افراز
تقسیم مال مشترک را اِفراز می‌گویند و از آن در باب قضاء سخن گفتهاند.
هرگاه محبوس ملک مشاع باشد، اِفراز آن با سایر شرکا جایز است یاخیر؟
بعید نیست صحّت با رضایت سایر شرکا.
بعید نیست صحّت با رضایت سایر شرکا.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- هرگاه سفیهی زوجه خود را طلاق دهد، آیا طلاق او صحیح است یاخیر؟
- زیدی وصیت کرده که: فلان ملک من نباید بین روثه تا بزرگ شدن صغار من تقسیم شود و تا صغار من کبیر نشدهاند از منافع باید استفاده کنند و بعد از کبیر شدن صغار کما فرض اللَّه تقسیم کنند، چنین وصیتی نافذ است یاخیر؟
- زیدی میخواهد برای ساختمان و تعمیر منزل خود پولی از بانک استقراض نماید و البتّه معلوم است که بانک بیربح نمیدهد و به اقساط عین پول را با ربح دریافت مینماید، آیا برای مقترض دادن ربح به بانک جایز است یاخیر؟
- هرگاه پول را صدی پنج، یا بیشتر، یا کمتر قبلاً حساب کنند و بعد از تبانی به صورت یکی از طرق فرار از ربا در بیاورند، جایز و حلال است یا خیر؟
- زیدی وصیّت کرده که از ترکه او حج و صوم و صلات، استیجارنمایند و مقداری ملک هم معیّن کرده به قیمت هزار تومان که از باب خمس بدهند، در موقع وفات موصِی ترکه او کفایت به همه آنها مینموده، ولی در اثرمسامحه وصی و تأخیر او ملک ارزان شده به همه وصایا وافی نیست. آیا کدام یک را باید مُقَدَّم داشت؟ و اگر بخواهند عمل به هیچ کدام نکنند، آیا تصرّف در آن مال جایز است یا خیر؟
- هرگاه بر ذمّه میتی دَین غیر مستغرق باشد - از حق اللَّه و حق الناس - وورثه او از ادای آن مسامحه دارند، یا التفات ندارند، یا بعضی خیال ادا ندارند، آیا در این صورت تَرَکه آن میت را میتوان از ورثه خرید یا خیر؟ و آیا نمای آن املاک مال ورثه است یا خیر؟ و بر فرض عدم صحّت معامله، آیا میتوانند هر کدام از ورثه حقوق خود را به کسی واگذار نمایند؟ به این معنی مثلاً ورثه حق اولویت دارند نسبت به سایر مردمان که اگر دَینِ دیان را ادا کردند ملک را بفروشند؟ مثلاً این حق اولویت را واگذار کنند؟ خلاصه راهی بر تصحیح این گونه معاملات هست یا خیر؟ و بر فرض بودنِ نمایِ ملک مال ورثه، آیا میتوانند ورثه نمای ملک را ابداً، یا مادام الحیات صلح نمایند به غیر یا خیر حکم تصرّف در اصل ملک را دارد؟
- شخص یوم الشک به عنوان آخر شعبان قصد روزه کرده، بعداً قبل از ظهر همان یوم الشک به ذهنش رسیده که قضای رمضان از سابق در ذمّه داشته، پس نیّت استحبابی آخر شعبان را مبدّل به قضا نموده، در این صورت، با حفظ این که عدول از صوم به صوم دیگر جایز نیست، واجبین کانا، أو مستحبّی ن، أو مختلفین. در صورت بقای اشتباه للتالی این صوم عوض قضاء مذکور محسوب است یاخیر؟ و در صورت رفع اشتباه و معلوم شدن یوم الشک از رمضان، این صوم عوض رمضان محسوب است یا خیر؟
- هرگاه زن شیعه در خانه مخالف باشد و مردِ مخالف برای حج به مکّه برود و موافق مذهب خود طواف نساء را به جا نیاورد، آیا برای آن زن شیعه درخانه او بودن اشکالی ندارد؟ و اگر بعداً از او اولادی بشود اولاد او حلالزاده خواهند بود؟ وهم چنین اگر در این صورت آن مخالف بخواهد زنِ دیگری تزویج کند، آیا برزنِ شیعه جایز است که تزویج به او شود؟
- سؤالی از حضرت عالی کردهاند به این مضمون: هرگاه کسی مالک چیزی باشد در مکانی و در حال مالکیّت شش ماه در آن جا اقامت کرده باشد و در مسافرتهای خود به آن جا برسد و فعلاً هم مالک آن چیز باشد، نماز او تمام است در آن محل یا خیر؟ جواب فرمودهاید: بلی تمام است چنان چه مشهور فرمودهاند، داعی عرض میکنم: آیا این حکم شامل کسی که از وطن اصلی یا اتّخاذی خود اعراض کرده با این که در آن جا ملکی دارد نیز میشود یا خیر و آیا ملک اعم است حتّی نخله را نیز شامل میشود یا خیر؟
- هرگاه مهر زوجه مقداری از آن بر عهده زوج و مقداری از آن بر عهده پدر زوج باشد و زوج زوجه خود را در عوض تمام مهر مختلعه نماید، آیا جایز است که قرار گذارند زوج زوجه خود را مطلَّقه نماید به این نحو که زوجه آن چه از مهر بر ذمّه زوج است به زوج بذل کند و آن چه بر ذمّه پدر زوج است به پدر زوج بذل کند؟ و در صورت جواز اگر زوجه بعد از بذل بخواهد به بذل خود رجوع کند میتواند به پدر زوج هم رجوع کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] زنی که فقط مالک سدس ملک مشاعی است که بین او و سایر زارعین مشترک است، همه آن ملک را وقف کرده و همین باعث بروز مشکلات زیادی برای اهالی به سبب دخالت اداره اوقاف شده است، به طور مثال اداره اوقاف از صدور سند مالکیت برای خانه های اهالی جلوگیری می کند، آیا این وقف در تمام ملک مشاع نافذ است یا فقط در سهم او؟ و بر فرض اینکه وقف فقط در سهم او صحیح باشد، آیا وقف زمین مشاع قبل از تقسیم صحیح است؟ و اگر وقف سهم مشاع قبل از تفکیک آن صحیح باشد، سایر شرکا چه تکلیفی دارند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با توجّه به این که هر یک از مالکان ملک مشاع، در جای جای آن ملک سهم مالکانه دارند، در مواردی که تمام ملک مشاع مورد غصب قرار گرفته باشد، آیا هر یک از مالکان آن ملک می توانند به طور جداگانه نسبت به خلع ید غاصب از تمام ملک مشاع اقدام نمایند؟
- [آیت الله مظاهری] با توجّه به این که هر یک از مالکان ملک مشاع، در جای جای آن ملک سهم مالکانه دارند، در مواردی که تمام ملک مشاع مورد غصب قرار گرفته باشد، آیا هر یک از مالکان آن ملک می توانند به طور جداگانه نسبت به خلع ید غاصب از تمام ملک مشاع اقدام نمایند؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا جایز است بعضی از ورثه یا وکیل آنان بدون موافقت ورثه دیگر تصرّف خارجی یا معاملی در ملک مشاع نمایند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دو قطعه زمین در بین دو شخص مشاع بوده، یکی از مالکین یک قطعه آن را فروخته و قرینه ای بر تعیین هم ندارد بعد از چند سالی مالک دیگر ادعا کرده که این دو قطعه زمین مشاع بوده، این زمین مبیعه از طرف یکی از شرکا چه صورت دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چند برادر در یک خانه زندگی می کنند و مال و ملک ایشان مشاع است یکی از برادران در زمین مشاع درخت می نشاند، شرعاً این درختان مال کدام یک از آنهاست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اخیراً معاملاتی به صورت ( مشاع زمانی ) انجام می شود؛ نه مشاع در مقابل مشاع مکانی. مثل این که خانه ای به صورت مشاع پنجاه پنجاه به زید و عمرو تعلق دارد. مشاع زمانی یعنی هر چند هر دو نفر مالک ملک هستند ولی به این صورت که ملک از لحاظ استفاده شش ماه برای یکی، و شش ماه برای دیگری است. این به دلیل عدم نیاز به مکان مورد نظر در طول سال است. بنابراین، دو یا حتّی ده نفر می توانند با هم منزلی را بخرند تا هر کدام در زمان خاصّی از آن استفاده کنند. آیا این گونه معاملات صحیح است؟
- [سایر] الف. آیا پشت بام و نمای ساختمان آپارتمانی، مشاع است یا ملک هر واحدی است که متصل به ان است؟ (در صورتی که در قرارداد، چیزی در این زمینه ذکر نشده باشد) ب. در صورتی که ملک هر واحد متصل به آن باشد، آیا جایز است که مالک بدون اذن دیگران در آن تصرفی کند که موجب تغییر قیمت کل ساختمان شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] برخی از شرکا برای جلوگیری از استفاده حق شفعه شریک خود حیله ای به شرح زیر به کار می برند: سهم خود را از ملک مشترک مشاع به چند برابر قیمت واقعی به مشتری می فروشند و با هم قرار می گذارند که پس از تحقق معامله و عدم استفاده شریک از حقّ شفعه، مازاد بر قیمت واقعی را به خریدار بازگردانند. آیا این حیله مشروع است؟
- [آیت الله بهجت] آیا پدر حق دارد تمام اموالش را به یکی از فرزندانش ببخشد، و یا ملک مشاع خود با فرزندانش را بفروشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .مکانی که ملک چند شریک است و سهم هیچ کدام جدا نشده , هیچ شریکی نمیتواند بدون رضایت سایر شرکا, در آن نماز اقامه کند.
- [آیت الله اردبیلی] حقّ شفعه فقط در مالی که مشاع و مشترک باشد ثابت است؛ پس اگر ملک مشاع بوده ولی تقسیم شده باشد و سپس یکی از آنان سهم خود را بفروشد، برای دیگری حقّ شفعه ثابت نیست، هم چنانکه برای همسایه ملک نیز حقّ شفعه ثابت نمیباشد.
- [آیت الله بهجت] هرگاه یکی از شرکا تقاضا کند که سرمایه شرکت را قسمت کنند، اگرچه شرکت مدت داشته باشد، دیگران باید قبول نمایند.
- [آیت الله سیستانی] اگر صاحب ملک به زبان ، اجازه نماز خواندن بدهد و انسان بداند که قلباً راضی نیست ، نماز خواندن در ملک او جایز نیست و اگر اجازه ندهد و انسان یقین کند که قلباً راضی است ، نماز خواندن جایز است .
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه رضایت صاحب ملک از قرائن روشن و قطعی باشد نماز خواندن در آن ملک اشکالی ندارد، هرچند به زبان نگوید و بعکس اگر با زبان اجازه دهد اما بداند قلباً راضی نیست نمی تواند نماز بخواند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] وقف مشاع جایز است، یعنی می توان مثلاً، دو دانگ از خانه یا مزرعه ای را وقف کرد و در صورت لزوم حاکم شرع یا متولی می تواند مال موقوفه را با نظر اهل خبره جدا کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] نماز خواندن در ملکی که منفعت آن مال دیگری است، بدون رضایت کسی که منفعت ملک مال او میباشد حرام و به احتیاط مستحب باطل است، مثلاً در خانه اجارهای اگر صاحب خانه یا دیگری بدون رضایت کسی که آن خانه را اجاره کرده در آنجا نماز بخواند، به احتیاط مستحب نمازش باطل است و همچنین نماز در ملکی که به جهت حقّ دیگری تصرف در آن جایز نیست به احتیاط مستحب باطل میباشد؛ مثلاً اگر میت وصیت کرده باشد که ثلث مشاع مال او را به مصرفی برسانند، در صورتی که عمل به وصیت نشده باشد، به احتیاط مستحب نمیشود در ملک او نماز خواند.
- [آیت الله مظاهری] هرگاه با سرمایه شرکت معاملهای انجام دهند بعد معلوم شود شرکت باطل بوده چنانچه همه شرکا آن معامله را اجازه دهند صحیح است و درآمدش مال همه آنهاست و کسانی که در این میان کاری برای شرکت کردهاند میتوانند مزد زحمتهای خود را به اندازه معمول بگیرند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه ملکی را برافراد معینی، مثلاً اولاد خود وقف نماید، چنانچه آن ملک درآمدی داشته باشد و از مخارج سال آنها زیاد بیاید باید خمس آن را بدهند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه با سرمایه شرکت معامله ای انجام دهند بعد معلوم شود شرکت باطل بوده، چنانچه همه شرکا آن معامله را اجازه دهند صحیح است و درآمدش مال همه آنهاست و کسانی که در این میان کاری برای شرکت کرده اند می توانند مزد زحمتهای خود را به اندازه معمولی بگیرند.