سلام. من توبه کردم و قول دادم گناه نکنم و نمازام رو سر وقت بخونم و میخونم. نماز شبم شروع کردم. خیلی دعا میکنم خدا حاجتمو بده، اما نمیده. کم کم دارم ایمانو از دست میدم. اگه نمیخواست ببخشه چرا گفت توبه بکنید؟ من واقعا موندم چیکار کنم! نماز میخونم احساسی ندارم میگم وقتی صداتو نمیشنوه چرا خودتو خسته میکنی؟! فکرای بد میاد تو ذهنم... نمیدونم چیکار کنم... شیطون وسوسم میکنه و به عدالت خدا شک کردم... کمک کنید
سلام بر شما
پشیمانی شما از گناهان گذشته به معنای توبه است. همانطور که امام باقر علیه السلام فرمود: (کَفَی بِالنَّدَمِ تَوْبَة؛ در تحقق توبه پشیمانی از خطا و گناه کفایت می کند.)[1]
از آنجایی که خداوند متعال، کسی است، که همیشه توبه بندگان خویش را می پذیرد، (وَ هُوَ الَّذی یَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبادِهِ وَ یَعْفُوا عَنِ السَّیِّئاتِ وَ یَعْلَمُ ما تَفْعَلُون؛ او کسی است که توبه را از بندگانش می پذیرد و بدی ها را می بخشد، و آنچه را انجام می دهید می داند.)[2]؛ پس مطمئن باشید او توبه شما را پذیرفته است.
پذیرفته شدن توبه ما به این معنا نیست که ما دِین خود را اداء کرده ایم بلکه از این جهت مطمئن به بخشش گناهان خود هستیم که خداوند متعال بر اساس بزرگ منشی و رحمت بی کران خود با گنهکاران و روسیاهانی مانند ما رفتار می کند. (إِلَهِی إِنْ کُنْتُ غَیْرَ مُسْتَأْهِلٍ لِرَحْمَتِکَ فَأَنْتَ أَهْلٌ أَنْ تَجُودَ عَلَیَّ بِفَضْلِ سَعَتِکَ؛ خدای من، هرچند لیاقت رحمت تو را ندارم اما تو اهل آن هستی که جود و بخششت شامل حال من نیز بشود چرا که فضیل و بخشش تو آنقدر وسیع است که شامل حال کسی مانند من نیز می شود.)[3]
مهمترین نشانه پذیرفته شدن توبه این آیه شریفه است: (تابَ عَلَیْهِمْ لِیَتُوبُوا إِنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحیمُ؛ خدا رحمتش را شامل حال آنها نمود، (و به آنان توفیق داد) تا توبه کنند خداوند بسیار توبه‌پذیر و مهربان است!)[4]؛ چه کسی به شما توفیق توبه را داده؟ چه کسی شما را متوجه خطا و اشتباه تان کرده؟ و چه کسی این تنفر از گناه گذشته را در دل شما قرار داده؟ خداوند متعال است که ابتدا نظر لطفش را شامل حال شما کرده و با عنایت ویژه او است، که شما متوجه گناه و اشتباه خود شده اید.
خداوند متعال همیشه، همه بندگانش را دوست داشته و دارد؛ و هیچ زمان دست از محبت به آنان بر نخواهد داشت؛ (إِنَّ اللَّهَ بِالنَّاسِ لَرَؤُفٌ رَحیمٌ؛ خداوند نسبت به مردم رحیم و مهربان است!)[5] متأسفانه این ما هستیم که بعضا با گناهان خود، دست و روی خود را از محبت و رحمتش برمی گردانیم، و خود را از بی نهایت امید و زندگی، محروم می کنیم.
زمانی که هر انسانی، مرتکب هر گناهی، به هر بزرگی شود؛ خدای متعال دوست دارد آن انسان، هیچ وقت از عفو و بخشش او ناامید نشود. زیرا این ناامیدی، یک وسوسه شیطانی است، تا دوباره زمینه تکرار آن گناه و گناهان دیگر را فراهم کند. از همین باب خدای متعال فرمود: (بگو: (ای بندگان من که بر خود اسراف و ستم کرده اید! از رحمت خداوند نومید نشوید که خدا همه گناهان را می‌آمرزد، زیرا او بسیار آمرزنده و مهربان است.)[6]؛ پس جای هیچ نا امیدی وجود ندارد.
اما در مورد استجابت دعا، در اینکه برخی گناهان عامل عدم استجابت دعا هستند، شکی نیست. اما عوامل دیگری هم در استجابت دعا موثر هستند که باید به همه آنها توجه بفرمایید.
از شرایط تحقق دعا، امید داشتن و خوش‌بین بودن به استجابت است.
ایمان به رحمت بی منتهای الهی و یقین به آن که در صورت تحقق شرایط "ادعونی"، لوازم استجابت و تحقق "استجب لکم" فراهم میشود. یعنی اگر فرد یا جامعه تمام تلاشهای عادی خود را کرده ولی با تلاشش به جایی نرسد، نه تنها نباید دچار یأس و ناامیدی بشود، بلکه باید بداند و ایمان داشته باشد که دستگاه الهی از حوزه تلاش او بسیار وسیع‌تر است و چه بسا راه‌های تلاش نشناخته ای وجود داشته باشد که در آینده به رویش باز شود و مسیری تازه و نو برای تلاش و کوشش پیش پایش بگذارد.
اضطرار و درماندگی هم از دیگر لوازم تأثیر دعاست. دعا کننده باید حقیقتاً "خدا" را و نه فرد یا موثر دیگری را بخواند. قرآن کریم می فرماید: أَمَّنْ یُجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ یَکْشِفُ السُّوءَ؛ چه کسی است که اجابت میکند فرد درمانده را هرگاه او را بخواند.[7]
"اذا دعاه" یعنی هرگاه "خدا" را بخواند. نه اینکه ظاهراً خدا را بخواند، ولی باطناً دل به اسباب ظاهری و عوامل دیگر داشته باشد.
مسئلت از خداوند یعنی توجه کامل به خدا و ایمان به علم و قدرت مطلقه او که اختیار همه چیز و همه کس را در دست دارد. گویی خداوند میفرماید، اگر واقعاً مرا و تنها مرا، بدون تکیه بر دیگری دعوت کردید، من اجابت میکنم.
پس هر فردی که توفیق دعا پیدا کند، دعایش حتما مستجاب خواهد شد. اما به چند روش:
در کتاب عدة الداعی از رسول خدا (ص) روایت آورده که فرمود: در حوائج خود به درگاه خدا فزع کنید، و در ناملایمات خود به او پناهنده شوید، و به درگاهش تضرع نموده او را بخوانید، که دعا مغز عبادت است، و هیچ مؤمنی نیست که خدا را بخواند مگر آنکه دعایش را مستجاب میکند آنهم یا به فوریت، که در نتیجه ثمره اش در دنیا عاید او میشود، و یا با مدت که در نتیجه ثمره اش در آخرت عایدش میشود، و یا حداقل ثمره آن را به مقدار دعایش کفاره گناهانش قرار میدهد، البته همه اینها در صورتی است که از خدا گناه نخواهد.[8]
موفق باشید.
/262/
پی نوشت:
1- کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی،ج2 ، ص 426
2- شوری(42)، 252
3- ابن طاووس، علی بن موسی، إقبال الأعمال، ج2، ص686
4- سوره توبه(9)، 118
5- حج(22)، 65
6- زمر(39)، 53
7- سوره نمل، آیه 62
8- عدة الداعی ص 25 و بحار ج 93 ص 302
