تمام منابع روایی شیعه و سنی اتفاق نظر دارند که ظهور امام زمان(عج) پس از نهضتی بوقوع خواهد پیوست که زمینه ساز ظهور حضرت است. در این نهضت صاحبان درفش های سیاه از ایران، اماده کننده مقدمات فرمانروایی او هستند، و وجود دو شخصیت ایرانی موعود، یعنی سید خراسانی یا هاشمی خراسانی و یاور او شعیب بن صالح نقشی قابل توجه دارند.(1) مجموعه روایات وارده در مورد ایرانیان نشان میدهد که این گروه، زمینهسازان حکومت حضرت مهدی(عج) در جهان هستند و بیشترین تأثیر را در روند استقرار حکومت آن خورشید عالمتاب دارند، و در حقیقت حضرت مهدی(عج) به همراه یاران از جمله ایرانیان با دشمنان به مبارزه برمیخیزد. با توجه به روایات میتوان شرایط ایران را تا حدودی این گونه ترسیم کرد: (دانش و معارف دین اسلام و مکتب تشیع، از ایران و قم، به جهانیان صادر میشود. لذا موقعیت علمی ایران ممتاز است و اصلی ترین مرکز دین اهل بیت(علیهم السلام) خواهد بود. در روایتی از وجود مقدس امام صادق(علیه السلام) نقل شده است: (به زودی، کوفه، از مؤمنان خالی میگردد و دانش مانند ماری که در سوراخش پنهان میشود، از آن شهر رخت برمیبندد؛ سپس علم ظاهر میشود در شهری به نام قم؛ آن شهر معدن علم و فضل میگردد(و از آنجا به سایر شهرها پخش میشود) به گونهای که باقی نمیماند در زمین جاهلی نسبت به دین، حتی زنان در خانهها. این قضیه نزدیک ظهور قائم(علیه السلام) واقع میشود ... علم، از قم به سایر شهرها در شرق و غرب پخش میشود و حجت بر جهانیان تمام میشود به گونهای که در تمام زمین، فردی پیدا نمیشود که دین و علم به او نرسیده باشد. بعد از آن قائم، قیام میکند و سبب انتقام خدا و غضب او بر بندگان(ظالم و معاند) میشود؛ زیرا، خداوند انتقام (و عذاب) بر بندگان روا نمیدارد، مگر وقتی که حجت را انکار کنند).(2) طبق برخی از روایات خیزش و جنبشی بزرگ برای دعوت مردم به طرف دین، در ایران روی میدهد. از امام کاظم(علیه السلام) نقل شده است: (مردی از اهل قم، مردم را به سوی حق دعوت میکند. گروهی، دور او اجتماع میکنند که مانند پارههای آهناند و بادهای تند(حوادث) نمیتواند آنها را از جای برکند. از جنگ خسته نمیشوند و کنارهگیری نمیکنند و بر خدا توکل میکنند. سر انجام، پیروزی برای متقین و پرهیزکاران است).(3). روایت زمان قیام را مشخص نکرده است اما در تاریخ قم و ایران وجود چنین شخصیتی با چنان یارانی قبل از امام خمینی(ره) و طرفدارانش سابقه نداشته است. گویا این حرکت، همان حرکتی است که از امام باقر(علیه السلام) نقل شده است: (گویا میبینم گروهی از مشرق زمین خروج میکنند و طالب حق هستند، اما به آنان پاسخ داده نمیشود. مجدداً برخواستهی خود تاکید میکنند ولی جواب نمیشنوند. پس چون چنین دیدند، شمشیرها را به دوش میکشند، در مقابل دشمن میایستند تا حق به آنها داده میشود، اما این بار قبول نمیکنند بلکه قیام میکنند و نمیدهند آن را (پرچم قیام را) مگر به صاحب شما(امام زمان-علیه السلام-)، کشته های آنان شهیدند، اگر آن زمان را درک می کردم، خویشتن را برای یاری صاحب این امر(یعنی امام زمان-علیه السلام- نگه می داشتم).(4). توجه به این نکته در حدیث لازم است که نهضت ابتدائی ایرانیان را با عبارت (خروج) مطرح کرد اما از نهضت دوم که متصل به ظهور حضرت است با عبارت (قیام) یاد نمود. از این بیان امام باقر(علیه السلام) می توان فهمید که نهضت دوم مهمتر و عظیم تر از نهضت ابتدائی و مرحله تکامل یافته آن است که طی ان ایرانیان با خیزش همگانی و قیام الهی خویش زمینه را برای ظهور حضرتش فراهم خواهند ساخت.(5) خروج سید حسنی و خراسانی که در روایات به آنها اشاره شده است را میتوان در این باره دانست. بنابراین، موقعیت اجتماعی آن روز ایران حرکت به سوی حق طلبی و دعوت به آمادگی برای ظهور است. در بستر این جامعه نیز یاران حضرت شکل میگیرند. در حدیثی از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است: (قم را قم نامیدند، چون اهل او، اجتماع میکنند با قائم آل محمد(صلی الله علیه و آله) و با او قیام میکنند و او را یاری میکنند).(6). در روایات داریم که حکومت ایران به چند مرحله تقسیم می شود. در مرحله اول که آغاز نهضت ظهور می باشد شخصی از قم قیام می کند(7). در مرحله دوم ایران وارد جنگ طولانی می شود(8). در مرحله سوم خروج سید خراسانی و شعیب بن صالح صورت می گیرد(9). در مرحله چهارم سپردن پرچم اسلام به دست مبارک قائم آل محمد(ص). انقلاب جمهوری اسلامی ایران که به رهبری امام خمینی(ره) درسال 1357 به پیروزی رسید که احتمالا گواه این مطلب است که ایران مرحله اول را طی کرده و اما مرحله دوم، احتمال دارد اشاره به جنگ ایران و عراق داشته باشد ولی چون به مدت طولانی اشاره دارد ممکن است که درگیری بین ایران و شیطان بزرگ آمریکا باشد. در رابطه با روایاتی که در مورد نقش ایرانیان در ظهور امام زمان(علیه السلام) وارد شده اند، باید به یک نکته توجه داشته باشیم و آن اینکه در روایات گاهی در وقت گفتوگو از ایران، به جای ایران به فارس، قم، طالقان، خراسان و ری اشاره کردهاند که جملگی کنایه از منطقة بزرگ مردم پارس و ایران اسلامی دارد. پی نوشتها: (1). عصر ظهور،علی کورانی،ص215. (2). بحار الانوار، ج 57و60، ص213. (3). بحار، ج60، ص216، ح37. (4). بحار الانوار، ج52، ص243، ح116. (5). عصر ظهور،علی کورانی،ص233. (6). بحار الانوار، ج 57و 60، ص216، ح38. (7). بحارالانوار ج60 / ص216. (8). بحارالانوار ج51 / ص83. (9). بحارالانوار ج52 / ص217.
تمام منابع روایی شیعه و سنی اتفاق نظر دارند که ظهور امام زمان(عج) پس از نهضتی بوقوع خواهد پیوست که زمینه ساز ظهور حضرت است. در این نهضت صاحبان درفش های سیاه از ایران، اماده کننده مقدمات فرمانروایی او هستند، و وجود دو شخصیت ایرانی موعود، یعنی سید خراسانی یا هاشمی خراسانی و یاور او شعیب بن صالح نقشی قابل توجه دارند.(1)
مجموعه روایات وارده در مورد ایرانیان نشان میدهد که این گروه، زمینهسازان حکومت حضرت مهدی(عج) در جهان هستند و بیشترین تأثیر را در روند استقرار حکومت آن خورشید عالمتاب دارند، و در حقیقت حضرت مهدی(عج) به همراه یاران از جمله ایرانیان با دشمنان به مبارزه برمیخیزد.
با توجه به روایات میتوان شرایط ایران را تا حدودی این گونه ترسیم کرد: (دانش و معارف دین اسلام و مکتب تشیع، از ایران و قم، به جهانیان صادر میشود. لذا موقعیت علمی ایران ممتاز است و اصلی ترین مرکز دین اهل بیت(علیهم السلام) خواهد بود.
در روایتی از وجود مقدس امام صادق(علیه السلام) نقل شده است: (به زودی، کوفه، از مؤمنان خالی میگردد و دانش مانند ماری که در سوراخش پنهان میشود، از آن شهر رخت برمیبندد؛ سپس علم ظاهر میشود در شهری به نام قم؛ آن شهر معدن علم و فضل میگردد(و از آنجا به سایر شهرها پخش میشود) به گونهای که باقی نمیماند در زمین جاهلی نسبت به دین، حتی زنان در خانهها. این قضیه نزدیک ظهور قائم(علیه السلام) واقع میشود ... علم، از قم به سایر شهرها در شرق و غرب پخش میشود و حجت بر جهانیان تمام میشود به گونهای که در تمام زمین، فردی پیدا نمیشود که دین و علم به او نرسیده باشد. بعد از آن قائم، قیام میکند و سبب انتقام خدا و غضب او بر بندگان(ظالم و معاند) میشود؛ زیرا، خداوند انتقام (و عذاب) بر بندگان روا نمیدارد، مگر وقتی که حجت را انکار کنند).(2)
طبق برخی از روایات خیزش و جنبشی بزرگ برای دعوت مردم به طرف دین، در ایران روی میدهد.
از امام کاظم(علیه السلام) نقل شده است: (مردی از اهل قم، مردم را به سوی حق دعوت میکند. گروهی، دور او اجتماع میکنند که مانند پارههای آهناند و بادهای تند(حوادث) نمیتواند آنها را از جای برکند. از جنگ خسته نمیشوند و کنارهگیری نمیکنند و بر خدا توکل میکنند. سر انجام، پیروزی برای متقین و پرهیزکاران است).(3).
روایت زمان قیام را مشخص نکرده است اما در تاریخ قم و ایران وجود چنین شخصیتی با چنان یارانی قبل از امام خمینی(ره) و طرفدارانش سابقه نداشته است.
گویا این حرکت، همان حرکتی است که از امام باقر(علیه السلام) نقل شده است: (گویا میبینم گروهی از مشرق زمین خروج میکنند و طالب حق هستند، اما به آنان پاسخ داده نمیشود. مجدداً برخواستهی خود تاکید میکنند ولی جواب نمیشنوند. پس چون چنین دیدند، شمشیرها را به دوش میکشند، در مقابل دشمن میایستند تا حق به آنها داده میشود، اما این بار قبول نمیکنند بلکه قیام میکنند و نمیدهند آن را (پرچم قیام را) مگر به صاحب شما(امام زمان-علیه السلام-)، کشته های آنان شهیدند، اگر آن زمان را درک می کردم، خویشتن را برای یاری صاحب این امر(یعنی امام زمان-علیه السلام- نگه می داشتم).(4).
توجه به این نکته در حدیث لازم است که نهضت ابتدائی ایرانیان را با عبارت (خروج) مطرح کرد اما از نهضت دوم که متصل به ظهور حضرت است با عبارت (قیام) یاد نمود. از این بیان امام باقر(علیه السلام) می توان فهمید که نهضت دوم مهمتر و عظیم تر از نهضت ابتدائی و مرحله تکامل یافته آن است که طی ان ایرانیان با خیزش همگانی و قیام الهی خویش زمینه را برای ظهور حضرتش فراهم خواهند ساخت.(5)
خروج سید حسنی و خراسانی که در روایات به آنها اشاره شده است را میتوان در این باره دانست. بنابراین، موقعیت اجتماعی آن روز ایران حرکت به سوی حق طلبی و دعوت به آمادگی برای ظهور است.
در بستر این جامعه نیز یاران حضرت شکل میگیرند. در حدیثی از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است: (قم را قم نامیدند، چون اهل او، اجتماع میکنند با قائم آل محمد(صلی الله علیه و آله) و با او قیام میکنند و او را یاری میکنند).(6).
در روایات داریم که حکومت ایران به چند مرحله تقسیم می شود.
در مرحله اول که آغاز نهضت ظهور می باشد شخصی از قم قیام می کند(7).
در مرحله دوم ایران وارد جنگ طولانی می شود(8).
در مرحله سوم خروج سید خراسانی و شعیب بن صالح صورت می گیرد(9).
در مرحله چهارم سپردن پرچم اسلام به دست مبارک قائم آل محمد(ص).
انقلاب جمهوری اسلامی ایران که به رهبری امام خمینی(ره) درسال 1357 به پیروزی رسید که احتمالا گواه این مطلب است که ایران مرحله اول را طی کرده و اما مرحله دوم، احتمال دارد اشاره به جنگ ایران و عراق داشته باشد ولی چون به مدت طولانی اشاره دارد ممکن است که درگیری بین ایران و شیطان بزرگ آمریکا باشد.
در رابطه با روایاتی که در مورد نقش ایرانیان در ظهور امام زمان(علیه السلام) وارد شده اند، باید به یک نکته توجه داشته باشیم و آن اینکه در روایات گاهی در وقت گفتوگو از ایران، به جای ایران به فارس، قم، طالقان، خراسان و ری اشاره کردهاند که جملگی کنایه از منطقة بزرگ مردم پارس و ایران اسلامی دارد.
پی نوشتها:
(1). عصر ظهور،علی کورانی،ص215.
(2). بحار الانوار، ج 57و60، ص213.
(3). بحار، ج60، ص216، ح37.
(4). بحار الانوار، ج52، ص243، ح116.
(5). عصر ظهور،علی کورانی،ص233.
(6). بحار الانوار، ج 57و 60، ص216، ح38.
(7). بحارالانوار ج60 / ص216.
(8). بحارالانوار ج51 / ص83.
(9). بحارالانوار ج52 / ص217.
- [سایر] درمورد قیام امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی و11سپتامبر آیا روایت از ائمه معصومین(ع) برای آینده داریم؟
- [سایر] آیا آیه و روایتی که تشکیل حکومت اسلامی را لازم یا واجب بداند وجود دارد؟
- [سایر] آیا آیه و روایتی که تشکیل حکومت اسلامی را لازم یا واجب بداند وجود دارد؟
- [سایر] آیا روایتی در مورد استحباب گذاشتن عقیق زیر لب میت، از ائمه معصومین(ع) وارد شده است؟
- [سایر] چرا در زمان معصومین(ع) مجلس خبرگان وجود نداشت؟ فلسفه وجودی خبرگان چیست؟
- [سایر] آیا این حقیقت دارد که انقلاب ایران را معصومین (ع) پیش بینی کرده بود؟ با ذکر منبع کامل توضیح دهید.
- [سایر] در عصر حضور معصومین(ع)، مؤمنین برای پاسخ به سؤالات دینی باید به قرآن مراجعه کنند یا به معصومین(ع)؟
- [سایر] آیا این حقیقت دارد که انقلاب ایران را معصومین (ع) پیش بینی کرده بود؟ با ذکر منبع کامل توضیح دهید.
- [سایر] در عصر حضور معصومین(ع)، مؤمنین برای پاسخ به سؤالات دینی باید به قرآن مراجعه کنند یا به معصومین(ع)؟
- [سایر] دلیل ولایت معصومان(ع) چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] تمام فرقه های اسلامی پاکند، مگر آنها که با ائمه معصومین(علیهم السلام)عداوت و دشمنی دارند و خوارج و غلات، یعنی غلوکنندگان در حق ائمه(علیهم السلام).
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر گنج در زمینی که جزء انفال است یافت شد مانند قلّه کوه, جنگل, علفزار و بیابان که اینها در اختیار امام(ع)است و در عصر غیبت, مِلک حکومت و دولت اسلامی است در این صورت, اگر به اجازه ولیّ مسلمین کاوش نموده بود, برای یابنده آن است و خمس دارد و اگر بدون اجازه بود, در اختیار امام(ع) و ولیّ مسلمین است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] قرض دادن از کارهای بسیار مستحب است و در آیات قرآن مجید و اخبار معصومین(علیهم السلام) درباره آن زیاد سفارش شده، از پیغمبراکرم(صلی الله علیه وآله) روایت شده که (هرکس به برادر مسلمان خود قرض دهد مال او زیاد می شود و ملائکه بر او رحمت می فرستند و اگر با بدهکار خود مدارا کند بدون حساب و به سرعت از صراط می گذرد و کسی که برادر مسلمانش از او قرض بخواهد و ندهد بهشت بر او حرام می شود) و نیز در روایتی آمده است که (ثواب صدقه ده برابر است و ثواب قرض هیجده برابر!)
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] فقهاء در بیان اغسال مستحبه اغسال زیادی نقل فرموده اند که از جمله آنها این چند غسل است: (1) غسل تمام شبهای طاق ماه رمضان و غسل تمام شبهای دهه آخر آن و غسل دیگری در آخر شب بیست و سوم آن. (2) غسل روز بیست و چهارم ذی الحجه. (3) غسل روز عید نوروز و پانزدهم شعبان و نهم و هفدهم ربیع الاول و روز بیست و پنجم ذی القعده. (4) غسل زنی که برای غیر شوهرش بوی خوش استعمال کرده است. (5) غسل کسی که در حال مستی خوابیده. (6) غسل کسی که برای تماشای دار آویخته رفته و آن را دیده باشد؛ ولی اگر اتفاقا یا از روی ناچاری نگاهش بیفتد یا مثلا برای شهادت دادن رفته باشد؛ غسل مستحب نیست. (7) غسل برای دخول مسجد پیغمبر (ص). (8) غسل برای زیارت معصومین (ع) از دور یا نزدیک؛ ولی احوط این است که این غسلها را به قصد رجاء به جا آورند.
- [آیت الله جوادی آملی] .منافقان و ک سانی که در زمان غیبت امام معصوم (ع)،با حکومت اسلامیِ مبتنی بر ولایت فقیه مبارزه و جنگ می کنند، خونشان هدر است و اگ ر در حال مبارزه فرار کنند و پس از مدتی , بدون اینکه توبه کرده باشند دستگیر شوند، اعدام می شوند؛ ولی اموال آنان حکم غنائم جنگی را ندارد و باید به آنها یا ورثه آنان برگردانده شود. حکم مال انتقالی غیر معتقد به خمس
- [آیت الله خوئی] فقهاء در بیان اغسال مستحبه اغسال زیادی نقل فرمودهاند که از جملة آنها این چند غسل است: 1- غسل تمام شبهای طاق ماه رمضان و غسل تمام شبهای دهة آخر آن، و غسل دیگری در آخر شب بیست و سوم آن. 2- غسل روز بیست و سوم ذی الحجه. 3- غسل روز عید نوروز و پانزدهم شعبان و نهم و هفدهم ربیع الاول و روز بیست و پنجم ذیالعقده. 4- غسل زنی که برای غیر شوهرش بوی خوش استعمال کرده است. 5- غسل کسی که در حال مستی خوابیده. 6- غسل کسی که برای تماشای دار آویخته رفته و آن را دیده باشد، ولی اگر اتفاقاً یا از روی ناچار نگاهش بیفتد یا مثلًا برای شهادت دادن رفته باشد، غسل مستحب نیست. 7- غسل برای دخول مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله. 8- غسل برای زیارت معصومین علیه السلام از دور یا نزدیک. ولی احوط اینست که این غسلها را به قصد رجاء بهجا آورند.
- [آیت الله سیستانی] فقهاء در بیان اغسال مستحبّه اغسال زیادی نقل فرمودهاند که از جمله آنها این چند غسل است : 1 غسل تمام شبهای طاق ماه رمضان ، و غسل تمام شبهای دهه آخر آن ، و غسل دیگری در آخر شب بیست و سوم آن . 2 غسل روز بیست و چهارم ذی الحجّه . 3 غسل روز عید نوروز ، و پانزدهم شعبان ، و نهم و هفدهم ربیع الاول ، و روز بیست و پنجم ذی القعده . 4 غسل زنی که برای غیر شوهرش بوی خوش استعمال کرده است . 5 غسل کسی که در حال مستی خوابیده . 6 غسل کسی که برای تماشای دار آویخته رفته و آن را دیده باشد ، ولی اگر اتفاقاً یا از روی ناچاری نگاهش بیفتد ، یا مثلاً برای شهادت دادن رفته باشد ، غسل مستحب نیست . 7 غسل برای زیارت معصومین علیهمالسلام از دور یا نزدیک . استحباب این غسلها ثابت نیست و کسی که میخواهد انجام دهد باید به قصد رجاء باشد .
- [آیت الله وحید خراسانی] فقها در بیان اغسال مستحبه اغسال زیادی ذکر فرموده اند که از جمله انها این چند غسل است غسل تمام شبهای طاق ماه رمضان و غسل تمام شبهای دهه اخر ان و غسل دیگری در اخر شب بیست و سوم ان غسل روز بیست و چهارم ذی الحجه غسل روز عید نوروز و پانزدهم شعبان و نهم و هفدهم ربیع الاول و روز بیست و پنجم ذی القعده غسل زنی که برای غیر شوهرش بوی خوش استعمال کرده باشد غسل کسی که در حال مستی خوابیده غسل کسی که برای تماشای دار اویخته رفته و او را دیده باشد ولی اگر اتفاقا یا از روی ناچاری نگاهش بیفتد یا مثلا برای شهادت دادن رفته باشد غسل مستحب نیست غسل برای دخول مسجد پیغمبر صلی الله علیه واله وسلم غسل برای زیارت معصومین علیهم السلام از دور یا نزدیک غسل روز عید غدیر ولی احوط این است که این غسلها را به قصد رجاء به جا اورند
- [آیت الله وحید خراسانی] فقها در بیان اغسال مستحبه اغسال زیادی ذکر فرموده اند که از جمله انها این چند غسل است غسل تمام شبهای طاق ماه رمضان و غسل تمام شبهای دهه اخر ان و غسل دیگری در اخر شب بیست و سوم ان غسل روز بیست و چهارم ذی الحجه غسل روز عید نوروز و پانزدهم شعبان و نهم و هفدهم ربیع الاول و روز بیست و پنجم ذی القعده غسل زنی که برای غیر شوهرش بوی خوش استعمال کرده باشد غسل کسی که در حال مستی خوابیده غسل کسی که برای تماشای دار اویخته رفته و او را دیده باشد ولی اگر اتفاقا یا از روی ناچاری نگاهش بیفتد یا مثلا برای شهادت دادن رفته باشد غسل مستحب نیست غسل برای دخول مسجد پیغمبر صلی الله علیه واله وسلم غسل برای زیارت معصومین علیهم السلام از دور یا نزدیک غسل روز عید غدیر ولی احوط این است که این غسلها را به قصد رجاء به جا اورند
- [آیت الله شبیری زنجانی] فقها در بیان غسلهای مستحب، غسلهای زیادی نقل فرمودهاند که از جمله آنها این چند غسل است: 1 - غسل تمام شبهای فرد ماه رمضان و غسل تمام شبهای دهه آخر آن و غسل شبهای پانزدهم و بیست و پنجم و بیست و هفتم و بیست و نهم آن. 2 - غسل روز بیست و چهارم ذی الحجه. 3 - غسل روز عید نوروز و پانزدهم شعبان و نهم و هفدهم ربیع الاول و اول و وسط و آخر رجب و روز بیست و پنجم ذی قعده و عید پربرکت غدیر. 4 - غسل زنی که برای غیر شوهرش بوی خوش استعمال کرده است. 5 - غسل کسی که در حال مستی خوابیده. 6 - غسل کسی که برای تماشای دار آویخته رفته و آن را دیده باشد؛ ولی اگر اتّفاقاً یا از روی ناچاری نگاهش بیفتد یا مثلاً برای شهادت دادن رفته باشد، غسل مستحب نیست. 7 - غسل کسی که وزغی کشته است. 8 - غسل به جهت نماز برای رفع اندوه. 9 - غسل برای زیارت حضرات معصومین علیهمالسلام از دور یا نزدیک. استحباب این غسلها ثابت نیست و آنها را به قصد رجاء میتوان انجام داد.