چه فرقی میان خودارضایی و عمل زناشویی است؟ آیا عوارضی مانند عوارض خود ارضایی برای فرد در سکس با همسر وجود ندارد؟ دوست خوبم، ارتباط با شما که ذهن منطقیتان، مشورت را برای گذر از ابهامات برگزیده است، باعث افتخار ماست. امیدواریم پاسخ ارائه شده، فرونشاننده عطش پرسشتان باشد. جنابت از راه درست که با فطرت انسانی سازگار باشد برای سلامت انسان (هم جسماً و هم روحاً) لازم است. به علاوه همان فرقی که بین زنا و جماع هست بین استمناء و جماع هم هست. جنابت از بیراهه (خودارضایی یا استمناء، زنا، هم جنس بازی یا لواط) باعث از بین رفتن سلامت روحی و نفسانی و جسمی می شود. انزال منی که پس از ازدواج و از طریق ارتباط با همسر صورت می گیرد، دارای تفاوت هایی است که به صورت خلاصه به آن اشاره می شود: 1. چون ارضا از طریق طبیعی صورت می گیرد به تدریج و پس از گذشت مدتی از ازدواج فاصله بین دفعات ارتباط بیشتر می شود و حالت حرص و اعتیادی که در استمنا وجود دارد اینجا دیده نمی شود. بنابراین با کاهش دفعات انزال در ازدواج عوارض جسمی در مقایسه با استمنا بسیار کمتر است. 2. در ارتباط با همسر چون ارتباط عاطفی ایجاد می شود (از طریق ملاعبه و ...) سیستم اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک به صورت متعادل تحریک گشته و اندام هایی که تحت تاثیر این سیستم ها هستند به صورت طبیعی فعالیتشان افزایش یا کاهش می یابند. (تندی ضربان قلب، تندی تنفس و ...) اما در استمنا چون فرد از طریق خیالات و بدون وجود ارتباط عاطفی مستقیم خود را تحریک می کند. تحریک اعصاب فوق به صورت متعادل صورت نمی گیرد. و بنابراین فعالیت اعضای تحت تاثیر این اعصاب به صورت غیرطبیعی کاهش یا افزایش می یابد و خود باعث عوارض جسمی می گردد که فقط در استمنا دیده می شود. مانند لرزش اندام ها، عدم تمرکز حواس، کم شدن قدرت حافظه و ... 3. در ارتباط طبیعی و به خصوص اگر انزال منی از طریق مقاربت صورت گیرد کیسه های منوی به طور کامل تخلیه شده و ارضاء کامل صورت می گیرد. ولی در استمنا بستگی به شدت خیالات فرد تخلیه کیسه ها متفاوت است و در بعضی مواقع بزرگی بیش از حد پروستات، عدم تخلیه کامل کیسه های منی، سوزش ادرار و ... بروز می دهد. 4. از نظر روحی روانی نیز حالت احساس گناه، پشیمانی، افسردگی، اضطراب و ... که پس از استمنا برای فرد رخ می دهد پس از مقاربت طبیعی برای فرد وجود ندارد بلکه بر خلاف آن حالت شادی و آرامش روحی ایجاد می شود. 5. از نظر معنوی نیز بحث ارتکاب گناه و دوری از درگاه حضرت حق مطرح است که در استمنا وجود دارد ولی در ارتباط با مقاربت انسان حلال الهی را انجام داده است و باعث نزدیکی و قرب به درگاه خداست. 6. استمنا در واقع آمیزش با خود است لذا تحریک کننده و تحریک پذیر یک نفر است. همینطور ایجاد کننده شرائط اوج و لذت (گرم شدن، تصور لذت و...) توسط خود ارضا شونده فراهم می شود. در این جا تمام وجود فرد (در عین وحدت و یکپارچگی) باید دو پاره شود یکی ارضا شونده و دیگری تحریک کننده و ارضا کننده، هم گرم کننده و هم گرم شونده و هم نعوظ آور و هم نعوظ پذیر و این دو پاره شدن، بزرگترین آسیب را در سیستم بینایی و ذهنی (عدم تمرکز و...) و درنهایت به بخش روانی شخصیت ایجاد می کند. 7. زمانی که بدن خود انسان تامین کننده نیاز جنسی خود قرار می گیرد در این صورت، این بدن همیشه در همراهی با او است. کم کم او را در یک حالت تحریک جنسی دائم قرار می دهد چون خودش از خودش لذت می برد و این نزدیکی فاصله و بدون واسطه وی را به سمت حالت تحریک دایم از خود قرار می دهد و تحریک پذیری سریع زود و دایم جدای از اثرات مخرب اجتماعی و اخلاقی فرد، موجب خرد شدن پیکر آدمی و پیری زودرس و شکستگی چهره می شود. 8. در ازدواج چون انسان همیشه همسر خود را در اختیار دارد می تواند نیازهای جنسی خود را به موقع و از طریقی که دستگاه خلقت برایش فراهم کرده است، پاسخ گوید. عمل جنسی که در ازدواج صورت می گیرد صرفا قرار گرفتن دو جسم مادی در کنار همدیگر نیست بلکه این عمل ظاهری؛ محبت به یکدیگر، ایثار و از خودگذشتگی در حق همدیگر و بسیاری از فواید روحی و روانی را در پی دارد که در این مجال طرح آن ممکن نیست ولی خود ارضایی یک انحراف جنسی است که عواقب بسیار وخیمی برای فرد به همراه دارد مانند اعتیاد و احساس گناه و افسردگی پس از هر بار خودارضایی، کاهش اعتماد به نفس، عدم تمرکز حواس، کاهش آستانه تحریک جنسی و زودانزالی و عدم لذت از زندگی زناشویی آینده و... چنین عوارضی که به صورت مختصر به آنها اشاره کردیم در هیچ کدام از زن و شوهر که ازدواج کرده اند رخ نمی دهد. در زمینه حرمت و گناه خودارضایی گفتنی است، این عمل یکی از راههای انحرافی در ارضای میل جنسی است که نسل جوان را در معرض آسیبهای جدی قرار میدهد. این کار عادت بسیار زشت و زیان آوری است که می تواند استعداد و توانایی های فراوان یک جوان را به نابودی بکشاند و حال و آینده او را تباه کند. استمنا و یا به عبارتی خود ارضایی، از نظر شرعی واخلاقی، حرام و گناه محسوب می شود. این عادت ناپسند به لحاظ اخلاقی، بعد معنوی انسان را به سختی می آزارد، روح او را تاریک می نماید، آزادی معنوی انسان را سلب می کند و در مسیر خود سازی و کمال، آدمی را با چالش جدی مواجه می کند. مطابق تحقیقات انجام شده توسط روانشناسان، خود ارضایی نوعی اعتیاد و بیماری زشتی است که آثار و ضررهای فراوانی بر جسم و روان آدمی باقی می گذارد. کسانی که گرفتار این عمل شنیع شده اند، آن را گریزگاهی فرعی و عاجل برای خارج شدن از فشار جنسی و پاسخی برای لذت طلبی خود تصور می کنند، در صورتی که اگرتوجه نمایند، بدین وسیله گرفتار آثار و تبعات زیان آوری می شوند که گاها قابل جبران نیست. شهوت یکی از اموری است که با طبیعت انسان در آمیخته و در جای خود از نعمت های خداوند است، ولی اگر از حالت تعادل خارج و بر افروخته شود، ممکن است سرمایه های عظیم انسانی را به خاکستر تبدیل کند. این نیرو به طور قطع نیاز به ارضاء دارد، ولی با روشی که با نظام طبیعت و شریعت سازگار باشد. خدای متعال که به حکمت بالغه اش این غریزه را در نهاد انسان گزارده ، تا نسل انسان باقی بماند، از روی رحمت و هدایت خود راه های آسان و معقول کنترل و ارضاء آن را پیش پای او قرار داده است و نسبت به بیراهه ها و انحراف از مسیر درست نیز، هشدارهای لازم را به انسان داده است ،راههایی که باید با شناخت و عمل به آنها، سلامت جسم و جان خویش را پاس بداریم و از خطر و پی آمد کارهایی همچون خود ارضایی و مانند آن برهانیم. حرمت خودارضایی در آیات و روایات: خداوند در سوره مؤمنون می فرماید یکی از ویژگی های انسان های مؤمن این است که در مسائل جنسی خودشان را از آلوده شدن به گناه حفظ می کنند و صرفا از طریق ازدواج غریزه جنسی خود را ارضا می کند سپس می فرماید هر کس از غیر مسیر ازدواج غریزه جنسی خودش را ارضا کند از تجاوز کاران است (الذین هم لفروجهم حافظون . الا علی ازواجهم او ما ملکت ایمانهم فانهم غیر ملومین . فمن ابتغاء وراء ذلک فاولئک هم العادون ) و عمل استمنا مشمول آیه 7 سوره مؤمنون می شود که می فرماید هر کسی غیر از این طریق را (جهت بهره گیری جنسی) طلب کند تجاوزگر است). علاوه بر این در سخنان گهربار معصومین(ع) نیز از عمل استمنا به زشتی یاد شده و مورد نهی قرار گرفته است که در اینجا به احادیثی از پیامبر(ص) و امام صادق(ع) اشاره می کنیم: 1. امام صادق(ع): روز قیامت خداوند با شخص خودارضا گفت و گو نمیکند و از چشم خدا میافتد. (میزان الحکمة، ح 18749) 2. رسول خدا(ص): لعنت خدا و ملائکه خداوند و تمام بشر بر شخص خودارضا. (همان، ح 18748) 3. رسول خدا(ص): کسی که خودارضایی میکند، ملعون است. (همان، ح 18751) 4. امام صادق(ع): خودارضایی گناه بزرگی است که خداوند در قرآن از آن نهی فرموده است. (همان، ح 18750) 5. امام صادق(ع): برای کسی که خودارضایی کند در قیامت عذاب دردناکی در نظر گرفته شده است. (همان، ح 18749) گفتنی است؛ که حرمت استمنا تنها به خاطر آثار و زیان جسمانی آن نیست، بلکه حکمتهای دیگری نیز دارد که بر ما مخفی است. پارهای از زیانهای جسمانی، روانی و اجتماعی استمنا عبارتند از: 1. خستگی و کوفتگی، 2. عدم تمرکز حواس، 3. ضعف حافظه، 4. استرس و اضطراب. 5. حساسیت بیش از حد و زودرنجی، 6. کمردرد، 7. ریزش موها، 8. ناتوانی جنسی زودرس در جوانی، 9. بیخوابی یا بدخوابی و مشکلات مشابه. 10. انزال زودرس و غیرارادی یا خروج منی به صورت قطره قطره، 11. بیمیل شدن به همسر و ازدواج، ناتوانی در ارتباط با جنس مخالف و همسر، احساس طرد شدن، دیر ازدواج کردن و لذت نبردن از زندگی مشترک. ر.ک: پرسشها و پاسخها، شماره 7، ص 285. نویسنده : جواد ترکاشوند
چه فرقی میان خودارضایی و عمل زناشویی است؟ آیا عوارضی مانند عوارض خود ارضایی برای فرد در سکس با همسر وجود ندارد؟
چه فرقی میان خودارضایی و عمل زناشویی است؟ آیا عوارضی مانند عوارض خود ارضایی برای فرد در سکس با همسر وجود ندارد؟
دوست خوبم، ارتباط با شما که ذهن منطقیتان، مشورت را برای گذر از ابهامات برگزیده است، باعث افتخار ماست. امیدواریم پاسخ ارائه شده، فرونشاننده عطش پرسشتان باشد.
جنابت از راه درست که با فطرت انسانی سازگار باشد برای سلامت انسان (هم جسماً و هم روحاً) لازم است. به علاوه همان فرقی که بین زنا و جماع هست بین استمناء و جماع هم هست. جنابت از بیراهه (خودارضایی یا استمناء، زنا، هم جنس بازی یا لواط) باعث از بین رفتن سلامت روحی و نفسانی و جسمی می شود.
انزال منی که پس از ازدواج و از طریق ارتباط با همسر صورت می گیرد، دارای تفاوت هایی است که به صورت خلاصه به آن اشاره می شود:
1. چون ارضا از طریق طبیعی صورت می گیرد به تدریج و پس از گذشت مدتی از ازدواج فاصله بین دفعات ارتباط بیشتر می شود و حالت حرص و اعتیادی که در استمنا وجود دارد اینجا دیده نمی شود. بنابراین با کاهش دفعات انزال در ازدواج عوارض جسمی در مقایسه با استمنا بسیار کمتر است.
2. در ارتباط با همسر چون ارتباط عاطفی ایجاد می شود (از طریق ملاعبه و ...) سیستم اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک به صورت متعادل تحریک گشته و اندام هایی که تحت تاثیر این سیستم ها هستند به صورت طبیعی فعالیتشان افزایش یا کاهش می یابند. (تندی ضربان قلب، تندی تنفس و ...) اما در استمنا چون فرد از طریق خیالات و بدون وجود ارتباط عاطفی مستقیم خود را تحریک می کند. تحریک اعصاب فوق به صورت متعادل صورت نمی گیرد. و بنابراین فعالیت اعضای تحت تاثیر این اعصاب به صورت غیرطبیعی کاهش یا افزایش می یابد و خود باعث عوارض جسمی می گردد که فقط در استمنا دیده می شود. مانند لرزش اندام ها، عدم تمرکز حواس، کم شدن قدرت حافظه و ...
3. در ارتباط طبیعی و به خصوص اگر انزال منی از طریق مقاربت صورت گیرد کیسه های منوی به طور کامل تخلیه شده و ارضاء کامل صورت می گیرد. ولی در استمنا بستگی به شدت خیالات فرد تخلیه کیسه ها متفاوت است و در بعضی مواقع بزرگی بیش از حد پروستات، عدم تخلیه کامل کیسه های منی، سوزش ادرار و ... بروز می دهد.
4. از نظر روحی روانی نیز حالت احساس گناه، پشیمانی، افسردگی، اضطراب و ... که پس از استمنا برای فرد رخ می دهد پس از مقاربت طبیعی برای فرد وجود ندارد بلکه بر خلاف آن حالت شادی و آرامش روحی ایجاد می شود.
5. از نظر معنوی نیز بحث ارتکاب گناه و دوری از درگاه حضرت حق مطرح است که در استمنا وجود دارد ولی در ارتباط با مقاربت انسان حلال الهی را انجام داده است و باعث نزدیکی و قرب به درگاه خداست.
6. استمنا در واقع آمیزش با خود است لذا تحریک کننده و تحریک پذیر یک نفر است. همینطور ایجاد کننده شرائط اوج و لذت (گرم شدن، تصور لذت و...) توسط خود ارضا شونده فراهم می شود. در این جا تمام وجود فرد (در عین وحدت و یکپارچگی) باید دو پاره شود یکی ارضا شونده و دیگری تحریک کننده و ارضا کننده، هم گرم کننده و هم گرم شونده و هم نعوظ آور و هم نعوظ پذیر و این دو پاره شدن، بزرگترین آسیب را در سیستم بینایی و ذهنی (عدم تمرکز و...) و درنهایت به بخش روانی شخصیت ایجاد می کند.
7. زمانی که بدن خود انسان تامین کننده نیاز جنسی خود قرار می گیرد در این صورت، این بدن همیشه در همراهی با او است. کم کم او را در یک حالت تحریک جنسی دائم قرار می دهد چون خودش از خودش لذت می برد و این نزدیکی فاصله و بدون واسطه وی را به سمت حالت تحریک دایم از خود قرار می دهد و تحریک پذیری سریع زود و دایم جدای از اثرات مخرب اجتماعی و اخلاقی فرد، موجب خرد شدن پیکر آدمی و پیری زودرس و شکستگی چهره می شود.
8. در ازدواج چون انسان همیشه همسر خود را در اختیار دارد می تواند نیازهای جنسی خود را به موقع و از طریقی که دستگاه خلقت برایش فراهم کرده است، پاسخ گوید. عمل جنسی که در ازدواج صورت می گیرد صرفا قرار گرفتن دو جسم مادی در کنار همدیگر نیست بلکه این عمل ظاهری؛ محبت به یکدیگر، ایثار و از خودگذشتگی در حق همدیگر و بسیاری از فواید روحی و روانی را در پی دارد که در این مجال طرح آن ممکن نیست ولی خود ارضایی یک انحراف جنسی است که عواقب بسیار وخیمی برای فرد به همراه دارد مانند اعتیاد و احساس گناه و افسردگی پس از هر بار خودارضایی، کاهش اعتماد به نفس، عدم تمرکز حواس، کاهش آستانه تحریک جنسی و زودانزالی و عدم لذت از زندگی زناشویی آینده و...
چنین عوارضی که به صورت مختصر به آنها اشاره کردیم در هیچ کدام از زن و شوهر که ازدواج کرده اند رخ نمی دهد.
در زمینه حرمت و گناه خودارضایی گفتنی است، این عمل یکی از راههای انحرافی در ارضای میل جنسی است که نسل جوان را در معرض آسیبهای جدی قرار میدهد. این کار عادت بسیار زشت و زیان آوری است که می تواند استعداد و توانایی های فراوان یک جوان را به نابودی بکشاند و حال و آینده او را تباه کند.
استمنا و یا به عبارتی خود ارضایی، از نظر شرعی واخلاقی، حرام و گناه محسوب می شود. این عادت ناپسند به لحاظ اخلاقی، بعد معنوی انسان را به سختی می آزارد، روح او را تاریک می نماید، آزادی معنوی انسان را سلب می کند و در مسیر خود سازی و کمال، آدمی را با چالش جدی مواجه می کند. مطابق تحقیقات انجام شده توسط روانشناسان، خود ارضایی نوعی اعتیاد و بیماری زشتی است که آثار و ضررهای فراوانی بر جسم و روان آدمی باقی می گذارد.
کسانی که گرفتار این عمل شنیع شده اند، آن را گریزگاهی فرعی و عاجل برای خارج شدن از فشار جنسی و پاسخی برای لذت طلبی خود تصور می کنند، در صورتی که اگرتوجه نمایند، بدین وسیله گرفتار آثار و تبعات زیان آوری می شوند که گاها قابل جبران نیست.
شهوت یکی از اموری است که با طبیعت انسان در آمیخته و در جای خود از نعمت های خداوند است، ولی اگر از حالت تعادل خارج و بر افروخته شود، ممکن است سرمایه های عظیم انسانی را به خاکستر تبدیل کند. این نیرو به طور قطع نیاز به ارضاء دارد، ولی با روشی که با نظام طبیعت و شریعت سازگار باشد.
خدای متعال که به حکمت بالغه اش این غریزه را در نهاد انسان گزارده ، تا نسل انسان باقی بماند، از روی رحمت و هدایت خود راه های آسان و معقول کنترل و ارضاء آن را پیش پای او قرار داده است و نسبت به بیراهه ها و انحراف از مسیر درست نیز، هشدارهای لازم را به انسان داده است ،راههایی که باید با شناخت و عمل به آنها، سلامت جسم و جان خویش را پاس بداریم و از خطر و پی آمد کارهایی همچون خود ارضایی و مانند آن برهانیم.
حرمت خودارضایی در آیات و روایات:
خداوند در سوره مؤمنون می فرماید یکی از ویژگی های انسان های مؤمن این است که در مسائل جنسی خودشان را از آلوده شدن به گناه حفظ می کنند و صرفا از طریق ازدواج غریزه جنسی خود را ارضا می کند سپس می فرماید هر کس از غیر مسیر ازدواج غریزه جنسی خودش را ارضا کند از تجاوز کاران است (الذین هم لفروجهم حافظون . الا علی ازواجهم او ما ملکت ایمانهم فانهم غیر ملومین . فمن ابتغاء وراء ذلک فاولئک هم العادون ) و عمل استمنا مشمول آیه 7 سوره مؤمنون می شود که می فرماید هر کسی غیر از این طریق را (جهت بهره گیری جنسی) طلب کند تجاوزگر است).
علاوه بر این در سخنان گهربار معصومین(ع) نیز از عمل استمنا به زشتی یاد شده و مورد نهی قرار گرفته است که در اینجا به احادیثی از پیامبر(ص) و امام صادق(ع) اشاره می کنیم:
1. امام صادق(ع): روز قیامت خداوند با شخص خودارضا گفت و گو نمیکند و از چشم خدا میافتد. (میزان الحکمة، ح 18749)
2. رسول خدا(ص): لعنت خدا و ملائکه خداوند و تمام بشر بر شخص خودارضا. (همان، ح 18748)
3. رسول خدا(ص): کسی که خودارضایی میکند، ملعون است. (همان، ح 18751)
4. امام صادق(ع): خودارضایی گناه بزرگی است که خداوند در قرآن از آن نهی فرموده است. (همان، ح 18750)
5. امام صادق(ع): برای کسی که خودارضایی کند در قیامت عذاب دردناکی در نظر گرفته شده است. (همان، ح 18749)
گفتنی است؛ که حرمت استمنا تنها به خاطر آثار و زیان جسمانی آن نیست، بلکه حکمتهای دیگری نیز دارد که بر ما مخفی است. پارهای از زیانهای جسمانی، روانی و اجتماعی استمنا عبارتند از: 1. خستگی و کوفتگی، 2. عدم تمرکز حواس، 3. ضعف حافظه، 4. استرس و اضطراب. 5. حساسیت بیش از حد و زودرنجی، 6. کمردرد، 7. ریزش موها، 8. ناتوانی جنسی زودرس در جوانی، 9. بیخوابی یا بدخوابی و مشکلات مشابه. 10. انزال زودرس و غیرارادی یا خروج منی به صورت قطره قطره، 11. بیمیل شدن به همسر و ازدواج، ناتوانی در ارتباط با جنس مخالف و همسر، احساس طرد شدن، دیر ازدواج کردن و لذت نبردن از زندگی مشترک. ر.ک: پرسشها و پاسخها، شماره 7، ص 285.
نویسنده : جواد ترکاشوند
- [سایر] عوارض و مشکلات استمناء(خودارضائی) را بیان کنید؟
- [سایر] لطفا عوارض و مشکلات استمناء( خودارضائی) را بیان کنید؟
- [سایر] دلیل حرمت و ممنوعیت خودارضایی (استمنا) چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] استمناء یا خودارضائی زنان از گناهان کبیره است یا صغیره؟
- [سایر] با سلام و خسته نباشید حضور محترم شمامی خواستم بدانم اگر کسی عمل زشت و وقیح خود ارضائی یا همان اس تمناءرا ترک کند برای همیشه انشاءالله مثلا\\\" الآن دو سال است که ترک کرده از عوارضی که دچارش شده نجات پیدا مکند یا نه مثل پیری زود رس و بقیه عوارض که با کمال تاءسف همه عوارض است خواهش میکنم جواب مرا بدهید
- [سایر] شما در پاسخ یکی از سوالهایم گفتید به دلیل اینکه شرایط انجام عمل استمناء مهیاتر از زنا است و بیشتر انجام می شود مضرات جسمی و روانی آن از زنا بیشتر است. آیا یک فرد متأهل هم که همان شرایط مهیا برای استمناء برای او هم مهیا است و هر وقت اراده کند می تواند بوسیله همسر، خود را ارضا کند، او هم دچار صدمات جسمی و روانی می شود؟ منظورم اینه که موقعیت انجام سکس و جماع با همسر شرعی، اگه از استمناء بیشتر نباشه کمتر هم نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] توصیه کاربرد برخی اعمال خلاف شرع از قبیل خودارضایی (استمناء) برای مراجعینی که مشکل میل جنسی دارند چگونه است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا استمناء توسط همسر، حکم استمناء حرام را دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در آزمایش قبل از ازدواج به مقداری منی احتیاج باشد، آیا به لحاظ نبودن همسر می توان استمنا کرد؟
- [سایر] اگر ازدواج مقدور نباشد آیا میتوان خودارضایی کرد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر روزهدار استمنا کند (یعنی با خود یا دیگری - همسر یا غیر او - کاری غیر از جماع انجام دهد که منی از او بیرون آید)، روزهاش باطل میشود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ازدواج موقّت هر چند برای لذّت بردن هم نباشد صحیح است، همسر موقّت را (متعه) یا (صیغه) نیز میگویند.
- [آیت الله مظاهری] حرام است انسان استمناء کند یعنی با خود یا چیزی یا کسی غیر از همسر خود کاری کند که از او منی خارج شود، و اگر چنین کرد به دستور حاکم شرع تعزیر میشود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر انسان با زنی ازدواج کند، دیگر نمیتواند با زنی که آن همسر را شیر کامل داده و با مادر و مادربزرگ آن زن - اگر چه رضاعی باشند - ازدواج نماید؛ هر چند هنوز با آن همسر نزدیکی نکرده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] انسان میتواند با عمّه یا خاله همسر خود بدون اجازه او ازدواج نماید.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به واسطه نداشتن همسر به حرام میافتد، واجب است ازدواج کند.
- [آیت الله مظاهری] اگر مرد یا زن مسلمانی کافر شود و دوباره مسلمان شود میتواند با همان همسر اوّلی به عقد جدید ازدواج کند گرچه آن زن هنوز در عدّه باشد، چنانکه میتوانند همسر جدید انتخاب کنند.
- [آیت الله مظاهری] اگر مسلمانی کافر شود (زن باشد یا مرد) همسرش بر او حرام و مالش به ورثه مسلمان او منتقل میشود و اگر توبه کند توبهاش قبول است و عبادتش صحیح میباشد و میتواند همسر مسلمان بگیرد و یا همسر سابق را به عقد جدید اختیار کند، ولی مالش به او بر نمیگردد، و در این مسئله فرقی نیست بین کسی که مسلمان زاده باشد (مرتدّ فطری) یا نباشد (مرتدّ ملّی)، و مرتدّ احکام دیگری دارد که در احکام حدود میآید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مرد نمی تواند بدون اذن همسر خود با خواهرزاده یا برادرزاده رضاعی زن خود ازدواج کند و نیز احتیاط واجب آن است که اگر با پسری (العیاذ بالله) لواط کرده با دختر و خواهر مادر رضاعی آن پسر ازدواج نکند.
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی در حال احرام - که یکی از کارهای حجّ است - ازدواج کند عقد او باطل است و چنانچه میدانسته که ازدواج نمودن در حال احرام حرام است، دیگر نمیتواند با او ازدواج نماید، و فرقی نمیکند که هر دو در حال احرام باشند یا یکی از آنان.