از دیدگاه اسلام، بهترین زنان از نظر نجابت و پاکیزگی چه خصوصیاتی دارند؟

از دیدگاه اسلام، بهترین زنان از نظر نجابت و پاکیزگی چه خصوصیاتی دارند؟

پرسشگر گرامی در پاسخ به سوالی که مطرح کرده اید و برای آشنایی با خصوصیات بهترین زنان به خدمت رسول خدا صلی الله علیه و آله می رویم و با هم گوش جان به کلام جان بخشش می سپاریم.
جابربن عبدالله می گوید: با جمعی در خدمت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله بودیم آن حضرت فرمودند :
بهترین زنان شما دارای این ویژگی هاست :
فرزند آور، بسیار مهربان ، پاکدامن ، عزیز در میان فامیل ، متواضع و فروتن با همسر، زینتگر برای همسر، خود نگهدار در برابر نامحرم ، حرف شنوایی از شوهر، فرمانبردار از همسر، کاملا در اختیار شوهر به هنگام تنهایی با او (پاسخگوی نیازهای جنسی شوهر) .
اکنون برای درک بیشتر این کلام نورانی رسول اکرم صلی الله علیه و آله نگاهی دیگر به این صفات می افکنیم و از زبان مبارک آن حضرت و خاندان پاکش به تشریح آنها می پردازیم.
1 - فرزندآور
در فرهنگ روایات ، دختر تا زمانی که در خانه پدر به سر می برد (حسنه) است؛ این امانت الهی هرگاه پا به خانه شوهر گذاشت به مقام همسری دست می یابد و البته پاسداری از این مقام شرایط خاصی دارد که تحصیل آنها مایه کمال و فضیلت زن است . سومین دوره ای که زن بعد از دوران دختری و همسری به آن منتقل می شود، دوران پر افتخار و مسئولیت ساز مادری است . مقام مادر از آن کسی است که محیط مقدس خانه را با به دنیا آوردن و پرورش دادن فرزندان ، که پاره های تن و جان او هستند، صفا و رونق بخشد؛ و روشن است که هرچه تلاش زن در این دوره مادر بودن، افزون باشد، پاداش اخروی او نیز بیشتر و تقربش به پروردگار افزونتر است و این ابتدای گفتار رسول خدا صلی الله علیه و آله است که فرزند آوری را از صفات خوب زن برمی شمرد. چرا که این ویژگی ، زن را به مقام مادر شدن ارتقا می دهد و تا آنجایش رهنمون می سازد که خود آن حضرت در گفتار دیگری می فرماید: بهشت در زیر گامهای مادران است .
2 - بسیار مهربان
محبت و دوستی و مهربانی ، شاه کلید نفوذ در دلهاست . هیچ چیزی به قدر مهربانی کارآیی ندارد. درهای بسته و چهره های گرفته با این ابزار گشوده و باز می شوند.
در فرهنگ دوستی و محبت ، همه چیز با معنی و پیام دار است؛ گاه با یک اشاره و با یک کلمه و یا یک جمله می توان صحنه را عوض کرد و به آسانی ، در دل دیگران راه یافت .
رسول اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید : بهترین زن ، آن است که بسیار مهربان و صمیمی باشد. طبیعی است که منظور، به کار گرفتن این سرمایه در خدمت جذب شوهر است. محبت شوهر به همسر خود از طبیعی ترین انواع دوستی هاست و اگر با دوستی و مهربانی سرشار از طرف زن همراه باشد، هیچ کینه و بی مهری ای برجا نمی ماند. ثمره این اظهار دوستی و صمیمیت ، لبریز شدن کانون دل و فضای خانه از آرامش و سکون است و در چنین دل و خانه ای اضطراب و بی قراری راهی برای نفوذ ندارد. در روایت دیگری ، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله یکی از صفات بدترین زنان را کینه و حقد معرفی می فرماید . زنی که پیوسته چشم انتظار گرفتن عیب و نقطه ضعف است ، تا به وسیله آن همسرش را سرکوب و توبیخ و سرزنش کند، دارای یک صفت منفی و مخرب است و طبیعی است که با چنین برخوردهایی جز ناآرامی و اضطراب ، بذر دیگری در زمینه زندگانی مشترک کاشته نمی شود.
3 - در اوج پاکدامنی
عفت حالتی است نفسانی که بازدارنده از غلبه شهوت است. عفیف، انسانی است که با تلاش پی گیر، به مقامی دست یافته که خود را در اختیار خواسته های نفسانی قرار نمی دهد. روح چنین شخصی آن چنان در اوج است که به آسانی از آنچه ناپسند و نامشروع است چشم می پوشد؛ اگر چه توان انجامش را دارا باشد. این مبارزه با نفس که جهاد اکبر است چنان فضیلتی دارد که صاحب این مقام در مقایسه با مجاهد در جبهه جهاد اصغر، که مبارزه با دشمن خارجی است ، از امتیاز برخوردار است. به این روایت بنگرید :
حضرت امیرالمومنین می فرمایند: جهادگری که در راه خدا به شهادت رسیده ، پاداشش ، برتر از توانگری نیست که با داشتن قدرت، عفت ورزیده است؛ دور نیست که عفیف فرشته ای از فرشتگان باشد .
ارزشمندی صفت عفت - با توضیحی که داده شد - برای یک زن روشن است . هر زنی لازم است که این ویژگی را در زندگی مشترک به نمایش ‌ بگذارد و از این راه ، فکر و ذهن و دل همسرش را از هر نوع پندار و توهم و وسوسه پوچ احتمالی و بی اساس پاکسازی کند و زمینه پیدایش و رشد هر نوع احساس بدبینی را از میان ببرد. آرامش روانی از آن مردی است که این ویژگی و خصلت را - که انسان را تا مرز فرشتگان اوج می دهد - در همسر خویش بیابد.
4 - عزیز در فامیل
در مفهوم عزت، یک نوع نفوذ ناپذیری نهفته است؛ زمین سختی که چیزی در آن موثر نیست ، دارای صفت عزت است. این حالت ، همانند تمامی صفات خوب دیگر، اگر از منبع اصلی سرچشمه بگیرد پایدار و ماندنی است وگرنه زودگذر و از بین رفتنی خواهد بود.
در فرهنگ قرآن ، عزت حقیقی از آن خداوند و پیامبر او و مومنان است. خداوند کانون همه خوبی هاست و همه این خوبی ها از او به پیامبرش و مومنان سرایت می کند. ایمان ، شرط اصلی عزت است و در سایه بندگی خداست که سربلندی انسان تأمین می شود.
شاید عزیز بودن زن که در کلام رسول خدا صلی الله علیه و آله از ویژگی های زن خوب و شایسته معرفی شده است به این معنی برگردد که ایمان حقیقی یک زن از او در میان فامیل چهره ای ساخته باشد که مورد نظر و احترام و تکریم همه و دارای عزت و سرفرازی باشد. طبیعی است مردی که این موفقیت مطلوب را برای همسرش در میان فامیل شاهد است و زنی که از این چنین جایگاه رفیعی برخوردار است ، هر دو در محیط مقدس خانه ، آرامش و امنیت را به وضوح احساس می کنند.
نقطه مقابل این زن ، زنی است که بر اثر سوء رفتار و گفتار و عملکردهای ناشایسته و موضعگیری و اقدامهای ناپسند و نابخردانه خود را در میان فامیل و آشنایان خوار و ذلیل کرده است . چنین زنی در روایت دیگری از رسول اکرم صلی الله علیه و آله دارای خصلتی از خصال بدترین زنان است .
زنی که در میان فامیل اعتباری ندارد و با چشم حقارت و خواری به او می نگرند برای خود نیز شخصیت قابل اعتمادی را باور ندارد و هیچگاه موفق نخواهد شد که بدون سرمایه لازم که ، همان عزت و متانت و موقعیت خانوادگی است ، محیط خانه را محلی مناسب برای آرامش جسم و روح همسرش قرار دهد.
5 - فروتن با همسر
ارزش هر صفت و عمل نیکویی در این است که آدمی آن را از روی آزادی و اختیار انجام دهد. کسی که مجبور است خوب باشد و کار نیک انجام دهد، شاید برای دیگران مفید باشد، اما امتیازی برای خود او محسوب نمی شود. نرم خویی و تواضع و فروتنی انسان نیز وقتی پسندیده و ارزشمند است که با انتخاب و آزادی همراه باشد.
قرآن کریم مومنان را از این جهت که در برابر یکدیگر خاضع و فروتن و نرم هستند می ستاید و روشن است که مومن حقیقی با تلاش و مجاهده به این خصلت پسندیده دست می یابد.
نرم بودن زن در محیط زندگانی مشترک ، در برابر شوهر، اگر از روی شناخت و اختیار و عمل به وظیفه شوهرداری باشد خصلت پسندیده و کار ارزشمندی است. زنی که به آسانی در برابر خواسته های مشروع و معقول شوهر شکل می پذیرد و از خود مقاومتی نشان نمی دهد صاحب فضیلت است و محیط مقدس خانه با این روحیه تسلیم و گذشت و حق پذیری ، زمینه پرورش و رشد و آرامش را بهتر فراهم می سازد.
6 - زینتگر برای شوهر
خودآرایی و تزیین در نهاد زن قرار گرفته است ، اما زن به عنوان جنس ‌ مخالف مرد، حتی اگر خود را نیاراید، باز هم جذاب و دارای کشش است؛ به همین جهت در اولین مراسم خواستگاری در آفرینش - داستان خلقت آدم و حوا - دیدیم که چگونه آدم، همنشینی و نگاه به حوا را مایه انس و آرامش ‌ خویش یافته بود، و آن را به خداوند اظهار داشت . این سرمایه خداداد باید در مسیر تثبیت زندگانی مشترک به کار رود. اگر زندگی مشترک فقط سپری نمودن چند ساعت و چند روز بود، شاید سهل انگاری و بی اعتنایی مشکل آفرین نبود؛ اما زندگانی دراز مدت زن و شوهر باید پیوسته همراه با جاذبه عشق باشد تا هیچ گاه گرد و غبار بی میلی و بی اعتنایی و دلسردی و ناامیدی بر صفحه درخشان آن ننشیند.
استفاده از زینت و آرایش ، جذابیت زن را تقویت می کند و بر همین اساس ‌ است که رسول خدا صلی الله علیه و آله یکی از صفات زن خوب را خودآرایی برای شوهر بیان می کند. زیرا مردی که به همسرش عشق و مهر می ورزد، بیگانه را به حریم دل خود راه نمی دهد. در این حال ، بر سراسر زندگی آن دو، ابر آرامش و اطمینان سایه می گسترد و اینجاست که آرام بخش بودن گل وجود زن ، مفهوم و عینیت پیدا می کند.
اهمیت آراستگی زن برای شوهر تا آنجاست که در فرهنگ اسلام ، زن با هیچ بهانه ای نمی تواند درباره انجام این وظیفه در قبال همسرش بی اعتنا یا بی توجه باشد. البته شرایط مختلف زندگی، مقتضی گونه های مختلف عمل به این وظیفه و خواهان برخورد شایسته و بایسته زن در آن شرایط می باشد.
7 - خود نگهدار در برابر نامحرم
بیشتر این چنین است که تا آدمی ، حریم خود را نشکند، دیگری جرأت تجاوز به حریم او را نمی یابد. در مرزهای جغرافیایی نیز عبور دشمن از آن قسمت که تحت حفاظت و دیدبانی نیست ، آسان تر صورت می گیرد. اگر انسانی درباره هر برخوردی هیچ گونه عکس العمل و حساسیتی نشان ندهد، دیگران برای حفظ متانت و وقار و موقعیت او کمترین اعتباری قائل نخواهند شد .
زن گل است ؛ آن هم فقط برای استفاده صاحب شرعی و قانونی اش . ارزش ‌ این گل به آن است که اختصاصی است و تنها برای یک نفر به نام شوهر؛ غیر از شوهر هر که باشد، ارتباط زن با او نباید به گونه ای باشد که زن با شوهر دارد. رعایت این امر مهم را پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از صفات خوب زن می داند، زن باید در برابر نامحرم ، دژ و سنگر نفوذ ناپذیر باشد. به راستی اگر تمامی زنان با تمامی نامحرمان و بیگانگان اینگونه باشند آیا دیگر جایی برای بدگمانی و بی اعتمادی ، که زمینه ساز ناآرامی و اضطراب است ، یافت می شود؟!
8 - حرف شنوایی از شوهر
از صفات بسیار خوب پیامبر خدا صلی الله علیه و آله که حتی دستاویز مخالفان و دشمنان اسلام نیز شده بود، حرف شنوایی بسیار آن حضرت بود؛ به نحوی که می گفتند پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فقط گوش است .
این خصلت بسیار پسندیده ای است که آدمی قبل از هر نوع اظهار نظر و موضع گیری ، گفتار دیگری را بشنود و نشنیده به قضاوت ننشیند. گوش ‌ برای شنیدن است و عقل برای انتخاب بهترین و پیروی از آن ، و خداوند در قرآن به بندگانی که چنین هستند بشارت داده است .
زن و مرد قبل از اینکه در کانون خانه، رابطه همسری داشته باشند، دو انسان دارای ادراک و فهم اند ، و باید حرف حق را از یکدیگر بپذیرند تا حق حاکم باشد نه تمایلات و سلیقه های شخصی؛ زن خوب آن است که حرف شوهر را می شنود - اگر چه نوبت به اجرا و عمل نرسد - و این خود امتیاز است . زنی که اصلا ظرفیت و آمادگی شنیدن حرف همسر را ندارد، از این امتیاز محروم است و از دیدگاه رسول خدا صلی الله علیه و آله یک درجه از خوبی را دارا نیست .
9- فرمانبردار از همسر
در فرهنگ قرآن کریم ، مرد نسبت به زن قوام است، اگر چه زندگانی زن و مرد، مشترک است ، اما قیام این بنای مقدس و تکیه گاه اصلی از نظر تدبیر و سرپرستی و اداره امور و اعمال مدیریت از آن مرد است . بر این اساس ، فرمان و امر به دست اوست . طبیعی است مردی که فرمان به بدی و حرام و نامعقول و ناپسند می دهد، فرمانبرداری از او در این حوزه و قلمرو نیست و فرمانش مطاع نخواهد بود.
زنی که در برابر فرمان شوهر، یعنی دستورهای مشروع و معقول او فرمانبردار است، از نظر روحی آرام تر است ، تا زنی که پیوسته مصمم است که حرف آخر را او بزند، اگر چه ناحق باشد، و هیچ حرفی را از همسرش نپذیرد و به کار نبندد، اگر چه حق باشد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله اطاعت زن از فرمان همسر را نشانه خوبی زن می داند چرا که این فرمانبرداری پایه های زندگی مشترک را که باید دائما بر شالوده های دوستی و صمیمت و آرامش استوار باشد تثبیت می کند.
10- کاملا در اختیار شوهر به هنگام تنهایی با او (پاسخگوی نیازهای جنسی شوهر)
سراسر جهان هستی ، سرشار از نعمتهای بی شمار خداوند مهربانی است که هر چیز را که در جای خودش نیکو آفریده و همه چیز را برای تکامل و رشد انسان مسخر او کرده است. حقیقت سپاس هر نعمت ، به کار بستن آن در مسیری است که نعمت بخش ، خرسند است . این چنین است که شکر نعمت ، مایه افزونی و برکت و رشد آن و مفید برای صاحب نعمت و دیگران خواهد بود.
خداوند حکیم، زن را به گونه ای آفریده است که توانایی ایجاد محیط آرام و مطمئن برای خود و مرد را در اختیار دارد، و بر این اساس ، تنها پاسخگوی نیازهای جنسی هر مردی را، فقط زن همان مرد، مقرر کرده است و این نعمت و موهبتی است که خداوند در وجود زن قرار داده است. شکر این نعمت به آن است که در مسیر رضایت خداوند متعال به کار گرفته شود. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله که سخنگوی وحی است این مسیر را تبیین کرده است و می فرماید: از نشانه های بهترین زن آن است که به هنگام تنهایی با همسرش، کاملا در اختیار خواسته های او باشد.
یعنی خودش را پیشکش او کند و از هر گونه بخل و تنگ نظری و سختگیری های بی اساسی که مهر و محبت و آرامش را می میراند، پرهیز داشته باشد، و سخاوتمندانه پاسخگوی نیازهای جنسی همسرش باشد. شاید حساسترین مساله در زندگی مشترک که می تواند بسیاری از مشکلات را حل کند و از بروز بسیاری از مسائل پیشگیری کند، همین مساله باشد. پیشوایان معصوم دین مقدس اسلام نیز بر این بخش تاکید بیشتری دارند و هر موضوعی که بتواند برای زن انگیزه یا بهانه ای برای کوتاهی در این رسالت باشد، از نظر منطق اسلام محکوم و ناپسند است
به نظر می رسد مطرح ساختن مساله حیا و خجالت در این زمینه یکی از قوی ترین توجیهاتی است که زنان در اختیار دارند، و گمان می برند تحت پوشش اسم حیا و در پناه این توجیه در تنهایی با شوهر می توانند رسمی تر و جدی تر برخورد کنند. امام صادق علیه السلام در این زمینه می فرماید: بهترین زن آن است که به هنگام تنهایی و خلوت با شوهر، هر گونه حیا و خجالت را از خود جدا سازد، ولی درغیر این حالت ، همراه با شوهر، خود را به زیور حیا بیاراید.
اهمیت مساله پاسخگویی زن به نیازهای جنسی مرد تا بدانجاست که در قرآن کریم ساعاتی از شبانه روز، به عنوان ساعات اختصاصی و خلوت کردن زن و شوهر با هم معرفی شده است و در این ساعات، ممنوعیت ورود به جایگاه خصوصی زن و شوهر - پدر و مادر - اعلام شده و همه، حتی کودکان نابالغی که قدرت تشخصی مسائل جنسی را دارند، و خدمتکاران زن و مرد در هر خانه ، باید با اجازه وارد شوند و این همان محل استراحت زن و شوهر، یا اتاق خواب است که نقش تربیتی و تسکینی و آرام بخشی آن در زندگی مشترک ، بی نیاز از توضیح است. .قرآن کریم می فرماید: ای کسانی که ایمان آورده اید! خدمتکاران ( غلامان و کنیزان و کودکان نابالغ در اوقات سه گانه قبل از نماز صبح و ظهرگاهان که لباس خود را زمین می گذارید و بعد از نماز عشا که سه وقت پنهانی و اختصاصی برای شماست باید اجازه ورود بگیرند). (سوره مبارکه نور/آیه شریفه 58).
اسلام عزیز مساله انس زن و شوهر با یکدیگر و خلوت کردن آن دو با یکدیگر را آن قدر مؤ ثر و دارای نقش می داند که از دیدگاه معصومین علیهم السلام این بخش از زندگانی مشترک از اسباب موفقیت مرد، در قسمتهای دیگر، - عبادت و تحصیل معاش و ... - به حساب می آید.
اسلام برای دستیابی به این هدف ، برنامه های ظریف و حساس و جذابی برای زن و مرد تدارک دیده که اگر واقعا به آنها عمل شود، و مرد در خانه که در فرهنگ قرآن محیط آرامش است از نظر روحی و جنسی و ... اقناع شود و بدون هیچ اضطراب و دغدغه ای در جامعه حضور پیدا کند، هیچ گاه مشکلی برای چنین خانه و جامعه ای از نظر مسائل خانوادگی رخ نمی دهد. در این زمینه روایات جالبی هست که هیچ مشاور با تجربه در امور خانواده و هیچ روانشناس و روانکار و دقیقی نمی تواند چنین دستورالعملهایی صادر کند
اسلام حتی به زن اجازه نمی دهد که به بهانه طولانی کردن نماز از پاسخگویی به خواسته - جنسی - شوهر سرباز زند. و حتی رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره زنی که در برابر خواسته و نیاز (جنسی) شوهرش آن قدر مکث و درنگ می کند و مرتب وعده می دهد تا همسرش به خواب می رود، چنین می فرماید : پیوسته فرشتگان او را لعنت می کنند تا همسرش از خواب برخیزد.
موفق باشید. باز هم با ما بگویید.
نویسنده : فاطمه سادات حسین پور