسافر بوده یا مریض بوده در این صورت پنج روز روزه قضا می‌گیرد کفّاره کدام را انجام دهد تا برئ الذمّه شود؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که در میزان وجوب کفّاره شکّ دارد، چقدر باید بدهد تا برئ الذمّه شود؟
- شخصی یقین دارد روزه برای او ضرر دارد یا شکّ دارد یا احتمال دهد که ضرر داشته باشد روزه استیجاری گرفته در این صورت میتواند روزه بگیرد یا نه و اگر گرفت برئ الذمّه می‌شود یا خیر؟
- در رابطه با سئوال پیش اگر این عمل را کارگر انجام داده است حال گاهی کارفرما می‌داند و گاهی نمی‌داند در این مزدی که کارگر می‌گیرد، آیا برای او حلال است؟
- دختر خانمی سال اوّل تکلیفش را روزه نگرفته، وظیفهاش چیست؟ آیا کفّاره هم بر او واجب است؟
- آیا زنی که روزه نگرفته و کفاره بر گردن اوست و قدرت ادای آن را ندارد، دادن کفّاره بر عهده شوهر اوست؟
- آیا قصد خوردن و افطار کردن مبطل روزه است و قضا و کفّاره دارد؟
- فردی به گمان این که بلوغ پسرها، در سنّ پانزده سال شمسی است، ماه مبارک رمضان را روزه نگرفته، سپس معلوم شده پانزده سال قمری او تمام شده آیا بر او کفّاره لازم است؟
- اگر کسی در ماه مبارک، بواسطه نگاه کردن به منظره تهییج کننده یا نامحرم جنب شود، آیا روزه او باطل است و قضا و کفّاره دارد؟
- چنانچه در ماه رمضان شخصی روزهدار، حیوانی را وطی کرد (قبلایا دبراً، حلال گوشت یا حرام گوشت) ولی منی از او خارج نشد، آیا روزه او باطل است یا خیر؟ در صورت بطلان، آیا قضا و کفّاره دارد؟ و در فرض کفّاره آیا کفّاره او جمع است یا خیر؟
- شخص جنب در ماه رمضان وقتی سر و گردن و یا طرف راست را میشوید فجر صادق طلوع میکند، با دو فرض تقصیر و عدم تقصیر آیا روزه او قضا و کفّاره دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر شخصی روزه قضا به عهده اش بوده آن را نگرفته و به خاطر جهل کفاره تأخیر آن را نپرداخته است، آیا کفاره ساقط است؟
- [آیت الله خوئی] زنی در ماه رمضان ایام حیض روزه نگرفته بعد از ماه رمضان تا رمضان دیگر مریض بوده، آیا قضا ساقط است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا کفّاره افطار عمدی روزه، با کفّاره مریض تفاوت دارد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] زنی مریض بوده و ماه رمضان روزه نگرفته و مرض او تا سال بعد ادامه داشته است و کفّاره بر عهده او آمده ولی از خود پولی ندارد آیا کفاره زن بر عهده شوهر واجب است یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] زن بارداری که به خاطر ضرر محتمل در ماه مبارک رمضان روزه نگرفته است، بعد از ماه رمضان آیا علاوه بر قضا کفاره هم باید بپردازد؟
- [آیت الله خوئی] ماشینی که دارای بیست صندلی است، مسافر می‌داند یکی از این صندلیها نجس است، امّا نمی‌داند کدام صندلی است، وظیفه چیست؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که روزه نذری را به دلخواه و در موعد مقرر نگرفته، آیا فقط قضا کافی است یا باید کفاره هم بدهد؟ چه مقدار؟
- [آیت الله نوری همدانی] زنی که به واسطه مریض بودن در ماه رمضان روزه نگرفته و تا ماه رمضان بعدی قضای روزهها را هم نگرفته یا آنکه بدون عذر معصیت کرده و روزه خود را خورده است آیا پرداخت کفاره او بر خودش است یا شوهرش؟ و اگر بر خود اوست وقتی که تمکن بر کفاره ندارد غیر از مهریهای که از شوهر طلبکار است آیا واجب است از مهریه به اندازه کافی از شوهر خود گرفته و ادای کفاره نماید یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] آیا اگر کسی به جای قضای روزه، کفاره نقدی آن را پرداخت کند، بریء الذمه می‌شود؟
- [آیت الله مظاهری] دختری پس از گذشت چند سال از سن تکلیفش فهمیده است در زمانی که تازه به بلوغ رسیده بوده، تعدادی از روزههایش را نگرفته و تعداد آن روزهها را هم نمی‌داند. همچنین به خاطر ندارد آیا روزه خوردن او عمدی بوده یا به خاطر ضعف و یا عذر دیگری بوده است. در این صورت، اکنون از نظر قضا و کفاره چه وظیفهای دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر پدر غیر ازروزه رمضان، روزه واجب دیگری را مانند روزه نذر نگرفته باشد، احتیاط واجب آن است که پسر بزرگتر قضا نماید و همچنین است روزه مادر بنابر احتیاط مستحبّ.
- کسی که نمی‌داند روزه مسافر باطل است، اگر در سفر روزه بگیرد و در بین روز مسأله را بفهمد، روزهاش باطل می‌شود و اگر تا مغرب نفهمد، روزهاش صحیح است.
- اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش کند و بعد از یک روز یادش بیاید، باید روزه آن روز را قضا نماید و اگر بعد از چند روز یادش بیاید، باید روزه هر چند روزی را که یقین دارد جنب بوده، قضا نماید مثلاًاگر نمی‌داند سه روز جنب بوده یا چهار روز، باید روزه سه روز را قضاکند.
- اگر بداند دروغ بستن به خدا وپیغمبر روزه را باطل میکند وچیزیرا که می‌داند دروغ است به آنان نسبت دهد و بعداً بفهمد آنچه را که گفته راست بوده، روزه آن روز را تمام کند و احتیاطاً قضا نماید.
- اگر برای عذری چند روز روزه نگیرد و بعد شک کند که چه وقت عذر او برطرف شده، میتواند مقدار کمتر را روزه بگیرد اگرچه بنابر احتیاط مستحبّ باید مقدار بیشتری را که احتمال میدهد روزه نگرفته قضا نماید، مثلاً کسی که پیش از ماه رمضان مسافرت کرده ونمیداند پنجم رمضان از سفر برگشته یا ششم میتواند پنج روز روزه بگیرد اگرچه بنابر احتیاط مستحبّ، شش روز روزه بگیرد و همچنین است کسی که نمی‌داند چه وقت عذر برایش پیدا شده، میتواند مقدار کمتر را قضا نماید، مثلاً اگر در آخرهای ماه رمضان مسافرت کند و بعد از رمضان برگردد ونداند که بیست وپنجم رمضان مسافرت کرده یا بیست وششم، میتواند مقدار کمتر یعنی پنج روز را قضا کند، اگرچه احتیاط مستحب ّ آن است که مقدار بیشتر یعنی شش روز را قضا نماید.
- اگر در روزه رمضان عمداً قی کند باید روزه را قضا کند و بنابر احتیاط واجب کفّاره هم بدهد و اگر در شب جنب شود و به تفصیلی که در )مسأله 1646) گفته شد بیدار شود ودوباره بخوابد وتا اذان صبح بیدار نشود، باید قضایآن روزه را بگیرد و بنابر احتیاط مستحبّ کفّاره هم بدهد ولی اگر کار دیگریکه روزه را باطل میکند، عمداً انجام دهد در صورتی که میدانسته آن کار روزه را باطل میکند، قضا وکفّاره بر او واجب می‌شود ولی کفّاره در اماله و دروغ به خدا و رسول بنابر احتیاط است.
- اگر به واسطه مرضی روزه رمضان را نگیرد ومرض او تا رمضان سال بعد طول بکشد، قضای روزههایی را که نگرفته بر او واجب نیست و باید برای هر روز یک مدّ که تقریباً ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو ومانند اینها به فقیر بدهد اگرچه احتیاط مستحبّ آن است که بعد از صحّت، جمع بین قضأ وکفّاره نماید ولی اگر به واسطه عذر دیگری مثلاً برای مسافرت روزه نگرفته باشد وعذر او تا رمضان بعد باقی بماند روزههایی را که نگرفته باید قضا کند و احتیاط مستحبّ آن است که برای هر روز یک مدّ طعام هم به فقیر بدهد.
- اگر به واسطه مرض، یا حیض یا نفاس روزه رمضان را نگیرد و پیش از تمام شدن رمضان بمیرد، لازم نیست روزههایی را که نگرفته برای او قضا کنند.
- اگر به واسطه مرضی روزه رمضان را نگیرد و بعد از رمضان مرض او برطرف شود ولی عذر دیگری پیدا کند که نتواند تا رمضان بعد قضای روزه را بگیرد، باید روزههایی را که نگرفته قضا نماید و نیز اگر در ماه رمضان، غیر مرض عذر دیگری داشته باشد و بعد از رمضان آن عذر برطرف شود وتا رمضان سال بعد به واسطه مرض نتواند روزه بگیرد، روزههایی را که نگرفته باید قضا کند وکفّاره در فرض اوّل مستحبّ است ولی بنابر احتیاط واجب در فرض دوم لازم است.
- کسی که می‌داند مسافر است و باید نماز را شکسته بخواند، اگر فراموش کند و طبق عادت تمام بخواند و در وقت ملتفت شود باید اعاده کند و اگر اعاده نکرد در خارج وقت باید قضای آن را بیاورد و اگر بعد از گذشتن وقت بفهمد بنابر احتیاط واجب قضا لازم است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که برخی از جزئیات مسائل روزه مسافر را نمی‌داند، یا فراموش کند که مسافر است یا فراموش کند که روزه مسافر صحیح نیست و در سفر روزه بگیرد، روزه او باطل است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر بخواهد غیر از روزه رمضان، روزه دیگری بگیرد، باید آن را معیّن نماید، مثلاً نیّت کند که روزه قضا یا روزه کفّاره می‌گیرد، ولی در ماه رمضان لازم نیست نیّت کند که روزه رمضان می‌گیرد و اگر نداند ماه رمضان است یا فراموش نماید و روزه دیگری را نیّت کند، روزه ماه رمضان محسوب می‌شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که به واسطه پیری روزه نگرفته اگر بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد روزه هایی را که نگرفته قضا ندارد
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنانی که بچه شیر می دهند خواه مادر بچه باشند یا دایه، اگر روزه گرفتن باعث کمی شیر آنها و ناراحتی بچه شود روزه بر آنها واجب نیست، ولی برای هر روز همان کفاره (یک مد طعام) واجب است، بعداً نیز باید روزه را قضا کنند، اما اگر روزه برای خودشان ضرر داشته باشد، نه روزه واجب است و نه کفاره، ولی باید بعداً روزه هایی را که نگرفته اند قضا نمایند.
- [آیت الله سبحانی] اگر پدر و یا مادر غیر از روزه رمضان، روزه واجب دیگری را مانند روزه نذر نگرفته باشد، قضای آن بر پسر بزرگتر واجب نیست. احکام روزه مسافر
- [امام خمینی] اگر پدر غیر از روزه رمضان، روزه واجب دیگری را مانند روزه نذر نگرفته باشد، باید پسر بزرگتر قضا نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هر گاه فراموش کند مسافر است،یا فراموش کند که روزه مسافر باطل است و در این حال روزه بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید روزه را قضا کند.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که نمی‌داند روزه مسافر باطل است و یا این که نمی‌داند مسافر است، مثلاً گمان میکند مسافتی که طی کرده کمتر از مسافت شرعی است در حالی که بیشتر از مسافت شرعی را طی کرده است، اگر در سفر روزه بگیرد و در بین روز مسأله را بفهمد و یا بفهمد که مسافر است، روزه او باطل می‌شود، ولی اگر تا مغرب متوجه نشود، روزه او صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] کسی که می‌داند مسافر است و باید نماز را شکسته بخواند اگر فراموش کند و تمام بخواند باید اعاده کند ولی اگر وقت گذشته قضا ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پدر غیر از روزه ماه رمضان روزه واجب دیگری را مانند روزه نذر نگرفته باشد واجب است که پسر بزرگتر قضا نماید ولی اگر برای روزه اجیر شده و نگرفته باشد قضای ان بر پسر بزرگ لازم نیست