چرا یهودیها روزه میگیرند؟ در تمام ادیان الهی دستور العمل های بندگی و عبادت خداوند، که به آنها احکام یا شرعیّات گفته می شود وجود دارد، هر چند از حیث کیفیّت و کمیّت متفاوت بوده اند. و از جمله آن احکام، روزه است که از قوانین شرعی ادیان الهی محسوب می شوند. امّا در رابطه با چگونگی و کمیّت روزه دین یهود باید گفت: روزه در آیین یهود همانند دین مقدّس اسلام نیست، که به صورت مفصّل در کتب فقهی و حدیثی مسلمانان ذکر شده است، بلکه در کتب یهودیان و مسلمانانی که در رابطه با احکام و شرعیّات یهود تحقیقاتی انجام داده اند به صورت خلاصه و بدون اشاره به جزئیّات ذکر گردیده است. که ذیلاً به آنها اشاره می شود. روزه داشتن قوم یهود به پرهیز از غذا و آب محدود نمی باشد و با لوازم و شعائر دیگر توأم بوده که به آنها اشاره می شود: الف: با قربانی. ب: با دعا، اعتراف به گناه و توبه. ج: با پلاس پوشیدن و خاک یا خاکستر بر سر نهادن. د: با قرائت تورات. امّا ایام روزه داری در دین یهود، بر اساس یک طبقه بندی به سه طبقه اصلی تقسیم می شود: 1. روزه های حکم شده در کتاب مقدس: الف: روزه یوم کیپور یا روزه کفاره، که مطابق تفسیر علمای یهود، آیه29 تا 31 باب 16 سفر لاویان اشاره به آن دارد. ت: روزه روز نهم از ماه(آو)، به مناسبت یاد کرد مصیبت ویرانی بیت المقدّس. ج: روزه روز هفدهم ماه (تموز)، به مناسبت رخنه دشمنان یهود به شهر اورشلیم. د: روزه روز دهم ماه (طوت)، در یادبود محاصره شهر اورشلیم توسط پادشاه بابل. ه: روزه روز سوّم ماه (تیشری)، موسوم به روزه جه لیا. و: روزه روز سیزدهم از ماه آذار، موسوم به روزه استر. 2. روزه های تعیین شده توسط ربی ها: ربی ها و علمای یهود روزه هایی را، بویژه برای تقویت روح معنوی مردم مشخص کرده اند. الف: دوره ده روزه توبه و تأدیب نفس، از روز اوّل ماه (تیشری) تا دهم (تیشری( ت: اوّلین دوشنبه پس از عید فصح و سکوت. ج: روزه در طول سه هفته سوگواری، از 17 ماه تموز تا نهم ماه (آو). د: روزه آخر هر ماه موسوم به یوم کیپور کوچک. ه: روزه نخست زاده پسر، این روزه نمادی از تقدیس نخست زاده یهودی و: روزه گرفتن به منظور یا دکرد وقایع تاریخی که در طول تاریخ یهود اتّفاق افتاده است. 3. روزه هایی که شخصی است. این روزه ها وقت مشخصی ندارد و با توجّه به رخداد پیش آمده برای افراد از سوی آنها روزه گرفته می شود. مانند: الف: سالگرد فوت والدین یا معلم. ب: روزه عروس و داماد در روز ازدواج تا هنگام مراسم. ج: اگر صفحه ای از اسفار خمسه در حضور کسانی به زمین افتد، افراد حاضر یک روز روزه می گیرند. د: در روزه میثنائی، اعضای دادگاه ها، روزی که حکم مرگ کسی را صادر می کردند روزه می گرفتند. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. نیایش روزانه یهود، سیدور، یشارم، ترجمه: دکتر یونس حمامی 2. احکام و مقدّرات حضرت موسی علیه السلام- لوی، حبیب. 3. اصل و نسب دینهای ایران باستان، عبدالعظیم، رضایی. پی نوشت: [1] مبلغی آبادی، عبدالله، تاریخ ادیان و مذاهب جهان تا قرن 20، سینا، قم،1373 شمسی. جلد 2، صفحه 638 -618، ره توشةْ راهیان نور، سازمان تبلیغات اسلامی قم، سال 1376 شمسی، صفحه 206 و 209. [2] همان، صفحه 207، 209 و کتاب تاریخ ادیان و مذاهب جهان، صفحه 637 619 و شرعیّات یهود صفحه 24 .
چرا یهودیها روزه میگیرند؟
در تمام ادیان الهی دستور العمل های بندگی و عبادت خداوند، که به آنها احکام یا شرعیّات گفته می شود وجود دارد، هر چند از حیث کیفیّت و کمیّت متفاوت بوده اند. و از جمله آن احکام، روزه است که از قوانین شرعی ادیان الهی محسوب می شوند. امّا در رابطه با چگونگی و کمیّت روزه دین یهود باید گفت: روزه در آیین یهود همانند دین مقدّس اسلام نیست، که به صورت مفصّل در کتب فقهی و حدیثی مسلمانان ذکر شده است، بلکه در کتب یهودیان و مسلمانانی که در رابطه با احکام و شرعیّات یهود تحقیقاتی انجام داده اند به صورت خلاصه و بدون اشاره به جزئیّات ذکر گردیده است. که ذیلاً به آنها اشاره می شود.
روزه داشتن قوم یهود به پرهیز از غذا و آب محدود نمی باشد و با لوازم و شعائر دیگر توأم بوده که به آنها اشاره می شود:
الف: با قربانی.
ب: با دعا، اعتراف به گناه و توبه.
ج: با پلاس پوشیدن و خاک یا خاکستر بر سر نهادن.
د: با قرائت تورات.
امّا ایام روزه داری در دین یهود، بر اساس یک طبقه بندی به سه طبقه اصلی تقسیم می شود:
1. روزه های حکم شده در کتاب مقدس:
الف: روزه یوم کیپور یا روزه کفاره، که مطابق تفسیر علمای یهود، آیه29 تا 31 باب 16 سفر
لاویان اشاره به آن دارد.
ت: روزه روز نهم از ماه(آو)، به مناسبت یاد کرد مصیبت ویرانی بیت المقدّس.
ج: روزه روز هفدهم ماه (تموز)، به مناسبت رخنه دشمنان یهود به شهر اورشلیم.
د: روزه روز دهم ماه (طوت)، در یادبود محاصره شهر اورشلیم توسط پادشاه بابل.
ه: روزه روز سوّم ماه (تیشری)، موسوم به روزه جه لیا.
و: روزه روز سیزدهم از ماه آذار، موسوم به روزه استر.
2. روزه های تعیین شده توسط ربی ها: ربی ها و علمای یهود روزه هایی را، بویژه برای تقویت روح معنوی مردم مشخص کرده اند.
الف: دوره ده روزه توبه و تأدیب نفس، از روز اوّل ماه (تیشری) تا دهم (تیشری(
ت: اوّلین دوشنبه پس از عید فصح و سکوت.
ج: روزه در طول سه هفته سوگواری، از 17 ماه تموز تا نهم ماه (آو).
د: روزه آخر هر ماه موسوم به یوم کیپور کوچک.
ه: روزه نخست زاده پسر، این روزه نمادی از تقدیس نخست زاده یهودی
و: روزه گرفتن به منظور یا دکرد وقایع تاریخی که در طول تاریخ یهود اتّفاق افتاده است.
3. روزه هایی که شخصی است. این روزه ها وقت مشخصی ندارد و با توجّه به رخداد پیش آمده برای
افراد از سوی آنها روزه گرفته می شود. مانند:
الف: سالگرد فوت والدین یا معلم.
ب: روزه عروس و داماد در روز ازدواج تا هنگام مراسم.
ج: اگر صفحه ای از اسفار خمسه در حضور کسانی به زمین افتد، افراد حاضر یک روز روزه می گیرند.
د: در روزه میثنائی، اعضای دادگاه ها، روزی که حکم مرگ کسی را صادر می کردند روزه می گرفتند.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. نیایش روزانه یهود، سیدور، یشارم، ترجمه: دکتر یونس حمامی
2. احکام و مقدّرات حضرت موسی علیه السلام- لوی، حبیب.
3. اصل و نسب دینهای ایران باستان، عبدالعظیم، رضایی.
پی نوشت:
[1] مبلغی آبادی، عبدالله، تاریخ ادیان و مذاهب جهان تا قرن 20، سینا، قم،1373 شمسی. جلد 2، صفحه 638 -618، ره توشةْ راهیان نور، سازمان تبلیغات اسلامی قم، سال 1376 شمسی، صفحه 206 و 209.
[2] همان، صفحه 207، 209 و کتاب تاریخ ادیان و مذاهب جهان، صفحه 637 619 و شرعیّات یهود صفحه 24 .
- [سایر] آیا یهودیها عزیر را فرزند خدا می دانند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا یهودیها و مسیحیان و زرتشتیانی که فعلاً هستند اهل کتاب و پاک می باشند؟
- [آیت الله سیستانی] آیا در مسابقات فوتبال که تیم برنده پول میگیرند حلال است یا حرام؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا کسانی که خمس اموالشان را پرداخت نمی کنند در عین اینکه به آنها تعلق میگیرد با این حال ماه رمضان روزه میگیرند و با طعام و میوه و غذای خمس نداده افطار میکنند به روزه آنها خللی وارد میکند یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] خمسی که سادات میگیرند، در صورتی که از مخارج سال آنها اضافه بیاید، خمس دارد یا نه؟
- [سایر] با سلام شرایط ورود به حوزه علمیه چیست؟ چه درسهایی را امتحان میگیرند؟ زمان ازمون ورودی چه زمانیست>؟
- [آیت الله سیستانی] آیا با توجه به بهره های بسیار بالا بانکها برای ساختن منزل مسکونی آیا خودروهایی که شرکت های خودرو سازی بصورت نقدی – اقصاطی میدهند و بهره 24 درصدی هم میگیرند ما مجاز به خریدن هستیم یا خیر در مجموع میتوانیم از سیستم بانکی کشور که بهره های بالایی از مردم میگیرند استفاده کنیم یا خیر و اگر حکم ربا دارد بفرمایید؟
- [آیت الله اردبیلی] در بعضی موارد، پزشکان در مورد بیماران چنین اظهار نظر میکنند که مثلاً روزه گرفتن برای این فرد، هشتاد درصد مضر است و منظورشان این است که طبق آمار علمی، هشتاد در صد افرادی که با داشتن این بیماری روزه میگیرند، دچار ضرر میشوند. در صورتی که این اظهار نظر برای انسان مسلّم باشد، با توجه به این که انسان وضعیت خود را از نظر تطبیق آمار بر خودش نمیداند، حکم روزه او چیست؟
- [سایر] پرسش: آیا قراردادهای کار ساعتی که بین مؤسسات و اشخاص حقیقی منعقد میگردند در زمره قراردادهای موضوع ماده 7 قانون متبوع قرار میگیرند؟
- [آیت الله اردبیلی] بعضی اوقات در قنوت، سمت نگین انگشتر عقیق را به طرف صورت میگیرند، آیا این عمل، سنّت است و ثوابی دارد؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که روزه قضا یا روزه واجب دیگری دارد میتواند روزه مستحبّی یا روزه استیجاری بگیرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در روزه واجب معینی مثل روزه رمضان از نیت روزه گرفتن برگردد، روزه اش باطل است ولی چنانچه نیت کند که چیزی را که روزه را باطل می کند انجام دهد در صورتی که آن را انجام ندهد روزه اش صحیح است. همین طور در روزه مستحبی و روزه واجب غیر معین اگر پیش از ظهر بعد از این که از نیت روزه برگشت دوباره نیت روزه کند، روزه او صحیح است. چیزهایی که روزه را باطل می کند
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر بداند که روزه است و عمداً برای غسلکردن سر را در آب فرو برد، چنانچه روزه او مثل روزه رمضان واجب معین باشد، روزه و غسل هر دو باطل است، و اگر روزه مستحب باشد یا روزه واجبی باشد که مثل روزه کفاره، وقت معینی ندارد و تمامکردن آن واجب نباشد، غسل صحیح، و روزه باطل میباشد.
- [امام خمینی] بلیطهای بختآزمایی که متعارف شده است میفروشند به مبلغ معینی، پس از آن با قرعهکشی به اشخاصی که قرعه به نام آنها بیرون بیاید مبلغ معینی میدهند، خرید و فروش آنها جایز نیست و باطل است، و پولی را که در مقابل بلیط میگیرند، حرام است، و گیرنده ضامن است، و مبلغی را که از قرعهکشی به دست میآید، حرام است، و شخص گیرنده ضامن صاحبان واقعی آن مبلغ است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در روزه واجب معیّنی، مثل روزه رمضان، از نیّت روزه گرفتن برگردد، روزه او باطل است و همچنین اگر نیّت کند چیزی را که روزه را باطل میکند بجا آورد، اگرچه آن را انجام ندهد روزه او باطل میشود.
- [آیت الله بهجت] کسی که برای بهجا آوردن روزه میتی اجیر شده، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد، ولی کسی که روزه قضا دارد، نمیتواند روزه مستحبی بگیرد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد، باید به نیت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و نمیتواند نیت روزه ماه رمضان کند بلکه ظاهراً نمیتواند قصد کند آنچه را که فعلاً خداوند متعال از او خواسته است انجام میدهد یا چنین نیت کند که اگر ماه رمضان است روزه ماه رمضان و اگر ماه رمضان نیست روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن باشد و در صورتی که به نیّت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد، بعد معلوم شود ماه رمضان بوده، از ماه رمضان حساب میشود.
- [آیت الله سبحانی] در روزه واجبی که وقت آن معین نیست مثل روزه کفّاره، اگر قصد کند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد، یا مردّد شود که به جا آورد یا نه، چنانچه به جا نیاورد و پیش از ظهر دوباره نیت روزه کند، روزه او صحیح است و در روزه مستحب اگر تا غروب کاری که روزه باطل می کند انجام ندهد، نیت کند، روزه او صحیح است. چیزهائی که روزه را باطل می کند
- [آیت الله خوئی] کسی که برای بهجا آوردن روزه میتی اجیر شده، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد. ولی کسی که روزه قضا یا روزه واجب دیگری دارد، نمیتواند روزه مستحبی بگیرد و چنانچه فراموش کند و روزه مستحب بگیرد در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید، روزه مستحبی او به هم میخورد و میتواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند و اگر بعد از ظهر ملتفت شود، روزه او باطل است، و اگر بعداز مغرب یادش بیاید، روزهاش صحیح است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بداند که روزه است و عمداً برای غسل سر را در آب فرو برد ، چنانچه روزة او مثل روزة رمضان واجب معین باشد ، بنابر احتیاط واجب باید دوباره غسل کند و روزه را هم قضا نماید و اگر روزة مستحب ، یا روزة واجبی باشد کخ مثل روزة کفاره وقت معینی ندارد ، غسل صحیح و روزه باطل می باشد .