امر و نهی
اَمْرْ وَ نَهْی، عنوان بخشی از مباحث اصول فقه که به چگونگی تفسیر اوامر و نواهی شرعی می‌پردازد.
اینکه در آموزه های دینی آمده است که تا هفت سال به کودک امر و نهی نشود یعنی چه؟ آیا باید با همه خواسته های او موافقت شود؟
اینکه در آموزه های دینی آمده است که تا هفت سال به کودک امر و نهی نشود یعنی چه؟ آیا باید با همه خواسته های او موافقت شود؟ متن روایت اینگونه است ((فرزندت را تا 7 سالگی رها کن که بازی کند و هفت سال دوم او را ادب نما (و یؤدب سبع سنین ) و هفت سال سوم را ملازم و همراه و مشاور خودت قرار بده , در این صورت اگر رستگار شد, پس چه خوب خواهد بود و گرنه خیری در او نیست )) بنابراین قید ((به او امر و نهی نکنید)), به چشم نمی خورد. اما در مورد رها نمودن فرزند و محدوده آزادی کودک در 7 سال اول باید اینگونه بیان شود که؛حدود آزادی فرزندان در تعلیم و تربیت بر اساس یک سلسله معیارهایی که تعیین کننده ی میزان اختیار وآزادی او در دوره های مختلف رشد(سن ،جنس )است مشخص می گردد و درحقیقت صورتهای گوناگون آزادی نسبت به دوره های مختلف رشد متفاوت می باشد.پس حدود آزادی عمل یک کودک را، شرایط و ویژگیهای شخصیتی ومحیطی او تعیین می کند. فرد در کودکی اول به علت محدودیت شناختی،حرکتی ورفتاری خود قادر نیست یک پرتگاه را ازیک سطح همواربه خوبی تمیزدهد یادرصورت مواجه شدن باسقوط، خود را نجات دهد، یا قسمت شکسته ی یک شیشه را،به عنوان جزئی خطرناک آن پدیده درنظرداشته باشد،و...لذا شرایط و ویژگیهای سنی این کودک به ما اجازه نمی دهدکه او را با توجه به حق آزادی اش در این سن درمواجهه با خطر رها کنیم وحیات او رابه مخاطره بیندازیم. ولی درعین حال به این معنا هم نیست که درکلیه جوانب،او را مورد امر و نهی قرار دهیم. از دست دادن این فرصت یعنی آزادی در این دوره یعنی ازدست رفتن فرصت رشد و پیشرفت وترقی در کسب مهارتهای انسانی واجتماعی. اگر خانواده ،آزادی سالم کودکش را از او سلب کند، ممکن است باعث آسیبهای رفتاری مانند: بی کفایتی،خجالتی بودن، ناتوانی در کسب حقوق خویش، عدم رعایت حقوق دیگران،ترس از اجتماع،ترس ازمسئولیت پذیری،ضعف درخودگردانی و ... میگردد که این رفتارها علائم ناسالمی است که از سلب آزادی و یا ارائه آزادی نامعقول برکودک سرچشمه می گیرد. لذا طبق این حدیث زیبا فرزندان در 7 سال اول آزاد هستند اما باید این نکته را مورد توجه قرار دهیم که در عین آزاد بودن محدود نیز هستند و در شرایطی والدین باید آنها را مورد امر و نهی قرار دهند. نویسنده: حامد محقق زاده بیشتر بدانیم رفتار والدین و تربیت فرزندان،عباس خورشیدی مشکلات تربیتی را چگونه حل‌کنیم؟ ،محمد رضا شرفی راهنمای والدین و معلمان در تربیت و آموزش کودکان ، اسماعیل بیابانگرد حدود آزادی، علی قائمی
اینکه در آموزه های دینی آمده است که تا هفت سال به کودک امر و نهی نشود یعنی چه؟ آیا باید با همه خواسته های او موافقت شود؟ متن روایت اینگونه است ((فرزندت را تا 7 سالگی رها کن که بازی کند و هفت سال دوم او را ادب نما (و یؤدب سبع سنین ) و هفت سال سوم را ملازم و همراه و مشاور خودت قرار بده , در این صورت اگر رستگار شد, پس چه خوب خواهد بود و گرنه خیری در او نیست )) بنابراین قید ((به او امر و نهی نکنید)), به چشم نمی خورد. اما در مورد رها نمودن فرزند و محدوده آزادی کودک در 7 سال اول باید اینگونه بیان شود که؛حدود آزادی فرزندان در تعلیم و تربیت بر اساس یک سلسله معیارهایی که تعیین کننده ی میزان اختیار وآزادی او در دوره های مختلف رشد(سن ،جنس )است مشخص می گردد و درحقیقت صورتهای گوناگون آزادی نسبت به دوره های مختلف رشد متفاوت می باشد.پس حدود آزادی عمل یک کودک را، شرایط و ویژگیهای شخصیتی ومحیطی او تعیین می کند. فرد در کودکی اول به علت محدودیت شناختی،حرکتی ورفتاری خود قادر نیست یک پرتگاه را ازیک سطح همواربه خوبی تمیزدهد یادرصورت مواجه شدن باسقوط، خود را نجات دهد، یا قسمت شکسته ی یک شیشه را،به عنوان جزئی خطرناک آن پدیده درنظرداشته باشد،و...لذا شرایط و ویژگیهای سنی این کودک به ما اجازه نمی دهدکه او را با توجه به حق آزادی اش در این سن درمواجهه با خطر رها کنیم وحیات او رابه مخاطره بیندازیم. ولی درعین حال به این معنا هم نیست که درکلیه جوانب،او را مورد امر و نهی قرار دهیم. از دست دادن این فرصت یعنی آزادی در این دوره یعنی ازدست رفتن فرصت رشد و پیشرفت وترقی در کسب مهارتهای انسانی واجتماعی. اگر خانواده ،آزادی سالم کودکش را از او سلب کند، ممکن است باعث آسیبهای رفتاری مانند: بی کفایتی،خجالتی بودن، ناتوانی در کسب حقوق خویش، عدم رعایت حقوق دیگران،ترس از اجتماع،ترس ازمسئولیت پذیری،ضعف درخودگردانی و ... میگردد که این رفتارها علائم ناسالمی است که از سلب آزادی و یا ارائه آزادی نامعقول برکودک سرچشمه می گیرد. لذا طبق این حدیث زیبا فرزندان در 7 سال اول آزاد هستند اما باید این نکته را مورد توجه قرار دهیم که در عین آزاد بودن محدود نیز هستند و در شرایطی والدین باید آنها را مورد امر و نهی قرار دهند. نویسنده: حامد محقق زاده بیشتر بدانیم رفتار والدین و تربیت فرزندان،عباس خورشیدی مشکلات تربیتی را چگونه حل‌کنیم؟ ،محمد رضا شرفی راهنمای والدین و معلمان در تربیت و آموزش کودکان ، اسماعیل بیابانگرد حدود آزادی، علی قائمی
عنوان سوال:
اینکه در آموزه های دینی آمده است که تا هفت سال به کودک امر و نهی نشود یعنی چه؟ آیا باید با همه خواسته های او موافقت شود؟
پاسخ:
اینکه در آموزه های دینی آمده است که تا هفت سال به کودک امر و نهی نشود یعنی چه؟ آیا باید با همه خواسته های او موافقت شود؟
متن روایت اینگونه است ((فرزندت را تا 7 سالگی رها کن که بازی کند و هفت سال دوم او را ادب نما (و یؤدب سبع سنین ) و هفت سال سوم را ملازم و همراه و مشاور خودت قرار بده , در این صورت اگر رستگار شد, پس چه خوب خواهد بود و گرنه خیری در او نیست )) بنابراین قید ((به او امر و نهی نکنید)), به چشم نمی خورد.
اما در مورد رها نمودن فرزند و محدوده آزادی کودک در 7 سال اول باید اینگونه بیان شود که؛حدود آزادی فرزندان در تعلیم و تربیت بر اساس یک سلسله معیارهایی که تعیین کننده ی میزان اختیار وآزادی او در دوره های مختلف رشد(سن ،جنس )است مشخص می گردد و درحقیقت صورتهای گوناگون آزادی نسبت به دوره های مختلف رشد متفاوت می باشد.پس حدود آزادی عمل یک کودک را، شرایط و ویژگیهای شخصیتی ومحیطی او تعیین می کند. فرد در کودکی اول به علت محدودیت شناختی،حرکتی ورفتاری خود قادر نیست یک پرتگاه را ازیک سطح همواربه خوبی تمیزدهد یادرصورت مواجه شدن باسقوط، خود را نجات دهد، یا قسمت شکسته ی یک شیشه را،به عنوان جزئی خطرناک آن پدیده درنظرداشته باشد،و...لذا شرایط و ویژگیهای سنی این کودک به ما اجازه نمی دهدکه او را با توجه به حق آزادی اش در این سن درمواجهه با خطر رها کنیم وحیات او رابه مخاطره بیندازیم. ولی درعین حال به این معنا هم نیست که درکلیه جوانب،او را مورد امر و نهی قرار دهیم.
از دست دادن این فرصت یعنی آزادی در این دوره یعنی ازدست رفتن فرصت رشد و پیشرفت وترقی در کسب مهارتهای انسانی واجتماعی. اگر خانواده ،آزادی سالم کودکش را از او سلب کند، ممکن است باعث آسیبهای رفتاری مانند: بی کفایتی،خجالتی بودن، ناتوانی در کسب حقوق خویش، عدم رعایت حقوق دیگران،ترس از اجتماع،ترس ازمسئولیت پذیری،ضعف درخودگردانی و ... میگردد که این رفتارها علائم ناسالمی است که از سلب آزادی و یا ارائه آزادی نامعقول برکودک سرچشمه می گیرد.
لذا طبق این حدیث زیبا فرزندان در 7 سال اول آزاد هستند اما باید این نکته را مورد توجه قرار دهیم که در عین آزاد بودن محدود نیز هستند و در شرایطی والدین باید آنها را مورد امر و نهی قرار دهند.
نویسنده: حامد محقق زاده
بیشتر بدانیم
رفتار والدین و تربیت فرزندان،عباس خورشیدی
مشکلات تربیتی را چگونه حل‌کنیم؟ ،محمد رضا شرفی
راهنمای والدین و معلمان در تربیت و آموزش کودکان ، اسماعیل بیابانگرد
حدود آزادی، علی قائمی
- [سایر] امر به معروف و نهی از منکر در حکومت دینی و از جانب حاکمان در امر حکومت تا چه اندازه قابل پذیرش است؟
- [سایر] نقش زکات در آموزه های دینی چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] ایا در مقابل بدعت ها نیز همه افراد باید امر به معروف و نهی از منکر کنند و یا این کار برای کسانی واجب می باشد که عالم بر تمام مسائل دینی می باشند؟
- [سایر] معنای بدعت و تحریف در آموزه های دینی چیست؟
- [سایر] آیا ترک امر به معروف و نهی از منکر درست است؟ چگونه سعی در انجام امر به معروف و نهی از منکر بکنیم و شرایط آن چیست؟
- [سایر] نگاه آلی به آموزه ها و مناسک دینی را شرح دهید؟
- [سایر] نگاه آلی به آموزه ها و مناسک دینی را شرح دهید؟
- [سایر] دیدگاه تمدن غرب در مورد آزادی چیست؟ چه رابطه ای با آموزه های دینی دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا بر کسی که راه و روش امر به معروف و نهی از منکر را نمی داند، واجب است امر به معروف و نهی ازمنکر کند یا نه؟
- [آیت الله سبحانی] اگر در موردی یکی از والدین نهی و دیگری امر کند وظیفه فرزند در چنین تعارض به لحاظ دینی و اخلاقی چیست؟
- [آیت الله مظاهری] اگر بعضی امر و نهی کنند و مؤثّر نشود و بعض دیگر احتمال بدهند که امر یا نهی آنها مؤثّر است واجب است امر و نهی کنند.
- [امام خمینی] اگر بعضی امر و نهی کنند و مؤثر نشود و بعض دیگر احتمال بدهند که امر آنها یا نهی آنها مؤثر است واجب است امر و نهی کنند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بعضی امر ئ نهی کنند و مؤثر نشود و بعض دیگر احتمال بدهند که امر آنها یا نهی آنها مؤثر است واجب است امر و نهی کنند .
- [آیت الله اردبیلی] اگر بعضی از افراد امر و نهی کنند و موءثر واقع نشود و بعضی دیگر احتمال بدهند که امر یا نهی آنها موءثر باشد، واجب است امر و نهی کنند.
- [آیت الله مظاهری] اگر خویشان اهل معصیت باشند، در صورتی که صلهرحم کمک در معصیت آنها نشود، باید قطع رحم نکند و در صورت امکان باید آنها را امر به معروف و نهی از منکر نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] امر به معروف و نهی از منکر در مواردی که برای امر کننده و نهی کننده موجب حرج و مشقت غیر قابل تحمل از نظر عرف باشد واجب نیست مگر در اموری که اهمیت انها در شرع مقدس به مرتبه ای باشد که تکلیف به انها به واسطه حرج رفع نشود مانند حفظ دین و نفوس مسلمین
- [آیت الله اردبیلی] بیان مسأله شرعی در امر به معروف و نهی از منکر کفایت نمیکند، بلکه باید مکّلف امر و نهی کند؛ مگر آن که مقصود از امر به معروف و نهی از منکر، با بیان حکم شرعی حاصل شود و یا طرف مقابل، از آن امر و نهی بفهمد.
- [امام خمینی] بیان مسأله شرعیه کفایت نمیکند در امر به معروف و نهی از منکر بلکه باید مکلف امر و نهی کند. مگر آن که مقصود از امر به معروف و نهی از منکر، از بیان حکم شرعی حاصل شود و یا طرف مقابل از آن امر و نهی بفهمد.
- [آیت الله مظاهری] در امر به معروف و نهی از منکر بیان مسئله شرعیه کفایت میکند و لازم نیست به صورت امر و نهی باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] هر گاه شرایط وجوب امر به معروف و نهی از منکر برای مکلف به علم یا اطمینان ثابت شد امر به معروف و نهی از منکر واجب می شود و اگر وجود یکی از شرایط مشکوک باشد واجب نیست