ایا حالت و یا توانمندی های روحی افراد، دلالت بر سلامت روحی دارد؟ آیا این امر، نشان دهنده معنویت حقیقی و نشان عرفان راستین است؟
یکی از حالت های روحی که برای انسان ها ممکن است اتفاق بیفتد حالت مکاشفه است. مکاشفه که از آن به خلسه هم تعبیر میشود حالتی است که انسان در حال هوشیاری و بیداری، یا در حالت‌بین خواب و بیداری، چیزهایی را ببیند یا درک کند که دیگران درک نمی‌کنند. حالتی که برای انسان در مکاشفه پیش می‌آید،گاهی شبیه خواب است. ولی خواب نیست; ممکن است‌حتی چشم انسان هم باز باشد و چیزهایی را ببیند یا صدایی را بشنود. و یا ممکن است به واسطه بعضی از مکاشفات و یا قبل از آن انسان بتواند تصرفاتی در عالم طبیعت‌یا در اشخاص، انجام دهد; مثلا، مریضی را شفا بخشد، یاطی‌الارض کند،یا بدون اسباب ظاهری، چیزی را از مکانی به مکان دیگر منتقل کند.
حال سوال این است که این حالت ها و یا توانمندی ها تا چه میزان دلالت بر سلامت روحی دارد؟ آیا نشان معنویت حقیقی و نشان عرفان راستین است؟
مرحوم علّامه محمد حسین تهرانی، از عرفای بزرگ معاصر، در حاشیه بر کتاب سیر و سلوک، مکاشفه را به پنج مرحله تقسیم و تصریح می¬کند که سه مرحلة نخست قبل از ورود به عالم الهی و توحید محقّق میشود و مشترک بین کافر و مومن است:
1. مشاهدات طبیعیّه و مادیّه: در این مرحله، انسان امور مخفی دربارة امور طبیعی، ریاضی و... را مشاهده می-کند.
2. مشاهدات قلبیّه: در این مرحله، سالک از عالم طبیعت عبور کرده، وارد عالم مثال میشود و تجسّم بعضی از معانی را می¬بیند و می¬تواند در بیداری همانند خواب، عالم مثال را مشاهده کند.
3. مشاهدات روحیّه: در این مرتبه، انسان از عالم مثال عبور کرده، به عالم روح و عقل وارد میشود و می‌تواند طی‌الارض کند و افکار دیگران را بخواند و... .
4. مشاهدات سرّیه: این مکاشفات به عالم خلوص مربوط است و دراین مرحله رؤیت اسماء و صفات محقّق میشود.
5. مشاهدات ذاتیه: این مکاشفات به عبور از مراتب خلوص و وصول به مراتب توحید مطلق مربوط است .1
...........
1 رساله سیر و سلوک ، ص 218
نوشته شده توسط: شریفی دوست
