در انقلاب های منطقه شریعت چه جایگاهی دارد؟ - پرسش و پاسخ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ دینی (امین)

انقلاب

انقلاب اسلامی ایران، حرکت بزرگ مردمی به رهبری امام خمینی، از مراجع تقلید شیعه در ایران که در سال ۱۳۵۷ش./۱۹۷۹ م. موجب سقوط نظام پادشاهی و ایجاد نظام جمهوری اسلامی شد.

شریعت

شَریعت به معنی آنچه خداوند متعال براى بندگان خود وضع و تشریع کرده است، می باشد. به شریعت، شَرع، شریعت الهی، شریعت مُنزِلِه و قانون الهی نیز گفته می شود.

سیدجمال الدین اسدابادی

سید جمال‌الدین اسدآبادی یا سید جمال الدین افغانی (۱۲۵۴-۱۳۱۴ق) عالم روشنفکری که برای تقریب مذاهب اسلامی و وحدت اسلامی کوشید و با همین هدف، سفرهایی به مناطق مختلف جهان اسلام داشت. درباره موطن، زندگی و تفکر وی بین نویسندگان اختلاف است. میرزا رضای کرمانی از شاگردان او در ایران است که ناصر الدین شاه را به قتل رساند.

جمهوری اسلامی ایران

</div> </div>

جمهوری اسلامی

جمهوری اسلامی به کشوری گفته میشود که در آن مردم به جمهوری بودن و اسلامی بودن کشور الزام دارند وقوانین آن باید مطابق اسلام تصویب شود.علم فقه واصول وعلوم قرآنی دیگر در کشوری مانند جمهوری اسلامی ایران به راحتی توسط علمای شیعه وسنی مطرح میشودواین آزادی باعث پیشرفت در علم فقه اصول وسایر علوم دینی میشود.جمهوری اسلامی ایران وجمهوری اسلامی پاکستان از کشورهایی هستندکه نام جمهوری اسلامی را برای خودانتخاب کرده اند.

محمد رشید رضا

محمد رشید رضا از شاگردان و شیفتگان محمد عبده می باشد.

فلسفه اسلامی

فلسفه اسلامی، علمی که مسائل کلی هستی، معرفت، نفس، خدا و دین‌ را بررسی می‌کند. خاستگاه این دانش، یونان باستان است. الکِندی نخستین فیلسوف مسلمان و فارابی مؤسس فلسفه اسلامی است. در فلسفه اسلامی، سه مکتب مهم وجود داشته است که عبارتند از: مکتب مَشّاء، مکتب اِشراق و حکمت مُتعالیه.

معارف اسلامی

پس از گذشت حدود دو قرن از ظهور اسلام، این دین توانست بخش زیادی از جهان آن روز را با تعالیم خود نورافشانی کند. در این سرزمین‌ها تمدنی جوانه زد، رشد کرد، بالید و چند قرن، جهان را تحت سیطره خود قرار داد. پایه‌های این تمدن را علومی تشکیل می‌داد که حاصل مطالعه، تحقیق و تلاش‌های فراوان دانشمندان مسلمان بود.

جامعه اسلامی

جامعه آرمانی و مدینه فاضله در نگاه متفکران مسلمان شیعی در جامعه جهانی مهدوی با رهبری حاکم معصوم و حاکمیت قوانین الهی خلاصه می‌گردد.

حکومت اسلامی

حکومت اسلامی، حکومتی است که علاوه برآنکه همه‌ی قوانین و مقررات اجرایی آن برگرفته از احکام اسلام است ، مجریان آن نیز مستقیماً از طرف خدا منصوبند یا به اذن خاص یا عام معصوم منصوب شده‌اند.

شریعت اسلامی

اسلام، گرویدن به آیین آسمانی حضرت محمد صلّی اللّه علیه و آله را گویند که یکی از ادیان توحیدی و ابراهیمی است و از جامعیت خاصی نسبت به دیگر ادیان برخوردار است.از این عنوان در بیشتر باب‌های فقهی مانند طهارت، صلات، زکات، صوم، حج، جهاد، تجارت، وصیّت، نکاح، نذر، کفّارات، صید و ذباحه، شفعه، احیاء موات، لقطه، حدود و قصاص سخن رفته است.واژۀ اسلام افزون بر معنای یاد شده بر خود آیین و شریعت آسمانی آن حضرت نیز اطلاق شده است.

احکام حکومتی

احکام حکومتی، مقرّرات خاصی است که حاکم اسلامی برای اجرای احکام اولیه یا احکام ثانویه وضع می کند مانند مقرّرات مربوط به گذرنامه و رانندگی و تشکیلات ارتش و مانند آن که همگی برای برقراری نظم جامعه که وجوب آن از احکام اولیه اسلام است توسّط حکومت و زیر نظر حاکم اسلامی وضع می شود. احکام حکومتی، فرامین جزئی و اجرائی پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و امام (علیه‌السلام) به اعتبار منصب حکومت داری را می‌گویند.

جهان اسلام

جهان اسلام اصطلاحی است برای سرزمین‌هایی که بیشتر مردم آن پیرو دین اسلام باشند. پیروان اسلام بیش از یک میلیارد نفر تخمین زده می‌شوند که پیرو آیین حضرت محمد (پیامبر مسلمانان) با قدمت بیش از ۱۴۰۰ سال (سال قمری) هستند. مسلمانان جهان در اعتقاد به پیامبری محمد بن عبدالله (ص) به عنوان آخرین پیامبر آسمانی (خاتم الانبیاء)، قرآن (کتاب مقدس اسلام)، قبله و بسیاری احکام شریعت اسلام، اشتراک عقیده دارند.

حزب جمهوری

حزب جمهوری اسلامی مهم‌ترین حزب در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود. شماری از شخصیت‌های علمی، مذهبی و سیاسی ایران که در پیروزی انقلاب نقش داشتند و از یاران امام خمینی بودند حزب جمهوری اسلامی را در سال ۱۳۵۷ تأسیس کردند. این حزب به خاطر حُسن شهرت مؤسسان روحانی آن، به شدت از سوی جامعه انقلابی ایران مورد استقبال قرار گرفت و سید محمد حسینی بهشتی نخستین دبیرکل حزب جمهوری اسلامی گردید.

احکام شرعی

احکام شرعی، قوانین دینی هستند که خواست و اراده خداوند را نشان داده و وظیفه عملی انسان را مشخص می‌کنند.

خدای متعال

آفرینندۀ جهان هستی را خدا گویند. فقها در باب‌هایی نظیر طهارت، صلات، حج، لعان، یمین، نذر، عهد و صید و ذباحه از احکام مرتبط با این عنوان سخن گفته‌اند و مفهوم محوری اغلب ادیان به ویژه ادیان ابراهیمی می‌باشد.

عبدالجلیل

عبدالجلیل ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • عبدالجلیل پسندی‌سمرقندی، پسندی سمرقندی، عبدالجلیل، شاعر و خوشنویس تاجیک• میرعبدالجلیل بن احمد بلگرامی، بِلگِرامی، عبدالجلیل بن احمد حسینی واسطی، شاعر پارسی‌گوی هند در قرن دوازدهم

ایدیولوژی

آرمان ایدئولوژی) Ideology (از دو کلمه «ایده» به معنای فکر و نظر و «لوژی» به معنای شناختن ترکیب یافته است. [۱]

نماز جمعه

نماز جمعه، نمازی دو رکعتی که در ظهر روز جمعه به جای نماز ظهر و به جماعت می‌خوانند. نماز جمعه با حضور دست کم پنج نفر برپا می‌شود که یکی از آن‌ها امام جمعه است. امام جمعه باید قبل از نماز دو خطبه برای نمازگزاران قرائت کند که دعوت به تقوا جزو مضامین آن است.

احمد قوام

احمد قوام فرزند میرزا ابراهیم معتمدالسلطنه فرزند میرزامحمد قوام‌الدوله، فرزند محمدتقی قوام‌الدوله، فرزند‌ هاشم‌خان فرزند میرزا محسن آشتیانی است. احمد قوام در ۱۲۵۲ش، در تهران متولد شد.

فقه شیعه

فقه، دانشی اسلامی برای به‌دست‌آوردن احکام عملی یا تکالیف دینی انسان در این دنیا. احکام فقهی از طریق استدلال و تحقیق در منابع چهارگانه به‌دست می‌آید که عبارتند از قرآن، سنت، اجماع و عقل. فقه در بین اهل سنت و شیعه، از ابتدای اسلام دوره‌هایی را سپری کرده است. دوره مشترک بین این دو مذهب را دوره تشریع می‌گویند که زمان حضور پیامبر(ص) است.

رشید رضا

محمد رشید رضا از شاگردان و شیفتگان محمد عبده می باشد.

مسلمانان

مسلمان کسی است که به دین اسلام باور دارد. حج یکی از فروع دین اسلام است.مسلمان باید به اصول دین هم ملزم باشد.

سیدجمال

سید جمال‌الدین اسدآبادی یا سید جمال الدین افغانی (۱۲۵۴-۱۳۱۴ق) عالم روشنفکری که برای تقریب مذاهب اسلامی و وحدت اسلامی کوشید و با همین هدف، سفرهایی به مناطق مختلف جهان اسلام داشت. درباره موطن، زندگی و تفکر وی بین نویسندگان اختلاف است. میرزا رضای کرمانی از شاگردان او در ایران است که ناصر الدین شاه را به قتل رساند.

عربستان

عربستان سعودی بزرگترین کشور غرب آسیا و زادگاه دین اسلام. این کشور که بخش عمده شبه جزیره عربستان را در بر گرفته ‌است، از شمال غرب با اردن، از شمال و شمال شرق با عراق، از شرق با کویت، قطر، بحرین و امارات متحده عربی، از جنوب شرق با عمان و از جنوب با یمن همسایه است. بیشتر ساکنان این کشور سنی مذهب هستند و شیعیان به صورت اقلیت در این کشور زندگی می‌کنند. شیعیان در این کشور به سبب سیاست‌های خاص مذهبی حکومت سعودی در شرایط سختی به سر می‌برند و علی‌رغم همه تلاش‌های صورت گرفته هنوز وضع آنان بهبودی نیافته است.

استصلاح

استصلاح به معنی استنباط حکم بر اساس مصالح مرسله می باشد.

25 ابان

مسلمان

توحید معاد نبوت عدل (شیعه) • 

معتزله

مُعتَزِلَه، عنوان گروهی از متکلمان مسلمانِ اهل سنّت است که به اصالت عقل در برابر نقل، شهرت دارند. در میان متکلمان اهل سنت، معتزله به متکلمان امامیه نزدیکترند. معتزله معتقد بودند که عقل نظری باید بر آنچه از طریق وحی به دست ما می‌رسد، حاکم باشد. این اصل، ثمراتی در کلّیت نظام فکری و عقاید دینی آنان به همراه داشت و برداشتی ویژه از توحید و عدل الهی به آنان بخشید و بدین رو، به تاویل آن دسته از متون دینی که به ظاهر، با عقل ناسازگار بودند، پرداختند. برای مثال، رؤیت الهی را که در برخی متون به آن تصریح شده انکار کردند و آن را به تاویل بردند؛ زیرا به لحاظ عقلی، رؤیت بدون مکان و جهت ممکن نیست و چون خداوند از مکان و جهت منزه است، رؤیت او در این جهان و در آخرت ممکن نیست. برخی عقاید معتزله با آرای مورد اتفاق اهل سنت تضاد آشکار داشتند. معتزله را از نخستین گروه‌هایی در اسلام دانسته‌اند که کوشیدند آموزه‌های دینی را با استدلال و تحلیل عقلی، تبیین و توجیه کنند.

معتزلی

مُعتَزِلَه، عنوان گروهی از متکلمان مسلمانِ اهل سنّت است که به اصالت عقل در برابر نقل، شهرت دارند. در میان متکلمان اهل سنت، معتزله به متکلمان امامیه نزدیکترند. معتزله معتقد بودند که عقل نظری باید بر آنچه از طریق وحی به دست ما می‌رسد، حاکم باشد. این اصل، ثمراتی در کلّیت نظام فکری و عقاید دینی آنان به همراه داشت و برداشتی ویژه از توحید و عدل الهی به آنان بخشید و بدین رو، به تاویل آن دسته از متون دینی که به ظاهر، با عقل ناسازگار بودند، پرداختند. برای مثال، رؤیت الهی را که در برخی متون به آن تصریح شده انکار کردند و آن را به تاویل بردند؛ زیرا به لحاظ عقلی، رؤیت بدون مکان و جهت ممکن نیست و چون خداوند از مکان و جهت منزه است، رؤیت او در این جهان و در آخرت ممکن نیست. برخی عقاید معتزله با آرای مورد اتفاق اهل سنت تضاد آشکار داشتند. معتزله را از نخستین گروه‌هایی در اسلام دانسته‌اند که کوشیدند آموزه‌های دینی را با استدلال و تحلیل عقلی، تبیین و توجیه کنند.

30 تیر

اتفاقی

اتفاقی، به قضیه متصله شرطیه‌ای گفته می‌شود که بین مقدم و تالی آن رابطه لزوم وجود نداشته باشد.

اختصار

داخل نکردن حجر اسماعیل در طواف (اختصار شوط) و همچنین نهادن دو دست بر تهیگاه را اختصار می‌گویند که از اختصار به معنای نخست در باب حج سخن گفته‏اند.

اقتدار

اقتدار، قدرت بیان معنای واحد به صورت‌های گوناگون را می‌گویند.

اکثریت

آرای عمومی یا نظر اکثریّت مردم، از عناوین مستحدثه است که برخی معاصران بدان پرداخته و قلمرو آن را بر اساس نظرات فقهی خود بیان کرده‌اند که بدان اشاره می‌شود.

اندیشه

اندیشیدن را تفکّر گویند و از این عنوان به مناسبت در باب‌های طهارت، صلات، جهاد و امر به معروف و نهی از منکر یاد شده است.

انطباق

منطبق شدن بخشی از سطح زبان با سقف دهان هنگام تلفّظ حرف را اِطباق (به کسر همزه) گویند.

اولویت

واژه اولویت ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • اولویت (فقه)، حقّ تقدّم و بحث شده در باب‌های طهارت، صلات، رهن، نکاح و احیاء موات• اولویت (فلسفه)، مفاد قاعده الشیء ما لم یجب لم یوجد• مفهوم اولویت، به مفهوم موافقِ ماخوذ به ملاک اولویت• قیاس اولویت، به معنای اقوی و اشدّ بودن «علّت» در «فرع» قیاس فقهی

انقلاب

انقلاب اسلامی ایران، حرکت بزرگ مردمی به رهبری امام خمینی، از مراجع تقلید شیعه در ایران که در سال ۱۳۵۷ش./۱۹۷۹ م. موجب سقوط نظام پادشاهی و ایجاد نظام جمهوری اسلامی شد.

اشاعره

توحید معاد نبوت عدل (شیعه) • 

فلسطین

فلسطین مهد ادیان توحیدی بزرگ تاریخ و محل تلاقی تمدن‌هاست. سرزمین پربرکت و زیبایی که از لحاظ سوق الجیشی، سیاحتی و دینی یکی از مهم‌ترین نقاط دنیا است. فلسطین در منتهی الیه غرب قاره آسیا و در شرق مدیترانه واقع شده است. فلسطین علاوه بر جایگاه دینی که مهد انبیاء و ادیان آسمانی است، به دلیل قرار گرفتن در خاورمیانه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. قرار گرفتن فلسطین در میان تمدن‌های متخاصم کهن از یکسو و تشدید درگیری نیروهای مهاجم برای تسلط و تصرف آن از سوی دیگر اهمیت و حساسیت موقعیت آن را دو چندان کرده است.فلسطین از شرق به اردن، از غرب به دریای مدیترانه، از شمال و شمال شرقی به سوریه و لبنان و از جنوب به شبه جزیره مصر (سینا) و خلیج عقبه محدود می‌شود.

اهل حل

اهل حل به ساکنان میان میقات‌های پنج گانه و محدوده حرم اطلاق می‌شود. اهل حل از دو واژه اهل به معنای ساکنان [۱] [۲]و حل به معنای منطقه بیرون از حرم [۳] [۴]ترکیب یافته و در اصطلاح فقه اسلامی به افرادی که میان میقات‌های پنج گانه و محدوده حرم ساکن باشند، اطلاق می‌شود. [۵] [۶] [۷]

پیروان

آل، خانواده، عائله، خاندان، تیره، اهل، عشیره، پیروان، وابستگان به یک معنی هستند.

پیروزی

موفقیت در نبرد و شکست دشمن به یاری خداوند را پیروزی گویند.

حاکمیت

بسط در فقه به دو معنا بکار رفته است، یکی به معنای پخش و توزیع کردن و دیگری به معنای حاکمیت.

مسلمین

مسلمان کسی است که به دین اسلام باور دارد. حج یکی از فروع دین اسلام است.مسلمان باید به اصول دین هم ملزم باشد.

مبارزه

بَرَزَ در لغت به معنی ظاهر شدن پس از کتمان، برتری در فضیلت، و شجاعت در جنگ تن به تن آمده است. [۱]

مصالح

مصطفی

مصطفی ممکن است اسم یا لقب برای اشخاص و شخصیت‌های ذیل باشد: • حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم)، از القاب پیامبر اسلام، حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) • مصطفی بن عبدالله حاجی‌خلیفه، مورخ، ادیب، زندگینامه‌نویس، جغرافی‌نگار و کتاب‌شناس عثمانی در قرن یازدهم• مصطفی چلبی، دولتمرد و مورخ‌ عثمانی‌ در قرن‌ دهم‌، معروف‌ به‌ قوجه‌ نِشانْجی‌ (= طغرایی‌ کبیر)• مصطفی چمران، از شخصیت‌های مبارز انقلاب اسلامی ، وزیر دفاع دولت موقت جمهوری اسلامی و فرمانده ستاد جنگ‌های نامنظم در جنگ عراق با ایران• مصطفی عدل، ملقب منصورالسلطنه (۱۲۶۱ در محلهٔ انگج تبریز - ۱۳۲۹ در تهران) حقوق‌دان و سیاست‌مدار ایرانی• مصطفی لبیب عبد الغنی‌، از اطباء• مصطفی بالی‌زاده، از صوفیه و از مشایخ طریقت خلوتیه• مصطفی بن کمال‌الدین بکری، ملقب به قطب‌الدین و مُکنّی به ابوالمواهب، بنیانگذار فرقه بکریّه در طریقت خلوتیّه• مصطفی نورانی اردبیلی، از علمای معاصر شیعه• مصطفی آشتیانی، از علمای معاصر شیعه• مصطفی اعتمادی‌، از علمای معاصر شیعه• مصطفی بن حسن جنابی، مورخ عثمانی• مصطفی آخوندی، از محققین و مؤلفین معاصر• مصطفی مصباح‌زاده، از روزنامه‌نگاران و سیاسیون دوره پهلوی• سیدمصطفی بن حسین تفرشی، یکی از اکابر علمای شیعه در قرن یازدهم و از مبرزترین شاگردان شیخ عبدالله تستری و محقق کرکی• سید مصطفی خمینی، از علمای شیعه و فرزند شهید امام خمینی (رحمةالله‌علیه)• سید مصطفی کاشانی، یکی از علمای برجسته ایران• سید مصطفی محقق داماد، از عالمان دینی سده ۱۴ ش• سید مصطفی مهدوی هرستانی، از علمای معاصر شیعه• سید مصطفی حسینی دشتی، از علمای معاصر شیعه

مصلحت

مصلحت در لغت به معنای صلاح، خیر و صواب است. و جمع مصلحت مصالح است. [۱] [۲] [۳]

معارف

«معارف»، مجموعه‌ای از مواعظ و سخنان سلطان العلماء ، بهاء الدین، محمد بن حسین خطیبی بلخی، مشهور به بهاءولد، به زبان فارسی است. به طوری که از مطالعه کتاب معلوم می‌شود، غالب مطالب آن، تقریر افکار و اندیشه‌های مؤلف است که از مطالعه و تفکر در آیات قرآنی و احادیث نبوی و یا تامل در ملک و ملکوت بدان‌ها رسیده است.

مفهوم

دلالت باواسطه و غیرمطابقی کلام را مفهوم گویند.

ملتزم

ملتزم (به ضم میم و و فتح تاء و زاء) به معنای ایستایی است.

ماهیت

در اصل ماهويت بوده که ( يا )ي آن نسبت و ( تا )ي آن مصدريه است . ( واو )ان بدل به ( يا)و (يا ) در(يا ) ادغام و( ها ) مکسور گرديده است . برخي نيز گفته اند: ماهيت از ( ما هو )است . و نيز گفته اند: ماهيت , مرکب از(ما ) ي استفهاميه و ( يا ) ي نسبت و (تاي )مصدريه است و همزه زايد بعد از الف به ( ها)تبديل شده است , چنان که برخي اوقات به جاي ماهيت ( مائيت ) گفته مي شود . ماهيت يا چيستي , آن است که در جواب (ما هو )؟ ( آن چيست ؟ ) گفته مي شود ( الماهية ما يقال في جواب ما هو ) مثلا وقتي متحرکي را از دور مي بينيم و درست تشخيص نمي دهيم , مي پرسيم: ( آن چيست که حرکت مي کند ؟ ) کسي که ديد و بينايي قوي دارد مي گويد:(آهو است ) و ماهيت آن را بيان مي کند . (مائي )که از ماهيت سؤال مي کند , ماي حقيقيه است نه ماي شارحه , در فلسفه طرفداران نظريه اصالت وجود، ماهيت را حد وجود و امري اعتباري مي دانند . ماهيت به معناي ديگري هم به کار مي رود و آن (ما به الشي ء هو هو )است , يعني آن چه حقيقت شي ء را تشکيل مي دهد .

جماعت

جماعت‌، مفهومی ‌حدیثی‌ ناظر به‌ حفظ‌ همبستگی‌ مسلمانان‌؛ هم‌چنین‌ به ‌باهم‌ خواندن‌ نماز در اصطلاح ‌فقهی‌، نماز جماعت ‌گفته ‌می‌شود.واژه جماعت ‌به‌ معنای ‌گروه‌ مردم، [۱] [۲] هم‌ معنا با واژه‌های ‌مَجمع‌ و مجموع‌، از ریشه‌ ج‌ م‌ ع‌ است‌. [۳] [۴]از این واژه به مناسبت در باب‌هاى صلات، خمس، حج، احیاء موات، حدود و قصاص به کار رفته است.

جمعیت

گروهى از افراد گرد آمده در جایى را جمعیت می گویند.

توسعه

وسعت و گشایش دادن را توسعه گویند که در اصطلاح به توسعه بر خانواده در مسکن و هزینه‌ها و غیره اطلاق می‌شود. از آن به مناسبت در بابهای صلات، زکات، تجارت و نکاح سخن گفته شده است.

حکومت

حکومت به توسعه یا تضییق تعبدی دلیل محکوم، توسط دلیل حاکم اطلاق می‌شود. حکومت چهار معنی دارد:۱.به معنای ناظر و مفسر بودن دلیلى نسبت به دلیلى دیگر.۲.حکومت مقابل کشف.۳.قضاوت.۴.ارش جنایت.

تباین

تباین به دو معنا به کار رفته است:۱. یکی از نسب اربعه است.۲. از اقسام نسبت بین دو عدد که در ریاضی از آن بحث می‌شود. فقها در باب ارث در بحث چگونگی تقسیم سهام ورثه و دستیابی به سهم هریک، از علم ریاضی بهره گرفته و اصطلاح تباین به معنای فوق را در این باب بسیار به کار برده‌اند.

تبدیل

تبدیل یعنی تغییر دادن و عوض کردن یک چیز با چیز دیگر.

تردید

تردید ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • تردید، حالت نفسانی ناشی از تردید بین دو یا چند طرف، بدون رجحان داشتن هیچ یک از طرفین• تردید (علوم قرآنی)، تکرار لفظ و ایجاد ارتباط معنایی متفاوت، از اسلوب‌های بدیعی قرآن

تعریف

تعریف ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: کاربردها در علوم• تعریف (فقه)، به معنای معرفی کردن و استعمال شده در ابواب مختلف فقه• تعریف (منطق)، در لغت به معنای شناساندن، آگاهانیدن و حقیقت امری را بیان کردن علوم قرآنی• ادات تعریف، ادات تبدیل کننده اسم نکره به معرفه• اسباب تعریف، عوامل و انگیزه‌های معرفه آوردن اسم• تعریف و تنکیر، از تقسیمات کلمات قرآن

تلفیق

تلفیق در دو معنی به کار رفته است:۱. اصطلاحی در فقه اهل سنّت به معنای تقلید از چند مذهب فقهی در یک مسئله، به گونه‌ای که صورت مرکّب عمل بر طبق هیچ‌یک از مذاهب فقهی نباشد.۲. در برخی باب‌های منابع فقهی در معنایی نزدیک به معنای لغوی آن (وصل کردن قسمتی به قسمت دیگر). [۱]

تمجید

تعظیم و تکریم خداوند را تمجید گویند.

قرابت

به نسبت خانوادگی پدید آمده از راه نسب، سبب یا رضاع، خویشاوندی می گویند. این عنوان در بابهایی همچون نکاح و ارث به کار رفته است.

مالکی

این مذهب منتسب به مالک بن انس بن ابی عامر اصبحی، (متولّد سال ۹۳ هجرى در مدینه و متوفّاى ۱۷۹ هجرى در همان شهر است). وى بخشى از عمرش را در دولت اموی و بخشى از آن را در دولت عباسی گذراند.

فاصله

فاصله یعنی جدایی یا مقدار دوری دو یا چند چیز از هم می‌باشد.

سعادت

رستگاری همان سعادت واقعی و اخروی هست که در دین اسلام که به عنوان کاملترین و جامع‏ترین دین الهی است به این موضوع پرداخته است.

سیاست

اصلاح و تدبیر (اداره امور) کشور در ابعاد مختلف سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و نظامی را سیاست گویند.

شمردن

عمل شمردن شماره رکعتهای نماز با دست و سنگریزه و شمردن موارد دیگر را شمارش گویند. عنوان یاد شده در بابهای صلات، حج و اطعمه و اشربه به کار رفته است.

شناخت

شناخت مجموع حالت‌ها و فرآیندهای روانی مانند تفکر، استدلال، درک و تولید زبان، دریافت حواس پنجگانه، آموزش، آگاهی، احساسات و… می‌باشد.

طبیعی

طبیعی، آنچه بر حسب آفرینش ، اکثریت بر آن است.

رابطه

رابطه، از اصطلاحات علم منطق بوده و عامل پیوند موضوع و محمول، و مقدم و تالی می‌باشد.

رجایی

انقلاب اسلامی یکی از شگفت انگیز‌ترین وقایع قرن بیستم، ضمن بازکردن فاز جدیدی از تحلیل در بسیاری از حوزه‌های سیاسی و اجتماعی و دست کاری کردن قالب‌های تحلیل پیشین، همچنان پس از گذشت تقریبا سه دهه از آن، ضمن ناشناخته بودن ابعاد گسترده‌ای از آن، در راس حوزه مطالعاتی خیلی از دانشمندان قرار دارد. یکی از ابزارهای مهم شناخت همه جانبه انقلاب اسلامی، شناخت رهبران و بزرگانی است که در این فرایند نقش مهم و به سزایی ایفا کردند. مقاله حاضر بر آنست به سیره یکی از این شخصیت‌های تاثیر گذار یعنی شهید محمد علی رجایی بپردازد.

دایره

دَفّ به معنای دایره است.از دَفّ، در باب تجارت و شهادات سخن گفته‌اند.

زندگی

حیات‌ مقابل ممات است. از آن به مناسبت در بسیاری از ابواب فقه نظیر طهارت، حج، وصیت، نکاح، استیلاد، اطعمه و اشربه، ارث و دیات سخن رفته است.

ساختن

بنا کردن ساختمان را ساختن گویند. از این عنوان به مناسبت در بابهاى طهارت، صلات، زکات، حج، جهاد و غصب سخن گفته‏اند.

شافعی

مذهب شافعی، منتسب است به ابوعبدالله محمّد بن ادریس بن عباس بن عثمان بن شافع ، معروف به شافعى. وى در سال ۱۵۰ هجرى در «غزه» متولّد شد و در سال ۲۰۴ هجرى در مصر وفات یافت.

شباهت

شباهت ازجمله الفاظی است که در ابواب مختلف فقه بکار رفته است.

شرایط

شرط امری محتمل الوقوع در آینده که طرفین حدوث اثر حقوقی را متوقف بر حدوث آن امر محتمل الوقوع می‌نمایند. شرط در علم اصول به معنای هر امری که وجود آن برای تحقق امر دیگری لازم است و در اصطلاح حقوق و فقه به معنی مطلق تعهد است اعم از اینکه در ضمن عقد باشد یا مستقل از عقد. به طور کلی در تعریف شرط به معنای حقوقی و نه معنای منطقی و اصولی در فقه چنین آمده است " الشرط امر زاید علی الثمن و المثمن علی وجه التزام دون التعلیق.... " [۱]

شریعت

شَریعت به معنی آنچه خداوند متعال براى بندگان خود وضع و تشریع کرده است، می باشد. به شریعت، شَرع، شریعت الهی، شریعت مُنزِلِه و قانون الهی نیز گفته می شود.

اشعری

ابوالحسن علی بن اسماعیل بن اسحاق اشعری (۲۶۰ - ۳۲۴ق/ ۸۷۴ - ۹۳۶م)، متکلم و بنیان گذار مکتبی در عقاید اسلامی است که پیروانش اشاعره خوانده شده‌اند. وی از دودمان ابوموسی اشعری بود. اشعری در بصره زاده شد و در همان شهر به درس ابوعلی جبائی (درگذشت ۳۰۳ق)، متکلم معتزلی، راه یافت. وی همچنین در حلقه درس فقیه شافعی، ابواسحاق مروزی (درگذشت۳۴۰ق)، حاضر می‌شد.

احکام

احکام شرعی، قوانین دینی هستند که خواست و اراده خداوند را نشان داده و وظیفه عملی انسان را مشخص می‌کنند.

فلسفه

فلسفه اسلامی، علمی که مسائل کلی هستی‌شناختی، خداشناسی، علم النفس، معرفت‌شناسی و دین‌شناسی را بررسی می‌کند. منابع تاریخ فلسفه اسلامی، خاستگاه این فلسفه را یونان باستان دانسته‌اند. الکِندی نخستین فیلسوف مسلمان است. در فلسفه اسلامی سه مکتب مهم وجود داشته است که عبارتند از: مَشّاء، فلسفه اِشراق و حکمت مُتعالیه.

عدالت

عدالت اصطلاحی فقهی و کلامی است. در فقه، عنوانی است برای صفتی که باعث ترک گناه می‌گردد و در بسیاری از احکام عملی از آن سخن رفته است. از نظر فقهی، عدالت یک شخص با تأیید دو عادل یا معاشرت فراوان با خود او یا باور متدینین به عدالت وی، قابل اثبات است. بیشتر فقها معتقدند حُسن ظاهر (یعنی آراستگی ظاهری از جهت پایبندی به احکام شرعی) برای اثبات عدالت فرد کافی است.

تسامح

تَسامُح در ادلّهٔ سنن، قاعده‎ای فقهی است که فقها بر اساس آن، در ادله و مستندات احکام مستحب سخت‎گیری نمی‎کنند و شرایط احراز حجیت خبر واحد را ضروری نمی‎دانند. بر این اساس، ضعف سند روایتی که بیانگر حکم مستحب است، مانع عمل به آن نمی‌شود. دلیل این قاعده برخی روایات است که به اخبار «مَن بَلَغ» مشهورند. در گستره این قاعده و شمول آن نسبت به مکروهات و قصص اختلافاتی وجود دارد. برخی نیز با این قاعده به مخالفت برخاسته‌اند و آن را موجب تحریف دین می‎دانند.

حدیثی

حدیث اصطلاحی در فرهنگ اسلامی و علوم دینی است که بیانگر سخنان نقل شده از زبان پیامبر(ص) و دیگر معصومین(ع) یا حاکی از رفتار و سلوک ایشان باشد.

ایران

نام حکومت

بحرین

بَحْرین، کشوری با مساحتی حدود ۷۶۷ کیلومتر مربع در حاشیه جنوبی خلیج فارس. پایتخت این کشور شهر منامه، و اکثر ساکنان این کشور عرب هستند. جمعیت این کشور ۱.۲۳۴.۵۹۶ نفر است. بحرین در دوران‌ گذشته بر سرزمینی وسیع اطلاق می‌شد که یک سوی آن بصره و سوی دیگر آن عمان بود. مذهب اکثر مردم این کشور در طول تاریخ، تشیع بوده و همواره عالمان بزرگی از این سرزمین برخاسته‌اند که آثار مکتوب آنان هم‌اکنون نیز مورد استفاده است. امروزه شیعیان اکثریت جامعه بحرین را تشکیل می‌دهند، ولی با این حال از سهم اندکی از قدرت و ثروت و رفاه در بحرین برخوردارند و از سوی حکومت مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند. خیزش مردم بحرین در سال‌های اخیر نتیجه نادیده گرفتن حق اکثریت مردم است.

ترکیه

ترکیه به ترکی استانبولی (Türkiye) با نام رسمی جمهوری ترکیه، در جنوب شرقی اروپا و شمال غربی آسیا واقع شده است. این کشور دارای دو همسایه اروپائی و شش همسایه آسیایی است و با ایران حدود ۴۵۴ کیلومتر مرز مشترک دارد.

ادامه

تقلید، اصطلاحی فقهی در اسلام به معنای پیروی شخص مکلَّف از مجتهد در احکام عملی دین است. تقلید در اصول دین جایز نیست و باید خود شخص با تحقیق و بررسی، به اصول دین ایمان آورد؛ ولی در احکام یا باید خودِ شخص مجتهد باشد، یا به احتیاط عمل کند و یا از شخص متخصص در فقه که به او مجتهد جامع الشرایط یا مرجع تقلید می‌گویند، تقلید نماید. به کسی که از مجتهد تقلید می‌کند، «مُقَلِّد» می‌گویند.

جامعه

جامعه، عنوان برخی از زیارت‌نامه‌های مأثور است. این زیارت‌نامه‌ها را به این سبب «‌جامعه‌» می‌نامند که مخصوص امام خاصی نیستند، بلکه به گونه‌ای انشا و تعلیم شده‌اند که با خواندن آنها می‌توان هر یک از ائمه(ع) را از دور یا نزدیک زیارت کرد.[۱]

اهانت

عنوان اهانت ،در کتب قواعد فقهی تحت عنوان «قاعده حرمت اهانت محترمات» و به مناسبت، در باب ‌هاى مختلف فقهى آمده است.

اعراب

اعراب ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • عرب، به فتح همزه و سکون عین جمع عرب• اعرابی، افراد بادیه نشین• اعراب کلمه، حالت‌های آخر کلمه از حیث حرکت و سکون اِعراب (به کسر همزه)

افراد

حج افراد از اقسام حج است. از این عنوان در باب حج سخن گفته‌اند.

الفاظ

ـــ اَلْفاظ، عنوان‌ بخشی‌ از بدنه اصلی‌ اصول‌ فقه‌ که‌ به‌ عنوان‌ مقدمه‌ای برای استنباط احکام‌ شرع‌ از ادله‌ ، به‌ بررسی‌ مباحث‌ لفظی‌ می‌پردازد. ـــ الفاظ، اصوات خارج شده از دهان است.

امنیت

امنیت به معنی ایمنی داشتن جانی، مالی، عِرضی یا معنوی می باشد. از آن به مناسبت در باب‏های مختلفی مانند طهارت، صلات، حج و جهاد سخن رفته است.

اشاره

حرکت سر و دست و مانند آن برای نشان دادن یا فهماندن مطلبی را اشاره گویند. از آن در باب‌های صلات، صوم، حج، تجارت، اجاره، وصیّت، نکاح، طلاق، لعان و قضاء سخن رفته است.

اثبات

واژه اثبات ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • اثبات (فقه)، استعمال شده در دو معنای احراز وجود خارجی موضوع دارای اثر شرعی و اقامه دلیل بر دعوا نزد قاضی• اثبات (منطق)، به معنای محقق ساختن چيزى با دليل و برهان و درستى قضيه‌اى را معلوم داشتن‌

اتفاق

اتفاق ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • بخت، مبحثی در فلسفه اسلامی، به معنای اتفاق• توافق، وحدت نظر دو یا چند نفر بر امری، همچنین هم‌وِفق بودن دو یا چند عدد با یکدیگر• اجماع، اصطلاحی اصولی و یکی از ادلّه اربعه• اتفاق (منطق)، مصاحبت مقدم و تالى بدون بودن از روى لزوم و ضرورت‌

کلامی

کلام امامیه، از مذاهب کلامی اسلام است که به اثبات، تبیین و دفاع از آموزه‌های این علم به روش اهل بیت و شاگردان برجستۀ آنها می‌پردازد و در آن بر کاربرد عقل و نقل در مسائل اعتقادی تأکید می‌گردد. کلام امامیه در برابر کلام معتزله، اشاعره و ماتریدیه قرار دارد و عمده تفاوت آن با دیگر مکاتب کلامی در روش و مسائل مربوط به امامت است.

نماز

نماز (واژه‌ای فارسی و معادل کلمه عربی «صَلاة») عملی عبادی است که پنج بار در اوقات معینی از شبانه روز واجب است. در این عبادت، نمازگزار رو به قبله می‌ایستد و ذکرهای ویژه‌ای را خوانده و اعمال ویژه‌ای مانند رکوع و سجده را به جا می‌آورد. نماز به دو شکل فردی (فُرادا) و جماعت خوانده می‌شود.

اغاز

آغاز به حالتی در مقابل پایان گفته می شود.

اصلی

اصلی مقابل تبعی و عارضی است.

عقلی

استدلال‌های گوناگونی برای اثبات عقل شده است. یکی از معروف‌ترین استدلال‌های آن مبتنی بر قاعده الواحد است. طبق این استدلال:

غیبت

غیبت به معنای بدگویی پشت سر دیگران، از گناهان کبیره‌ای که دین اسلام به‌شدت از آن نهی کرده است. قرآن این گناه را همچون خوردن گوشت انسان مرده توصیف کرده و در روایات گناه آن شدیدتر از زنا معرفی شده است. علاوه بر ارتکاب غیبت، گوش دادن به غیبت نیز حرام است. این گناه پایمال کردن حق الناس به شمار می‌آید؛ از این رو، بنابر برخی روایات، توبه از آن مشروط به گذشت کردن غیبت‌شونده است. در روایات، برای غیبت آثار و عذاب‌هایی ذکر شده است؛ مانند این که پاداش اعمال صالح غیبت‌کننده به غیبت‌شونده منتقل می‌شود و گناهانِ غیبت‌شونده به غیبت‌کننده.

تونس

تونس شمالی‌ترین کشور قارهٔ آفریقاست. دین رسمی آن اسلام است و ۹۹٪ مردم آن مسلمان هستند. اكثریت مسلمانان تونس علاقمند به اهل‌بیت(ع) هستند. سید محمد تیجانی سماوی از شخصیت‌های برجسته تونسی است که پس از انجام تحقیقات، به مذهب تشیع گرویده است.

جاری

آب جاری به آب روانِ جوشیده از زمین، مانند آب چشمه و قنات گفته می‌شود که یکی از پاک‌کننده‌های نجاسات است. از احکام این آب در باب طهارت و زکات سخن گفته شده است.

ابان

آبان، نام هشتمين ماه از سال در تقويم شمسی و دومين ماه از فصل پاييز در تقويم كنونی ايرانی و نيز نام دهمين روز از ماه شمسی در تقويم ايرانيان قديم است.

لیبی

لیبی کشوری است در شمال آفریقا که ۹۷٪ مردم آن مسلمان هستند. بارگاه امامزاده «عبدالسلام الاسمر» از نوادگان امام حسن(ع) در این کشور، بزرگترین زیارتگاه شیعیان آفریقا به شمار می‌آمد که در سال ۱۳۹۱ش توسط وهابیان تخریب شد. در لیبی بیش از شصت هزار نفر شیعه زندگی می کنند.

احمد

احمد از برجسته‌ترین نام‌های پیامبر اسلام(ص) است، که در قرآن کریم نیز آمده است. واژه «احمد» برای نامیدن پیامبر اسلام(ص) در یک جا از قرآن مجید[۱] به کار رفته است، آنجا که از زبان عیسی(ع) بشارتی درباره آمدن پیامبری در روزگاران بعد مطرح شده است.

شیعه

شیعه، یکی از دو مذهب بزرگ دین اسلام در کنار اهل سنت، که بنابر اصول اعتقادی آن، نصب امام و خلیفه پیامبر(ص)، الهی است و دخالت در نصب او در صلاحیت غیر خدا نیست. بنابر عقاید شیعه، امامت مانند نبوت امری الهی و رکن دین است و پیامبر(ص) نسبت به آن غفلت نکرده و تعیین امام از باب حفظ مصالح امت، بر او واجب بوده و او به مناسبت‌های مختلف از جمله غدیر، به امر الهی، از امامت حضرت علی(ع) به نصب الهی خبر داده است. پیروان مذهب شیعه در طول تاریخ به فرقه‌های متعدد تقسیم شدند که مهمترین آنها امامیه ، اسماعیلیه و زیدیه است. بنابر برخی روایات، واژه شیعه را نخستین بار پیامبر(ص) به کار برده است. برخی منابع روایی و کلامی، بزرگانی از صحابه چون سلمان، ابوذر، عمار و مقداد را نخستین شیعیان دانسته‌اند. امروزه از کلمه شیعه، غالبا بزرگترین گروه آن، امامیه قصد می‌شود و برای دو گروه دیگر از عناوین اسماعیلیه و زیدیه استفاده می‌گردد.

جمعه

جمعه ، هفتمین روز هفته که دارای جنبه عبادی، فقهی و اجتماعی مهمی در فرهنگ اسلامی است. از این رو در منابع دینی از آداب و اعمال خاصی، همچون غسل و نماز جمعه برای آن یاد شده است. بنا بر پاره‌ای روایات بسیاری وقایع مهم تاریخی در این روز رخ داده، یا در آینده به وقوع خواهد پیوست.

اردن

اُردن، با نام رسمی اُردُن هاشمی، از کشورهای جنوب غربی آسیا است. جنگ موته در جنوب این کشور رخ داده است، البته در آن زمان اردن کشور مستقلی نبود و در کنار فلسطین بخشی از شام به شمار می‌آمد. آرامگاه جعفر طیار، مزار و محل شهادت شهدای موته و غار اصحاب کهف از جمله زیارتگاه‌های شیعیان در این کشور است. پیشینه تشیع در اردن به قرن چهارم قمری باز می‌گردد. در قرن پنجم تسلط فاطمیان مصر بر این کشور بر نفوذ تشیع در آن افزود، اما تسلط سلجوقیان، ایوبیان و اشغال برخی شهرهای فلسطین به دست صلیبیان، سبب مهاجرت شیعیان اردن به لبنان گردید.

دفاع

دفاع به معنای دفع کردن مهاجم است. از احکام دفاع، در باب جهاد و حدود سخن گفته‌اند.

شاخص

چوب یا چیزى مانند آن که براى تعیین ظهر شرعی به صورت عمودى بر زمین نصب مى‌کنند را شاخص می‌گویند. از آن در باب صلات نام برده‌اند.

عربی

زبان عربی، یکی از زبان های زنده دنیا است که از آن به زبان اهل بهشت و زبان قرآن نیز تعبیر می کنند.

عرصه

عرصه، مقابل اعیان، زمینِ خانه و هر بنا را گویند.

تلقی

تلقی ممکن است در معانی ذیل به کار رفته و یا عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد: معانی• تلقی قرائت، به معنای شنیدن قرائت از زبان استاد توسط قاری• تلقی رکبان، استقبال شهروندان از کاروانهای تجاری در بیرون شهر کتاب‌ها• تلقی النبی ألفاظ القرآن‌، تألیف عبدالسلام مقبل المجیدی، کتابی پیرامون دریافت وحی توسط پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) از طرف جبرئیل

تعهد

تَعَهُّد، اصطلاحی در فقه و حقوق اسلامی که ناظر به رابطه‌ای حقوقی است و براساس آن شخص ملتزم به انتقال و تسلیم مال یا انجام دادن یا ندادن کاری می‌شود، در این حال اسباب ایجاد چنین رابطه‌ای می‌تواند عقد ، ایقاع و یا الزامی قهری باشد.

تصور

در دانش منطق، تشبیه ذهن انسان به آینه یکی از قدیمی‌ترین مثال‌ها در مباحث مربوط به شناخت است؛ این تشبیه نه تنها به منطق دانان در توضیح بسیاری از مفاهیم منطقی یاری رسانیده، بلکه احتمالا در تولید بعضی از این مفاهیم نیز نقش داشته است.

بکار

بکار ممکن است اسم برای اشخاص ذیل باشد: • بکار بن قتیبه، بَکّار بن قُتیبه، ابوبکر، قاضی مصر، محدّث و فقیه حنفی• بکار بن عبدالله، از شخصیت‌های‌ سیاسی ‌ وابسته‌ به‌ حکومت‌ عباسیان

حضور

حضور مقابل غیبت است. از آن در بابهای طهارت، صلات، حج، جهاد، طلاق، قضاء و حدود سخن گفته‏اند.

حرکت

حرکت در دو معنی و در دو علم، در معانی مختلف به کار رفته است.۱. حرکت (فقه): حرکت به این معنی در فقه در دو معنا استعمال شده است.‌۲. حرکت (فلسفه): حرکت به این معنی در فلسفه و به معنای خروج تدریجی شیء از قوه به فعل می ‌باشد.

حنفی

حنفیّه، مکتب فقهی و کلامی منسوب به ابوحنیفه نعمان بن ثابت (متوفی ۱۵۰) است.

حوزه

حوزه علمیه، عنوانی متأخر برای سازمان‌ها، نهادها و مراکز آموزش نظام‌مند علوم دینی در میان شیعه امامیه می‌باشد.

جامع

جامع ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • جامع (قرآن)، از ریشه «جمع» و به معنای به هم ضمیمه کردن، نزدیک کردن و گرد آوردن چیزهایی در کنار هم• جامع (معنا)، عنوان کلی شامل همه افراد مشترک در یک معنا• جامع (قیاس)، وصف مشترک میان اصل و فرع در قیاس فقهی

جهان

جهان همان عالَم (به فتح لام) می‌باشد و عالم کلمه‌ای عربی است.

مراد

مراد, آن چيزي است که تحقق آن در خارج مطلوب مريد ( اراده کننده ) باشد و اراده وي به آن تعلق گيرد; به گونه اي که در او شوق مؤکد ايجاد مي کند, به اندازه اي که يا خود براي تحصيل آن در خارج حرکت مي نمايد يا ديگري را به انجام دادن آن وادار مي کند.

ظاهر

ظاهر، مقابل باطن؛ بخش آشکار یا بیرونی از هر چیز یا هر شخص؛ از الفاظ فتوا آنچه بر حسب لغت از لفظ فهمیده می‌شود؛ و همچنین در مقابل نصّ است.

قاطع

قطع کننده، بُرنده ß نيت قطع و قاطع کسي که يقين به مسأله‌اي دارد

تسری

سرايت کردن، منجر شدن

مذهب

«مذهب» به معنای راه و روش است و در مفهوم دینی، به مسیر اعتقادی افراد، مذهب گفته می‌شود. [۱] در این تعریف، می توان مذهب را در ارتباط با اصل دین هم به کار برد، به عنوان نمونه، پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، بنیان گذار مذهب اسلام بوده است، اما اکنون در مورد اصل اسلام از واژه «دین» و یا «آیین» استفاده می‌شود.

نیاز

حاجت‌ در نیاز و احتیاج استعمال شده است.از اين عنوان در بسياری ابواب فقهی از قبيل طهارت، صلات، حج، امر به معروف و نهی از منکر، تجارت، دین و نکاح سخن رفته است.

ورود

ورود، نظریه‌ای در اصول فقه شیعه، متضمن روشِ جمع کردن میان ادله و برطرف کردن تعارض اولیه آنها است.

رشید

كسی كه به مرحله رشد رسيده باشد. رجوع کنيد به: رشد

ناظر

كسی كه مراقب كارهای وصی است و اعمال وصی در ارتباط با وصيت، با نظر او بايد باشد.

قیام

یکی از واجبات یازدهگانه و یکی از ارکان پنجگانه نماز قیام است. [۱]

کشور

آبادی و شهر که محل سکنی و زندگی انسانها می‌باشد را بلد و بلدة گویند. از این عنوان در بیشتر ابواب فقهی همچون طهارت، صلات، زکات، خمس، صوم، حج، جهاد، تجارت، ضمان، وکالت، نکاح، اطعمه و اشربه، غصب و قضاء به مناسبت سخن رفته است.

ماه

قمر ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • سوره قمر، پنجاه و چهارمین سوره قرآن معروف به سوره اقتربت• شمس و قمر، سیاره آسمانی در حال گردش به دور کره زمین• شق القمر، یکی از معجزات پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله)

متن

متن الفاظی است كه معنای حدیث بدان استوار است. [۱]

نحو

علم به اصول و قواعدی است که با آنها حالت و حرکت حرف آخر هر کلمه در جمله و نیز کیفیت ترکیب کلمات با هم در یک جمله‌، معلوم می‌شود. موضوع این علم کلمه و کلام و هدف آن نیز حفظ زبان از اشتباه لفظی است. [۱] [۲] [۳] در این علم درباره إعراب هر یک از فاعل و مفعول و فعل و مبتدا و خبر و... و جایگاه هر یک از آنها در جمله بحث می‌شود و هم چنین این که چه عاملی باعث می‌شود این اعراب تغییر کنند.

عقد

پيمان، عهد. صيغه ايجاب و قبول در معاملات (خصوصاً در ازدواج) عقد بيع: قرارداد خريد و فروش عقد دائم: قرارداد ازدواج دائم، پيمان ازدواج دائم عقد غير دائم: قرارداد ازدواج موقت، پيمان ازدواج موقت

حرف

حرف، به معنای حرف الفبا، واژه وبه هر یک از نشانه‌هاى نوشتارى و همچنین به سخن نیز حرف گفته می شود؛از آن در بابهاى طهارت، صلات و دیات سخن گفته‌اند.

خاص

لفظ یا حکمِ دارای شمول کمتر در مقایسه با لفظ یا حکم دیگر را خاص می‌گویند.

حزب

واژه حزب ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • حزب (فقه)، به معنای گروه و دارای کاربرد در فقه اسلامی• حزب (سیاست)، به معنای گروه، گردآورده برای اهداف سیاسی

بشر

بشر ممکن است در معانی ذیل به کار رفته و یا اسم برای اشخاص ذیل باشد: • بشر (انسان)، موجود قائم بر دو پا و مسمی به آدم و انسان • بشر حافی، بِشر حافی، مکنّی به ابونصر مَروزی، عارف ، محدث و فقیه• بشر بن ابی‌خازم، بِشر بن اَبی خازِم، شاعر بزرگ قبیله بنی اسد در پایان دوره جاهلی (ح ۵۲۵ـ۵۹۵ میلادی)• بشر بن براء انصاری، بِشر بن بَراء، صحابی و انصاری• بشر بن حسن، بِشْر فرزند امام حسن (علیه‌السلام)• بشر بن حویطر قانصی، بشر بن حویطر قانصی یکی از سپاهیان عمر بن سعد در واقعه کربلا• بشر بن خوط، از سپاهیان امیرمؤمنان (علیه‌السّلام) در‌ نبرد جمل و نیز از سپاهیان عمر بن سعد در واقعه کربلا• بشر بن سری، بِشْرِ بْن‌ِ سَری‌ّ، ابوعمرو د ۹۵ق‌/۱۱م‌، محدث‌ بصری‌ مکی‌• بشر بن صفوان کلبی، بِشْرِ بْن‌ِ صَفْوان‌ِ کلْبی‌، از امرای‌ مشهور عصر اموی‌• بشر بن غیاث مریسی، بِشر بن غَیّاث بن ابی کریمه عبدالرحمان مَرّیسی، متکلم و فقیه حنفی قرن سوم• بشر بن مروان بن حکم، بِشْر بن مروان بن حَکَم، ابومروان، امیر اموی، فرزند مروان خلیفه و قُطَیَّه، دختر بِشر (از خاندان بنی جعفر بن کِلاب از قبیله قیس)• بشر بن معتمر، بِشر بن مُعتَمِر، ابوسهل، مشهور به هلالی، رئیس معتزله بغداد و شاعر و ادیب قرن دوم و سوم• بشر بن موسی اسدی‌بغدادی، بِشْر بن موسی، ابوعلی بن صالح بن شیخ بن عَمِیره اسدی بغدادی، از محدثان اهل سنت (۱۹۰ـ ۲۸۸)• بشر بن ولید بن عبدالملک، بِشر بن وَلید بن عبدالملک، امیر اموی و یکی از فرزندان متعدّد ولید، ششمین خلیفه اموی• بشر بن ولید بن عبدالملک، امیر اموی و یکی از فرزندان متعدّد ولید، ششمین خلیفه اموی

تبع

تبع ممکن است در معانی ذیل به کار رفته و یا عنوان برای اشخاص ذیل باشد: • تبع (عنوان)، نامی یاد شده در قرآن کریم، برای پادشاهان قوم تبع و نام قوم تبع• قوم تبّع، گروهی از مردم یمن، و یادشده در قرآن کریم • تبع اسعد حمیری، اسعد بن ملکی کرب حمیری از پادشاهان یمن (۳۸۵-۴۲۰ق.) معروف به تبع اسعد حمیری

عقل

عقل در لغت به معنای امساک و نگاهداری ، بند کردن ، باز ایستادن ، و منع چیزی است .

فرض

حکم الزامی و طلب اکید متعلق به چیزی را وجوب گویند.

طول

طَوْل به معنای توانایی مالی می‌باشد.

صرف

واژه صرف ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • علم صرف، یکی از شاخه‌های ادبیات عرب• صرف (فقه)، بیع طلا به طلا و نقره به نقره یا بیع یکی از آن‌ها به دیگری

خلق

خلق ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • خلق (سیرت)، خُلُق به ضم خاء یا خُلْق، جمع اخلاق به‌معنای صورت باطنی انسان• خلق (خلقت)، به فتح خاء، به معنای ایجاد ابتدایی، توسط خداوند

رضا

رضا یکی از درجات و مقام‌های بالای معنوی است که در علم اخلاق دارای جایگاه ویژه ای می باشد.

سبب

ـــ سبب، وصف وجودی که حکم دائر مدار آن است، مقابل مباشر و مقابل نسب. مانند روزهای ماه رمضان که سبب وجوب روزه، و یا خویشاوندی که سبب ارث بردن است. ـــ سبب، اماره ثبوت حکم شرعی است.

سال

سال به سال قمری و شمسی تقسیم می‌شود و سال شرعی که احکام مرتبط با زمان بر اساس آن تنظیم شده، سال قمری است که دوازده ماه می‌باشد. از عنوان سال در بابهاى طهارت، صلات، زکات، خمس، حجر، وصیت، نکاح و طلاق سخن گفته‌اند.

رکن

رُکن ممکن است در موراد زیر به کار رفته باشد:

تیر

‏

سنی

توحيد ایمان به ملائکه ایمان به کتاب‎های آسمانی ایمان به انبیاء ایمان به روز رستاخیز ایمان به قضا و قدر عدالت صحابه

فقه

فقه، دانشی اسلامی برای به‌دست‌آوردن احکام عملی یا تکالیف دینی انسان در این دنیا. احکام فقهی از طریق استدلال و تحقیق در منابع چهارگانه به‌دست می‌آید که عبارتند از قرآن، سنت، اجماع و عقل. فقه در بین اهل سنت و شیعه، از ابتدای اسلام دوره‌هایی را سپری کرده است. دوره مشترک بین این دو مذهب را دوره تشریع می‌گویند که زمان حضور پیامبر(ص) است.

حلی

صفت حِلّی برای افراد منسوب به شهر حِلّه ـ شهری در عراق ـ به کار می‌رود. این شهر در قرن پنجم هجری قمری تبدیل به دارالعلم شیعه شد و علما و فقهای برجسته شیعه در آن ظهور کردند. حله در قرن هفتم به جای نجف، پررونق‌ترین حوزه علمیه و مقرّ بزرگ‌ترین علمای شیعه و محل تدریس آنان بود و خاندان‌ علمی زیادی چون آل بطریق، آل نَما، آل طاووس، و آل مطهر در این شهر ظهور کردند.

اهل

اهل در معانی همسر و نیز خانواده و همچنین خویشاوندان به کار رفته است.

بحث

سلام و عرض ادب.امام زمان(عج) منتظر شماست. شتاب کنید. موفق باشید و سربلند.

یمن

یمن کشوری در قاره آسیا در جنوب شبه جزیره عربستان. این کشور سابقه‌ای دیرینه در اسلام و تشیع دارد. یمن تنها کشوری است که مردمش بدون جنگ تسلیم امام علی(ع) فرستاده پیامبر اسلام شدند و به اسلام گرویدند. مسلمانان یمن، هم در تحکیم تشیع بعد از ماجرای سقیفه نقش داشتند، هم در دعوت از امام علی (ع) برای خلافت بعد از قتل خلیفه سوم. اهالی یمن از جدی‌ترین مخالفان معاویه بودند. در واقعه عاشورا چند مسلمان اهل یمن در دفاع از امام حسین(ع) حضور داشتند.

ملک

فرشته یا مَلَک (جمع آن ملائکه) موجوداتی نامرئی و فراطبیعی، که مأمور اجرای اوامر خدا در دنیا و آخرت‌اند. فرشتگان دسته‌ها و وظایف مختلفی دارند مانند: نوشتن نامه اعمال، آوردن وحی بر اولیاء، حفاظت از انسانها و یاری مؤمنان، رساندن روزی مادی و معنوی، گرفتن جان‌ها، دعا و استغفار کردن برای مؤمنان، هدایت قلبها، مأموران عذاب. گروهی از فرشتگان نیز فارغ از امور دنیا به عبادت خدا و رکوع و سجود مشغولند.

مصر

مصر کشوری مسلمان‌نشین در شمال شرق قاره آفریقا که گروه کمی از آنها شیعه هستند. شیعیان مصر در شهرهای مختلف پراکنده‌اند و درباره تعداد آنان آمار دقیقی در دست نیست. با این حال آماری که صحیح‌تر به نظر می‌رسد حاکی از حضور یک درصدی شیعیان در این کشور است.