این جمله که اسلام به ذات خود ندارد عیبی، هر عیب که هست از مسلمانی ماست؛ یک شعار بدون منطق و غیر مستدل نیست، بلکه به راحتی می توان نشان داد، دستورات اسلام، سعادت می آفریند و تخطی از آن سبب اشکالات و عیوب است. به عنوان مثال اسلام مکرر به علم آموزی و تعقل دعوت کرده است، تا آنجا که شعار اسلامی این است: ز گهواره تا گور دانش بجوی، حال مشخص است که هر زمان مسلمانان به این توصیه عمل کنند، سعادت در چنگ آنان خواهد بود و هر زمان به آن بی اعتنایی کنند، تبعاتش دست به گریبانشان خواهد شد. همچنین است وجدان کاری و استحکام عمل، امانت داری، رعایت صداقت و عدالت، کمک به فقرا و مستمندان، داشتن روحیه گذشت و فداکاری، تلاش برای برطرف کردن اندوه دیگران و رفع نیازهایشان، توجه به پاکیزگی و آراستگی، پرهیز از تقلب و کم فروشی و ... خلاصه آنکه بسیار واضح می توان دید، دستورات اسلام، همیشه نتایج مثبت به دنبال خواهد داشت، و انجام آنچه اسلام نهی کرده، تبعات منفی دارد. بنابراین از نظر مکتبی مساله بسیار روشن است. اما از جهت تاریخی و مصادیق عینی نیز می توان به مساله نگریست. اگر زندگی پیشوایان و بزرگان دینی را کنار بگذاریم، و به همان نمونه های ناقص اجرای اسلام در جامعه بنگریم، نیز ثمرات مثبت این مکتب غیر قابل انکار است، و جز لجاجت کورکورانه نمی تواند به انکار آن بیانجامد. اسلام در همان آغاز حرکت، نزاع های بسیار ریشه دار را به برادری و ایثار تبدیل کرد، و اوس و خزرج را دو جزء مدینه النبی نمود و جامعه ای که سواد آموزی در آن جایی نداشت، به یک جنبش علمی رسانید. تا مدنیت و تحکیم پیوندهای خویشاوندی و ارتقای نقش زن در جامعه و ... این موتور اصلاحی آنچنان قوی و مستحکم بود که حتی امثال بنی امیه هم نتوانستند آن را به طور کامل از حرکت بازدارند و اگر کسی نگاهش صرفا به صد سال اخیر نباشد، ماجرا را به درستی در می یابد. و باید مراقب بود که نظام فعلی جهان و تقسیم بندی های آن را یک وضعیت همیشگی نبینیم که تمام این ساختار برای پس از جنگ جهانی دوم است و پیش از آن به راحتی می توان مسلمانان را در اوج قله تمدن دید. هر چند تحقق کامل اسلام برای دوران ظهور امام زمان ( عج) است.
این جمله که اسلام به ذات خود ندارد عیبی، هر عیب که هست از مسلمانی ماست؛ یک شعار بدون منطق و غیر مستدل نیست، بلکه به راحتی می توان نشان داد، دستورات اسلام، سعادت می آفریند و تخطی از آن سبب اشکالات و عیوب است. به عنوان مثال اسلام مکرر به علم آموزی و تعقل دعوت کرده است، تا آنجا که شعار اسلامی این است: ز گهواره تا گور دانش بجوی، حال مشخص است که هر زمان مسلمانان به این توصیه عمل کنند، سعادت در چنگ آنان خواهد بود و هر زمان به آن بی اعتنایی کنند، تبعاتش دست به گریبانشان خواهد شد.
همچنین است وجدان کاری و استحکام عمل، امانت داری، رعایت صداقت و عدالت، کمک به فقرا و مستمندان، داشتن روحیه گذشت و فداکاری، تلاش برای برطرف کردن اندوه دیگران و رفع نیازهایشان، توجه به پاکیزگی و آراستگی، پرهیز از تقلب و کم فروشی و ...
خلاصه آنکه بسیار واضح می توان دید، دستورات اسلام، همیشه نتایج مثبت به دنبال خواهد داشت، و انجام آنچه اسلام نهی کرده، تبعات منفی دارد. بنابراین از نظر مکتبی مساله بسیار روشن است.
اما از جهت تاریخی و مصادیق عینی نیز می توان به مساله نگریست. اگر زندگی پیشوایان و بزرگان دینی را کنار بگذاریم، و به همان نمونه های ناقص اجرای اسلام در جامعه بنگریم، نیز ثمرات مثبت این مکتب غیر قابل انکار است، و جز لجاجت کورکورانه نمی تواند به انکار آن بیانجامد. اسلام در همان آغاز حرکت، نزاع های بسیار ریشه دار را به برادری و ایثار تبدیل کرد، و اوس و خزرج را دو جزء مدینه النبی نمود و جامعه ای که سواد آموزی در آن جایی نداشت، به یک جنبش علمی رسانید. تا مدنیت و تحکیم پیوندهای خویشاوندی و ارتقای نقش زن در جامعه و ...
این موتور اصلاحی آنچنان قوی و مستحکم بود که حتی امثال بنی امیه هم نتوانستند آن را به طور کامل از حرکت بازدارند و اگر کسی نگاهش صرفا به صد سال اخیر نباشد، ماجرا را به درستی در می یابد. و باید مراقب بود که نظام فعلی جهان و تقسیم بندی های آن را یک وضعیت همیشگی نبینیم که تمام این ساختار برای پس از جنگ جهانی دوم است و پیش از آن به راحتی می توان مسلمانان را در اوج قله تمدن دید. هر چند تحقق کامل اسلام برای دوران ظهور امام زمان ( عج) است.
- [سایر] عیب خود جستن چه ثمره ای دارد؟
- [سایر] اگر اسلام عیبی ندارد و همه عیوب از مسلمانی است، چرا اسلام، مسلمان درست تربیت نمی کند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر ندانیم جسدی که در اختیار ماست جسد مسلمان است یا کافر یا اهل کتاب، آیا کالبد شکافی جایز است؟
- [سایر] اگر در این زمان کشور مسلمانی به کشور غیر مسلمانی حمله کند، آیا زنان شوهر دار آن کشور به مسلمانان حلال می شوند ؟ چرا ؟
- [سایر] اگر در این زمان کشور مسلمانی به کشور غیر مسلمانی حمله کند، آیا زنان شوهر دار آن کشور به مسلمانان حلال می شوند؟ چرا ؟
- [سایر] چرا از این همه کشور مسلمانی که داریم هیچ کدام مطلوب نیستند؟ همیشه سوئد سوئیس کانادا تمجید می شوند حتی کشورهای مسلمانی که به اروپا نزدیکترند مثل ترکیه یا مثل مالزی که به ژاپن و کره نزدیکترند ارزش های انسانی بیشتر در آنها رعایت می شود و دموکراتیک ترند و بیشتر مجال رشد انسان ها در آنها مهیا است. همیشه گفته می شود اشکال از مسلمانی ماست. آخر چرا یک کشور مسلمان درست و حسابی نداریم. چرا بیشتر جنگ و فتنه ها و حتی فقر اقتصادی و فکری در بین کشورهای اسلامی است؟ لا اکراه فی الدین قد تبین الرشد من الغی؛ پس چرا با دین رشد نکردیم؟
- [سایر] قرآن کریم مهمترین وظیفة یک مسلمان در برابر عیب برادر دینی را چه میداند؟
- [سایر] این که هر مسلمانی بیشتر از سه روز با مسلمانی صحبت نکند از مسلمانان نیست تا چقدر صحت دارد وآیا تأثیری بر روزه های ماه رمضان دارد یانه؟
- [سایر] تنبلی ثمره چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا مرد مسلمانی که همسر مسلمان دارد می تواند زن ذمّی رابه عقد موقّت خود درآورد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زنده ماندن یک مسلمانی متوقّف شود به تشریح بدن مرده مسلمانی وتشریح بدن غیر مسلمان و یا مشکوک الاسلام ممکن نباشد و راه دیگری برای زنده نگه داشتن آن مرد مسلمان نباشد، در این صورت جائز است که بدن مرده مسلمان را تشریح کنند ونسبت به لزوم پرداخت دیه در چنین صورت در باب دیات ذکر شده است.
- [آیت الله خوئی] اگر زنده ماندن یک مسلمانی متوقف شود به تشریح بدن مردة مسلمانی و تشریح بدن غیر مسلمان و یا مشکوکالاسلام ممکن نباشد و راه دیگری برای زنده نگه داشتن آن مرد مسلمان نباشد، در این صورت جایز است که بدن مرده مسلمان را تشریح کنند و نسبت به لزوم پرداخت دیه در چنین صورتی در باب دیات ذکر شده است.
- [امام خمینی] اگر توقف داشته باشد حفظ جان مسلمانی یا عدهای از مسلمانان بر تشریح، و امکان نداشته باشد تشریح غیر مسلمان، جایز است تشریح مسلمان، و اما برای یادگرفتن بدون آنکه زندگی مسلمانی موقوف بر آن باشد، جایز نیست و موجب دیه است.
- [آیت الله مظاهری] استعمال دخانیات نظیر سیگار، قلیان و پیپ، مخصوصاً برای جوانان، سزاوار نیست. و امید است این عیب به طور کلّی از دامن مسلمانان زدوده شود.
- [آیت الله سیستانی] اگر حفظ جان مسلمانی متوقف بر کالبدشکافی دیگری باشد، چنانچه ممکن باشد کافری را که خونش محترم نیست، یا مشکوک است. و اگر ممکن نشد کافری غیر از او را کالبدشکافی نمایند، و اگر این نیز ممکن نبود کالبدشکافی مسلمان جایز است. و کالبدشکافی مسلمان برای آموزش و غیره جایز نیست، مگر اینکه حفظ جان مسلمانی هرچند در آینده بر آن متوقف باشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر حفظ جان مسلمانی متوقّف بر پیوند عضوی از اعضای میّت مسلمان به بدن او باشد، قطع و پیوند آن عضو جایز است و دیه ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . بر هر مسلمانی واجب است مسلمان دیگری را که نزدیک است از گرسنگی یا تشنگی بمیرد، نان و آب داده و او را از مرگ نجات دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کافر مسلمان شود، واجب نیست روزهای وقتی را که کافر بوده قضا نماید، ولی اگر مسلمانی کافر شود و دوباره مسلمان گردد، روزهای وقتی را که کافر بوده باید قضا نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کافر ذمی زمینی را که از مسلمان خریده به مسلمان دیگری بفروشد خمس از کافر ساقط نمی شود و همچنین است اگر بمیرد و مسلمانی ان زمین را از او ارث ببرد
- [آیت الله سبحانی] اگر کافر مسلمان شود، واجب نیست روزه های وقتی را که کافر بوده قضا نماید. ولی اگر مسلمانی کافر شود و دوباره مسلمان گردد، روزه های وقتی را که کافر بوده باید قضا نماید.