خواهر
خواهر دختر همسان با شخص در پدر و مادر یا یکی از آن دو می‌باشد. از این عنوان در بابهای صلات، تجارت، نکاح، اطعمه و اشربه و ارث سخن رفته است.
اگر کسی تخمی کاشت هنوز روییده نشده فوت کرد، بعداً که روییده شد و بهره داد، از این زراعت ثُلث خودش و ثُمن زوجه و سُدس مادر و نصف خواهر می‌برد یا خیر؟
تخمِ کشته در زمین جزء ماتَرَک میت محسوب است و هر یک از ورثه به قدر سهم خود ارث می‌برند، ولی ارث بردن زوجه از آن سهم خود را مبتنی است بر عدم حرمان زوجه از اراضی غیر مساکن عیناً و قیمتاً و از اعیان مثبته در آن عیناً لا قیمتاً و این مسأله نزد حقیر محل اشکال است.
تخمِ کشته در زمین جزء ماتَرَک میت محسوب است و هر یک از ورثه به قدر سهم خود ارث می‌برند، ولی ارث بردن زوجه از آن سهم خود را مبتنی است بر عدم حرمان زوجه از اراضی غیر مساکن عیناً و قیمتاً و از اعیان مثبته در آن عیناً لا قیمتاً و این مسأله نزد حقیر محل اشکال است.
عنوان سوال:
اگر کسی تخمی کاشت هنوز روییده نشده فوت کرد، بعداً که روییده شد و بهره داد، از این زراعت ثُلث خودش و ثُمن زوجه و سُدس مادر و نصف خواهر می‌برد یا خیر؟
پاسخ:
تخمِ کشته در زمین جزء ماتَرَک میت محسوب است و هر یک از ورثه به قدر سهم خود ارث می‌برند، ولی ارث بردن زوجه از آن سهم خود را مبتنی است بر عدم حرمان زوجه از اراضی غیر مساکن عیناً و قیمتاً و از اعیان مثبته در آن عیناً لا قیمتاً و این مسأله نزد حقیر محل اشکال است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زیدی فوت نموده و قدری زمین مزروعی داشته که گندم کاشته شده، نصف این زمینها دو برگه گندم از زمین بیرون آمده و نصف دیگرش پنجه شده، زوجه زید از این زمینها و محصول آن ثُمن می‌برد یا خیر؟
- چه میفرمایید در این مسأله شرعیه که: سه برادر محمّد علی و محمّدحسین و محمّد رضا جمع المال بودند، برادر وسط به نام محمّد حسین فوت می‌کند، دارایی سه برادر ضیاع و عقار و سرمایه تجاری و مستقلّات و غیرها و ازجمله شش دانگ یک دستگاه کارخانه با متفرّعات می‌باشد، بعد از فوت برادر وسطی بین دو برادر زنده و ورثه متوفّی برای تقسیم دارایی که بالمثالثه بودهاند اختلافاتی تولید می‌شود که دنباله اختلافات به محاکم دادگستری میکشد. ورثه متوفّی عبارتند از: مادر و یک عیال و چند پسر و دختر، در این مشاجرات مادر متوفّی که یکی از ورّاث است شرکت نکرده ورثه متوفّی مدّعی بودند سهم متوفّی از دو برادر زنده بیش از یک ثُلث دارایی بوده است، بعد از مدّتی مشاجره و مرافعه بالأخره بین محمّد رضا و ورثه متوفّی در قسمت کارخانه که مهمتر از سایر اقلام داراییست تسالم می‌شود به این نحو سهمی محمّد رضا از کارخانه که دو دانگ بوده نیم دانگ کمتر برده و ورثه هم در عوض پنجاه هزارتومان وجه به ایشان بپردازند و این تسالم در یکی از محاضر اسناد رسمی وزارت دادگستری به ثبت میرسانند. مدّت مدیدی پس از انجام این توافق، مادر متوفّی تمام حصّه از کل ما تَرَک را که به ارث می‌برد به موجب سند رسمی به دو پسر خود محمّد علی و محمّد رضا مصالحه کرده که اکنون مالک سُدس ماتَرَک متوفّی محمّد علی و محمّد رضا میباشند. موضوع نیم دانگ کارخانه - که به شرح معروضه جزء ماتَرَک متوفّی قرار گرفته - اختلاف نظر تولید شده به این طور ورثه میگویند: چون مادر متوفّی دراقامه دعوی شرکت نکرده سهمی نمیبرد و از طرف دیگر دو برادر - که مالک سُدس میباشند - اظهار میدارند: این نیم دانگ جزء ماتَرَک شده و حصّه مادر هم از کل ماتَرَک است که بین ورثه باید مطابق احکام مقدّسه اسلام تقسیم شود. آیا در این مسأله شرعیه که تا کنون حصّه مادر از ماتَرَک مجزّی و تسلیم نشده است نسبت به نیم دانگ سابق الذکر حق به جانب کدام طرف است؟ و آیا مادر هم از نیم دانگ سهم می‌برد یا خیر؟
- شخصی مشغول کسب بقّالی بود، که با جزیی سرمایهای داد و ستدمی نمود و بعد مبتلا به مرض فلج شد و در حینی که به این مرض مبتلا شد سرمایه او زیاد شد و املاکی خرید، رسید به بیست هزار تومان و خواست بعد از به دست آوردن این مبلغ از سرمایه، در حال این مرض به حج برود، چون محتاج به یک نفر معین است و بعد از برگشتن از حج از عایدات ملک امورش اصلاح نمی شد و به حج نرفت و در همان مرض فوت نمود و حین الفوت آن بیست هزار تومان موجود بود و بعداً برای تنزّل نرخها مالیه او به نصف رسیده وفعلاً آن شخص دو نفر اولاد دارد، یکی ذکور به سن هشت سال و دیگری دختر به سن پنج سال و زوجه و مادر هم دارد، آیا واجب است برای او حج بدهند یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی که در اثر تصادف فوت نموده دارای پدر و مادر و زوجه می‌باشد در صورت پرداخت دیه به وسیله شرکت بیمه یا غیره آیا زوجه هم حقی از دیه دارد و در صورت ذی حق بودن چند یک از دیه را می‌برد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زوجه مرتدّ فطری یا ملّی شود و ارتداد او قبل از دخول باشد آیا پس از فوت زوج مسلمان او، از او ارث می‌برد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زوج مرتدّ ملّی شود و ارتداد او قبل از دخول باشد آیا پس از قتل یا فوت، زوجه مسلمان او، از او ارث می‌برد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر از میان زوجین کافر زوجه قبل و یا بعد از نزدیکی مسلمان شود و سپس فوت نماید در چه صورتی زوج از او ارث می‌برد و در چه صورتی ارث نمیبرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زوج مرتدّ ملّی شود و ارتداد او بعد از دخول باشد آیا پس از قتل یا فوت او در زمان عدّه زوجهاش، یا پس از عدّه زوجهاش، زوجه مسلمان او، از او ارث می‌برد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زوجه مرتدّ فطری یا ملّی شود و ارتداد او بعد از دخول باشد در صورت فوت او در زمان عدّه یا پس از انقضاء عدّه، زوج مسلمان از او ارث می‌برد؟
- [سایر] سلام من دانشجوی کارشناس ارشد حقوق جزا هستم . برابر قانون مجازات اسلامی دیه فوت زن نصف دیه مرد است و دیه صدمات زن اگر از ثلث بگذرد نصف می‌شود در حوادث رانندگی منجر به فوت زن و یا ایجاد صدمه که مجموع دیه زن از ثلث بگذرد باید برابر دیه مرد پرداخت شود حال چنانچه راننده مسبب حادثه فاقد گواهینامه رانندگی باشد شرکت بیمهگر دیه زن را کامل پرداخت می‌کند وسپس برابر ماده 6 قانون اصلاح قانون مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه زمینی در مقابل اشخاص ثالث مبلغ دیه پرداختی را از مقصر فاقد گواهینامه استرداد می‌کند .آیا در اینجا مقصر حادثه متضرر نمیشود چون برابر قانون مجازات میبایست نصف دیه زن را پرداخت کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خانمی حدود یک سال است که فوت کرده، در زمان حیاتش خانه ای از پدرش به او و خواهر و برادرش به ارث رسیده ولی به دلیل عدم رضایت خواهر و برادرش و وجود مادرش در این خانه نمی توانسته آن را بفروشد. بعد از مرگش نیز همسرش مهریه اش را بین وراث زوجه تقسیم کرده (به دلیل عدم درخواست زوجه در زمان حیات مهر را به او نداده) آیا در زمان حیاتش حج بر گردن این خانم واجب بوده که الآن بجای آن حج کنند یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] پدر و فرزندی در سانحه رانندگی در آن واحد فوت نموده اند و حسب نظریه (کمسیون پزشکی قانونی) تقدم و تأخر زمانی فوت نامبردگان مجهول می باشد. اعلام فرمایید در مثل ما نحن فیه. اصل قاعده عدم توارث ثابت است یا اصل توارث؟ به بیان دیگر آیا متوفیان (پدر و پسر) از یکدیگر ارث می برند یا خیر؟ با توجه به این که زمان فوت نامبردگان مجهول و معلوم نمی باشد که کدامیک زودتر فوت نموده اند.: با توجه به اینکه در ما نحن فیه، متوفیان از طبق اول ارث وارثی ندارند و صرفاً زوجه باقی است آیا تمام ماترک متعلق سهم زوجه است یا اینکه به طبق دوم ارث (برادر و خواهر متوفی) نیز ارث تعلق می گیرد؟ میزان سهم هر یک نیز معیّن گردد؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی فوت کرده و اولاد و پدر و مادر و خواهر و برادر ندارد و برادرانش همه قبل از خودش از دنیا رفته اند ولی هر کدام از برادران برخی دارای دختر و برخی پسر می باشند، ارث چگونه تقسیم می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر میّت (برادر و خواهر پدر و مادری) داشته باشد، (برادر یا خواهر پدری) که از مادر با میّت جدا است ارث نمیبرد و اگر برادر و خواهر پدر و مادری نداشته باشد، چنانچه فقط (یک خواهر) یا (یک برادر) پدری داشته باشد، همه مال به او میرسد و اگر (چند برادر) یا (چند خواهرِ پدری) داشته باشد، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می‌شود و اگر (برادر و خواهر پدری) داشته باشد، هر برادری دو برابر خواهر می‌برد.
- [آیت الله خوئی] اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری دارد، برادر و خواهر پدری که از مادر با میت جدا است ارث نمیبرد. و اگر برادر و خواهر پدر و مادری ندارد، چنانچه فقط یک خواهر یا یک برادر پدری داشته باشد، هم مال به او می رسد، و اگر چند برادر یا چند خواهر پدری داشته باشد مال به طور مساوی بین آنان قسمت می‌شود، و اگر هم برادر و هم خواهر پدری داشته باشد، هر برادری دو برابر خواهر می‌برد.
- [آیت الله مظاهری] اگر میّت اولاد داشته باشد، هر کدام از پدر و مادر یک ششم مال را می‌برند مگر در سه صورت: اوّل: صورتی که وارث میّت پدر و مادر و یک دختر باشد که در این صورت مال را پنج قسمت میکنند پدر و مادر هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت آن را می‌برد به شرطی که میّت دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر نداشته باشد چون اگر اینها موجود باشند مال را شش قسمت میکنند پدر و مادر هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت می‌برد، و یک قسمت باقی مانده را چهار قسمت میکنند یک قسمت را پدر و سه قسمت را دختر می‌برد. دوّم: صورتی که وارث میّت پدر یا مادر و یک دختر باشند که در این صورت مال را چهار قسمت میکنند یک قسمت آن را پدر یا مادر و بقیه را دختر می‌برد. سوّم: صورتی که وارث میّت فقط پدر یا مادر و چند دختر باشند که در این صورت مال را پنج قسمت میکنند یک قسمت را پدر یا مادر و چهار قسمت را دخترها به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند. ارث دسته دوّم: جد یعنی پدر بزرگ و جده یعنی مادر بزرگ و برادر و خواهر میّت است و اگر برادر و خواهر نداشته باشد اولادشان ارث می‌برند، در صورتی که از دسته اوّل کسی نباشد.
- [آیت الله مظاهری] اگر شخصی بمیرد و وارث او پدرش باشد همه مال میّت به او میرسد و همچنین است اگر وارث او مادرش باشد، و اگر پدر و مادر هر دو باشند یک قسمت مال میّت به مادر و دو قسمت آن به پدر میرسد به شرطی که میّت دو برادر پدری یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر پدری نداشته باشد چون اگر اینها موجود باشند مادر شش یک مال را می‌برد و بقیه به پدر میرسد.
- [آیت الله خوئی] اگر وارث میت فقط برادر و خواهر و زن او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که بعداً گفته می‌شود می‌برد، و خواهر و برادر به طوری که در مسایل گذشته گفته شد ارث خود را می‌برند. و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد. شوهر نصف مال را می‌برد و خواهر و برادر به طوری که در مسایل پیش گفته شد ارث خود را می‌برند، ولی برای آن که زن یا شوهر ارث می‌برد، از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمیشود، و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم می‌شود، مثلًا اگر وارث میت، شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد، نصف مال به شوهر میرسد، و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری میدهند، و آنچه میماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است. پس اگر همة مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهر مادری و یک تومان به برادر و خواهر پدر و مادری میدهند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر با مادر یا خواهر یا دختر کسی ازدواج نماید وبعد از ازدواج با آن کس لواط کند آنها بر او حرام نمی شود . هر چند بعد ازازدواج ، دخول بر زوجه صورت نگرفته باشد .
- [آیت الله خوئی] اگر وارث میّت فقط پدر و مادر و یک دختر باشد، چنانچه میّت دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر پدری نداشته باشد، مال را پنج قسمت میکنند، پدر و مادر، هر کدام یک قسمت و دختر سه قسمت آن را می‌برد. و اگر دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر پدری داشته باشد، مشهور این است مال را شش قسمت میکنند، پدر و مادر، هر کدام یک قسمت، و دختر سه قسمت می‌برد، و یک قسمت باقیمانده را چهار قسمت میکنند، یک قسمت را به پدر و سه قسمت را به دختر میدهند. و در نتیجه مال میت را 24 قسمت کنند 15 قسمت آن را به دختر و پنج قسمت آن را به پدر و چهار قسمت آن را به مادر میدهند ولکن این حکم محل اشکال است و بعید نیست که در این صورت نیز پنج قسمت کنند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر میّت برادر وخواهر پدر ومادری دارد، برادر وخواهر پدری که از مادر با میّت جدا است ارث نمیبرد و اگر برادر وخواهر پدر ومادری ندارد چنانچه فقط یک خواهر یا یک برادر پدری داشته باشد، همه مال به او میرسد و اگر چند برادر یا چند خواهر پدری داشته باشد، مال بطور مساوی بین آنان قسمت می‌شود و اگر هم برادر وهم خواهر پدری داشته باشد، هر برادری دو برابر خواهر می‌برد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر وارث میّت فقط (برادر و خواهر و زن) او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی که در (ارث زن و شوهر) گفته می‌شود می‌برد و خواهر و برادر به نحوی که در مسائل گذشته گفته شد، ارث خود را می‌برند و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط (خواهر و برادر و شوهر) او باشد، شوهر نصف مال را می‌برد و خواهر و برادر به نحوی که در مسائل گذشته گفته شد، ارث خود را می‌برند؛ ولی با ارث بردن زن یا شوهر، از سهم برادر و خواهر مادری چیزی کم نمیشود و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری کم می‌شود؛ مثلاً اگر وارث میّت (شوهر و برادر و خواهر مادری) و (برادر و خواهر پدر و مادری) او باشد، نصف مال به شوهر میرسد و یک قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری میدهند و آنچه میماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است، پس اگر همه مال او شش هزار تومان باشد، سه هزار تومان به شوهر و دو هزار تومان به برادر و خواهر مادری و یک هزار تومان به برادر و خواهر پدر و مادری میدهند.
- [آیت الله سیستانی] اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد ، یک چهارم مال او را زن و بقیه را ورثه دیگر می‌برند ، و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد داشته باشد ، یک هشتم مال را زن وبقیه را ورثه دیگر می‌برند ، و زن از زمین خانه و باغ و زراعت و زمینهای دیگر ارث نمیبرد ، نه از خود زمین و نه از قیمت آن ، و نیز از خود هوائی خانه مانند بنا و درخت ارث نمیبرد ، ولی از قیمت آنها ارث می‌برد ، و همچنین است درخت و زراعت و ساختمانی که در زمین باغ و زراعت و زمینهای دیگر است ، ولی نسبت به میوههائی که در وقت فوت شوهر بر درختان است از عین آنها ارث می‌برد .