صروره
صَروره، یعنی کسی که نخستین بار حج می‌گزارد. [۱]
آیا صروره (یعنی کسی که تا کنون به حجّ مشرف نشده است) می‌تواند نایب شود، مرد باشد یا زن از طرف مرد باشد یا از طرف زن؟
نیابت صروره چه مرد باشد و چه زن جایز است، خواه از طرف مرد باشد یا از طرف زن، بله نیابت زن مخصوصاً اگر منوبٌ عنه مرد باشد کراهت دارد.
نیابت صروره چه مرد باشد و چه زن جایز است، خواه از طرف مرد باشد یا از طرف زن، بله نیابت زن مخصوصاً اگر منوبٌ عنه مرد باشد کراهت دارد.
عنوان سوال:
آیا صروره (یعنی کسی که تا کنون به حجّ مشرف نشده است) می‌تواند نایب شود، مرد باشد یا زن از طرف مرد باشد یا از طرف زن؟
پاسخ:
نیابت صروره چه مرد باشد و چه زن جایز است، خواه از طرف مرد باشد یا از طرف زن، بله نیابت زن مخصوصاً اگر منوبٌ عنه مرد باشد کراهت دارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا انجام عمره مفرده در ماههای حج پیش از عمره تمتّع جایز است؟ آیا در این مسأله فرقی بین صروره و غیر صروره هست؟
- کودک نابالغی که خوب و بد را از هم تشخیص می دهد (و ممیّز است) تمام اعمال حج را به طرز صحیح انجام داده است. آیا از صرورة بودن خارج می گردد؟ و اگر بعد از بلوغ مشرّف شود سفر دوّم او حساب می شود؟
- اگر مردی که می‌تواند در روز رمی کند برای رمی زنی نایب شود آیا می‌تواند رمی زن را در شب انجام دهد؟
- پزشکان و پرستارانی که به عنوان مأموریّت به حج مشرف می شوند، آیا حج آنها کفایت از حج واجب (حجة الاسلام) می کند؟
- اگر کسی به عنوان خدمه یک بار به حج مشرّف شود و حجّ خویش را بجای آورد، آیا می تواند در سفر دوّم، که به همین عنوان مشرّف می شود، به نیابت از پدر یا مادر متوفّایش حج بجا آورد؟ در چنین صورتی، آیا حج از عهده پدر و مادرش برداشته می شود؟
- کسانی که به جهت حجّ نیابتی به حج مشرّف می شوند، علاوه بر اعمال واجب، چه مقدار از مستحبّات را باید به نیابت از منوب عنه انجام دهند؟
- کسی که جهت انجام مناسک حج تمتع به مکه معظمه مشرف می شود درحالی که با شرکای خود تسویه حساب نکرده، حج او چه حکمی دارد؟
- در صورتی که مهریه خانمی حج تمتع باشد و با توجه به اینکه مهریه عندالمطالبه بوده بر ذمه مرد است اگر مرد به اندازه یک نفر مستطیع باشد آیا باید خود به حج برود یا مهریه را بپردازد و آیا راه حل سومی وجود دارد که صبر کند تا به اندازه دو نفر به استطاعت برسد و هر دو با هم به حج مشرف شوند؟
- اگر کسی اعمال حج به گردنش باشد و نایب بگیرد و بعد ازدواج کند و بعد از چند سال نایب بگوید که اعمال را انجام نداده تکلیف چیست؟
- زنی هستم که نیابتاً به حج مشرف شده ام آیا نذر احرام قبل از میقات برای من جایز است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] زنی که از رمی عاجز است و باید نائب بگیرد آیا می‌تواند زن را نائب خود قرار دهد یا باید نائب مرد باشد؟
- [آیت الله وحید خراسانی] منوب عنه صروره است و لازم می داند حلق را نایب صروره نیست ایا حلق لازم است یا نه
- [آیت الله خامنه ای] تکلیف شخصی که به عنوان نایب به حج مشرف می شود و می داند منوب عنه در زمان حیات خود اهل خمس نبوده است چیست؟
- [آیت الله سیستانی] آیا یک زن با مهریه خود می تواند به حج واجب مشرف شود ؟
- [امام خمینی] زنی در سال 61 برای حج شرکت نمود، ولی قبل از رفتن فوت نمود، آیا یکی از اقوام می‌تواند به جای ایشان به حج مشرف شود یا نه؟
- [آیت الله سیستانی] آیا یک زن با مهریه خود می تواند به حج واجب مشرف شود ؟
- [آیت الله مظاهری] آیا یک زن با مهریه خود می تواند به حج واجب مشرّف شود؟
- [آیت الله وحید خراسانی] انجام عمره مفرده در ماه های حج پیش از عمره تمتع جایز است یا خیر و در این مساله فرقی بین صروره و غیر صروره هست یا نه
- [آیت الله نوری همدانی] زنی برای اعمال حجّ نائب شده ولیل از اوّل عذر نداشته، حالا عذر پیدا کرده و نمیتواند خودش رمی جمرات کند، می‌تواند نائب بگیرد یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] زنی برای اعمال حجّ نائب شده ولیل از اوّل عذر نداشته، حالا عذر پیدا کرده و نمیتواند خودش رمی جمرات کند، می‌تواند نائب بگیرد یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مرد اذان زن را بشنود اذان از او ساقط نمی شود، ولی اگر زن اذان مرد را بشنود اذان از او ساقط می شود.
- هرگاه میت مرد را مرد غسل دهد و یا میت زن را زن غسل دهد، جایز است غیر از عورت، بدن او را برهنه کند.
- اگر مرد طواف نساء را که یکی از اعمال حج است به جا نیاورد، زن که به واسطه احرام بستن بر او حرام شده بود حلال نمی شود، این حکم درباره زن نیز ثابت است، ولی اگر بعداً طواف نساء را به جا آورند به یکدیگر حلال می شوند.
- مرد نمی تواند با قصد لذت به بدن مرد دیگر نگاه کند و نگاه کردن زن به بدن زن دیگر نیز با قصد لذت حرام است.
- هرگاه کسی زنی را برای خود عقد نماید، هر چند با او نزدیکی نکرده باشد، مادر و مادر مادر آن زن و مادر پدر او هر چه بالا روند به آن مرد محرم می شوند، ولی دختر زن و نوه دختری و پسری آن زن در صورتی به آن مرد حرام می شوند که با آن زن نزدیکی کرده باشد.
- هرگاه کسی زنی را برای خود عقد نماید، هر چند با او نزدیکی نکرده باشد، مادر و مادر مادر آن زن و مادر پدر او هر چه بالا روند به آن مرد محرم می شوند، ولی دختر زن و نوه دختری و پسری آن زن در صورتی به آن مرد حرام می شوند که با آن زن نزدیکی کرده باشد.
- اگر کسی بگوید که میت وصیت کرده فلان مال را به من بدهید چنانچه دو مرد عادل گفته او را تصدیق کنند، یا قسم بخورد و یک مرد عادل هم گفته او را تصدیق نماید، یا یک مرد عادل و دو زن عادله، یا چهار زن عادله گواهی دهند، باید به گفته آن شخص عمل شود و اگر موقع وصیت مرد عادلی حضور نداشته تنها یک زن عادله شهادت دهد باید یک چهارم آن مال را به او دهند و اگر دو زن عادله شهادت دهند نصف آن را و اگر سه زن عادله شهادت دهند باید سه چهارم آن را به او دهند و نیز اگر دو مرد کافر ذمی که در دین خود عادل باشند گفته او را تصدیق کنند در صورتی که میت ناچار بوده که وصیت کند و مرد و زن مسلمان عادلی هم در آنجا نبوده باید به وصیت عمل شود.
- هرگاه زن مالی دارد که می تواند با آن حج برود ولی بعد از بازگشت نه شوهرش قادر بر تأمین زندگی اوست و نه خودش، حج بر او واجب نمی شود.
- هرگاه به خاطر ناتوانی مرد از نزدیکی، زن عقد را به هم زند، شوهر باید نصف مهر او را بپردازد، ولی اگر به خاطر یکی دیگر از عیبهایی که گفته شد مرد یا زن عقد را به هم بزند اگر باهم نزدیکی نکرده باشند چیزی بر مرد نیست و اگر کرده باشند بنابر احتیاط واجب باید تمام مهر را بپردازد.
- اگر مرد با زن حائض زنا کند، یا با زن حائض بیگانه ای به گمان این که همسر خود اوست نزدیکی نماید، احتیاط آن است که کفاره دهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] نایب شدن مرد از زن، یا زن از مرد، نظیر بقیه عبادات اشکال ندارد، ولی نایب در اعمال باید به وظیفه خود عمل کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مرد برای زن و زن برای مرد می‌تواند نایب شود و در بلند خواندن و آهسته خواندن، باید به تکلیف خود عمل نماید و نیابت ممیّز که خوب و بد را میفهمد و شرایط نماز را رعایت میکند صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی که مستطیع شده حج نکند ، و بعد بواسطه پیری یا مرض و ناتوانی ، نتواند حج نماید ، یا حرجی باشد و ناامید باشد از اینکه بعداً خودش حج کند ، باید دیگری را از طرف خود بفرستد ، ودر صورتی که بعداً قدرت پیدا کرد ، خودش نیز حج نماید و همچنین است اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده ، بواسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند وناامید از توانائی خود باشد ، و در تمام این صور احتیاط مستحب آن است که چنانچه منوب عنه مرد باشد ، نائب صروره باشد ، یعنی کسی باشد که برای اولین بار به حج میرود .
- [آیت الله مظاهری] نیابت در حجّ نظیر نیابت در بقیه عبادات جایز است و لازم نیست نایب بالغ و عاقل و رشید باشد و اگر کسی که آنها را نایب کرده است (منوب عنه) اطمینان داشته باشد که عمل را به جا میآورند و بعداً هم اطمینان پیدا کند که عمل را به طور صحیح به جا آوردهاند نیابت آنها صحیح است و همچنین لازم نیست ذمّه نایب در سال نیابت مشغول به حجّ واجب نباشد و اگر نایب حجّ واجب خودش به ذمّهاش باشد می‌تواند نایب شود و حجّ او صحیح است گرچه گناه کرده است.
- [آیت الله مظاهری] کسی که در ترک محرّمات حجّ یا در به جا آوردن اعمال حجّ به طور متعارف معذور است نظیر اینکه باید زیر سایه برود یا در طواف و رمی نایب بگیرد یا به ناچار باید بعد از نیمهشب از مشعر به منی رود می‌تواند نایب شود و حجّی که مطابق وظیفه خود به جا میآورد کافی از حجّ منوب عنه (کسی که او را نایب کرده است) میباشد.
- [آیت الله مظاهری] اگر مرد، زن را و زن، مرد را غسل بدهد باطل است، گرچه محرم باشند. ولی زن می‌تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم می‌تواند زن را غسل دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مرد زن را، و زن مرد را غسل بدهد غسل باطل است ولی زن می‌تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم می‌تواند زن خود را غسل دهد.
- [آیت الله خوئی] اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد به واسطة پیری یا مرض و ناتوانی نتواند حج نماید و ناامید باشد از این که بعداً خودش حج کند باید دیگری را از طرف خود بفرستد، بلکه اگر ناامید هم نباشد احتیاط واجب آن است که اجیر بگیرد و درصورتی که بعداً قدرت پیدا کرد خودش نیز حج نماید و همچنین است اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده، به واسطة پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند و ناامید از توانائی خود باشد و در تمام این صور بنابر احتیاط واجب چنانچه منوب عنه مرد باشد باید نائب صروره باشد یعنی کسی که اولین مرتبة حج رفتن او باشد.
- [آیت الله بهجت] زن می‌تواند برای طلاق دادن زن دیگر شوهرش یا طلاق زن مرد دیگر وکیل شود، بلکه می‌تواند برای طلاق خودش از طرف شوهرش وکیل شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] مرد برای زن و زن برای مرد می‌تواند اجیر شود و در بلند خواندن وآهسته خواندن نماز باید به تکلیف خود عمل نماید.