ایا دوستی با کشور هایی که به ظاهر با اسلام دشمنی علنی دارند صحیح است؟ با سلام، نظام اسلامی می تواند با همه کشورهای که در صدد مقابله و مبارزه با آن نبوده و به اصطلاح فقهی محارب محسوب نمی شوند، بر اساس احترام متقابل رابطه مسالمت آمیز داشته باشد . خداوند متعال به زیبایی روابط حکومت اسلامی با غیر مسلمانان را ترسیم فرموده است . آنجا که می فرماید:( لا یَنْهاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یُقاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَ لَمْ یُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ . إِنَّما یَنْهاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِینَ قاتَلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَ أَخْرَجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ وَ ظاهَرُوا عَلی إِخْراجِکُمْ أَنْ تَوَلَّوْهُمْ وَ مَنْ یَتَوَلَّهُمْ فَأُولئِکَ هُمُ الظَّالِمُونَ)(خدا شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در امر دین با شما پیکار نکردند و از خانه و دیارتان بیرون نراندند نهی نمیکند، چرا که خداوند عدالتپیشگان را دوست دارد.تنها شما را از دوستی کسانی نهی میکند که در امر دین با شما پیکار کردند، و شما را از خانههایتان بیرون راندند، یا به بیرون راندن شما کمک کردند از اینکه با آنها دوستی کنید، و هر کس آنها را دوست دارد ظالم و ستمگر است.) ( سوره ممتحنه ، آیه 8-9) در یک نگاه کلی اسلام زندگی مسالمتآمیز همه انسانها را با عقاید متعدد، گرایشهای متنوّع و روش و مَنِشهای مختلف امضا کرده و برای صلح و روابط حسنه در سه حوزه متفاوت برنامه مشخصی را ارائه نموده است . 1- در حوزه ایمانی و اسلامی مسلمانان ؛ مانند آیه ( اِنَّمَا المُؤمِنونَ اِخوَةٌ فَاَصلِحوا بَینَ اَخَوَیکُم)( سوره حجرات ، ایه 10) و آیاتی که مؤمنان و مسلمانان را به سِلم، صلح و صفا فرا میخواند و از هرگونه تفرقه داخلی بازمیدارد تا بر اساسِ ( اَشِدّاءُ عَلَی الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم)( سوره فتح ، آیه 29) با مهربانی زیر سایه اسلام، زندگی مسالمتآمیزی داشته باشند، و اگر کسی در حوزه اسلامی به داعیه مؤمن بودن با مؤمنان دیگر درگیر شود و اختلاف ایجاد کند، قرآن کریم دیگران را موظف کرده است که او را مهار و آن اختلاف را برطرف کنند. 2- در حوزه موحدان عالم؛ خدای سبحان در قرآن کریم موحدانِ عالم و صاحبان مذاهب را به کلمه توحید فراخوانده است که همان اصل مشترک میان آنهاست، تا در پرتو توحید زندگی مسالمتآمیزی داشته باشند (یاَهلَ الکِتبِ تَعالَوا اِلی کَلِمَةٍ سَواءٍ بَینَنا وبَینَکُم اَلاَّنَعبُدَ اِلاَّ اللّهَ ولانُشرِکَ بِهِ شیئاً...).( سوره آل عمران ، آیه 64) این اتحاد، میان فرزندان حضرت آدم(علیهالسلام) و مؤمنان به حضرت ابراهیم(علیهالسلام) و پیامبران بعد از اوست. 3- در حوزه جوامع بشری (وحدت جهانی)؛ خدای سبحان، اعتقاد کافران و مشرکانی را که به جامعه اسلامی آسیبی نمیرسانند و توطئه نمیکنند، مبغوض دانسته است؛ ولی مسلمانان را نهی نمیکند که با آنان زندگی مسالمتآمیز داشته باشند و با آنها به نیکی و عدالت رفتار کنند، چون خداوند عدالتپیشگان را دوست دارد (لایَنهکُمُ اللّهُ عَنِ الَّذینَ لَم یُقتِلوکُم فِی الدّینِ ولَم یُخرِجوکُم مِن دیرِکُم اَن تَبَرّوهُم وتُقسِطوا اِلَیهِم اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ المُقسِطین) ( سوره ممتحنه ، آیه 8)(جوادی آملی , عبد الله , تفسیر تسنیم , قم: مرکز نشر اسراء ,1385 ج10, ص282-286) بر این اساس، رابطه و دوستی با کشورهایی که به طور آشکارا با اسلام دشمنی می کنند و در حکم کفار محارب محسوب می شوند، جایز نیست و تنها رابطه با کشورهایی جایز است که به دنبال ضدیت با نظام اسلامی نبوده و خواهان برقراری روابط بر اساس احترام متقابل و رابطه مسالمت امیز هستند . البته باید توجه داشت این جا بحث رابطه و همزیستی مسالمت آمیز بر اساس احترام متقابل مطرح است و سخن از دوستی نبوده و نسبت به کشورهای غیر مسلمان نیز نفی دوستی شده و تنها به رابطه با این شرایط و ضوابط بسنده شده است . خداوند متعال مؤمنان را از هر گونه دوستی با دشمنان نهی نموده ، می فرماید : (یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْیَهُودَ وَ النَّصاری أَوْلِیاءَ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ وَ مَنْ یَتَوَلَّهُمْ مِنْکُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِین) ( ای کسانی که ایمان آوردهاید یهود و نصاری را تکیه گاه خود قرار ندهید، آنها تکیه گاه یکدیگرند و کسانی که از شما بانها تکیه کنند از آنها هستند خداوند جمعیت ستمکار را هدایت نمیکند.) ( سوره مائده ، ایه 51) همچنین می فرماید : ( یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الَّذِینَ اتَّخَذُوا دِینَکُمْ هُزُواً وَ لَعِباً مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ الْکُفَّارَ أَوْلِیاءَ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ ) ( ای کسانی که ایمان آوردهاید، افرادی که آئین شما را بباد استهزاء و بازی میگیرند از اهل کتاب و مشرکان، دوست و تکیهگاه خود انتخاب نکنید، و از خدا بپرهیزید اگر ایمان دارید.) ( سوره مائده ، آیه 57)
ایا دوستی با کشور هایی که به ظاهر با اسلام دشمنی علنی دارند صحیح است؟
با سلام، نظام اسلامی می تواند با همه کشورهای که در صدد مقابله و مبارزه با آن نبوده و به اصطلاح فقهی محارب محسوب نمی شوند، بر اساس احترام متقابل رابطه مسالمت آمیز داشته باشد . خداوند متعال به زیبایی روابط حکومت اسلامی با غیر مسلمانان را ترسیم فرموده است . آنجا که می فرماید:( لا یَنْهاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یُقاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَ لَمْ یُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَ تُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ . إِنَّما یَنْهاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِینَ قاتَلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَ أَخْرَجُوکُمْ مِنْ دِیارِکُمْ وَ ظاهَرُوا عَلی إِخْراجِکُمْ أَنْ تَوَلَّوْهُمْ وَ مَنْ یَتَوَلَّهُمْ فَأُولئِکَ هُمُ الظَّالِمُونَ)(خدا شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در امر دین با شما پیکار نکردند و از خانه و دیارتان بیرون نراندند نهی نمیکند، چرا که خداوند عدالتپیشگان را دوست دارد.تنها شما را از دوستی کسانی نهی میکند که در امر دین با شما پیکار کردند، و شما را از خانههایتان بیرون راندند، یا به بیرون راندن شما کمک کردند از اینکه با آنها دوستی کنید، و هر کس آنها را دوست دارد ظالم و ستمگر است.) ( سوره ممتحنه ، آیه 8-9) در یک نگاه کلی اسلام زندگی مسالمتآمیز همه انسانها را با عقاید متعدد، گرایشهای متنوّع و روش و مَنِشهای مختلف امضا کرده و برای صلح و روابط حسنه در سه حوزه متفاوت برنامه مشخصی را ارائه نموده است . 1- در حوزه ایمانی و اسلامی مسلمانان ؛ مانند آیه ( اِنَّمَا المُؤمِنونَ اِخوَةٌ فَاَصلِحوا بَینَ اَخَوَیکُم)( سوره حجرات ، ایه 10) و آیاتی که مؤمنان و مسلمانان را به سِلم، صلح و صفا فرا میخواند و از هرگونه تفرقه داخلی بازمیدارد تا بر اساسِ ( اَشِدّاءُ عَلَی الکُفّارِ رُحَماءُ بَینَهُم)( سوره فتح ، آیه 29) با مهربانی زیر سایه اسلام، زندگی مسالمتآمیزی داشته باشند، و اگر کسی در حوزه اسلامی به داعیه مؤمن بودن با مؤمنان دیگر درگیر شود و اختلاف ایجاد کند، قرآن کریم دیگران را موظف کرده است که او را مهار و آن اختلاف را برطرف کنند. 2- در حوزه موحدان عالم؛ خدای سبحان در قرآن کریم موحدانِ عالم و صاحبان مذاهب را به کلمه توحید فراخوانده است که همان اصل مشترک میان آنهاست، تا در پرتو توحید زندگی مسالمتآمیزی داشته باشند (یاَهلَ الکِتبِ تَعالَوا اِلی کَلِمَةٍ سَواءٍ بَینَنا وبَینَکُم اَلاَّنَعبُدَ اِلاَّ اللّهَ ولانُشرِکَ بِهِ شیئاً...).( سوره آل عمران ، آیه 64) این اتحاد، میان فرزندان حضرت آدم(علیهالسلام) و مؤمنان به حضرت ابراهیم(علیهالسلام) و پیامبران بعد از اوست. 3- در حوزه جوامع بشری (وحدت جهانی)؛ خدای سبحان، اعتقاد کافران و مشرکانی را که به جامعه اسلامی آسیبی نمیرسانند و توطئه نمیکنند، مبغوض دانسته است؛ ولی مسلمانان را نهی نمیکند که با آنان زندگی مسالمتآمیز داشته باشند و با آنها به نیکی و عدالت رفتار کنند، چون خداوند عدالتپیشگان را دوست دارد (لایَنهکُمُ اللّهُ عَنِ الَّذینَ لَم یُقتِلوکُم فِی الدّینِ ولَم یُخرِجوکُم مِن دیرِکُم اَن تَبَرّوهُم وتُقسِطوا اِلَیهِم اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ المُقسِطین) ( سوره ممتحنه ، آیه 8)(جوادی آملی , عبد الله , تفسیر تسنیم , قم: مرکز نشر اسراء ,1385 ج10, ص282-286) بر این اساس، رابطه و دوستی با کشورهایی که به طور آشکارا با اسلام دشمنی می کنند و در حکم کفار محارب محسوب می شوند، جایز نیست و تنها رابطه با کشورهایی جایز است که به دنبال ضدیت با نظام اسلامی نبوده و خواهان برقراری روابط بر اساس احترام متقابل و رابطه مسالمت امیز هستند . البته باید توجه داشت این جا بحث رابطه و همزیستی مسالمت آمیز بر اساس احترام متقابل مطرح است و سخن از دوستی نبوده و نسبت به کشورهای غیر مسلمان نیز نفی دوستی شده و تنها به رابطه با این شرایط و ضوابط بسنده شده است . خداوند متعال مؤمنان را از هر گونه دوستی با دشمنان نهی نموده ، می فرماید : (یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الْیَهُودَ وَ النَّصاری أَوْلِیاءَ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ وَ مَنْ یَتَوَلَّهُمْ مِنْکُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِین) ( ای کسانی که ایمان آوردهاید یهود و نصاری را تکیه گاه خود قرار ندهید، آنها تکیه گاه یکدیگرند و کسانی که از شما بانها تکیه کنند از آنها هستند خداوند جمعیت ستمکار را هدایت نمیکند.) ( سوره مائده ، ایه 51) همچنین می فرماید : ( یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا الَّذِینَ اتَّخَذُوا دِینَکُمْ هُزُواً وَ لَعِباً مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ الْکُفَّارَ أَوْلِیاءَ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ ) ( ای کسانی که ایمان آوردهاید، افرادی که آئین شما را بباد استهزاء و بازی میگیرند از اهل کتاب و مشرکان، دوست و تکیهگاه خود انتخاب نکنید، و از خدا بپرهیزید اگر ایمان دارید.) ( سوره مائده ، آیه 57)
- [سایر] در برابر دوستی و دشمنی مردم چه رفتاری صحیح است؟
- [سایر] چرا برخی کشورهای مسلمان نه تنها حامی کشور ایران نیستند بلکه در مواردی دشمنی هم می ورزند؟
- [سایر] چرا سیاست خارجی ترکیه در موضعگیری و الگوی دوستی و دشمنی دچار سردرگمی و نوسان شده است؟
- [سایر] کدامیک با فرمایشات امام حسن عسگری سازگار نیست 1- دوستی نیکان به نیکان ثواب است برای نیکان 2- دوستی بدان به نیکان بزرگواری است برای نیکان 3- دشمنی بدان با نیکان زینتی است برای نیکان 4- دشمنی خوبان با بدان رسوایی است برای نیکان.
- [سایر] علت دشمنی آمریکا با ملت مسلمان ایران چیست؟
- [سایر] آیا دوستی مسلمان با غیر مسلمان گناه است؟
- [سایر] سلام. شاه و طرفدارانش می گویند که شاه قیمت نفت را بالا برد و با اینکار به قیمت کسب دشمنی غرب، وضع اقتصاد کشور را بهبود بخشید. ایا این نگرش صحیح است؟
- [سایر] محبت و دوستی از نظر اسلام چیست؟
- [سایر] چرا دشمنان انقلاب ما دست از دشمنی با اسلام و ملت ایران برنمی دارند؟
- [سایر] دشمنی هند و پاکستان به چه خاطر است و چگونه کشور نه چندان پیشرفت پاکستان بمب اتم ساخته آیا فن آوری بومی داشته و چرا آمریکا نتوانسته جلوی ساخت بمب اتمی در این دو کشور را بگیرد و تحریمشان کند؟
- [آیت الله جوادی آملی] .داد و ستد گوشت , پیه و پوستِ واردشده از کشور غیراسلامی یا گرفته شده از دست غیر مسلمان، اگر هیچ منفعت عقلایی که مشروط به پاک بودن نیست ندارد، باطل است و اگر معلوم باشد که آن ها از حیوان ی است که به دستور اسلام, هرچند با نظارت مسلمان مسئول، کشته شده باشد، صحیح است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . چون اقتصاد و تجارت جامعه مسلمانان در اثر غفلت هایی که شده و وابسته به بانک ها گردیده است، تا بانک ها وضع خود را با تعالیم اقتصادی اسلامی تطبیق نکرده اند، مسلمانان متمکن با همکاری یکدیگر مؤسسات قرض الحسنه اسلامی تأسیس کنند و این مخالفت علنی با احکام خدا را به اطاعت احکام او مبدل سازند.
- [آیت الله مظاهری] از محرّمات در اسلام دشمنی و کینهتوزی و اظهار عداوت و بغض و قهر با مسلمانان است و قرآن شریف یکی از علل حرمت خمر و قمار را عداوت و بغض میداند (انَّما یُریدُ الشَّیْطانُ انْ یُوقِعَ بَیْنَکُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ فِی الْخَمْرِ وَ الْمَیْسِر)[1] (همانا شیطان میخواهد به وسیله شراب و قمار، میان شما دشمنی و کینه ایجاد کند.) و آن اقسامی دارد: الف) دشمنی با افراد وابسته به دین نظیر علما و متدیّنین به خاطر دینشان و گناه این قسم در حدّ کفر است، بلکه اگر توجّه به لوازم آن داشته باشد کفر است. ب) دشمنی با آنان به خاطر اغراض شخصیّه و این قسم نیز گناهش بزرگ است. ج) دشمنی با خویشان نظیر پدر و مادر و اولاد و برادر و خواهر و امثال اینها که این قسم علاوه بر حرمت دشمنی و قهر، حرمت قطع رحم را نیز دارد و قطع رحم به اندازهای گناهش بزرگ است که در قرآن سه مرتبه بر او لعن شده است. د) دشمنی با افراد دیگر از غیر خویشاوندان و وابستگان و این قسم نیز حرام بلکه از گناهان کبیره است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگرکافر شهادتین بگوید ،و انسان نداند قلبا مسلمان شده ، یا نه،پاک است ، بلکه اگر انسان بداند که قلبا مسلمان نشده است هنگامی که در ظاهر اسلام را مراعات می کند ، پاک است .
- [آیت الله مکارم شیرازی] نبش قبر مسلمان یعنی شکافتن قبر او حرام است، هر چند طفل یا دیوانه باشد و منظور از نبش قبر آن است که آن را طوری بشکافند که آثار بدن میت ظاهر شود و اگر بدن ظاهر نشود اشکال ندارد، مگر این که موجب هتک و بی احترامی باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] باید قرار معامله مساقات را پیش از ظاهر شدن میوه بگذارند و اگر بعد از ظاهر شدن میوه و پیش از رسیدن آن قرار بگذارند، پس اگر کاری مانند آبیاریکه برای تربیت درخت لازم است باقی مانده باشد، معامله صحیح است وگرنه اشکال دارد، اگرچه احتیاج به کاری مانند چیدن میوه ونگهداری آن هم داشته باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] باید قرار معامله مساقات را پیش از ظاهر شدن میوه بگذارند و اگر بعد از ظاهر شدن میوه و پیش از رسیدن آن قرار بگذارند، پس اگر کاری مانند آبیاری که برای زیاد شدن یا بهتر شدن میوه درخت لازم است باقی مانده باشد معامله صحیح است وگرنه اشکال دارد، اگر چه احتیاج به کاری مانند چیدن میوه و نگهداری آن داشته باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] باید قرار معاملة مساقات را پیش از ظاهر شدن میوه بگذارند و اگر بعد از ظاهر شدن میوه و پیش از رسیدن آن قرار بگذارند ، پس اگر کاری مانند آبیاری که برای تربیت درخت لازم است باقی مانده باشد ، معامله صحیح است و گرنه اشکال دارد ، اگر چه احتیاج به کاری مانند چیدن میوه و نگهداری آن داشته باشد .
- [آیت الله بهجت] وصیّ باید بالغ و عاقل و مورد اطمینان باشد، پس اگر خیانتی از او ظاهر شد، وصایتش باطل میگردد و حق تصرّفات از او سلب میشود، و وصیّ میتواند مرد باشد یا زن، نابینا باشد یا بینا، وارث وصیّتکننده باشد یا غیر آن، و وصیّ میّت مسلمان باید مسلمان باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . استخدام کفار اعم از ذمی و غیر ذمی در ادارات و سازمان هایی که باید بر جریان امور، نظارت و یا امور دفاعی کشور اسلام را تحت نظر داشته باشند، جایز نیست و پاسبان و افسر و قاضی و متصدیان مشاغل دیگر از این قبیل، همه باید مسلمان باشند.