خداوند بزرگ در آیات متعددی از قرآن کریم، علت نزول قرآن را بیان کرده است، افزون بر آن، از مجموع آیات قرآن، هدف از نزول آن فهمیده می شود. اهداف نزول قرآن، به طور خلاصه عبارتند از:
1. هدایت بشر: "شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِیَّ أُنزِلَ فِیهِ الْقُرْءَانُ هُدًی لِّلنَّاسِ وَ بَیِّنََتٍ مِّنَ الْهُدَیَ وَالْفُرْقَان...;(بقره،185) ماه رمضان [همان ماه] است که در آن، قرآن فرو فرستاده شده است [کتابی] که مردم را راهبر و ]متضمن[ دلایل آشکار هدایت و ]میزان تشخیص حق از باطل است..."[
گرچه قرآن، برای هدایت همة انسانها است; ولی تنها خوبان (پرهیزکاران و نیکوکاران) از این چراغ فروزان الهی استفاده می کنند و انسانهای بد، تلاش میکنند این چراغ الهی را خاموش سازند، امّا هیچ گاه نخواهند توانست چنین کاری بکنند.
2. بیم دادن و ترساندن بشر از مخالفت با فرمان خداوند; "...وَأُوحِیَ إِلَیَّ هََذَا الْقُرْءَانُ لاِ ئُنذِرَکُم بِهِی وَمَنبَلَغ...;(انعام،19)...و این قرآن به من وحی شده است تا با آن، شما و هر کس را ]که پیام به او[ برسد، هشدار دهم..."
3. بیان قوانین و احکام زندگی; بشر موجودی است که اجتماعی زندگی میکند. (مدنی بالطبع) زندگی اجتماعی، نیازمند قانون است. قانون را باید کسی قرار بدهد که به تمام جوانب انسان و آینده و گذشته او آگاه باشد، و تنها خدا است که چنین ویژگی دارد. خداوند به وسیلة نزول قرآن، قوانین و احکام زندگی فردی و اجتماعی بشر را بیان کرده است; گرچه جزئیات آن را پیامبر و امامان: بیان کرده اند.
قرآن میفرماید "لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنََتِ وَ أَنزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتََبَ وَ الْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْط;(حدید،25) ما پیامبران خود را با دلایلی روشن فرستادیم و همراه آنان کتاب آسمانی و میزان ملاک شناخت حق از باطل و قوانین فرستادیم تا مردم قیام به عدالت کنند."
و باز میفرماید: "إِنَّ هََذَا الْقُرْءَانَ یَهْدِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَم;(اسرأ،9) این قرآن به راهی که دشوارترین راههاست، هدایت میکند. و به مؤمنانی که نیکوکارند بشارت میدهد که برای آنها پاداش بزرگی است."(ر.ک: تفسیر نمونه، آیت اللّه مکارم شیرازی و دیگران، ج 5، ص 179 و 343; ج 11، ص 365، ج 13، ص 158، دارالکتب الاسلامیة.)
eporsesh.com
