سال خمسی
يكسال تمام كه از تاريخ شروع به كار يا حصول درآمد، و برای كسانی كه مدت زمانی خمس نپرداخته‌اند، از تاريخ نخستين رسيدگی به حساب اموال آغاز می‌گردد.
آیا در روزهای آخر سال، به حقوق ماهیانه که در طول ماه مؤنه‌ی خانواده است، اما چند روزیست که وارد سال خمسی شده و همچنین خرید برنج سال که یک ماه قبل از پایان سال خمسی خریداری شده، خمس تَعَلُّق می‌گیرد؟
با سپری شدن سال خمسی به درآمدهای پدیدآمده خمس تَعَلُّق می‌گیرد.
با سپری شدن سال خمسی به درآمدهای پدیدآمده خمس تَعَلُّق می‌گیرد.
عنوان سوال:
آیا در روزهای آخر سال، به حقوق ماهیانه که در طول ماه مؤنه‌ی خانواده است، اما چند روزیست که وارد سال خمسی شده و همچنین خرید برنج سال که یک ماه قبل از پایان سال خمسی خریداری شده، خمس تَعَلُّق می‌گیرد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا در روزهای آخر سال، به حقوق ماهیانه که در طول ماه مؤنه‌ی خانواده است، اما چند روزیست که وارد سال خمسی شده و همچنین خرید برنج سال که یک ماه قبل از پایان سال خمسی خریداری شده، خمس تَعَلُّق می‌گیرد؟
- آیا در روزهای آخر سال، به حقوق ماهیانه که در طول ماه مؤنه‌ی خانواده است، اما چند روزی است که وارد سال خمسی شده و همچنین خرید برنج سال که یک ماه قبل از پایان سال خمسی خریداری شده، خمس تعلّق می‌گیرد؟
- شخصی مقلد حضرتعالی است و 23/10 (بیست و سوم دی ماه) حساب سال خمسی او می‌باشد و مبلغ 000/500/3 تومان موجودی در حساب دارد و قصد دارد برای خود ماشین بخرد آیا خمس تعلق می‌گیرد یا نه؟
- شخصی مقلد حضرتعالی است و 23/10 (بیست و سوم دی ماه) حساب سال خمسی او می‌باشد و مبلغ 000/500/3 تومان موجودی در حساب دارد و قصد دارد برای خود ماشین بخرد آیا خمس تعلق می‌گیرد یا نه؟
- شخصی مقلد حضرتعالیست و 23 / 10 (بیست و سوم دی ماه) حساب سال خمسی او می‌باشد و مبلغ 000 / 500 / 3 تومان موجودی در حساب دارد و قصد دارد برای خود ماشین بخرد آیا خمس تعلق می‌گیرد یا نه؟
- شخصی مقلد حضرتعالیست و 23 / 10 (بیست و سوم دی ماه) حساب سال خمسی او می‌باشد و مبلغ 000 / 500 / 3 تومان موجودی در حساب دارد و قصد دارد برای خود ماشین بخرد آیا خمس تعلق می‌گیرد یا نه؟
- شخصی مقلد حضرتعالیست و 23 / 10 (بیست و سوم دی ماه) حساب سال خمسی او می‌باشد و مبلغ 000 / 500 / 3 تومان موجودی در حساب دارد و قصد دارد برای خود ماشین بخرد آیا خمس تعلق می‌گیرد یا نه؟
- شخصی مقلد حضرتعالیست و 23 / 10 (بیست و سوم دی ماه) حساب سال خمسی او می‌باشد و مبلغ 000 / 500 / 3 تومان موجودی در حساب دارد و قصد دارد برای خود ماشین بخرد آیا خمس تعلق می‌گیرد یا نه؟
- بنده در طول دوران تحصیل، وامهای دانشجویی و هدایای پدرم را پسانداز و به تدریج خرج میکردم. با توجه به اینکه یقین ندارم بر آن مبالغ سال گذشته باشد، آیا بر آن خمس تعلق می‌گیرد؟
- بنده در طول دوران تحصیل، وامهای دانشجویی و هدایای پدرم را پس انداز و به تدریج خرج میکردم. با توجه به اینکه یقین ندارم بر آن مبالغ سال گذشته باشد، آیا بر آن خمس تعلق می‌گیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] کارمندانی که سر سال خمسی آن‌ها در پایان ماه اسفند است و حقوق خود را پنج روز زودتر از سر سال خمسی می گیرند تا در ماه اول سال جدید مصرف کنند، آیا پرداخت خمس آن واجب است؟
- [سایر] آیا به حقوق خانواده شهید که از طرف بنیاد شهید پرداخت می‌شود چنانچه سر سال زیاد بیاید خمس تعلق می‌گیرد؟
- [آیت الله بهجت] اگر سال خمسی کسی مثلاً پایان شهریور باشد، آیا لوازم التحریری که برای سال تحصیلی فرزندانش خریداری کرده، خمس دارد یا نه؟
- [آیت الله خامنه ای] سر سال خمسی من آخر ماه دهم از هر سال است، آیا حقوق ماه دهم را که در آخر آن می گیرم، خمس دارد؟ اگر بعد از دریافت، مقدار باقی مانده آن را (که طبق عادت، هر ماه پس انداز می شود) به همسرم هدیه کنم، آیا خمس به آن تعلّق می گیرد؟
- [سایر] اشخاصی که حقوق بگیر دولت هستند، آیا به مجرد واریز شدن حقوق در حساب بانکیشان، در حالی که قبض نکردهاند و سال خمسی آن‌ها برسد، بر آن خمس تعلق می‌گیرد و یا اینکه تا قبض نشده، خمس آن واجب نیست؟
- [آیت الله اردبیلی] کارمندانی که سرسال خمسی آن‌ها در پایان ماه اسفند است و حقوق خود را پنج روز زودتر از سر سال خمسی دریافت میکنند، آیا پرداخت خمس آن واجب است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی در سال گذشته مقدار صد کیلو برنج در منزل داشته که آخر سال خمسی زیاد آمده بود و خمس آن را پرداخت و در سال جاری آن‌ها را مصرف کرد و از درآمد سال برنج خریده که در آخر سال خمسی، همان مقدار برنج عوض آن‌ها موجود است، آیا باید خمس اینها را هم بدهد؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که در بین سال از دنیا میرود خمس مال او را چگونه حساب کنند؟ و آیا بین کسی که حساب سال دارد و کسی که حساب سال ندارد، فرقی وجود دارد؟ و در این فرض اگر حقوق بگیری باشد که تنها با حقوقش میتواند نیازهای زندگی را تأمین کند، چنانچه در آخر ماه از دنیا برود، آیا به حقوق وی خمس تعلّق می‌گیرد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی در یک تاریخ مشخّص حقوق می گیرد و همان تاریخ، آخرین روز سال خمسی او است. با سر رسیدن آن تاریخ آیا به حقوق همان ماه که در واقع خرج ماه آینده است خمس تعلّق می گیرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که قبلاً سال خمسی نداشته آیا به پول فیش مکّهاش خمس تعلّق می‌گیرد؟
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر از مالی که به انسان به ارث می رسد سودی حاصل شود یا آن مال نما داشته باشد سود و نمای آن جزء منافع سال حصول قرار می گیرد که اگر تا آخر سال خمسی باقی ماند به احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد و اگر قیمت این مال افزایش پیدا کند به قیمت افزوده شده خمس تعلق نمی گیرد.
- [آیت الله بهجت] در تعلق خمس به سودی که به مال طفل تعلق می‌گیرد، اشکال است و ظاهر عدم تعلق خمس است به مال طفل، ولی احوط ادای خمس بعد از بلوغ است و وقت تعلق آن گذشتن سال بر اولین سودی است که علم به وقت آن دارد.
- [آیت الله سبحانی] حقوق بازنشستگی و یا مبلغی که به عنوان بازخرید کار داده می شود جزء درآمد همان سال محسوب می گردد و اگر چیزی تا آخر سال از آن باقی نماند خمس ندارد، اما اگر اضافه بماند خمس دارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] حقوق بازنشستگی و یا مبلغی که به عنوان بازخرید کار داده می شود جزء درآمد همان سال محسوب می گردد و اگر چیزی تا آخر سال از آن باقی نماند خمس ندارد، اما اگر اضافه بماند خمس دارد.
- [آیت الله بهجت] کفن و بُرد یمانی و قبری که از سود بین سال قبل خرید میکنند، وقتی سال بر آن‌ها گذشت، باید خمس آن را بدهند و اگر یک بار خمس آن را بدهند در سالهای بعد خمس تعلّق نمیگیرد.
- [آیت الله مظاهری] پولی را که انسان جهت خرید خانه یا تلفن یا ماشین و مانند اینها پرداخت میکند اگر از درآمد همان سال باشد و به آن نیاز متعارف داشته باشد، و سال خمسی هم داشته باشد، خمس ندارد. ولی اگر از درآمد همان سال نباشد، یا سال خمسی نداشته باشد، یا اگر سال خمسی دارد تا سَرِ سال خمسی به او تحویل ندهند و سال بعد تحویل دهند، باید خمس آن را بدهد، مگر آن پول خمس نداشته باشد نظیر مهریه، یا ارث و مانند اینها.
- [آیت الله بروجردی] کسی که چند رشته کسب دارد، مثلاً اجاره ملک می‌گیرد و خرید و فروش و زراعت هم میکند، باید خمس آنچه را در آخر سال از مخارج او زیاد میآید بدهد و چنانچه از یک رشته نفع ببرد و از رشتة دیگر ضرر کند، بنا بر احتیاط واجب باید خمس نفعی را که برده بدهد.
- [آیت الله بهجت] انسان میتواند در بین سال هر وقت منفعتی به دستش آید، خمس آن را بدهد و جایز است دادن خمس را تا آخر سال قمری، تأخیر بیندازد و اگر برای دادن خمسِ زراعت و مانند آن، که مطابق سال شمسی انجام می‌شود، سال خمسی را شمسی قرار دهد، اشکال ندارد.
- [آیت الله مظاهری] اگر از منفعت کسب چیزی را که برای مصرف سالش خریده نظیر برنج و گندم و مانند اینها در آخر سال زیاد بیاید، لازم نیست خمس آن را بدهد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که چند رشته کسب دارد مثلاً اجاره ملک می‌گیرد و خرید و فروش و زراعت هم میکند، باید خمس آنچه را که در آخر سال از مخارج او زیاد میآید بدهد گرچه رشتههای مختلف در دخل و خرج و حساب صندوق یکی نباشند.