فلسفه تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام و مبنای مشروعیت آن چیست؟ - پرسش و پاسخ

مشروعیت

مشروعیت، در بحث از تداوم و بقای یک حاکمیت مطرح می‌شود یعنی باور به حاکمیت، موظف بودن به اطاعت، حق داشتن حاکمیت در اعمال سلطه و وظیفه مردم در قبول سلطه. بنا به تعبیری، مشروعیت هم در پیدایش و هم در مرحله بقای حاکمیت مورد توجه است که باور و پذیرش مردم در آن شرط است.

تشخیص

تعیین یعنی متمایز کردن چیزى از غیر آن بوسیله خصوصیتی که در او است.

فلسفه

فلسفه اسلامی، علمی که مسائل کلی هستی‌شناختی، خداشناسی، علم النفس، معرفت‌شناسی و دین‌شناسی را بررسی می‌کند. منابع تاریخ فلسفه اسلامی، خاستگاه این فلسفه را یونان باستان دانسته‌اند. الکِندی نخستین فیلسوف مسلمان است. در فلسفه اسلامی سه مکتب مهم وجود داشته است که عبارتند از: مَشّاء، فلسفه اِشراق و حکمت مُتعالیه.

مصلحت

مصلحت در لغت به معنای صلاح، خیر و صواب است. و جمع مصلحت مصالح است. [۱] [۲] [۳]

جمهوری اسلامی ایران

</div> </div>

اختیارات ولی فقیه

وظیفه تشکیل حکومت دینی و مدیریت جامعه و اختیارات لازم در جهت استقرار حکومت و اجرای قوانین الهی رسول خدا (ص) و ائمه معصومین (ع) بر عهده دارد و در عصر غیبت این وظیفه بر عهده مجریان صالح می‌باشد.

مجلس شورای اسلامی

مجلس شورای اسلامی از لحاظ ساختاری، یکی از قوی‌ترین مجالس دنیاست.

مقام معظم رهبری

سید علی حسینی خامنه‌ای فرزند مرحوم حجت الاسلام والمسلمین حاج سید جواد حسینی خامنه‌ای، در فروردین ماه سال ۱۳۱۸ شمسی برابر با ۱۳۵۸ قمری در مشهد مقدس چشم به جهان گشود. او دومین پسر خانواده بود.

جمهوری اسلامی

جمهوری اسلامی به کشوری گفته میشود که در آن مردم به جمهوری بودن و اسلامی بودن کشور الزام دارند وقوانین آن باید مطابق اسلام تصویب شود.علم فقه واصول وعلوم قرآنی دیگر در کشوری مانند جمهوری اسلامی ایران به راحتی توسط علمای شیعه وسنی مطرح میشودواین آزادی باعث پیشرفت در علم فقه اصول وسایر علوم دینی میشود.جمهوری اسلامی ایران وجمهوری اسلامی پاکستان از کشورهایی هستندکه نام جمهوری اسلامی را برای خودانتخاب کرده اند.

حقوق خصوصی

حقوق خصوصی، شاخه ای از علم حقوق است که به قواعد حقوقی حاکم بر روابط میان افراد می‌پردازد.

محمد جواد

‌محمدجواد باهنر، سومین نخست وزیر جمهوری اسلامی ایران بود.

ولی فقیه

ولایت فقیه اصطلاح و نظریه‌ای شیعی و فقهی و به معنای سرپرستی و حکومت فقیه است. این سرپرستی و حکومت و نیز شخصی که شایسته آن است، تعریف، شرایط و ویژگی‌هایی دارد که فقهیان شیعه آن‌ها را از منابع روایی شیعی استنباط کرده‌اند. موضوع ولایت فقیه در آثار فقهی بسیاری از فقیهان شیعه آمده است و اختلافی در آن نیست؛ اما درباره کمیت و کیفیت اختیارات فقیه میان آنان اختلافاتی وجود دارد.

سید محمد

ابا جعفر محمد بن علی الهادی (ع) مشهور به سید محمد (که در اصطلاح محلی به سبع الدُجَیل (شیرمرد دجیل) معروف است)، فرزند بزرگ امام هادی(ع) است که به سبب برخورداری از جایگاه والای روحی و اخلاقی، شیعیان و غیر شیعیان گمان می‌کردند امامت بعد از امام هادی به وی خواهد رسید، ولی مرگ او در زمان حیات پدرش، این گمان را برطرف کرد.

استقرار

ثبات و قرار داشتن را استقرار گویند. واژۀ استقرار در باب‌های بسیاری مانند طهارت، صلات، زکات، خمس، تجارت، دین، اجاره، نکاح، صید و ذباحه، ارث، قصاص و دیات به کار رفته و مراد از آن، به لحاظ آن‌چه بدان اضافه می‌شود، متفاوت است که به مهم‌ترین موارد آن اشاره می‌شود.

مشروعیت

مشروعیت، در بحث از تداوم و بقای یک حاکمیت مطرح می‌شود یعنی باور به حاکمیت، موظف بودن به اطاعت، حق داشتن حاکمیت در اعمال سلطه و وظیفه مردم در قبول سلطه. بنا به تعبیری، مشروعیت هم در پیدایش و هم در مرحله بقای حاکمیت مورد توجه است که باور و پذیرش مردم در آن شرط است.

حاکمیت

بسط در فقه به دو معنا بکار رفته است، یکی به معنای پخش و توزیع کردن و دیگری به معنای حاکمیت.

اختلاف

اختلاف ضد اتفاق است.

استناد

استناد یعنی تکیه دادن و استدلال کردن و از آن به مفهوم نخست در بابهای طهارت، صلات، حج، اطعمه و اشربه و حدود و به مفهوم دوم در سراسر فقه، هم برای اثبات احکام شرعی، هم برای اثبات دعاوی در دادگاه و هم برای اثبات موضوعات احکام سخن رفته است.

اندیشه

اندیشیدن را تفکّر گویند و از این عنوان به مناسبت در باب‌های طهارت، صلات، جهاد و امر به معروف و نهی از منکر یاد شده است.

اطلاق

واژه اطلاق ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • اطلاق (اصول)، صدور کلام از گوینده بدون قید یا شرطی• اطلاق (منطق)، مذكور نداشتن جهت در قضيه، عدم ذكر جهت در قضيه‌

اقدام

اِقْدام‌، قاعده‌ای در فقه‌ امامیه‌ که‌ در ابواب‌ گوناگون‌ معاملات‌ جاری است‌ و بر پایه آن‌، اقدام‌ به‌ معامله فاسد، موجب‌ ضمان‌ می‌گردد.

تاریخ

زمان وقوع یک پدیده را، تاریخ گویند. از عنوان تاریخ در فقه در باب هایى نظیر طهارت، حج، نکاح و ارث و نیز در اصول فقه سخن رفته است.

تتمیم

تتمیم، افزودن عبارتی به یک کلام تام به قصد مبالغه یا احتراز یا احتیاط است.

تشخیص

تعیین یعنی متمایز کردن چیزى از غیر آن بوسیله خصوصیتی که در او است.

اصلاح

برطرف کردن فساد و تباهی از شیء و ایجاد سلامت و بهبودی در آن را اصلاح گویند. از اصلاح در باب‏هاى زکات، نکاح و قضاء سخن گفته شده است.

ایران

نام حکومت

منابع

جهت بحث مربوط به قابل اعتماد بودن یک منبع خاص ویکی‌شیعه:تابلوی اعلانات منابع معتبر را ببینید.

فقهای

مجتهد یا فقیه، کسی که توانایی اجتهاد یا استنباط احكام شرعى را از منابع معتبر دارد. واژه مجتهد در متون فقهی کاربرد دارد و در روایات، واژه فقیه به کار رفته است. مجتهد مطلق و متجزی، مجتهد بالفعل و بالقوه، مجتهد اعلم و مجتهد جامع الشرایط، از اقسام فقیه یا مجتهد است. شیخ طوسی، محقق حلی، علامه حلی، شیخ انصاری و میرزای شیرازی از مجتهدان و فقیهان به‌نام شیعه هستند.

تهران

حوزه علمیه تهران پس از آنکه آقا محمد خان قاجار، تهران را به پایتختی ایران برگزید، تأسیس شد و علما و طلاب برای تدریس و تحصیل علوم دینی به تهران مهاجرت کردند و در دوره‌های بعد سلسله قاجار رونق بیشتری گرفت به گونه‌ای که بنا بر یک گزارش آماری، در دوره ناصر الدین شاه قاجار، ۴۷ مسجد، که بسیاری از آنها مدرسه نیز داشته‌اند، ۳۵ مدرسه و ۱،۴۶۳ طلبه به ثبت رسیده است.

فلسفه

فلسفه اسلامی، علمی که مسائل کلی هستی‌شناختی، خداشناسی، علم النفس، معرفت‌شناسی و دین‌شناسی را بررسی می‌کند. منابع تاریخ فلسفه اسلامی، خاستگاه این فلسفه را یونان باستان دانسته‌اند. الکِندی نخستین فیلسوف مسلمان است. در فلسفه اسلامی سه مکتب مهم وجود داشته است که عبارتند از: مَشّاء، فلسفه اِشراق و حکمت مُتعالیه.

تفسیر

تفسیر از دانش‌های مرتبط با قرآن کریم است که تعریف‌های متعددی از آن ارائه شده، مانند «بيان معانى آيات قرآنى و كشف مقاصد و مداليل آن». واژه تفسیر همچنین برای اشاره به کتاب‌های حاوی تفسیر قرآن به کار می‌رود.

توسعه

وسعت و گشایش دادن را توسعه گویند که در اصطلاح به توسعه بر خانواده در مسکن و هزینه‌ها و غیره اطلاق می‌شود. از آن به مناسبت در بابهای صلات، زکات، تجارت و نکاح سخن گفته شده است.

تصریح

تصریح به آن نوع سخن گفتنى اطلاق مى‌شود که در آن احتمال خلاف ظاهر لفظ نمى‌رود. از آن به مناسبت در باب نکاح سخن رفته است.

تصویب

ـــ تصویب، اصطلاحی در کلام و اصول فقه است.در اصول فقه به دیدگاه درستى همیشگى فتاواى مجتهد تصویب گفته می‌شود که در برابر تخطئه است و معنای دیگر آن بالا آوردن پشت و پایین گرفتن سر همانند کمان است. ـــ تصویب به مطابقت دائمی آرای مجتهدان با حکم شرعی واقعی می‌شود.

تعارض

واژه تعارض ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • تعارض (فقه الحدیث)، یکی از شاخه های فقه الحدیث، به معنای شناخت تعارض اخبار و اختلاف روایات• تعارض ادله (اصول)، نافی میان مدلول - یا دلالت - دو یا چند دلیل• اقسام تعارض، اقسام تعارض مطرح در اصول فقه

تعیین

تعیین یعنی متمایز کردن چیزى از غیر آن بوسیله خصوصیتی که در او است.

شرایط

شرط امری محتمل الوقوع در آینده که طرفین حدوث اثر حقوقی را متوقف بر حدوث آن امر محتمل الوقوع می‌نمایند. شرط در علم اصول به معنای هر امری که وجود آن برای تحقق امر دیگری لازم است و در اصطلاح حقوق و فقه به معنی مطلق تعهد است اعم از اینکه در ضمن عقد باشد یا مستقل از عقد. به طور کلی در تعریف شرط به معنای حقوقی و نه معنای منطقی و اصولی در فقه چنین آمده است " الشرط امر زاید علی الثمن و المثمن علی وجه التزام دون التعلیق.... " [۱]

ضروری

ضروری به دو معنای بدیهی، لازم و هر آنچه چاره‌ای از آن نیست. ضروری به معنای نخست، مقابل نظری در کلمات فقها با اضافه به دین و مذهب به کار رفته است. [۱] [۲] [۳]

مصالح

مصلحت

مصلحت در لغت به معنای صلاح، خیر و صواب است. و جمع مصلحت مصالح است. [۱] [۲] [۳]

مفهوم

دلالت باواسطه و غیرمطابقی کلام را مفهوم گویند.

میزان

وسیله سنجش و وزن کردن اشیاء را میزان گویند. میزان هر شیء متناسب با خود آن شیء‌ می‌باشد.

هاشمی

بنی‌هاشم، تیره‌ای از قبیله قریش منسوب به هاشم بن عبدمناف بن قُصَیّ بن کِلاب، نیای دوم پیامبر اکرم (صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) هستند.

ماهیت

در اصل ماهويت بوده که ( يا )ي آن نسبت و ( تا )ي آن مصدريه است . ( واو )ان بدل به ( يا)و (يا ) در(يا ) ادغام و( ها ) مکسور گرديده است . برخي نيز گفته اند: ماهيت از ( ما هو )است . و نيز گفته اند: ماهيت , مرکب از(ما ) ي استفهاميه و ( يا ) ي نسبت و (تاي )مصدريه است و همزه زايد بعد از الف به ( ها)تبديل شده است , چنان که برخي اوقات به جاي ماهيت ( مائيت ) گفته مي شود . ماهيت يا چيستي , آن است که در جواب (ما هو )؟ ( آن چيست ؟ ) گفته مي شود ( الماهية ما يقال في جواب ما هو ) مثلا وقتي متحرکي را از دور مي بينيم و درست تشخيص نمي دهيم , مي پرسيم: ( آن چيست که حرکت مي کند ؟ ) کسي که ديد و بينايي قوي دارد مي گويد:(آهو است ) و ماهيت آن را بيان مي کند . (مائي )که از ماهيت سؤال مي کند , ماي حقيقيه است نه ماي شارحه , در فلسفه طرفداران نظريه اصالت وجود، ماهيت را حد وجود و امري اعتباري مي دانند . ماهيت به معناي ديگري هم به کار مي رود و آن (ما به الشي ء هو هو )است , يعني آن چه حقيقت شي ء را تشکيل مي دهد .

اولی

سزاوارتر

کشور

آبادی و شهر که محل سکنی و زندگی انسانها می‌باشد را بلد و بلدة گویند. از این عنوان در بیشتر ابواب فقهی همچون طهارت، صلات، زکات، خمس، صوم، حج، جهاد، تجارت، ضمان، وکالت، نکاح، اطعمه و اشربه، غصب و قضاء به مناسبت سخن رفته است.

عادی

عادی به معنای متجاوز است.

حقوق

حقوق، از مهم ‌ترین شاخه های علوم اجتماعی که به مطالعه قواعد حاکم بر روابط میان اشخاص (حقیقی و حقوقی) در عرصه جامعه می‌پردازد.

جواد

جواد ممکن است در معانی ذیل به کار رفته و یا اسم برای اشخاص ذیل باشد: اشخاص و اعلام• امام جواد علیه‌السلام، امام نهم‌ از امامان‌ دوازده‌گانه ‌و یکی ‌از چهارده معصوم• جواد آشتیانی، روحانی متنفذ و نماینده دوره‌های مختلف مجلس شورای ملی• جواد حدیدی، استاد دانشگاه و پژوهشگر و مؤلف برجسته در ادبیات تطبیقی و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی• جواد فومنی حائری، جواد فومنی حائری (متوفای ۱۳۴۳ش) از فعال‌ترین و پرکارترین روحانیان معاصر تهران• جواد محدثی، یکی از نویسندگان پرکار معاصر و دارای تالیفات و مقالات بسیار• سیدجواد مجتهد کرمانی، از علمای خیر و منتفذ برجسته و مجاهد ایران در قرن سیزدهم هجری• سید جواد حسینی عاملی، از فقهای نامدار شیعه• سید جواد مصطفوی، از علمای معاصر مشهد معانی• جواد، به معنای بخشش و مقابل بخل و از صفات نیکو

جهان

جهان همان عالَم (به فتح لام) می‌باشد و عالم کلمه‌ای عربی است.

تلقی

تلقی ممکن است در معانی ذیل به کار رفته و یا عنوان برای کتاب‌های ذیل باشد: معانی• تلقی قرائت، به معنای شنیدن قرائت از زبان استاد توسط قاری• تلقی رکبان، استقبال شهروندان از کاروانهای تجاری در بیرون شهر کتاب‌ها• تلقی النبی ألفاظ القرآن‌، تألیف عبدالسلام مقبل المجیدی، کتابی پیرامون دریافت وحی توسط پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) از طرف جبرئیل

ثابت

ثابِت، اصطلاحی است در کلام معتزله که بحث‌های مختلفی را در فلسفه و کلام به همراه داشته، و در شکل‌گیری نظریات عرفانی مؤثر بوده است.

پایه

پایه: اساس و بن چیزى است که از آن به مناسبت در باب هاى: حج، صلح و دیات سخن رفته است.

حلقه

حلقه هر چیز دایره ای شکل می‌باشد. از آن به مناسبت در بابهای طهارت، حج و حدود نام برده‌اند.

خروج

خروج در فقه به معنای بیرون آمدن یا طغیان بر امام معصوم ع است و از آن در بابهای مختلف فقهی همچون طهارت ،‌صلات ، حج، نکاح و قضاء سخن گفته‌اند .

دانش

امروزه در زبان فارسی و عربی کلمه «علم» به دو معنای متفاوت بکار برده می شود.

دنیا

دنیا: جهان محسوس و مادّی، مقابل آخرت است .

فقیه

مجتهد یا فقیه، کسی که توانایی اجتهاد یا استنباط احكام شرعى را از منابع معتبر دارد. واژه مجتهد در متون فقهی کاربرد دارد و در روایات، واژه فقیه به کار رفته است. مجتهد مطلق و متجزی، مجتهد بالفعل و بالقوه، مجتهد اعلم و مجتهد جامع الشرایط، از اقسام فقیه یا مجتهد است. شیخ طوسی، محقق حلی، علامه حلی، شیخ انصاری و میرزای شیرازی از مجتهدان و فقیهان به‌نام شیعه هستند.

مرجع

مرجع تقلید (به معنای شخص مورد مراجعه برای تقلید)، مجتهدی است که گروهی از شیعیان در مسائل فقهی بر اساس فتاوای او عمل می‌کنند و وجوهات شرعی را در اختیار او قرار می‌دهند. مرجعیت، بالاترین مقام مذهبی در بین شیعیان دوازده امامی است. این مقام، انتصابی نیست و معمولا شیعیان با پرس و جو از روحانیان و عالمان دینی، کسانی را که صاحب این صلاحیت باشند شناسایی می‌کنند. مهمترین شرط احراز این جایگاه، برتری علمی نسبت به سایر مجتهدان است. پیروان مرجع تقلید نیز مُقَلِّدان او خوانده می‌شوند. نظریات فقهی مراجع تقلید معمولاً در کتابی با نام رساله توضیح المسائل منتشر می‌‌شود.

نامه

امام حسین(ع)

کتاب

قرآن، کتاب مقدس دین اسلام. به باور مسلمانان، قرآن کلام خداوند است که از طریق وحی بر پیامبر اسلام(ص) نازل شده است. آنها هم محتوای قرآن و هم الفاظ آن را نازل‌شده از سوی خداوند می‌دانند. قرآن به وسیله جبرئیل به پیامبر وحی می‌شده است. آیات قرآن در زمان پیامبر(ص) به صورت پراکنده بر روی پوست حیوانات، چوب درخت خرما، کاغذ و پارچه نوشته می‌‌شد. پس از پیامبر(ص) صحابه قرآن را به صورت یک‌جا جمع‌آوری کردند.

اصول

واژه اصول ممکن است در معانی ذیل به کار رفته باشد: • اصول فقه (علم)، یکی‌ از شاخه‌های‌ علوم‌ اسلامی‌• أصول دین، (در مقابل‌ فروع‌ دین)، اصطلاحی‌ کلامی‌

تصرف

به هر کار ارادی در یک مال که داراى اثر شرعى است تصرف در آن مال گفته میشود.

بدین

بُدین (بُدون/ بِدین/ بِدون/ بُدیم، از صورت اسلاویِ بُدین)، در لاتینی و مجاری بُدا، هسته بخشی از بوداپست کنونی در ساحل راست رودخانه دانوب می‌باشد.

بنا

بناء ممکن است اسم در معانی ذیل به کار رفته باشد: • بناء (فقه)، معانی و کاربردهای بناء در فقه• بناء (نحو)، مقابل اعراب• ساختمان، به معنی بنا یا عمارت ساخته شده بر روی زمین• ساختن، بنا کردن ساختمان

الف

اَلِف‌ (آ، ا)، نخستین‌ حرف‌ از حروف‌ الفبای‌ زبان‌ فارسی ‌.

بحث

سلام و عرض ادب.امام زمان(عج) منتظر شماست. شتاب کنید. موفق باشید و سربلند.

حسن

ابو محمد حسن‌ بن سعید، از اصحاب امام رضا علیه‌السلام و برادر حسین بن سعید اهوازی است. وی در کوفه متولد شد و بعدا به اهواز هجرت کرد و در آنجا می‌زیست. وی تا سال ۲۲۰ق. زنده بوده است. رجالیان او را توثیق کرده‌اند.

اصل

اَصل ، اصطلاحی در علم حدیث است. برخی از کسانی که مستقیم و بی‌واسطه از معصومین (ع) روایت شنیده‌اند، متن شنیده شده را به صورت نوشتاری ثبت کرده‌اند. به هر یک از این نوشته‌ها اصل می‌گویند. چهارصد اصل روایی موسوم به اصول اربعمائه ، از مهمترین زیربناهای شکل گیری جوامع حدیثی بعدی است.

رای

نظریه ای که حاصل تلاش ذهن یک شخص هست و بر اساس آن حکم می شود را رأی گویند.

سال

سال به سال قمری و شمسی تقسیم می‌شود و سال شرعی که احکام مرتبط با زمان بر اساس آن تنظیم شده، سال قمری است که دوازده ماه می‌باشد. از عنوان سال در بابهاى طهارت، صلات، زکات، خمس، حجر، وصیت، نکاح و طلاق سخن گفته‌اند.

فصل

كليّات خمس از اصطلاحات علم منطق است و مقصود از آن، نوع ، جنس ، فصل ، عرض خاص و عرض عام مى‌باشد.

شرع

شَریعت به معنی آنچه خداوند متعال براى بندگان خود وضع و تشریع کرده است، می باشد. به شریعت، شَرع، شریعت الهی، شریعت مُنزِلِه و قانون الهی نیز گفته می شود.

لفظ

ـــ اَلْفاظ، عنوان‌ بخشی‌ از بدنه اصلی‌ اصول‌ فقه‌ که‌ به‌ عنوان‌ مقدمه‌ای برای استنباط احکام‌ شرع‌ از ادله‌ ، به‌ بررسی‌ مباحث‌ لفظی‌ می‌پردازد. ـــ الفاظ، اصوات خارج شده از دهان است.

لوح

کلمه «لوح» به معنای صفحه‌ای است چوبین یا استخوانی پهن شده که در روزگار قدیم بر آن می‌نوشته‌اند. [۱]

متن

متن الفاظی است كه معنای حدیث بدان استوار است. [۱]

کلی

عام، غير معين

قم

قُم یکی از مهم‎ترین شهرهای مذهبی ایران و از پایگاه‌های تشیع است. اگر چه قدمت آن به قبل از اسلام برمی‌گردد ولی اصل شهر در سال ۹۳-۸۳ق تاسیس شد. ورود خاندان اشعریون به قم باعث آبادانی آن گردید و از آنجا که آنان گرایش به اهل بیت داشتند، شهر قم از همان ابتدای تاسیس با تفکر شیعی درآمیخت. مهاجرت حضرت معصومه (س) و دفن وی در قم و به دنبال آن، مهاجرت دیگر امامزادگان و سادات، این شهر را به پایگاه تشیع تبدیل کرد. تاسیس حوزه علمیه در این شهر بر شهرت شیعی آن افزود. امروزه می‌توان این شهر را بزرگترین پایگاه تشیع در جهان نامید که از آن، معارف شیعی به نقاط مختلف جهان گسترده می‌شود.