آیات مربوط به شفاعت را می توان به سه دسته تقسیم نمود:
1. آیاتی که شفاعت را نفی می نماید؛ مانند: (و اتقوا یوماً لاتجزی نفس عن نفس شیئاً و لا یقبل منها شفاعه و لایؤخذ منها عدل و لاهم ینصرون;(1) یعنی: از آن روز بترسید که کسی به جای کسی دیگر، مجازات نمی گردد; و نه شفاعت از او پذیرفته می شود، و نه غرامت و بدلی قبول خواهد شد، و آنان یاری نمی شوند).
2. آیاتی که شفاعت را از آن خدا دانسته و آن را به ذات خدا منحصر می داند; مانند: (مالکم من دونه من ولی و لا شفیع(2); برای شما(در روز رستاخیز) یار و شفاعت کننده ای جز خدا نیست).
3. آیاتی که پذیرش شفاعت شفیعان را به اذن خداوند محدود می سازد; مانند: (من ذا الذی یشفع عنده الا باذنه(3); کیست که در پیشگاه خداوند بدون اذن او شفاعت کند).
و نیز می فرماید: (یومَئذ لاتنفع الشفاعة الا من اذن له الرحمن و رضی له قولا(4); در آن روز شفاعت سودی نمی بخشد، مگر شفاعت کسی که خداوند به او اذن دهد و به گفتار او راضی باشد).
این آیات به صراحت ثابت می کنند که در روز رستاخیز به طور اجمالی شفیعانی وجود دارند که به اذن پروردگار درباره گناهکاران، شفاعت می کنند و خداوند نیز شفاعت آنان را می پذیرد(5).
با این آیات صریحی که در قرآن درباره وجود شفاعت وارد شده است، تکلیف کسانی که درباره آن به خود شک و تردید راه می دهند، و یا به طور کلّی به انکار آن برمی خیزند روشن است.
پی نوشت ها :
1 - سوره بقره، آیه 48 و قریب به همین مضمون آیات دیگری در قرآن وجود دارد. ر.ک: سوره بقره، آیات 123 و 254; سوره مدثر، آیه48.
2 - سوره سجده، آیه 4; سوره انعام، آیات 51 و 70.
3 - سوره بقره، آیه 255.
4 - سوره طه، آیه 109.
5-به این مضمون آیات زیادی در قرآن وارد شده است; به سوره های یونس، آیه 2، سوره انبیاء، آیه 28، سوره مریم آیه 87، سوره سبا، آیه 23، سوره زخرف آیه 86، و سوره نجم آیه 26 مراجعه بفرمائید.
