قبل از بعثت پیامبر (ص) خطبه عقد وصلت پیامبر(ص) کیفیتش چگونه بوده است و چه کسی قرائت کرد؟
درست است که این ازدواج قبل از بعثت حضرت محمد(ص) به پیامبری و بیان احکام اسلامی واقع شده بود، ولی اینگونه نبود که تا قبل از بعثت پیامبر(ص)،احکام الهی وجود نداشته است، بلکه خاندان پیامبر(ص) پیرو دین حنیف یعنی دین حضرت ابراهیم بودند. تنها آیینی که در آن زمان در محیط حجاز و در میان عرب ها معروف بود و پیرو داشت، همان آیین ابراهیم (ع) بوده است، و برخی از سنن ابراهیم، حتّی در میان بت پرستان شایع بود و در زبان عرب به آیین ابراهیم، دین حنیف می گفتند؛ آیین یهود و مسیح کمتر به خاک حجاز نفوذ کرده بود و فقط در مدینه و خیبر و مرزهای یمن، گروهی کلیمی و مسیحی زندگی می کردند، روی این قراین می توان گفت که نیاکان پیامبر پیرو آیین ابراهیم بوده اند. طبق روایات شیعه و سنی، ابو طالب (ع)، خطبه عقد را جاری کرد. مرحوم شیخ صدوق در کتاب من لا یحضره الفقیه می‌نویسد : هنگامی که رسول خدا (ص) در جلسه خواستگاری حضرت خدیجه‌(س) با پدر یا عموی او صحبت می‌کرد، أبو طالب در اجتماع قریش حضور یافت و خطبه عقد را این چنین آغاز کرد: (سپاس خدای را که ما را از نسل ابراهیم و ذرّیّه اسماعیل قرار داد، و برای ما خانه ‌ای نهاد که مردمان گرد او طواف کنند، و نیز حرم امنی که از اطراف جهان نعمت ها به سوی آن می‌آورند، و ما را در دیار خود بر مردم فرمانروا قرار داد، آنگاه گفت: این برادر زاده من محمّد بن عبد اللَّه بن عبد المطّلب با هیچ یک از مردان قریش سنجیده نشود جز آن که برتری یابد، و با هیچ کس از آنان قیاس نگردد، جز آن که بزرگتر آید اگر چه از مال دستش تهی است (لکن این نقص نیست)؛ زیرا که مال نصیبی ناپایدار و سایه‌ای زود گذر است، و اکنون او را به همسری با خدیجه رغبتی است و خدیجه را بازدواج با او شوقی، و آنچه از مهریّه و صداق باشد بر عهده من خواهد بود چه نقدینه و چه بر ذمّه، و او دارای موقعیّت حسّاسی است شخصیّت و مرتبه‌ای رفیع دارد، و دارای زبانی است نرم و کاربر) و خدیجه را به همسری او درآورد و رسول خدا(ص) فردای آن روز با وی عروسی کرد.(1)   پی نوشت: 1. من لا یحضره الفقیه، ج‌3، ص 398 / این روایت در بسیاری از کتاب‌های دیگر شیعه ؛ از جمله : الکافی ، شیخ الکلینی ، ج 5 ، ص 374 – 375 و رسالة فی المهر ، شیخ المفید ، ص 29 وعوالی اللئالی ، ابن أبی جمهور ، ج 3 ، ص113 و ... نقل شده است.:
عنوان سوال:

قبل از بعثت پیامبر (ص) خطبه عقد وصلت پیامبر(ص) کیفیتش چگونه بوده است و چه کسی قرائت کرد؟


پاسخ:

درست است که این ازدواج قبل از بعثت حضرت محمد(ص) به پیامبری و بیان احکام اسلامی واقع شده بود، ولی اینگونه نبود که تا قبل از بعثت پیامبر(ص)،احکام الهی وجود نداشته است، بلکه خاندان پیامبر(ص) پیرو دین حنیف یعنی دین حضرت ابراهیم بودند. تنها آیینی که در آن زمان در محیط حجاز و در میان عرب ها معروف بود و پیرو داشت، همان آیین ابراهیم (ع) بوده است، و برخی از سنن ابراهیم، حتّی در میان بت پرستان شایع بود و در زبان عرب به آیین ابراهیم، دین حنیف می گفتند؛ آیین یهود و مسیح کمتر به خاک حجاز نفوذ کرده بود و فقط در مدینه و خیبر و مرزهای یمن، گروهی کلیمی و مسیحی زندگی می کردند، روی این قراین می توان گفت که نیاکان پیامبر پیرو آیین ابراهیم بوده اند.
طبق روایات شیعه و سنی، ابو طالب (ع)، خطبه عقد را جاری کرد. مرحوم شیخ صدوق در کتاب من لا یحضره الفقیه می‌نویسد :
هنگامی که رسول خدا (ص) در جلسه خواستگاری حضرت خدیجه‌(س) با پدر یا عموی او صحبت می‌کرد، أبو طالب در اجتماع قریش حضور یافت و خطبه عقد را این چنین آغاز کرد:
(سپاس خدای را که ما را از نسل ابراهیم و ذرّیّه اسماعیل قرار داد، و برای ما خانه ‌ای نهاد که مردمان گرد او طواف کنند، و نیز حرم امنی که از اطراف جهان نعمت ها به سوی آن می‌آورند، و ما را در دیار خود بر مردم فرمانروا قرار داد، آنگاه گفت: این برادر زاده من محمّد بن عبد اللَّه بن عبد المطّلب با هیچ یک از مردان قریش سنجیده نشود جز آن که برتری یابد، و با هیچ کس از آنان قیاس نگردد، جز آن که بزرگتر آید اگر چه از مال دستش تهی است (لکن این نقص نیست)؛ زیرا که مال نصیبی ناپایدار و سایه‌ای زود گذر است، و اکنون او را به همسری با خدیجه رغبتی است و خدیجه را بازدواج با او شوقی، و آنچه از مهریّه و صداق باشد بر عهده من خواهد بود چه نقدینه و چه بر ذمّه، و او دارای موقعیّت حسّاسی است شخصیّت و مرتبه‌ای رفیع دارد، و دارای زبانی است نرم و کاربر)
و خدیجه را به همسری او درآورد و رسول خدا(ص) فردای آن روز با وی عروسی کرد.(1)
 
پی نوشت:
1. من لا یحضره الفقیه، ج‌3، ص 398 / این روایت در بسیاری از کتاب‌های دیگر شیعه ؛ از جمله : الکافی ، شیخ الکلینی ، ج 5 ، ص 374 – 375 و رسالة فی المهر ، شیخ المفید ، ص 29 وعوالی اللئالی ، ابن أبی جمهور ، ج 3 ، ص113 و ... نقل شده است.:





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین