کسی که در حین اعتکاف مریض شود (و قبلاً هم شرط نکرده باشد) می‌تواند روز سوم اعتکاف خود را بهم بزند؟
در صورتی که اعتکاف مستحبّ باشد در دو روز اول می‌تواند بهم بزند و اگر دو روز را تمام کرد نمی‌تواند بهم بزند و اگر اعتکاف واجب مانند اعتکاف نذری باشد. پس اگر معین نموده در چه زمانی اعتکاف کند حقّ بهم زدن آن را حتی در روز اول هم ندارد و اگر در نذر زمانی برای اعتکاف تعیین ننموده مانند اعتکاف مندوب است که می‌تواند در دو روز اول آن را قطع کند.
در صورتی که اعتکاف مستحبّ باشد در دو روز اول می‌تواند بهم بزند و اگر دو روز را تمام کرد نمی‌تواند بهم بزند و اگر اعتکاف واجب مانند اعتکاف نذری باشد. پس اگر معین نموده در چه زمانی اعتکاف کند حقّ بهم زدن آن را حتی در روز اول هم ندارد و اگر در نذر زمانی برای اعتکاف تعیین ننموده مانند اعتکاف مندوب است که می‌تواند در دو روز اول آن را قطع کند.
عنوان سوال:
کسی که در حین اعتکاف مریض شود (و قبلاً هم شرط نکرده باشد) می‌تواند روز سوم اعتکاف خود را بهم بزند؟
پاسخ:
در صورتی که اعتکاف مستحبّ باشد در دو روز اول می‌تواند بهم بزند و اگر دو روز را تمام کرد نمی‌تواند بهم بزند و اگر اعتکاف واجب مانند اعتکاف نذری باشد. پس اگر معین نموده در چه زمانی اعتکاف کند حقّ بهم زدن آن را حتی در روز اول هم ندارد و اگر در نذر زمانی برای اعتکاف تعیین ننموده مانند اعتکاف مندوب است که می‌تواند در دو روز اول آن را قطع کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- انسان چه موقع می‌تواند اعتکاف خود را به هم بزند و چه موقع نمی‌تواند؟
- آیا در اعتکاف نذری، انسان می‌تواند هنگام خواندن صیغه نذر، شرط کند که اگر مانعی پیش آمد اعتکافم را رها میکنم؟
- مسافر در چه صورتی می‌تواند اعتکاف کند؟
- آیا محرم می‌تواند به وسیله سنجاق دو طرف رداء را بهم متصل کند یا گره بزند؟
- آیا معتکف می‌تواند شش روز یا ده روز نیّت اعتکاف بکند؟
- فرمودهاید معتکف مجاز است هنگام نیّت شرط کند (هر وقت خواست) (حتی در روز سوّم) از اعتکاف برگردد. اگر بعد از نیّت حکم شرط خود را ساقط نمود، آیا شرط او ساقط میشود یا خیر؟
- اگر شخصی در حین عزاداری برای خودنمایی بلند بلند گریه کند و یا خیلی سنگین زنجیر و یا سینه بزند، آیا ریا کرده و عزاداری او باطل است؟ اگر به قصد گریانیدن دیگران باشد، چگونه است؟
- آیا انسان می‌تواند از آغاز، هنگام نیّت، شرط کند که اگر برایش اتّفاقی افتاد یا مشکلی پیش آمد- مثلاً بگوید اگر هوا سرد شد- اعتکاف را رها میکنم حتی در روز سوّم؟ آیا لازم است اتّفاق یا مشکل خاصّی را در نظر بگیرد یا نیازی نیست؟
- آیا معتکف می‌تواند قسمتی از اعتکاف را در یک مسجد جامع و قسمت دیگر را در مسجد جامع دیگری بجا بیاورد؟
- شخصی امام جماعت مسجد یا مدرسهای می باشد. آیا در حال اعتکاف جهت اقامه نماز جماعت می‌تواند از مسجد خارج شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که در حین اعتکاف مریض بشود می‌تواند روز سوم اعتکاف خود را بهم بزند؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی شرط کند اگر کاری برایش پیش آمد اعتکاف خود را (اگر چه در روز سوم) بهم بزند آیا می‌تواند در روز سوم اعتکاف خود را بهم بزند و آیا قضای آن لازم میآید یا نه؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی در نیت خود شرط رجوع کند آیا بدون بروز مانع می‌تواند اعتکاف را در روز سوم بهم بزند؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی شرط کند اگر کاری برایش پیش آمد اعتکاف خود را (اگر چه درروز سوم باشد) بهم بزند آیا می‌تواند در روز سوم اعتکاف خود را بهم بزند و آیا قضای آن لازم میآید یا نه؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که در حین اعتکاف بیمار شود و در نیّت اعتکاف نیز شرط خروج نکرده باشد، می‌تواند روز سوم اعتکاف خود را به هم بزند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر معتکف در روز سوم مریض شود و یا ضرورتی پیش آید که باید برود و قبلاً هم شرط نکرده بود آیا می تواند اعتکافش را بهم بزند؟ (در اعتکاف واجب و مستحبی). اگر قبلا شرط کرده بود چطور؟ از حیث قضاء و کفّاره چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] انسان چه موقع می‌تواند اعتکاف خود را به هم بزند و چه موقع نمی‌تواند؟
- [آیت الله نوری همدانی] انسان چه موقع می‌تواند اعتکاف خود را به هم بزند و چه موقع نمی‌تواند؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا معتکف می‌تواند قبل از شروع اعتکاف شرط بکند که جهت مباحثه یا تدریس یا درس در وقت معینی از اعتکاف خارج شود یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا در اعتکاف نذری، انسان می‌تواند هنگام خواندن صیغه، شرط کند که اگر مانعی پیش آمد اعتکافم را رها میکنم؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- . اگر گاو و گوسفند و شتری که دارد مریض یا معیوب یا پیر باشند، می‌تواند زکات را از خود آنها بدهد، ولی اگر همه سالم و بیعیب و جوان باشند، نمی‌تواند زکات آنها را از مریض، یا معیوب یا پیر بدهد، بلکه اگر بعضی از آنها سالم و بعضی مریض و دستهای معیوب و دسته دیگر بیعیب و مقداری پیر و مقداری جوان باشند، احتیاط واجب آن است که برای زکات آنها سالم و بیعیب و جوان بدهد.
- . اگر اجارهدهنده یا مستأجر بفهمد که مغبون شده است، چنانچه در موقع خواندن صیغه ملتفت نباشد که مغبون است، می‌تواند اجاره را به هم بزند، ولی اگر در صیغه اجاره شرط کنند که اگر مغبون هم باشند حق به همزدن معامله را نداشته باشند، نمیتوانند اجاره را به هم بزنند.
- . اگر ملکی را اجاره کند و بعد از گذشتن مقداری از مدت اجاره به طوری خراب شود که هیچ قابل استفاده نباشد یا قابل استفادهای که شرط کردهاند نباشد، اجاره مدتی که باقی مانده باطل میشود، و اگر استفاده مختصری هم بتواند از آن ببرد، می‌تواند اجاره مدت باقیمانده را به هم بزند.
- . اگر پیش از ابتدای مدت اجاره، ملک به طوری خراب شود که هیچ قابل استفاده نباشد، یا قابل استفادهای که شرط کردهاند نباشد، اجاره باطل میشود و پولی که مستأجر به صاحب ملک داده به او برمیگردد. بلکه اگر طوری باشد که بتواند استفاده مختصری هم از آن ببرد، می‌تواند اجاره را به هم بزند.
- . اگر چای اعلا را با چای پست مخلوط کند و به اسم چای اعلا بفروشد و مشتری نفهمد، بعد که دانست می‌تواند معامله را به هم بزند.
- . هر گاه بعد از خریدن جنس، عیب آن را بفهمد، اگر چه فروشنده حاضر نباشد می‌تواند معامله را به هم بزند.
- . اگر مشتری به بزاز بگوید پارچهای میخواهم که رنگ آن نرود و بزاز پارچهای به او بفروشد که رنگ آن برود، مشتری می‌تواند معامله را به هم بزند.
- . اگر خریدار قیمت جنس را نداند یا در موقع معامله غفلت کند و جنس را گرانتر از قیمت معمولی آن بخرد، چنانچه به قدری گران خریده که مردم به آن اهمیت میدهند، می‌تواند معامله را به هم بزند، و نیز اگر فروشنده قیمت جنس را نداند، یا موقع معامله غفلت کند و جنس را ارزانتر از قیمت آن بفروشد در صورتی که مردم به مقداری که ارزان فروخته اهمیت بدهند، می‌تواند معامله را به هم بزند.
- . زنی که متعه میشود، اگر در عقد شرط کند که شوهر با او نزدیکی نکند، عقد و شرط او صحیح است، و شوهر فقط می‌تواند لذتهای دیگر از او ببرد، ولی اگر بعداً به نزدیکی راضی شود، شوهر می‌تواند با او نزدیکی نماید.
- . اگر مرد بعد از عقد بفهمد که زن یکی از این هفت عیب را دارد می‌تواند عقد را به هم بزند، به شرط آن که معلوم شود که عیب پیش از عقد بوده است: اول دیوانگی. دوم مرض خوره. سوم مرض برص (پیسی). چهارم کوری. پنجم زمینگیر بودن. ششم آن که افضا شده باشد، یعنی راه بول و حیض یا راه حیض و غایط او یکی شده باشد. هفتم آن که گوشت یا استخوانی در فرج او باشد که مانع از نزدیکی شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] کسی که چیزی را عاریه داده است هر وقت بخواهد می‌تواند عاریه را بهم بزند . و کسی هم که عاریه گرفته است هر وقت بخواهد می‌تواند آن را بهم بزند .
- [آیت الله سیستانی] دو نفری که مساقات کردهاند ، با رضایت یکدیگر میتوانند معامله را بهم بزنند ، و اگر در ضمن قرار داد مساقات شرط کنند که هر دو ، یا یکی از آنان حقّ بهم زدن معامله را داشته باشند ، مطابق قراری که گذاشتهاند ، بهم زدن معامله اشکال ندارد ، و اگر در ضمن معامله مساقات شرطی کنند و آن شرط عملی نشود ، کسی که برای نفع او شرط کردهاند ، می‌تواند معامله را بهم بزند .
- [آیت الله سیستانی] پیش از آنکه عامل شروع به کار کند ، جاعل می‌تواند جعاله را بهم بزند .
- [آیت الله سیستانی] - انسان می‌تواند از آغاز هنگام نیتِ اعتکاف در غیر اعتکافِ واجبِ معین شرط کند که اگر مشکلی پیش آمد اعتکاف را رها کند. بنابراین وی می‌تواند با قرار دادن این شرط، در وقت پیش آمدن مشکل و مانع، اعتکاف را رها کند و اشکالی هم ندارد حتّی در روز سوّم، اما اگر معتکف شرط کند بدون عارض شدن هیچ سببی بتواند اعتکاف را قطع نماید، صحّت چنین شرطی، محلّ اشکال است. شایان ذکر است قرار دادن شرط مذکور (شرط رها کردن اعتکاف در اثنای آن) بعد از شروع اعتکاف یا قبل از شروع آن صحیح نیست بلکه باید همزمان و مقارن با نیت اعتکاف باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] پس از شروع در اعتکاف در صورتی که ان اعتکاف واجب معین مثل ان که نذر کرده باشد در زمان معینی اعتکاف نماید نباشد تا دو روز نگذشته باشد می تواند از اعتکاف رجوع کند و ان را بهم بزند ولی اگر هنگام نیت شرط کرده باشد که اگر برایش اتفاقی بیفتد بتواند رجوع کند بعد از گذشت دو روز هم می تواند رجوع نماید
- [آیت الله سیستانی] مالک و زارع نمیتوانند بدون رضایت یکدیگر مزارعه را بهم بزنند ، ولی اگر در ضمن معامله مزارعه شرط کرده باشند که هر دو ، یا یکی از آنان حقّ بهم زدن معامله را داشته باشند ، میتوانند مطابق قراری که گذاشتهاند معامله را بهم بزنند ؛ وهمچینین اگر یکی از دو طرف مخالف آنچه بر او شرط شده است عمل نماید ، طرف دیگر می‌تواند معامله را بهم بزند .
- [آیت الله سیستانی] اگر خریدار قیمت جنس را نداند ، یا در موقع معامله غفلت کند و جنس را گرانتر از قیمت معمولی آن بخرد ، چنانچه به مقدار قابل توجهی گرانتر خریده باشد ، می‌تواند معامله را بهم بزند ، البته به شرط آنکه در وقت بهم زدن معامله هم غبن باقی باشد ، و گرنه حق خیار محل اشکال است . و نیز اگر فروشنده قیمت جنس را نداند ، یا موقع معامله غفلت کند و جنس را ارزانتر از قیمت آن بفروشد ، در صورتی که به مقدار قابل توجهی ارزانتر فروخته باشد ، می‌تواند به شرط گذشته معامله را بهم بزند .
- [آیت الله سیستانی] اگر اجاره دهنده یا مستأجر بفهمد که مغبون شده است ، چنانچه در موقع اجاره نمودن ملتفت نباشد که مغبون است ، می‌تواند اجاره را بهم بزند به تفصیلی که در مسأله (2083) گذشت . ولی اگر در قرار داد اجاره شرط کنند که اگر مغبون هم باشند حقّ بهم زدن معامله را نداشته باشند ، نمیتوانند اجاره را بهم بزنند .
- [آیت الله سیستانی] تا وقتی خریدار و فروشنده از هم جدا نشدهاند ، میتوانند معامله را بهم بزنند ، و نیز اگر مشتری حیوانی را بخرد ، تا سه روز حقّ بهم زدن معامله را دارد . وهمچنین اگر پول جنسی را که خریده تا سه روز ندهد و جنس را تحویل نگیرد ، همانگونه که در مسأله (2083) گذشت ، فروشنده می‌تواند معامله را بهم بزند ، ولی کسی که مالی را صلح میکند ، در این سه صورت حقّ بهم زدن صلح را ندارد ، امّا در صورتی که طرف مصالحه در پرداخت مال المصالحه از حد متعارف تأخیر کند ، یا اینکه شرط شده باشد که مثلاً مال المصالحه را نقد بدهد و طرف عمل به شرط ننماید ، در این صورت می‌تواند صلح را بهم بزند ، و همچنین در بقیه صور دیگر که در احکام خرید و فروش گفته شد نیز می‌تواند صلح را بهم بزند ، در صورتی که یکی از دو طرف مصالحه مغبون باشد ، و اگر صلح برای رفع نزاع باشد نمی‌تواند صلح را بهم بزند ، بلکه در غیر این صورت نیز بنابر احتیاط واجب نباید مغبون معامله را بهم بزند .
- [آیت الله سبحانی] اگر اعتکاف به یکی از چیزها باطل شود، اگر واجب بوده باید قضا کند، مگر این که در صیغه نذر یا به هنگام شروع، با خدا شرط کند که هر موقع بخواهد، اعتکاف را بر هم بزند.