چرا خدا به هر کس، وحی نفرستاده و تنها عده خاصی را برای این کار انتخاب کرده است؟

یکی از دلایل عمده ارسال رسولان، این است که دریافت وحی قابلیت و شایستگی می خواهد و هر کسی نمی تواند وحی الهی را دریافت نماید. این قابلیت نیز از جهات مختلف در این امر اثر گذار است.
1- کسی که به گناهان آلوده شده، راه ورود شیطان بر خود را هموار کرده است و در نتیجه اگر بنا باشد، به او وحی برسد، این وحی آمیخته با انواع القائات شیطانی خواهد بود:
(هَلْ أُنَبِّئُکُمْ عَلیَ‌ مَن تَنزَّلُ الشَّیَاطِینُ * تَنزَّلُ عَلیَ‌ کلُ‌ِّ أَفَّاکٍ أَثِیمٍ؛[شعراء، آیات 221و222] آیا به شما خبر دهم که شیاطین بر چه کسی نازل می‌شوند؟! * آنها بر هر دروغگوی گنهکار نازل می‌ گردند.)
و از جانب دیگر نیز شیطان راه نفوذی به معصومین ندارد، در نتیجه وحی آن ها از هر نوع دستبرد شیطان محفوظ است.
(قَالَ رَبّ‌ِ بمِا أَغْوَیْتَنیِ لَأُزَیِّنَنَّ لَهُمْ فیِ الْأَرْضِ وَ لَأُغْوِیَنهَّمْ أَجْمَعِینَ * إِلَّا عِبَادَکَ مِنهْمُ الْمُخْلَصِینَ؛[حجر، آیات 39 و 40] گفت: پروردگارا! چون مرا گمراه ساختی، من (نعمتهای مادّی را) در زمین در نظر آنها زینت می‌دهم، و همگی را گمراه خواهم ساخت، * مگر بندگان مخلصت را.)

2- همچنین شخصی می تواند وحی دریافت کند، که جنبه ملکوتی خود را تقویت کرده باشد.
( اینکه خداوند برای هر انسانی مستقیما فرشته‌ ای بفرستد و وظائف را به او ابلاغ کند و یا به هر انسانی مستقیما وحی کند و یا به قلب او الهام کند این راه محال است زیرا که هر انسانی استعداد و قابلیت تحمل بار سنگین وحی را ندارد، حالاتی که به هنگام وحی نخستین برای انبیاء پیش آمد اگر برای هر فردی از افراد دیگر بوجود می‌ آمد در دم قالب تهی می‌کرد مگر هر کسی صحنه کوه طور و موسی را تحمل می‌ تواند کرد؟ و مگر هر جانی توان حادثه عظیم تاریخ را در غار حراء دارد؟ دریادلی مثل رسول اسلام (صلّی اللّه علیه و آله و سلم) می ‌خواهد که توان حمل این امانت بزرگ را داشته باشد وگرنه صاعقه وحی دیگران را در دم تبدیل به خاکستر خواهد نمود، هر کسی با هر روحیه ‌ای تاب تحمل این امر را ندارد و قابل وحی نیست باید انسان کاملی باشد که دو چهره داشته باشد یکی چهره ملکوتی که با آن چهره بتواند وحی را دریافت کند و دیگری جنبه ناسوتی و بشری که بتواند باین واسطه پیام الهی را به بشریت ابلاغ کند)[1]

برای درک بهتر این مساله می توانید به سرنوشت افرادی که توانایی لازم را نداشته اند، و به اشتغال فلسفه پرداخته اند و دچار جنون شده اند، توجه کنید. البته اگر این موضوع کمتر اتفاق می افتد، برای این است که فلسفه آن قدر هم ثقیل نیست. اما دریافت وحی آن چنان سنگین است که حتی حضرت محمد(ص) با آن عظمت معنوی، زمانی که وحی را به صورت مستقیم دریافت می کند، احوالش بسیار دگرگون می شود:
(امام صادق علیه السلام فرمود: هنگامی که وحی بدون واسطه جبرئیل بود بجهت سنگینی وحی حالت غشوه بر آن حضرت عارض می شد)[2]
(عایشه می‌گوید: من خود دیده‌ ام که گاهی در روزهای بسیار سرد، وحی بر آن جناب نازل می‌ شد و چون از او جدا می‌ شد با اینکه روز سردی بود عرق از پیشانی مبارکش سرازیر می‌ گردید. )[3]

البته تنها دلیل ارسال رسولان، این نیست که دیگران قابلیت دریافت وحی را ندارند. بلکه رسول شئون و وظایف دیگری نیز دارد که حتی اگر هر کسی قابلیت دریافت وحی را داشت، همچنان به رسولان الهی نیاز داشتیم. و آن جنبه رهبری آن هاست. از این روست که می بینیم، حضرت لوط، اگر چه وحی دریافت می کند و پیامبر است، اما از حضرت ابراهیم دستور می گیرد.

لوط از بستگان ابراهیم (ع) بوده، و آن حضرت او را به سوی اهل سدوم و اقوام مجاور آنان فرستاد، تا آنان را که مشرک و از بت‌پرستان بودند، به دین توحید دعوت کند.[4]

این جنبه بسیار مهم است، تا جایی که گفته شده، اگر فقط دو نفر بر روی کره زمین باشند، حتما یکی از آن ها، رهبر است:
امام صادق (ع) میفرمود: (اگر در زمین جز دو نفر باقی نباشند یکی از آن دو امامست.)[5]

[1]. شرح کشف المراد، علی محمدی، ص: 353.
[2]. سنن النبی صلی الله علیه و آله با ترجمه، ص  405.
[3]. ترجمه تفسیر المیزان، ج‌18، ص: 116.
[4]. ترجمه المیزان، ج‌8، ص 232.
[5]. الکافی، ج‌1، ص: 179.