خلق
خلق ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • خلق (سیرت)، خُلُق به ضم خاء یا خُلْق، جمع اخلاق به‌معنای صورت باطنی انسان• خلق (خلقت)، به فتح خاء، به معنای ایجاد ابتدایی، توسط خداوند
آیا خدا می تواند مخلوقی خلق کند که از انسان کامل‌تر باشد؟
خداوند غنی بالذات است و هیچ کمبودی ندارد،قرآن می فرماید: " فَإِنَّ اللَّهَ غَنِّیٌ عَنِ الْعَلَمِینَ؛[1] خداوند از همه جهانیان بی نیاز است". خداوند فیاض و بخشنده مطلق است؛ یعنی هر آن چه که قابلیت موجود شدن را داشته باشد، از طرف خدای منان به آن وجود عنایت می شود، زیرا هیچ گونه بخلی برای ذات اقدس احدیت تصور ندارد، بلکه فیاضیتش اقتضا می کند به چیزی که قابلیت اخذ نعمت وجود دارد، وجود ببخشد. قرآن می فرماید: "وَرَبُّکَ الْغَنِیُّ ذُو الرَّحْمَةِ؛[2] پروردگارت بی نیاز و صاحب رحمت است".و 114 مرتبه می فرماید : " بسم الله الرحمن الرحیم؛ به نام خداوند بخشنده بخشایشگر". افعال خدا غایت و هدف دار و حکیمانه است، زیرا حکیمانه بودن کار، کمال است و خداوند مستجمع جمیع کمالات است قرآن می فرماید: " وَمَا خَلَقْنَا السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا لاَعِبِینَ مَا خَلَقْنَاهُمَآ إِلَّا بِالْحَقِ‌ّ وَلَکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ؛[3] ما آسمان و زمین و آن چه را بین آن ها است، به بازیچه نیافریدیم. جهان برای ما اسباب بازی نیست. نیافریدیم مگر به حق" خداوند از آن جا که "علم" و "قدرت" و "فضل" و "جود" بی نهایت دارد ، جهان و انسان را آفریده است و لازمه این سه صفت آن است که خلقت خداوند بهترین و کامل‌ترین آفرینش باشد، یعنی در مجموعه هستی اگر وجود مخلوقی، زیبایی و کمال آفرینش مجموعه عالم را افزایش دهد، لازم است خدا آن موجود را خلق کند، زیرا عدم خلقت آن موجود، یا ناشی از عدم اطلاع و آگاهی از زیبایی آن است، یا در اثر ضعف و ناتوانی از خلقت آن است. در مجموعه خلقت باید انسان خلق می شد؛ چون در جهان خلقت پیش از خلق انسان، ملائک بودند که موجوداتی نورانی و پاک بودند که خدا را همواره عبادت می کردند. فرشتگان به دلیل شرایط ویژه خلقت خود بر سر دو راهی قرار نمی گرفتند که با اختیار خویش (در حالی که میل باطنی آنها به جهت دیگری تمایل داشته باشد) رضایت خداوند را انتخاب کنند. آنها همواره حضور و عظمت خدا را درک می کنند و در مقابل آن همه عظمت ، راهی جز عبادت ندارند. اما در صحنه هستی، می توان یک نمایش زیباتر از این را هم تصویر کرد و آن این که موجودی وجود داشته باشد که از یک طرف همانند ملائک در اوج جذبه الهی و عشق و عبادت به خدا باشد و در عین حال موانعی پیش روی او برای برگرداندن وی از مسیر عشق و عبادت قرار داشته باشد. این موجود انسان است. او خدا و عظمتش را بی واسطه می بیند و از سوی دیگر گرچه فطرت الهی او همواره در درونش وی را به سوی خوبی‌ها و پاکی‌ها دعوت می کند ، ولی امیال حیوانی و شهوانی او قدرت فراوانی دارند. وی این گونه خلق شده که از یک سو با خواسته‌ها و تمایلات شهوانی و حیوانی رو به رو است واز سوی دیگر فطرت الهی اش و راهنمایی‌های پیامبران او را به سوی خوبی‌ها فرا می خواند. او در عرصه‌های مختلف زندگی می تواند با ایمان به خداوند و محبّت او، بر سر دوراهی‌ها ، عشق به خدا را انتخاب کند و مظاهر فریبنده دنیا را رها سازد. با توجه به مطالب بالا اگر موجود ذهنی شما قابلیت آفرینش در ضمن نکات بالا را می داشت حتما خلق می شد! [1]. آل عمران (3) آیه 97. [2]. انعام (6) آیه 133. [3]. دخان (44) آیه 38 - 39.
خداوند غنی بالذات است و هیچ کمبودی ندارد،قرآن می فرماید: " فَإِنَّ اللَّهَ غَنِّیٌ عَنِ الْعَلَمِینَ؛[1] خداوند از همه جهانیان بی نیاز است". خداوند فیاض و بخشنده مطلق است؛ یعنی هر آن چه که قابلیت موجود شدن را داشته باشد، از طرف خدای منان به آن وجود عنایت می شود، زیرا هیچ گونه بخلی برای ذات اقدس احدیت تصور ندارد، بلکه فیاضیتش اقتضا می کند به چیزی که قابلیت اخذ نعمت وجود دارد، وجود ببخشد. قرآن می فرماید: "وَرَبُّکَ الْغَنِیُّ ذُو الرَّحْمَةِ؛[2] پروردگارت بی نیاز و صاحب رحمت است".و 114 مرتبه می فرماید : " بسم الله الرحمن الرحیم؛ به نام خداوند بخشنده بخشایشگر". افعال خدا غایت و هدف دار و حکیمانه است، زیرا حکیمانه بودن کار، کمال است و خداوند مستجمع جمیع کمالات است قرآن می فرماید: " وَمَا خَلَقْنَا السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا لاَعِبِینَ مَا خَلَقْنَاهُمَآ إِلَّا بِالْحَقِ‌ّ وَلَکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ؛[3] ما آسمان و زمین و آن چه را بین آن ها است، به بازیچه نیافریدیم. جهان برای ما اسباب بازی نیست. نیافریدیم مگر به حق" خداوند از آن جا که "علم" و "قدرت" و "فضل" و "جود" بی نهایت دارد ، جهان و انسان را آفریده است و لازمه این سه صفت آن است که خلقت خداوند بهترین و کامل‌ترین آفرینش باشد، یعنی در مجموعه هستی اگر وجود مخلوقی، زیبایی و کمال آفرینش مجموعه عالم را افزایش دهد، لازم است خدا آن موجود را خلق کند، زیرا عدم خلقت آن موجود، یا ناشی از عدم اطلاع و آگاهی از زیبایی آن است، یا در اثر ضعف و ناتوانی از خلقت آن است. در مجموعه خلقت باید انسان خلق می شد؛ چون در جهان خلقت پیش از خلق انسان، ملائک بودند که موجوداتی نورانی و پاک بودند که خدا را همواره عبادت می کردند. فرشتگان به دلیل شرایط ویژه خلقت خود بر سر دو راهی قرار نمی گرفتند که با اختیار خویش (در حالی که میل باطنی آنها به جهت دیگری تمایل داشته باشد) رضایت خداوند را انتخاب کنند. آنها همواره حضور و عظمت خدا را درک می کنند و در مقابل آن همه عظمت ، راهی جز عبادت ندارند. اما در صحنه هستی، می توان یک نمایش زیباتر از این را هم تصویر کرد و آن این که موجودی وجود داشته باشد که از یک طرف همانند ملائک در اوج جذبه الهی و عشق و عبادت به خدا باشد و در عین حال موانعی پیش روی او برای برگرداندن وی از مسیر عشق و عبادت قرار داشته باشد. این موجود انسان است. او خدا و عظمتش را بی واسطه می بیند و از سوی دیگر گرچه فطرت الهی او همواره در درونش وی را به سوی خوبی‌ها و پاکی‌ها دعوت می کند ، ولی امیال حیوانی و شهوانی او قدرت فراوانی دارند. وی این گونه خلق شده که از یک سو با خواسته‌ها و تمایلات شهوانی و حیوانی رو به رو است واز سوی دیگر فطرت الهی اش و راهنمایی‌های پیامبران او را به سوی خوبی‌ها فرا می خواند. او در عرصه‌های مختلف زندگی می تواند با ایمان به خداوند و محبّت او، بر سر دوراهی‌ها ، عشق به خدا را انتخاب کند و مظاهر فریبنده دنیا را رها سازد. با توجه به مطالب بالا اگر موجود ذهنی شما قابلیت آفرینش در ضمن نکات بالا را می داشت حتما خلق می شد! [1]. آل عمران (3) آیه 97. [2]. انعام (6) آیه 133. [3]. دخان (44) آیه 38 - 39.
پاسخ:
خداوند غنی بالذات است و هیچ کمبودی ندارد،قرآن می فرماید: " فَإِنَّ اللَّهَ غَنِّیٌ عَنِ الْعَلَمِینَ؛[1] خداوند از همه جهانیان بی نیاز است". خداوند فیاض و بخشنده مطلق است؛ یعنی هر آن چه که قابلیت موجود شدن را داشته باشد، از طرف خدای منان به آن وجود عنایت می شود، زیرا هیچ گونه بخلی برای ذات اقدس احدیت تصور ندارد، بلکه فیاضیتش اقتضا می کند به چیزی که قابلیت اخذ نعمت وجود دارد، وجود ببخشد. قرآن می فرماید: "وَرَبُّکَ الْغَنِیُّ ذُو الرَّحْمَةِ؛[2] پروردگارت بی نیاز و صاحب رحمت است".و 114 مرتبه می فرماید : " بسم الله الرحمن الرحیم؛ به نام خداوند بخشنده بخشایشگر". افعال خدا غایت و هدف دار و حکیمانه است، زیرا حکیمانه بودن کار، کمال است و خداوند مستجمع جمیع کمالات است قرآن می فرماید: " وَمَا خَلَقْنَا السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا لاَعِبِینَ مَا خَلَقْنَاهُمَآ إِلَّا بِالْحَقِ‌ّ وَلَکِنَّ أَکْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُونَ؛[3] ما آسمان و زمین و آن چه را بین آن ها است، به بازیچه نیافریدیم. جهان برای ما اسباب بازی نیست. نیافریدیم مگر به حق" خداوند از آن جا که "علم" و "قدرت" و "فضل" و "جود" بی نهایت دارد ، جهان و انسان را آفریده است و لازمه این سه صفت آن است که خلقت خداوند بهترین و کامل‌ترین آفرینش باشد، یعنی در مجموعه هستی اگر وجود مخلوقی، زیبایی و کمال آفرینش مجموعه عالم را افزایش دهد، لازم است خدا آن موجود را خلق کند، زیرا عدم خلقت آن موجود، یا ناشی از عدم اطلاع و آگاهی از زیبایی آن است، یا در اثر ضعف و ناتوانی از خلقت آن است. در مجموعه خلقت باید انسان خلق می شد؛ چون در جهان خلقت پیش از خلق انسان، ملائک بودند که موجوداتی نورانی و پاک بودند که خدا را همواره عبادت می کردند. فرشتگان به دلیل شرایط ویژه خلقت خود بر سر دو راهی قرار نمی گرفتند که با اختیار خویش (در حالی که میل باطنی آنها به جهت دیگری تمایل داشته باشد) رضایت خداوند را انتخاب کنند. آنها همواره حضور و عظمت خدا را درک می کنند و در مقابل آن همه عظمت ، راهی جز عبادت ندارند. اما در صحنه هستی، می توان یک نمایش زیباتر از این را هم تصویر کرد و آن این که موجودی وجود داشته باشد که از یک طرف همانند ملائک در اوج جذبه الهی و عشق و عبادت به خدا باشد و در عین حال موانعی پیش روی او برای برگرداندن وی از مسیر عشق و عبادت قرار داشته باشد. این موجود انسان است. او خدا و عظمتش را بی واسطه می بیند و از سوی دیگر گرچه فطرت الهی او همواره در درونش وی را به سوی خوبی‌ها و پاکی‌ها دعوت می کند ، ولی امیال حیوانی و شهوانی او قدرت فراوانی دارند. وی این گونه خلق شده که از یک سو با خواسته‌ها و تمایلات شهوانی و حیوانی رو به رو است واز سوی دیگر فطرت الهی اش و راهنمایی‌های پیامبران او را به سوی خوبی‌ها فرا می خواند. او در عرصه‌های مختلف زندگی می تواند با ایمان به خداوند و محبّت او، بر سر دوراهی‌ها ، عشق به خدا را انتخاب کند و مظاهر فریبنده دنیا را رها سازد. با توجه به مطالب بالا اگر موجود ذهنی شما قابلیت آفرینش در ضمن نکات بالا را می داشت حتما خلق می شد! [1]. آل عمران (3) آیه 97.
[2]. انعام (6) آیه 133.
[3]. دخان (44) آیه 38 - 39.
- [سایر] اگر انسان برترین مخلوق خدا است، آیا می‌توان گفت خدا دیگر بهتر از ما خلق نمیکند؟ اگر چنین باشد؛ یعنی خدا از خلق آفرینش کامل‌تر ناتوان است! این تناقض را چگونه می‌توان حل نمود؟
- [سایر] خداوند خلق می‌کند انسان هم این کار را می‌کند! فرق بین این دو خلق چیست؟
- [سایر] خداوند انسان را با چه هدفی خلق کرد؟
- [سایر] منظور از اینکه خداوند سیر تکاملی انسان را در هفت روز یا مرحله خلق کرد چیست؟
- [سایر] به نام خدا، سلام. آیا روح هر انسان پیش از بدن جسمانی خلق شده یا برعکس؟
- [سایر] چرا خدا شیطان را از آتش خلق کرد و انسان را از خاک آفرید ؟
- [سایر] خداوند که می دانست ابلیس انسان ها را گمراه می کند , چرا او را خلق کرد ؟
- [سایر] خداوند که می دانست ابلیس انسان ها را گمراه می کند , چرا او را خلق کرد ؟
- [سایر] آیا خدا بدون کمک انسان می تواند انسانی را خلق کند؟
- [سایر] چرا خدا انسان های بد را خلق کرد، با اینکه می دانست جهنمی خواهند شد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] (اشْهد أن علیاً ولی الله) (یعنی گواهی می دهم که علی ولی خدا بر همه خلق است) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اشْهد أن محمداً رسول الله) به قصد تبرک گفته شود، لکن به صورتی که معلوم شود جزء آن نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . حسن سلوک و رفتار مسلمان با بیگانه و مسلمان، باید بر اساس تعالیم اسلام در نهایت اعتدال و خیرخواهی برای همه خلق باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] احکام نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا بجا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترکنماید.
- [آیت الله مظاهری] نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] انسان باید فقط برای خداوند عالم نماز بخواند پس کسی که ریا کند یعنی برای نشان دادن به مردم نماز بخواند نمازش باطل است خواه فقط برای مردم باشد یا خدا و مردم هر دو را در نظر بگیرد
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد؛ یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا بجا آورد ، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید .
- [آیت الله بروجردی] نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا به جا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
- [آیت الله خوئی] نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا بهجا آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] انسان باید فقط برای انجام امر خداوند عالم نماز بخواند، پس کسیکه ریا کند یعنی برای نشان دادن به مردم نماز بخواند، نمازش باطل است، خواه فقط برای مردم باشد، یا خدا و مردم هر دو را در نظر بگیرد.