معنویت حقیقی، جز در قرب به خداوند تعالی نیست. و برای قرب به خداوند باید دو محور کلی را مد نظر قرار داد: 1-قرب و دوستی خدای تعالی با اطاعت از فرامین او حاصل می شود: در قرآن، نشانه حقیقی دوست داران خدا، اطاعت از دستورات پیامبر(ص) (=شریعت) شمرده شده است: (قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونی یُحْبِبْکُمُ اللَّهُ وَ یَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحیمٌ؛[آل عمران/31] بگو: اگر خدا را دوست میدارید از من پیروی کنید تا او نیز شما را دوست بدارد و گناهانتان را بیامرزد، که آمرزنده و مهربان است.) خدای تعالی ملاک قرب به خدا را ایمان و عمل صالح معرفی می کند: (وَ ما أَمْوالُکُمْ وَ لا أَوْلادُکُمْ بِالَّتی تُقَرِّبُکُمْ عِنْدَنا زُلْفی إِلاَّ مَنْ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً؛[سباء/37] اموال و اولادتان چیزی نیست که شما را به ما نزدیک سازد. مگر آنان که ایمان آورده اند و کارهای شایسته کردهاند.) 2- رابطه دنیا و نزدیک شدن به خدای تعالی، رابطه شرق و غرب است. که نزدیک شدن به یکی، به معنای دور شدن از دیگری است. حضرت علی (ع) می فرمایند: إِنَّ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةَ عَدُوَّانِ مُتَفَاوِتَانِ وَ سَبِیلَانِ مُخْتَلِفَانِ فَمَنْ أَحَبَّ الدُّنْیَا وَ تَوَلَّاهَا أَبْغَضَ الْآخِرَةَ وَ عَادَاهَا وَ (هُمَا بِمَنْزِلَةِ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ مَاشٍ بَیْنَهُمَا کُلَّمَا قَرُبَ مِنْ وَاحِدٍ بَعُدَ مِنَ الْآخَرِ وَ هُمَا بَعْدُ ضَرَّتَانِ؛ دنیای (حرام) و آخرت، دو دشمن متفاوت، و دو راه جدای از یکدیگرند، پس کسی که دنیا پرست باشد و به آن عشق ورزد، به آخرت کینه ورزد و با آن دشمنی خواهد کرد. و آن دو همانند شرق و غرب از هم دورند، و رونده به سوی آن دو، هر گاه به یکی نزدیک شود از دیگری دور می گردد، و آن دو همواره به یکدیگر زیان رسانند.)[نهج البلاغه، حکمت 103] خلاصه این دو در یک کلام " تقوا " است. و بسیار روشن است که رابطه تقوا و حجاب چگونه است. حجاب یکی از دستورات خدای متعال است که بدون رعایت آن، نمی توان ادعای قرب به او یا معنویت را نمود. و طبیعتا کسی که محافظتی از حجاب خود ندارد، غالبا به فکر جلب توجه نامحرمان و خودآرائی است. چگونه کسی می تواند همه توجه خویش را منعطف به خدا بکند و در صدد کسب معنویات باشد، اما همه را ببیند؛ به جز خدای تعالی؟ در صدد کسب رضایت غیر مشروع نامحرمان بر بیاید و رضایت خدا را از بین ببرد؟ یا نفس اماره خویش را پروار کند، اما نتیجه جهاد اکبر و مبارزه با نفس، که همان معنویت است را طالب باشد؟
معنویت حقیقی، جز در قرب به خداوند تعالی نیست. و برای قرب به خداوند باید دو محور کلی را مد نظر قرار داد:
1-قرب و دوستی خدای تعالی با اطاعت از فرامین او حاصل می شود:
در قرآن، نشانه حقیقی دوست داران خدا، اطاعت از دستورات پیامبر(ص) (=شریعت) شمرده شده است:
(قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونی یُحْبِبْکُمُ اللَّهُ وَ یَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحیمٌ؛[آل عمران/31] بگو: اگر خدا را دوست میدارید از من پیروی کنید تا او نیز شما را دوست بدارد و گناهانتان را بیامرزد، که آمرزنده و مهربان است.)
خدای تعالی ملاک قرب به خدا را ایمان و عمل صالح معرفی می کند:
(وَ ما أَمْوالُکُمْ وَ لا أَوْلادُکُمْ بِالَّتی تُقَرِّبُکُمْ عِنْدَنا زُلْفی إِلاَّ مَنْ آمَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً؛[سباء/37] اموال و اولادتان چیزی نیست که شما را به ما نزدیک سازد. مگر آنان که ایمان آورده اند و کارهای شایسته کردهاند.)
2- رابطه دنیا و نزدیک شدن به خدای تعالی، رابطه شرق و غرب است. که نزدیک شدن به یکی، به معنای دور شدن از دیگری است.
حضرت علی (ع) می فرمایند: إِنَّ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَةَ عَدُوَّانِ مُتَفَاوِتَانِ وَ سَبِیلَانِ مُخْتَلِفَانِ فَمَنْ أَحَبَّ الدُّنْیَا وَ تَوَلَّاهَا أَبْغَضَ الْآخِرَةَ وَ عَادَاهَا وَ (هُمَا بِمَنْزِلَةِ الْمَشْرِقِ وَ الْمَغْرِبِ وَ مَاشٍ بَیْنَهُمَا کُلَّمَا قَرُبَ مِنْ وَاحِدٍ بَعُدَ مِنَ الْآخَرِ وَ هُمَا بَعْدُ ضَرَّتَانِ؛ دنیای (حرام) و آخرت، دو دشمن متفاوت، و دو راه جدای از یکدیگرند، پس کسی که دنیا پرست باشد و به آن عشق ورزد، به آخرت کینه ورزد و با آن دشمنی خواهد کرد. و آن دو همانند شرق و غرب از هم دورند، و رونده به سوی آن دو، هر گاه به یکی نزدیک شود از دیگری دور می گردد، و آن دو همواره به یکدیگر زیان رسانند.)[نهج البلاغه، حکمت 103]
خلاصه این دو در یک کلام " تقوا " است. و بسیار روشن است که رابطه تقوا و حجاب چگونه است. حجاب یکی از دستورات خدای متعال است که بدون رعایت آن، نمی توان ادعای قرب به او یا معنویت را نمود.
و طبیعتا کسی که محافظتی از حجاب خود ندارد، غالبا به فکر جلب توجه نامحرمان و خودآرائی است. چگونه کسی می تواند همه توجه خویش را منعطف به خدا بکند و در صدد کسب معنویات باشد، اما همه را ببیند؛ به جز خدای تعالی؟ در صدد کسب رضایت غیر مشروع نامحرمان بر بیاید و رضایت خدا را از بین ببرد؟ یا نفس اماره خویش را پروار کند، اما نتیجه جهاد اکبر و مبارزه با نفس، که همان معنویت است را طالب باشد؟
- [سایر] حجاب تا چه حد در رسیدن به معنویت میتواند موثر باشد؟
- [سایر] تا چه حد جلسات خانوادگی در تربیت فرزندان موثر است ؟
- [آیت الله علوی گرگانی] حدّ پوشش زنها چه مقداری است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] حدّ حجاب واجب برای بانوان چقدر است؟
- [سایر] فلسفه حجاب، حد واقعی آن و راهکارهای ترغیب دختران به رعایت حجاب را فرمائید.
- [سایر] روشنگری های آیت الله شیخ فضل الله نوری (ره) تا چه حد بر ملّت مؤثر بوده است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] حدّ حجاب خانمها در نماز و غیر آن رابیان فرمائید؟
- [سایر] معنویت گرایی حقیقی و معنویت گرایی احساسی چیست؟
- [سایر] انسان از معنویت به دین میرسد یا از دین به معنویت؟
- [آیت الله سیستانی] تا چه حد می توان به فرزندان در مورد نماز و حجاب اجبار کرد ؟
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر نمازگزار پس از رسیدن به حدّ رکوع و آرام شدن بدن، سر بردارد و دوباره به قصد رکوع به حدّ رکوع برسد, نماز او باطل است و اگر بعد از رسیدن به حدّ رکوع و آرامش بدن, دوباره به قصد رکوع بیشتر خم شود، به صورتی که از حدّ رکوع خارج باشد و بار دیگر به حدّ رکوع برگردد، احتیاط واجب است که نماز را دوباره اقامه نماید.
- [آیت الله سیستانی] کسی که در کشتی یا قطار نشسته ، و قبل از رسیدن به حدّ ترخّص به نیّت نماز تمام مشغول نماز شود ، ولی قبل از رکوع رکعت سوم به حدّ ترخّص برسد ، باید نمازش را شکسته بجا آورد .
- [آیت الله سیستانی] اگر عمداً بعد از رسیدن به حدّ رکوع سر بر دارد ، و دو مرتبه به اندازه رکوع خم شود ، نمازش باطل است .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر بعد از رسیدن به حد رکوع و آرام گرفتن بدن؛ سر بردارد و دو مرتبه به اندازه رکوع خم شود؛ نمازش باطل است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بعضی امر و نهی کنند و مؤثر نشود و بعض دیگر احتمال بدهند که امر یا نهی آنها مؤثر است واجب است امر و یا نهی کنند.
- [آیت الله مظاهری] اگر بعضی امر و نهی کنند و مؤثّر نشود و بعض دیگر احتمال بدهند که امر یا نهی آنها مؤثّر است واجب است امر و نهی کنند.
- [امام خمینی] اگر بعضی امر و نهی کنند و مؤثر نشود و بعض دیگر احتمال بدهند که امر آنها یا نهی آنها مؤثر است واجب است امر و نهی کنند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بعضی امر ئ نهی کنند و مؤثر نشود و بعض دیگر احتمال بدهند که امر آنها یا نهی آنها مؤثر است واجب است امر و نهی کنند .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بعد از رسیدن به حد رکوع و آرام گرفتن بدن سر بردارد و دو مرتبه به قصد خضوع به اندازه رکوع خم شود و بدنش آرام گیرد، نمازش باطل است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه ذکر را قبل از رسیدن به حد رکوع و آرام گرفتن بدن بگوید باید آن را بعد از آرام گرفتن اعاده کند، حتی اگر عمداً این کار را کند احتیاط این است که نماز را نیز بعداً اعاده نماید.