اختیار
اختیار در چند معنا به کار رفته است:۱. مقابل جبر، ۲. در برابر اکراه، ۳. مقابل ضرورت و اضطرار، ۴. برگزیدن یکی یا بیشتر، از چند چیز. از اختیار به معنای چهارم در باب نکاح سخن رفته است.
هرگاه صروری عمداً حلق نکند و تقصیر را اختیار کند چه صورت دارد؟
و آیا احتیاط در باب حلق صروری مطلق است یا مستحبّ؟
مهما أمکن رعایت احتیاط کنند.
مهما أمکن رعایت احتیاط کنند.
عنوان سوال:
هرگاه صروری عمداً حلق نکند و تقصیر را اختیار کند چه صورت دارد؟
هرگاه صروری عمداً حلق نکند و تقصیر را اختیار کند چه صورت دارد؟
و آیا احتیاط در باب حلق صروری مطلق است یا مستحبّ؟
پاسخ:
مهما أمکن رعایت احتیاط کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی از باب جهل به مسأله در حجّین تقصیر و حلق ننموده تکلیف او چیست؟
- شخصی در سال گذشته حج به جا آورده و حج اوّل او بوده و خیال میکرده حلق رأس احتیاط مستحب است، بدین جهت حلق نکرده و اکتفاء به تقصیر نموده، آیا حج او صحیح است یا خیر؟
- در (مناسک) احتیاط حلق در منی نسبت به صروره (93) و جو بیست یا استحبابی؟
- هرگاه کسی بعد از سعی تقصیر را فراموش نمود، آیا عمره و حج او هر دو صحیح است، یا هر دو باطل است، یا حجِ تنها باطل است؟
- اغسال میّت را هرگاه به خلاف ترتیب، داده دفن کردند، آیا باید نبش کرد برای غسل مجدّد یا نه؟ و آیا باب حرمت نبش و وجوب غسل باب تعارض است، یا باب تزاحم؟ زیرا ملاک وجوب و حرمت محرز و موجود است و آیا وجوب غسل و ترتیب آن از باب تعدّد مطلوب نیست به قرینه تبدیل به آب قراح در مورد فقد کافور و سدر؟ و بر فرض تعدّد مطلوب، آیا اهمّیّت مطلوب کامل و کمال آن رجحان بر ملاک حرمت دارد یا نه؟
- هرگاه زیدی طلبی از عمروی داشته و عمرو مدیون وفات نموده، آیا در صورت فقیر بودن مدیون، از باب زکات یا مظالم میتوان دین را حساب نمود؟ و اگر به قدر ادای دین ترکه دارد و لیکن ورثه حاضر برای ادای دین او نیستند، آیا باز هم میتواند ذمّه عمرو مدیون را از باب زکات بری نماید یا خیر؟
- آیا جدّه را میقات میدانید یا خیر؟ و هرگاه وقت ضیق باشد از جدّه میتوان مُحرِم شد یا خیر؟ و هرگاه جهلاً در جدّه مُحرِم شد چه صورت دارد؟ و هرگاه از جدّه به مدینه رفت و در مسجد شجره مُحرِم شد چه صورت دارد؟ آیا در حال اختیار میتواند از طریقی که میرود عمداً احرام را ترک کند وبرود در محل دیگر مُحرِم شود؟ و هرگاه از راه دریا بعض اشخاص اظهار داشتند که محلّی محاذی یلملم است میتوان اطمینان حاصل نمود؟ و هرگاه خبر دهنده غیر مسلم هم باشد میتوان به قولش وثوق و اطمینان حاصل نمود؟
- در حال وضو هرگاه در وقت مسح سر، کف دست به صورت خورد و از آب صورت به کف دست یعنی سر انگشتان رسید، آیا برای مسح ضرر دارد یا خیر؟ و هرگاه خواست از باب احتیاط مسح را مکرّر نماید، آیا تمام مکرّرات یک مسح محسوب است، یا این که مسح اوّل را که کشید رطوبت را از ممسوح باید پاک نماید و دو مرتبه برای احتیاط مسح نماید؟
- شخصی در مسجد شجره مُحرِم شده، به علّت ضیق وقت تا جدّه در هواپیما سوار شده و برای تقصیر گوسفندی که باید بکشد چون در مکّه وسیله فراهم نبود که تمام آن را به صدقه بدهد لذا هنوز گوسفند را نکشته، تکلیف او در این صُوَر چیست؟
- هرگاه بر اَحد الزوجین جنون عارض شود، آیا اختیار فسخ برای هر یک میآید؟ و اگر زوج سفیه شد حاکم شرع - به ولایتی که دارد - میتواند زوجه او را مطلّقه نماید یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] مقصود از روایات مطلق در باب انتظار فرج چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی که در حج مخیّر بین حلق و تقصیر بود حلق را اختیار کرد، ولی به جای تیغ، سرش را با ماشین ته زن، ماشین کرد، آیا کفایت می کند؟
- [آیت الله مظاهری] آیا محرم در عمره مفرده میتواند قبل از اینکه خود تقصیر کند، برای دیگری تقصیر نماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] قربانی و حلق و تقصیر در اعمال حج و عمره (تمتع و مستحب) در شب چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] قربانی و حلق و تقصیر در اعمال حج و عمره (تمتع و مستحب) در شب چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خوئی] اگر محرم متمکن نباشد از حلق و تقصیر در روز دهم ذیالحجه آیا جایز است برای او حلق و تقصیر نمودن در شب یازدهم ماه یا خیر و اگر کسی جهلاً شب یازدهم حلق و تقصیر نمود آیا اعاده نماید در روز یازده یا دوازدهم یا خیر و آیا فرق است بین زن و مرد در این مسئله؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا مُحرم قبل از اینکه خودش تقصیر کند و از احرام خارج شود می تواند دیگری را تقصیر کند؟ و درصورت تقصیر آیا حاجی از احرام خارج می شود و آیا کفاره بر طرفین هست؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا محرم قبل از آن که خودش تقصیر کند و از احرام خارج شود می تواند برای دیگری تقصیر کند (ناخن بگیرد یا مو بچیند)؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] محرم قبل از آنکه خودش تقصیر کند و از احرام خارج شود آیا می تواند برای دیگری تقصیر کند؟ (ناخن بگیرد یا مو بچیند)؟
- [آیت الله وحید خراسانی] ایا محرم می تواند ناخن محرم دیگر را به قصد تقصیر بگیرد یا نه
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر به واسطهی باد، غبار غلیظی پیدا شود و انسان با این که متوجه است، مواظبت نکند و به حلق برسد، روزهاش باطل می‌شود.
- احتیاط واجب آن است که روزهدار بخار غلیظ و دود سیگار و تنباکو و مانند اینها را هم به حلق نرساند.
- زنی که برادر انسان را شیر داده به انسان محرم نمیشود، اگر چه احتیاط مستحب آن است که با او ازدواج نکند.
- رساندن غبار غلیظ به حلق روزه را باطل میکند، چه غبار چیزی باشد که خوردن آن حلال است مثل آرد، یا غبار چیزی باشد که خوردن آن حرام است مثل خاک و بنا بر احتیاط واجب باید غباری را هم که غلیظ نیست به حلق نرساند.
- اگر فراموش کند که روزه است و مواظبت نکند، یا بیاختیار غبار و مانند آن به حلق او برسد، روزهاش باطل نمیشود و چنانچه ممکن است باید آن را بیرون آورد.
- اگر زن مَهر خود را به شوهر صلح کند که زن دیگر نگیرد، احتیاط واجب آن است که زن مَهر را نگیرد و شوهر هم با زن دیگر ازدواج نکند.
- تیمّم به دیوار گلی صحیح است و احتیاط مستحب آن است که با بودن زمین یا خاک خشک به زمین یا خاک نمناک تیمّم نکند.
- اگر کسی دختر عمه یا دختر خالهی انسان را شیر دهد به انسان محرم نمیشود، ولی احتیاط مستحب آن است که از ازدواج با او خود داری نماید.
- هرگاه شک کند که آیه یا کلمهای را درست گفته یا نه، اگر به چیزی که بعد از آن است مشغول نشده، باید آن آیه یا کلمه را به طور صحیح بگوید و اگر به چیزی که بعد از آن است مشغول شده، چنانچه آن چیز رکن باشد، مثل آن که در رکوع شک کند که فلان کلمه از سوره را درست گفته یا نه، باید به شک خود اعتنا نکند و اگر رکن نباشد، مثلاً موقع گفتن (اَللهُ الصَّمَدْ) شک کند که (قُل هُوَ اللهُ اَحَدٌ) را درست گفته یا نه، باز هم میتواند به شک خود اعتنا نکند، ولی اگر احتیاطاً آن آیه یا کلمه را به طور صحیح بگوید، اشکال ندارد و اگر چند مرتبه هم شک کند، میتواند چند بار بگوید، اما اگر به وسواس برسد و باز هم بگوید، بنا بر احتیاط واجب باید نمازش را دوباره بخواند.
- اگر زنی بچهای را با شرایطی که در مسأله (2483) گفته می‌شود، شیر دهد، شوهر آن زن که صاحب شیر است به خواهرهای آن بچه محرم نمیشود، ولی احتیاط مستحب آن است که با آنان ازدواج ننماید و نیز خویشان شوهر به خواهر و برادر آن بچّه محرم نمیشوند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مواظبت نکند و غبار یا دود یا بخار غلیظ و مانند اینها داخل حلق شود چنانچه یقین یا اطمینان داشته که به حلق نمی رسد روزه اش اشکال ندارد و اگر گمان می کرده که به حلق نمی رسد بنابر احتیاط مستحب ان روزه را قضا کند
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر فراموش کند که روزه است و مواظبت نکند یا بی اختیار غبار و مانند ان به حلق او برسد روزه اش باطل نمی شود
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر فراموش کند که روزه است و مواظبت نکند، یا بی اختیار و بدون اراده، غبار و مانند آن به حلق او رسد، روزه اش باطل نمی شود.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر مواظبت نکند و غبار یا بخار یا دود و مانند اینها داخل حلق شود؛ چنانچه یقین یا اطمینان داشته که به حلق نمی رسد روزه اش صحیح است و همچنین اگر گمان می کرده که به حلق نمی رسد.
- [امام خمینی] اگر مواظبت نکند و غبار یا بخار یا دود و مانند اینها داخل حلق شود،چنانچه یقین داشته که به حلق نمی رسد روزه اش صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مواظبت نکند و غبار یا بخار یا دود و مانند اینها داخل حلق شود، چنانچه اطمینان داشته که به حلق نمیرسد، روزهاش صحیح است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مواظبت نکند و غبار یا بخار یا دود و مانند اینها داخل حلق شود ، چنانچه اطمینان داشته که به حلق نمی رسد روزه اش صحیح است .
- [آیت الله سبحانی] اگر مواظبت نکند و غبار یا بخار یا دود و مانند اینها داخل حلق شود، چنانچه یقین داشته که به حلق نمی رسد، روزه اش صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مواظبت نکند و غبار یا بخار یا دود و مانند آنها داخل حلق شود، چنانچه یقین داشته که به حلق نمیرسد، روزه او صحیح است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مواظبت نکند وغبار یا بخار یا دود ومانند اینها داخل حلق شود، چنانچه یقین داشته که به حلق نمیرسد، روزهاش صحیح است و همچنین است اگر اطمینان داشت که به حلق نمیرسد ولی در صورت گمان احتیاط واجب روزه را قضا نماید.