در پاسخ به این سوال باید به چند نکته توجه کنیم: 1- عقل، از شروط عامه تکلیف است. یعنی بدون وجود عقل هیچ تکلیفی متوجه شخص نیست. و تمام دستورات دینی، برای انسان هایی است که از عقل برخوردار می باشند. 2- هر کس به اندازه ای از فهم و شعور بهره مند است. و مجانین نیز از این مساله مستثنی نیستند. ولی فهم و شعور او با انسان های عادی بسیار متفاوت است. حتی اگر دقت کنید، حیوانات نیز از درجه ای از شعور بهره مند هستند و روشن ترین دلیل این مساله، امکان تربیت آن هاست. یا اینکه اگر حیوانی تشنه، احساس خطر کند، از آب خوردن فاصله می گیرد. که امکان این واکنش بدون شعور ممکن نیست. 3- با توجه به نکته دوم، روشن می شود که اطرافیان یک مجنون، می توانند او را به گونه ای رشد دهند و تربیت کنند که از زشتی ها و پلیدی ها دور باشد. پس این مساله به نحو اولویت درباره بیمار روانی صادق است. فقط باید توجه نمود که هر کاری راهی دارد. قطعا از راهی که برای تربیت یک انسان عادی استفاده می شود؛ نمی توان مجنون یا بیمار روانی را به سمت کار خاصی سوق داد. 4- اگر مصلحت در سکوت بود و اطرافیان بیمار روانی یا مجنون، ناچار بودند که در مقابل اعمال او واکنشی نشان ندهند، باید مراقب باشند که هتک حرمت مقدسات، برای خودشان عادی نشود. یعنی شاید زمانی که بیمار روانی به هتاکی و فحاشی روی می آورد، بخواهید واکنش دهید او لج کرده و اصرار بیشتری در این کار بکند. یا متوجه حساسیت شما بشود و بخواهد در مسائل مختلف این گونه (با هتاکی و فحاشی) واکنش شما را برانگیزد. در این جا باید با خونسردی مواجهه کنید. اما در خلوت خود، یا در درون خود، از شنیدن الفاظ ناروا، استغفار کنید. تا زشتی این عمل در قلب شما اثر منفی نگذارد.
در پاسخ به این سوال باید به چند نکته توجه کنیم:
1- عقل، از شروط عامه تکلیف است. یعنی بدون وجود عقل هیچ تکلیفی متوجه شخص نیست. و تمام دستورات دینی، برای انسان هایی است که از عقل برخوردار می باشند.
2- هر کس به اندازه ای از فهم و شعور بهره مند است. و مجانین نیز از این مساله مستثنی نیستند. ولی فهم و شعور او با انسان های عادی بسیار متفاوت است. حتی اگر دقت کنید، حیوانات نیز از درجه ای از شعور بهره مند هستند و روشن ترین دلیل این مساله، امکان تربیت آن هاست. یا اینکه اگر حیوانی تشنه، احساس خطر کند، از آب خوردن فاصله می گیرد. که امکان این واکنش بدون شعور ممکن نیست.
3- با توجه به نکته دوم، روشن می شود که اطرافیان یک مجنون، می توانند او را به گونه ای رشد دهند و تربیت کنند که از زشتی ها و پلیدی ها دور باشد. پس این مساله به نحو اولویت درباره بیمار روانی صادق است. فقط باید توجه نمود که هر کاری راهی دارد. قطعا از راهی که برای تربیت یک انسان عادی استفاده می شود؛ نمی توان مجنون یا بیمار روانی را به سمت کار خاصی سوق داد.
4- اگر مصلحت در سکوت بود و اطرافیان بیمار روانی یا مجنون، ناچار بودند که در مقابل اعمال او واکنشی نشان ندهند، باید مراقب باشند که هتک حرمت مقدسات، برای خودشان عادی نشود. یعنی شاید زمانی که بیمار روانی به هتاکی و فحاشی روی می آورد، بخواهید واکنش دهید او لج کرده و اصرار بیشتری در این کار بکند. یا متوجه حساسیت شما بشود و بخواهد در مسائل مختلف این گونه (با هتاکی و فحاشی) واکنش شما را برانگیزد. در این جا باید با خونسردی مواجهه کنید. اما در خلوت خود، یا در درون خود، از شنیدن الفاظ ناروا، استغفار کنید. تا زشتی این عمل در قلب شما اثر منفی نگذارد.
- [سایر] از منظر حقوقی آیا توهین به مقدسات ادیان، جرم است؟
- [سایر] برخی معتقدند چون برخورد با توهین کنندگان به مقدسات، منجر به اشاعه ی توهین می شود، خودْ اشاعه ی فحشاست. آیا این مطلب صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] آیا توهین و فحاشی به مقدسات مانند قرآن و معصومین "العیاذ باللّه " باعث ارتداد می شود؟ تکلیف کسانی که می بینند مکرّر شخصی توهین می کند چیست؟
- [سایر] حکم توهین ذهنی به مقدسات و ائمه اطهار(علیهم السلام) با وجود نفی و مخالفت در دل چیست و چگونه می توان از این افکار منفی رها شد؟
- [آیت الله اردبیلی] چه حدّی از بیماریها و اختلالات روحی و روانی، باعث ساقط شدن تکلیف (نماز و روزه و...) از بیمار میشود؟
- [آیت الله بهجت] خرید و فروش و خواندن بعضی از کتب و روزنامه ها و... که در آن به مقدسات اسلام توهین شده است و یا گمراه کننده است، چه وجهی دارد و در چه صورتی جایز می باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا بستری کردن بیمار روانی، با توجّه به اینکه هنوز امکان روان درمانی مناسب وجود ندارد، و بخش روانی گاه همچون یک زندان جهت تجویز داروهای خواب آور و خواب کردن بیشتر بیماران مورد استفاده قرار می گیرد، جایز است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر بیمار به لحاظ جسمی و روانی نتواند ساخت دندان مصنوعی را تحمل کند لذا از ساخت دندان منصرف شود آیا مخارج را باید بپردازد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چنانچه زنی که مبتلا به جنون است آبستن شود، با توجه به امکان انتقال بیماری روانی به جنین و همچنین عدم امکان مراقبت بیمار از فرزند خود، آیا سقط جنین جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در مراکز آموزشی که برای آینده پزشک متخصص تربیت می نمایند، به دلیل کمی مهارت فی نفسه دستیاران و دانشجویان، عوارض و خطراتی متوجه جان بیمار می گردد; اگر احیاناً نقص عضوی واقع شود، یا بیمار فوت کند، آیا دستیار مربوطه ضامن است، یا پزشک مسئول، و استادیار مربوطه؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر پزشک با دست خود به بیمار دارو بدهد و یا آمپول تزریق نماید و عوارضی پیش آید، مسئول میباشد، مگر این که شرط عدم ضمان کند و احتیاط لازم را بنماید.
- [آیت الله اردبیلی] خرید و فروش و یا اقدام به نشر کتابها و نشریات گمراه کننده که موجب انحراف در فکر و عقیده یا اخلاق و یا عمل مردم میشود و یا مشتمل بر مطالب باطل و ترویج آن یا دروغ و تهمت و یا هتک و توهین به مقدّسات دینی و افراد مؤمن میباشد، حرام است. همچنین خواندن این گونه کتب و نشریات جایز نمیباشد مگر برای افراد صالحی که به عنوان نهی از منکر، در صدد جواب دادن به آنها میباشند و خود اهل فکر و تشخیص بوده و اطمینان دارند که هیچ گونه انحرافی در آنان ایجاد نمیشود.