آیا کسی میتواند در مورد به وجود آمدن خداوند متعال فکر کند؟ اصل این سؤال غلط و به اصطلاح (پارادوکسیکال) و (خودستیز) است. زیرا: الف) وقتی گفته میشود: (چگونگی به وجود آمدن) در واقع اصل (به وجود آمدن) مفروض گرفته شده است. ب ) در (به وجود آمدن) نیز عدم پیشین فرض شده است؛ یعنی چیزی نبود و در زمانی پدید آمد. ج ) وقتی سخن از (خدا) گفته میشود، موجودی فرض میشود که واجبالوجود است و نه مسبوق به عدم، که بگوییم زمانی نبود و مجدد به وجود آمد. و عدم بر او عارض نمیشود، تا بگوییم تا زمانی هست و پس از آن نخواهد بود. بنابراین (به وجود آمدن خدا) یعنی: چیزی که همواره بوده است، زمانی نبود و به وجود آمد: ازاینرو این سؤال غلط است، لیکن از نظر فلسفی بحث دقیقتری مطرح است و آن این که آیا خداوند به علت نیاز دارد؟ اگر ندارد چرا و بر اساس چه معیاری؟ این مسأله در فلسفه اسلامی به زیباترین و ژرفترین شکلی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. برای آگاهی بیشتر ر.ک: علل گرایش به مادیگری (بحث نارسایی مفاهیم فلسفی، قسمت: مشکل علت نخستین)، شهید مطهری. نکته دیگر این که خداوند دارای ماهیت نیست، تا از ماهیت وی سؤال شود، بلکه ماهیت او عین هستی و انیّت اوست. برای آگاهی بیشتر ر.ک: شرح مفصل منظومه سبزواری، ج1، شهید مطهری
آیا کسی میتواند در مورد به وجود آمدن خداوند متعال فکر کند؟
اصل این سؤال غلط و به اصطلاح (پارادوکسیکال) و (خودستیز) است. زیرا:
الف) وقتی گفته میشود: (چگونگی به وجود آمدن) در واقع اصل (به وجود آمدن) مفروض گرفته شده است.
ب ) در (به وجود آمدن) نیز عدم پیشین فرض شده است؛ یعنی چیزی نبود و در زمانی پدید آمد.
ج ) وقتی سخن از (خدا) گفته میشود، موجودی فرض میشود که واجبالوجود است و نه مسبوق به عدم، که بگوییم زمانی نبود و مجدد به وجود آمد. و عدم بر او عارض نمیشود، تا بگوییم تا زمانی هست و پس از آن نخواهد بود. بنابراین (به وجود آمدن خدا) یعنی: چیزی که همواره بوده است، زمانی نبود و به وجود آمد: ازاینرو این سؤال غلط است، لیکن از نظر فلسفی بحث دقیقتری مطرح است و آن این که آیا خداوند به علت نیاز دارد؟ اگر ندارد چرا و بر اساس چه معیاری؟ این مسأله در فلسفه اسلامی به زیباترین و ژرفترین شکلی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
برای آگاهی بیشتر ر.ک: علل گرایش به مادیگری (بحث نارسایی مفاهیم فلسفی، قسمت: مشکل علت نخستین)، شهید مطهری.
نکته دیگر این که خداوند دارای ماهیت نیست، تا از ماهیت وی سؤال شود، بلکه ماهیت او عین هستی و انیّت اوست.
برای آگاهی بیشتر ر.ک: شرح مفصل منظومه سبزواری، ج1، شهید مطهری
- [سایر] چگونه یک نفر میتواند متوجه قبولی عبادات خود نزد خداوند متعال شود؟
- [سایر] به وجود آمدن هر چیزی به واسطه چیز دیگر بوده است و چگونه می توان به طور جامع و منطقی این شبهه را از ذهن پاک کرد که چیزی واسطه به وجود آمدن (خداوند متعال) نبوده است؟
- [سایر] آیا غیر از خداوند متعال، کسی میتواند عالم به غیب باشد، و اگر میتواند، حصر علم غیب به ذات مقدس الاهی در سورۀ لقمان به چه معنا است؟
- [آیت الله مظاهری] خداوند متعال در آیه شریفه می فرماید:
- [سایر] چرا خداوند متعال قرآن را نازل کرد؟
- [سایر] هر کاری خداوند متعال انجام میدهد خوب است ؟ یا خوب آن است که خدا انجام میدهد ؟
- [سایر] چرا خداوند متعال اینقدر با بنی اسرائیل مدارا میکرد؟
- [سایر] چرا خداوند متعال اینقدر با بنی اسرائیل مدارا میکرد؟
- [سایر] هدف خداوند متعال از خلقت این دنیا چه بوده است؟
- [سایر] چه چیزهایی سر آغاز نافرمانی خداوند متعال است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . لازمه ایمان به خداوند متعال و ایمان به انبیاء عظام صلوات الله علیهم اجمعین و ایمان به احکام الهی آن است که شخص مؤمن، قلباً از منکر و معصیت خداوند متعال، منزجر باشد، و منکر را قلباً انکار کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام می باشد و بعضی از مردم که مقابل قبر امامان علیهم السلام پیشانی را بر زمین می گذارند اگر برای شکر خداوند متعال باشد اشکال ندارد وگرنه حرام است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام می باشد و بعضی از مردم عوام که مقابل قبر امامان پیشانی را به زمین می گذارند اگر برای شکر خداوند متعال باشد؛ اشکال ندارد و گرنه حرام است. مستحبات و مکروهات سجده:
- [امام خمینی] سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام میباشد و بعضی از مردم عوام که مقابل قبر امامان علیهم السلام پیشانی را به زمین می گذارند اگر برای شکر خداوند متعال باشد اشکال ندارد و گرنه حرام است.
- [آیت الله بروجردی] سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام میباشد و بعضی از مردم عوام که مقابل قبر امامان عَلَیْهمُالسَّلَام پیشانی را به زمین میگذارند، اگر برای شکر خداوند متعال باشد اشکال ندارد و گرنه حرام است.
- [آیت الله علوی گرگانی] سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام میباشد وبعضی از مردم عوام که مقابل امامان: پیشانی را به زمین میگذارند، اگر برای شکر خداوند متعال باشد، اشکال ندارد وگرنه حرام است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام می باشد. و بعضی از مردم که مقابل قبر ائمه: پیشانی را به زمین می گذارند، اگر برای شکر خداوند متعال باشد اشکال ندارد، و گرنه حرام است.
- [آیت الله سیستانی] سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام میباشد ، و بعضی از مردم عوام که مقابل قبر امامان علیهمالسلام پیشانی را به زمین میگذارند اگر برای شکر خداوند متعال باشد ، اشکال ندارد ، و گر نه مشکل است . مستحبّات و مکروهات سجده :
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که وضو ندارد، خوب است اسم خداوند متعال را به هر زبانی که نوشته شده باشد مس ننماید.
- [آیت الله نوری همدانی] سجده کردن برای غیر خداوند متعال حرام می باشد و بعضی از مردم که مقابل قبر امامان – علیهم السلام – پیشانی را به زمین می گذارند ، اگر برای شکر خداوند متعال باشد ، اشکال ندارد ، و گرنه حرام است . مستحبات و مکروهات سجده