آیا هر گناهی سبب به هم ریخته شدن نظام عالم است؟

نظام مخلوقات، به بهترین شکل ایجاد شده، چون توسط کسی ایجاد گردیده که در دانش و توانایی او هیچ محدودیتی وجود ندارد. اما سوء اختیار انسان و گناه می تواند این نظام احسن را به هم بریزد. چون سوء اختیار می تواند ظلم به دیگری (اعم از طبیعت، حیوانات یا انسان های دیگر) باشد. و ممکن است دامنه این ظلم نیز بسیار گسترده شود. یا اینکه سوء اختیار، با نقض قوانین عالم، انسان را مبتلا به محرومیت های بسیار کند. در ذیل به بعضی از آیات مرتبط با این مساله اشاره می کنیم.

فسادهایی که با سوء اختیار و ظلم به دیگران به وجود آمده اند:
قرآن از عمل فرعون سخن می گوید که مستکبران چگونه قوم پرشماری را به بدترین وضعیت مبتلا می کنند:
(وَ إِذْ نَجَّیْناکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ یَسُومُونَکُمْ سُوءَ الْعَذابِ یُذَبِّحُونَ أَبْناءَکُمْ وَ یَسْتَحْیُونَ نِساءَکُمْ وَ فی‌ ذلِکُمْ بَلاءٌ مِنْ رَبِّکُمْ عَظیمٌ؛[بقره/49] و (نیز به یاد آورید) آن زمان که شما را از چنگال فرعونیان رهایی بخشیدیم که همواره شما را به بدترین صورت آزار می ‌دادند: پسران شما را سر می ‌بریدند و زنان شما را (برای کنیزی) زنده نگه می ‌داشتند. و در اینها، آزمایش بزرگی از طرف پروردگارتان برای شما بود.)

البته مساله محدود به طغیان هایی نظیر طغیان فرعون نیست. چون یک حرکت در یک گوشه نیز می تواند امتداد بسیار پیدا کند. مثلا یک قتل علاوه بر ظلم در حق مقتول، می تواند سبب یتیم شدن فرزند او، و تربیت نامناسبش شود و او نیز مفسدی بشود که دیگرانی را به تبه کاری بکشاند و این زنجیره تا مدت زمان بسیاری امتداد یابد. از همین رو نباید این گناه را محدود در یک گوشه دید:
(أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْساً بِغَیْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسادٍ فِی الارْضِ فَکَأَنَّما قَتَلَ النَّاسَ جَمیعاً؛[مائده/32] هر کس، انسانی را بدون ارتکاب قتل یا فساد در روی زمین بکشد، چنان است که گویی همه انسانها را کشته.)

یا اینکه یک عمل منافی عفت می تواند دختری را تباه کند و آن دختر نیز مردان بسیاری را تباه کند که هر کدام از آن مردان نیز دخترانی را تباه کنند و آن دختران نیز ...
که با دقت در امتداد گناهان می یابیم که چگونه یک گناه، فساد در زمین می شود. تا جایی که یک منافق نسل ها را تباه می کند:
(وَ إِذا تَوَلَّی سَعی‌ فِی الارْضِ لِیُفْسِدَ فیها وَ یُهْلِکَ الْحَرْثَ وَ النَّسْلَ؛[بقره/205] (نشانه منافق، این است که) هنگامی که روی برمی ‌گردانند (و از نزد تو خارج می ‌شوند)، در راه فساد در زمین، کوشش می‌ کنند، و زراعتها و چهارپایان را نابود می ‌سازند.)

دسته دیگر فسادها، فسادهایی هستند که به دلیل نقض قوانین انسان ها را از نعمات محروم می کند:
(وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُری‌ آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَیْهِمْ بَرَکاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الارْضِ وَ لکِنْ کَذَّبُوا فَأَخَذْناهُمْ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ؛[اعراف/96] و اگر اهل شهرها و آبادیها، ایمان می ‌آوردند و تقوا پیشه می ‌کردند، برکات آسمان و زمین را بر آنها می ‌گشودیم ولی (آنها حق را) تکذیب کردند ما هم آنان را به کیفر اعمالشان مجازات کردیم.)

البته محرومیتی که انسان در این وادی می کشد، بسیار کمتر از آن است که حقش است:
(وَ ما أَصابَکُمْ مِنْ مُصیبَةٍ فَبِما کَسَبَتْ أَیْدیکُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ کَثیرٍ؛[شوری/30] هر مصیبتی به شما رسد بخاطر اعمالی است که انجام داده ‌اید، و بسیاری را نیز عفو می‌ کند.)
در تفسیر شریف المیزان ذیل این آیه چنین آمده است: کلمه (مصیبت) به معنای هر ناملایمی است که به انسان برسد و مراد از جمله (ما کسبت ایدیکم)، گناهان و زشتی هاست. خطاب در این آیه شریفه، اجتماعی و متوجه جامعه است، بنابراین مراد از (مصیبت) هم، مصائب عمومی و همگانی از قبیل قحطی، گرانی، وبا، زلزله و امثال آن می باشد. پس معنای آیه این گونه می شود: مصائب و ناملایماتی که متوجه جامعه شما می شود، همه به خاطرگناهانی است که مرتکب می شوید.