http://www.maaref.porsemani.ir

عاقبت ایرانیهایی که ادعای شیعه اهل بیت دارند ولی گناهان فراوان انجام دهند بعد از مرگ اگر با دین کامل و شیعه بمیرند، چه خواهد شد؟
عاقبت ایرانیهایی که ادعای شیعه اهل بیت دارند ولی گناهان فراوان انجام دهند بعد از مرگ اگر با دین کامل و شیعه بمیرند، چه خواهد شد؟ شیعیانی که گنهکارند همه در یک رتبه نیستند؛ بلکه برخی ممکن است بسیار فاسق و گنهکار بوده و مستحق حد شرعی باشند در حالی که برخی دیگر فسق و گناهان متوسط یا کمتر داشته ، مستحق حدود شرعی ( که برای گناهانی مثل زنا ، لواط و...در نظر گرفته شده اند) نباشند. از برخی روایات اهل بیت (ع) چنین بر می آید که اکثر شیعیان فاسق که مستحقّ حدّ شرعی نیستند اگر چه در برزخ معذَب خواهند بود ولی در آخرت وارد جهنَم نمی شوند ؛ البته بهشت هم نمی روند تا موعد شفاعتشان برسد ؛ امّا گروهی از شیعیان دیگر که گناهانشان بسیار زیاد بوده و مستحق حدود شرعی هم هستند ، در جهنّم اخروی وارد خواهند شد ولی بالاخره از جهنم نجات پیدا می‌کنند.(البته از غیر شیعیان نیز کسانی هستند که در جهنَم ابدی نخواهند ماند. ) تفصیل مطلب را با ذکر روایات مربوطه پی می گیریم. 1- در تفسیر امام حسن عسگری علیه السّلام است که ایشان به نقل از پیامبر صلّی الله علیه و اله فرمودند: ( اتَّقُوا اللَّهَ مَعَاشِرَ الشِّیعَةِ فَإِنَّ الْجَنَّةَ لَنْ تَفُوتَکُمْ وَ إِنْ أَبْطَأَتْ بِهَا عَنْکُمْ قَبَائِحُ أَعْمَالِکُمْ فَتَنَافَسُوا فِی دَرَجَاتِهَا قِیلَ فَهَلْ یَدْخُلُ جَهَنَّمَ أَحَدٌ مِنْ مُحِبِّیکَ وَ مُحِبِّی عَلِیٍّ ع قَالَ مَنْ قَذِرَ نَفْسُهُ بِمُخَالَفَةِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ وَ وَاقَعَ الْمُحَرَّمَاتِ وَ ظَلَمَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ خَالَفَ مَا رُسِمَ لَهُ مِنَ الشَّرِیعَاتِ جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ قَذِراً طَفِساً یَقُولُ مُحَمَّدٌ وَ عَلِیٌّ ع یَا فُلَانُ أَنْتَ قَذِرٌ طَفِسٌ لَا تَصْلُحُ لِمُرَافَقَةِ مَوَالِیکَ الْأَخْیَارِ وَ لَا لِمُعَانَقَةِ الْحُورِ الْحِسَانِ وَ لَا الْمَلَائِکَةِ الْمُقَرَّبِینَ لَا تَصِلُ إِلَی مَا هُنَاکَ إِلَّا بِأَنْ تَطْهُرَ عَنْکَ مَا هَاهُنَا یَعْنِی مَا عَلَیْکَ مِنَ الذُّنُوبِ فَیَدْخُلُ إِلَی الطَّبَقِ الْأَعْلَی مِنْ جَهَنَّمَ فَیُعَذَّبُ بِبَعْضِ ذُنُوبِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ یُصِیبُهُ الشَّدَائِدُ فِی الْمَحْشَرِ بِبَعْضِ ذُنُوبِهِ ثُمَّ یَلْقُطُهُ مِنْ هُنَا وَ مِنْ هُنَا مَنْ یَبْعَثُهُمْ إِلَیْهِ مَوَالِیهِ مِنْ خِیَارِ شِیعَتِهِمْ کَمَا یَلْقُطُ الطَّیْرُ الْحَبَّ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَکُونُ ذُنُوبُهُ أَقَلَّ وَ أَخَفَّ فَیُطَهَّرُ مِنْهَا بِالشَّدَائِدِ وَ النَّوَائِبِ مِنَ السَّلَاطِینِ وَ غَیْرِهِمْ وَ مِنَ الْآفَاتِ فِی الْأَبْدَانِ فِی الدُّنْیَا لِیُدْلَی فِی قَبْرِهِ وَ هُوَ طَاهِرٌ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقْرُبُ مَوْتُهُ وَ قَدْ بَقِیَتْ عَلَیْهِ سَیِّئَةٌ فَیُشْتَدُّ نَزْعُهُ وَ یُکَفَّرُ بِهِ عَنْهُ فَإِنْ بَقِیَ شَیْ‌ءٌ وَ قَوِیَتْ عَلَیْهِ یَکُونُ لَهُ بَطَرٌ وَ اضْطِرَابٌ فِی یَوْمِ مَوْتِهِ فَیَقِلُّ مَنْ بِحَضْرَتِهِ فَیَلْحَقُهُ بِهِ الذُّلُّ فَیُکَفَّرُ عَنْهُ فَإِنْ بَقِیَ شَیْ‌ءٌ أُتِیَ بِهِ وَ لَمَّا یُلْحَدْ فَیُوضَعُ فَیَتَفَرَّقُونَ عَنْهُ فَیُطَهَّرُ فَإِنْ کَانَ ذُنُوبُهُ أَعْظَمَ وَ أَکْثَرَ طَهُرَ مِنْهَا بِشَدَائِدِ عَرَصَاتِ یَوْمِ الْقِیَامَةِ فَإِنْ کَانَتْ أَکْثَرَ وَ أَعْظَمَ طَهُرَ مِنْهَا فِی الطَّبَقِ الْأَعْلَی مِنْ جَهَنَّمَ وَ هَؤُلَاءِ أَشَدُّ مُحِبِّینَا عَذَاباً وَ أَعْظَمُهُمْ ذُنُوباً لَیْسَ هَؤُلَاءِ یُسَمَّوْنَ بِشِیعَتِنَا وَ لَکِنَّهُمْ یُسَمَّوْنَ بِمُحِبِّینَا وَ الْمُوَالِینَ لِأَوْلِیَائِنَا وَ الْمُعَادِینَ لِأَعْدَائِنَا إِنَّ شِیعَتَنَا مَنْ شَیَّعَنَا وَ اتَّبَعَ آثَارَنَا وَ اقْتَدَی بِأَعْمَالِنَا ای گروه شیعیان از خداوند بترسید، بهشت از دست شما نمی‌رود اگر چه گناهان شما موجب شود که شما از ورود در آن تاخیر داشته باشید، اکنون برای بدست آوردن درجات بهشت با هم مسابقه دهید. گفته شد آیا یکی از دوستان شما و یا دوستان علی علیه السّلام وارد جهنم خواهند شد، فرمود: هر کس نفس خود را با مخالفت محمد و علی علیهما السّلام چرکین کند و دنبال کارهای حرام برود و به مؤمنان ظلم کند و با احکام شریعت مخالفت نماید روز قیامت گناهکار و آلوده خواهد آمد. محمد و علی می‌گویند تو کثیف و آلوده هستی و صلاحیت همنشینی با صالحان و نیکان را نداری و شایسته نیستی که با حوران هم آغوش گردی و با فرشتگان مقرب هم‌نشین گردی تو نمی‌توانی خود را با آنها قرین سازی مگر اینکه از گناهان پاک گردی او را برای پاک شدن گناهان در طبقه اول دوزخ جای می‌دهند و برای پاره ای از گناهان عذاب می‌شود، پاره‌ای از آنها برای بعضی از گناهان در محشر گرفتار شدائد و سختی می‌گردند ولی نیکان از شیعه به فریاد آنها می‌رسند.اخیار و دوستان در آن روز به فکر دوستان گناهکار خود می‌باشند و مانند مرغی که دانه‌ها را از زمین برمی‌دارد، آنها هم دوستان خود را پیدا می‌کنند و آنها را از اطراف جمع آوری می‌کنند و از آنها شفاعت می‌نمایند. دسته‌ای از آنها گناهانشان کمتر و سبکتر هست، این گروه با شدائد و سختیهائی که در دنیا از سلاطین و حکام مشاهده می‌کنند و یا بیماری‌هائی که در بدن آنها پدید می‌آید گناهان آنها پاک می‌شود و بدون گناه وارد قبر می‌گردند. گروهی از آنها گناهانشان در هنگام مرگ با شدت جان کندن پاک می‌شود، و گروهی گناهکار در وقت احتضار حالتی بر آنها پیش می‌آید که موجب خواری و ذلت او می‌شود خداوند به این سبب گناهان او را مورد آمرزش قرار می‌دهد. جماعتی هم گناهانشان باقی می‌ماند و در هنگام دفن آمرزیده می‌گردند و پاک می‌شوند، اما اگر گناهش بزرگ باشد با شدائد و سختی‌های روز قیامت پاک می‌گردد، و اگر گناهانش بزرگ بود او را در طبقه اول دوزخ (نگه می‌دارندو بعد از عذاب.) از گناهان پاک می‌شوند. این گروه بیشتر از همه محبان ما عذاب می‌کشند، این گروه شیعیان ما نیستند بلکه دوستان ما به حساب می‌آیند و با دوستان ما دوست هستند و با دشمنان ما دشمن می‌باشند، شیعیان ما کسانی هستند که از ما پیروی کنند و از آثار ما تبعیت نمایند و به کارهای ما اقتداء کنند. )( بحار الأنوار ، ج‌65 ، ص 154 و ر.ک: ترجمه الإیمان و الکفر بحار الانوار، ج‌1، ص: 279). همانطور که روشن است شیعیان و محبان گنهکار در این روایت چند دسته شده و هر کدام برحسب میزان و شدت گناهان خود وضعیت خاصی پیدا می‌کنند. 2- ( قَالَ عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ فِی تَفْسِیرِهِ سُئِلَ الْعَالِمُ (ع) عَنْ مُؤْمِنِی الْجِنِّ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ فَقَالَ لَا وَ لَکِنْ لِلَّهِ حَظَائِرُ بَیْنَ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ یَکُونُ فِیهَا مُؤْمِنُو الْجِنِّ وَ فُسَّاقُ الشِّیعَة. از امام معصوم (ع) پرسیده شد که آیا مومنان جنّ به بهشت می روند ؛ فرمودند: نه ولی برای خدا جایگاههایی است بین بهشت و جهنّم که مومنان جنّ و فسّاق شیعیان در آن خواهند بود.)(بحار الأنوار ؛ج‌60 ؛ص 291) از این جایگاهها می توان تعبیر به مراتب پایین بهشت نیز نمود ؛ اهل بهشت آنجا را بهشت نمی دانند ولی اهل جهنّم آنجا را بهشت می بینند. 3- ( مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَیْلِ الزُّرَقِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِیٍّ ع قَالَ إِنَّ لِلْجَنَّةِ ثَمَانِیَةَ أَبْوَابٍ بَابٌ یَدْخُلُ مِنْهُ النَّبِیُّونَ وَ الصِّدِّیقُونَ وَ بَابٌ یَدْخُلُ مِنْهُ الشُّهَدَاءُ وَ الصَّالِحُونَ وَ خَمْسَةُ أَبْوَابٍ یَدْخُلُ مِنْهُ شِیعَتُنَا وَ مُحِبُّونَا وَ بَابٌ یَدْخُلُ مِنْهُ سَائِرُ الْمُسْلِمِینَ مِمَّنْ یَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ لَمْ یَکُنْ فِی قَلْبِهِ مِقْدَارُ ذَرَّةٍ مِنْ بُغْضِنَا أَهْلَ الْبَیْتِ. محمد بن فضیل گوید: امام صادق علیه السّلام فرمود: علی علیه السّلام فرمودند: بهشت هشت در دارد، دری که از آن پیامبران و صدیقان وارد می‌گردند، دری که شهداء و صالحان از آن می‌آیند، و پنج در است که شیعیان و دوستان ما از آنها وارد خواهند شد و از در هشتم سایر مسلمانان وارد می‌شوند و آنها کسانی می‌باشند که بر وحدانیت خدا گواهی دهند و ذرّه‌ای بغض ما را در دل نداشته باشند.)(بحار الأنوار ؛ج‌69 ؛ص159) 4- ( الْأَعْمَشِ عَنِ الصَّادِقِ ع أَصْحَابُ الْحُدُودِ فُسَّاقٌ لَا مُؤْمِنُونَ وَ لَا کَافِرُونَ وَ لَا یَخْلُدُونَ فِی النَّارِ وَ یَخْرُجُونَ مِنْهَا یَوْماً مَّا وَ الشَّفَاعَةُ لَهُمْ جَائِزَةٌ وَ لِلْمُسْتَضْعَفِینَ إِذَا ارْتَضَی اللَّهُ دِینَهُمْ. اعمش از امام صادق علیه السّلام روایت می‌کند که فرمودند: آنهایی که حدّ بر آنها جاری شده، نه مؤمن هستند و نه کافر، آنها ، در آتش جاودان نخواهند ماند و روزی از آنجا آزاد خواهند شد و شفاعت به آنها خواهد رسید، ولی مستضعفان ، خداوند باید از آنها راضی گردد. )(بحار الأنوار ؛ج‌69 ؛ص 159) در این روایات ، اصحاب حدود نه کافر و نه مومن بلکه فاسق قلمداد شده اند. و اصحاب حدود کسانی هستند که مستحقّ حدّ شرعی هستند ؛ یعنی گناهانی را مرتکب شده اند که به موجب آنها شیعه هم باشند ابتدا باید وارد جهنّم شوند ؛ لکن تا ابد در جهنّم نمی مانند بلکه بعد از مدّتی از جهنّم نجات یافته و وارد بهشت می شوند ؛ امّا به قرینه روایات قبلی معلوم است که اینها بلا فاصله وارد بهشت نمی شوند بلکه بعد از خروج از جهنّم ابتدا بین بهشت و جهنّم قرار می گیرند و مدّتی بعد وارد درجات پایین بهشت می شوند. جمع بندی 1- شیعیان غیر فاسق اهل بهشتند ؛ لکن مرتبه بهشت آنها تابع درجه ایمان و عمل آنهاست. 2- در جمع بندی به نظر می رسد شیعیان فاسق اگر فسقشان در حدّ بسیار بالا و زیاد باشد ابتدا وارد جهنّم شده و بعد از مدتی به حدّ فاصل بین بهشت و جهنّم منتقل می شوند و در نهایت وارد درجات پایین بهشت می شوند. ولی اگر فسق و گناهان آنها متوسّط یا کمتر باشد بر حسب اعمالی که دارند وضعیتهای متفاوتی خواهند داشند، مثلا برخی که گناهانش بسیار کم است در همین دنیا بر اساس بلایا و مصیبتهایی که می بیند پاک می‌شود. عده ای که گناهانش بیشتر است هنگام مرگ دچار سختی شده و پاک می‌گردند بعضی دیگر که گناهانشان بیشتر و شدید تر از این دو گروه هست در جهنم برزخی وارد شده و عذاب می‌بینند، ولی بالاخره در قیامت پاک می‌شوند و به همین ترتیب اگر شدت و میزان گناهان بسیار بسیار بالا باشد وارد جهنم اخروی شده و در آنجا عذاب می بیند سپس از آنجا نجات پیدا کرده و ان شاء الله لایق شفاعت می‌گردند. در نهایت لازم است که این نکته را یادآورشویم که اگر چه بسیاری از انسانهای بعد از تحمل عذاب بالاخره از جهنم نجات پیدا می‌کنند ولی امیدواریم که وضعیت ما به گونه‌ای باشد که یک لحظه هم وارد جهنم نشویم، زیرا که یک لحظه ی آن هم بسیار سخت است، چه برسد به اینکه سالیان متمادی در آن بمانیم.
عنوان سوال:

عاقبت ایرانیهایی که ادعای شیعه اهل بیت دارند ولی گناهان فراوان انجام دهند بعد از مرگ اگر با دین کامل و شیعه بمیرند، چه خواهد شد؟


پاسخ:

عاقبت ایرانیهایی که ادعای شیعه اهل بیت دارند ولی گناهان فراوان انجام دهند بعد از مرگ اگر با دین کامل و شیعه بمیرند، چه خواهد شد؟

شیعیانی که گنهکارند همه در یک رتبه نیستند؛ بلکه برخی ممکن است بسیار فاسق و گنهکار بوده و مستحق حد شرعی باشند در حالی که برخی دیگر فسق و گناهان متوسط یا کمتر داشته ، مستحق حدود شرعی ( که برای گناهانی مثل زنا ، لواط و...در نظر گرفته شده اند) نباشند.
از برخی روایات اهل بیت (ع) چنین بر می آید که اکثر شیعیان فاسق که مستحقّ حدّ شرعی نیستند اگر چه در برزخ معذَب خواهند بود ولی در آخرت وارد جهنَم نمی شوند ؛ البته بهشت هم نمی روند تا موعد شفاعتشان برسد ؛ امّا گروهی از شیعیان دیگر که گناهانشان بسیار زیاد بوده و مستحق حدود شرعی هم هستند ، در جهنّم اخروی وارد خواهند شد ولی بالاخره از جهنم نجات پیدا می‌کنند.(البته از غیر شیعیان نیز کسانی هستند که در جهنَم ابدی نخواهند ماند. )

تفصیل مطلب را با ذکر روایات مربوطه پی می گیریم.

1- در تفسیر امام حسن عسگری علیه السّلام است که ایشان به نقل از پیامبر صلّی الله علیه و اله فرمودند: ( اتَّقُوا اللَّهَ مَعَاشِرَ الشِّیعَةِ فَإِنَّ الْجَنَّةَ لَنْ تَفُوتَکُمْ وَ إِنْ أَبْطَأَتْ بِهَا عَنْکُمْ قَبَائِحُ أَعْمَالِکُمْ فَتَنَافَسُوا فِی دَرَجَاتِهَا قِیلَ فَهَلْ یَدْخُلُ جَهَنَّمَ أَحَدٌ مِنْ مُحِبِّیکَ وَ مُحِبِّی عَلِیٍّ ع قَالَ مَنْ قَذِرَ نَفْسُهُ بِمُخَالَفَةِ مُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ وَ وَاقَعَ الْمُحَرَّمَاتِ وَ ظَلَمَ الْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ خَالَفَ مَا رُسِمَ لَهُ مِنَ الشَّرِیعَاتِ جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ قَذِراً طَفِساً یَقُولُ مُحَمَّدٌ وَ عَلِیٌّ ع یَا فُلَانُ أَنْتَ قَذِرٌ طَفِسٌ لَا تَصْلُحُ لِمُرَافَقَةِ مَوَالِیکَ الْأَخْیَارِ وَ لَا لِمُعَانَقَةِ الْحُورِ الْحِسَانِ وَ لَا الْمَلَائِکَةِ الْمُقَرَّبِینَ لَا تَصِلُ إِلَی مَا هُنَاکَ إِلَّا بِأَنْ تَطْهُرَ عَنْکَ مَا هَاهُنَا یَعْنِی مَا عَلَیْکَ مِنَ الذُّنُوبِ فَیَدْخُلُ إِلَی الطَّبَقِ الْأَعْلَی مِنْ جَهَنَّمَ فَیُعَذَّبُ بِبَعْضِ ذُنُوبِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ یُصِیبُهُ الشَّدَائِدُ فِی الْمَحْشَرِ بِبَعْضِ ذُنُوبِهِ ثُمَّ یَلْقُطُهُ مِنْ هُنَا وَ مِنْ هُنَا مَنْ یَبْعَثُهُمْ إِلَیْهِ مَوَالِیهِ مِنْ خِیَارِ شِیعَتِهِمْ کَمَا یَلْقُطُ الطَّیْرُ الْحَبَّ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَکُونُ ذُنُوبُهُ أَقَلَّ وَ أَخَفَّ فَیُطَهَّرُ مِنْهَا بِالشَّدَائِدِ وَ النَّوَائِبِ مِنَ السَّلَاطِینِ وَ غَیْرِهِمْ وَ مِنَ الْآفَاتِ فِی الْأَبْدَانِ فِی الدُّنْیَا لِیُدْلَی فِی قَبْرِهِ وَ هُوَ طَاهِرٌ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقْرُبُ مَوْتُهُ وَ قَدْ بَقِیَتْ عَلَیْهِ سَیِّئَةٌ فَیُشْتَدُّ نَزْعُهُ وَ یُکَفَّرُ بِهِ عَنْهُ فَإِنْ بَقِیَ شَیْ‌ءٌ وَ قَوِیَتْ عَلَیْهِ یَکُونُ لَهُ بَطَرٌ وَ اضْطِرَابٌ فِی یَوْمِ مَوْتِهِ فَیَقِلُّ مَنْ بِحَضْرَتِهِ فَیَلْحَقُهُ بِهِ الذُّلُّ فَیُکَفَّرُ عَنْهُ فَإِنْ بَقِیَ شَیْ‌ءٌ أُتِیَ بِهِ وَ لَمَّا یُلْحَدْ فَیُوضَعُ فَیَتَفَرَّقُونَ عَنْهُ فَیُطَهَّرُ فَإِنْ کَانَ ذُنُوبُهُ أَعْظَمَ وَ أَکْثَرَ طَهُرَ مِنْهَا بِشَدَائِدِ عَرَصَاتِ یَوْمِ الْقِیَامَةِ فَإِنْ کَانَتْ أَکْثَرَ وَ أَعْظَمَ طَهُرَ مِنْهَا فِی الطَّبَقِ الْأَعْلَی مِنْ جَهَنَّمَ وَ هَؤُلَاءِ أَشَدُّ مُحِبِّینَا عَذَاباً وَ أَعْظَمُهُمْ ذُنُوباً لَیْسَ هَؤُلَاءِ یُسَمَّوْنَ بِشِیعَتِنَا وَ لَکِنَّهُمْ یُسَمَّوْنَ بِمُحِبِّینَا وَ الْمُوَالِینَ لِأَوْلِیَائِنَا وَ الْمُعَادِینَ لِأَعْدَائِنَا إِنَّ شِیعَتَنَا مَنْ شَیَّعَنَا وَ اتَّبَعَ آثَارَنَا وَ اقْتَدَی بِأَعْمَالِنَا ای گروه شیعیان از خداوند بترسید، بهشت از دست شما نمی‌رود اگر چه گناهان شما موجب شود که شما از ورود در آن تاخیر داشته باشید، اکنون برای بدست آوردن درجات بهشت با هم مسابقه دهید. گفته شد آیا یکی از دوستان شما و یا دوستان علی علیه السّلام وارد جهنم خواهند شد، فرمود: هر کس نفس خود را با مخالفت محمد و علی علیهما السّلام چرکین کند و دنبال کارهای حرام برود و به مؤمنان ظلم کند و با احکام شریعت مخالفت نماید روز قیامت گناهکار و آلوده خواهد آمد. محمد و علی می‌گویند تو کثیف و آلوده هستی و صلاحیت همنشینی با صالحان و نیکان را نداری و شایسته نیستی که با حوران هم آغوش گردی و با فرشتگان مقرب هم‌نشین گردی تو نمی‌توانی خود را با آنها قرین سازی مگر اینکه از گناهان پاک گردی او را برای پاک شدن گناهان در طبقه اول دوزخ جای می‌دهند و برای پاره ای از گناهان عذاب می‌شود، پاره‌ای از آنها برای بعضی از گناهان در محشر گرفتار شدائد و سختی می‌گردند ولی نیکان از شیعه به فریاد آنها می‌رسند.اخیار و دوستان در آن روز به فکر دوستان گناهکار خود می‌باشند و مانند مرغی که دانه‌ها را از زمین برمی‌دارد، آنها هم دوستان خود را پیدا می‌کنند و آنها را از اطراف جمع آوری می‌کنند و از آنها شفاعت می‌نمایند. دسته‌ای از آنها گناهانشان کمتر و سبکتر هست، این گروه با شدائد و سختیهائی که در دنیا از سلاطین و حکام مشاهده می‌کنند و یا بیماری‌هائی که در بدن آنها پدید می‌آید گناهان آنها پاک می‌شود و بدون گناه وارد قبر می‌گردند. گروهی از آنها گناهانشان در هنگام مرگ با شدت جان کندن پاک می‌شود، و گروهی گناهکار در وقت احتضار حالتی بر آنها پیش می‌آید که موجب خواری و ذلت او می‌شود خداوند به این سبب گناهان او را مورد آمرزش قرار می‌دهد. جماعتی هم گناهانشان باقی می‌ماند و در هنگام دفن آمرزیده می‌گردند و پاک می‌شوند، اما اگر گناهش بزرگ باشد با شدائد و سختی‌های روز قیامت پاک می‌گردد، و اگر گناهانش بزرگ بود او را در طبقه اول دوزخ (نگه می‌دارندو بعد از عذاب.) از گناهان پاک می‌شوند. این گروه بیشتر از همه محبان ما عذاب می‌کشند، این گروه شیعیان ما نیستند بلکه دوستان ما به حساب می‌آیند و با دوستان ما دوست هستند و با دشمنان ما دشمن می‌باشند، شیعیان ما کسانی هستند که از ما پیروی کنند و از آثار ما تبعیت نمایند و به کارهای ما اقتداء کنند. )( بحار الأنوار ، ج‌65 ، ص 154 و ر.ک: ترجمه الإیمان و الکفر بحار الانوار، ج‌1، ص: 279).
همانطور که روشن است شیعیان و محبان گنهکار در این روایت چند دسته شده و هر کدام برحسب میزان و شدت گناهان خود وضعیت خاصی پیدا می‌کنند.

2- ( قَالَ عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ فِی تَفْسِیرِهِ سُئِلَ الْعَالِمُ (ع) عَنْ مُؤْمِنِی الْجِنِّ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ فَقَالَ لَا وَ لَکِنْ لِلَّهِ حَظَائِرُ بَیْنَ الْجَنَّةِ وَ النَّارِ یَکُونُ فِیهَا مُؤْمِنُو الْجِنِّ وَ فُسَّاقُ الشِّیعَة. از امام معصوم (ع) پرسیده شد که آیا مومنان جنّ به بهشت می روند ؛ فرمودند: نه ولی برای خدا جایگاههایی است بین بهشت و جهنّم که مومنان جنّ و فسّاق شیعیان در آن خواهند بود.)(بحار الأنوار ؛ج‌60 ؛ص 291)
از این جایگاهها می توان تعبیر به مراتب پایین بهشت نیز نمود ؛ اهل بهشت آنجا را بهشت نمی دانند ولی اهل جهنّم آنجا را بهشت می بینند.

3- ( مُحَمَّدِ بْنِ الْفُضَیْلِ الزُّرَقِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ عَنْ آبَائِهِ عَنْ عَلِیٍّ ع قَالَ إِنَّ لِلْجَنَّةِ ثَمَانِیَةَ أَبْوَابٍ بَابٌ یَدْخُلُ مِنْهُ النَّبِیُّونَ وَ الصِّدِّیقُونَ وَ بَابٌ یَدْخُلُ مِنْهُ الشُّهَدَاءُ وَ الصَّالِحُونَ وَ خَمْسَةُ أَبْوَابٍ یَدْخُلُ مِنْهُ شِیعَتُنَا وَ مُحِبُّونَا وَ بَابٌ یَدْخُلُ مِنْهُ سَائِرُ الْمُسْلِمِینَ مِمَّنْ یَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ لَمْ یَکُنْ فِی قَلْبِهِ مِقْدَارُ ذَرَّةٍ مِنْ بُغْضِنَا أَهْلَ الْبَیْتِ. محمد بن فضیل گوید: امام صادق علیه السّلام فرمود: علی علیه السّلام فرمودند: بهشت هشت در دارد، دری که از آن پیامبران و صدیقان وارد می‌گردند، دری که شهداء و صالحان از آن می‌آیند، و پنج در است که شیعیان و دوستان ما از آنها وارد خواهند شد و از در هشتم سایر مسلمانان وارد می‌شوند و آنها کسانی می‌باشند که بر وحدانیت خدا گواهی دهند و ذرّه‌ای بغض ما را در دل نداشته باشند.)(بحار الأنوار ؛ج‌69 ؛ص159)
4- ( الْأَعْمَشِ عَنِ الصَّادِقِ ع أَصْحَابُ الْحُدُودِ فُسَّاقٌ لَا مُؤْمِنُونَ وَ لَا کَافِرُونَ وَ لَا یَخْلُدُونَ فِی النَّارِ وَ یَخْرُجُونَ مِنْهَا یَوْماً مَّا وَ الشَّفَاعَةُ لَهُمْ جَائِزَةٌ وَ لِلْمُسْتَضْعَفِینَ إِذَا ارْتَضَی اللَّهُ دِینَهُمْ. اعمش از امام صادق علیه السّلام روایت می‌کند که فرمودند: آنهایی که حدّ بر آنها جاری شده، نه مؤمن هستند و نه کافر، آنها ، در آتش جاودان نخواهند ماند و روزی از آنجا آزاد خواهند شد و شفاعت به آنها خواهد رسید، ولی مستضعفان ، خداوند باید از آنها راضی گردد. )(بحار الأنوار ؛ج‌69 ؛ص 159)
در این روایات ، اصحاب حدود نه کافر و نه مومن بلکه فاسق قلمداد شده اند. و اصحاب حدود کسانی هستند که مستحقّ حدّ شرعی هستند ؛ یعنی گناهانی را مرتکب شده اند که به موجب آنها شیعه هم باشند ابتدا باید وارد جهنّم شوند ؛ لکن تا ابد در جهنّم نمی مانند بلکه بعد از مدّتی از جهنّم نجات یافته و وارد بهشت می شوند ؛ امّا به قرینه روایات قبلی معلوم است که اینها بلا فاصله وارد بهشت نمی شوند بلکه بعد از خروج از جهنّم ابتدا بین بهشت و جهنّم قرار می گیرند و مدّتی بعد وارد درجات پایین بهشت می شوند.

جمع بندی

1- شیعیان غیر فاسق اهل بهشتند ؛ لکن مرتبه بهشت آنها تابع درجه ایمان و عمل آنهاست.
2- در جمع بندی به نظر می رسد شیعیان فاسق اگر فسقشان در حدّ بسیار بالا و زیاد باشد ابتدا وارد جهنّم شده و بعد از مدتی به حدّ فاصل بین بهشت و جهنّم منتقل می شوند و در نهایت وارد درجات پایین بهشت می شوند.
ولی اگر فسق و گناهان آنها متوسّط یا کمتر باشد بر حسب اعمالی که دارند وضعیتهای متفاوتی خواهند داشند، مثلا برخی که گناهانش بسیار کم است در همین دنیا بر اساس بلایا و مصیبتهایی که می بیند پاک می‌شود. عده ای که گناهانش بیشتر است هنگام مرگ دچار سختی شده و پاک می‌گردند بعضی دیگر که گناهانشان بیشتر و شدید تر از این دو گروه هست در جهنم برزخی وارد شده و عذاب می‌بینند، ولی بالاخره در قیامت پاک می‌شوند و به همین ترتیب اگر شدت و میزان گناهان بسیار بسیار بالا باشد وارد جهنم اخروی شده و در آنجا عذاب می بیند سپس از آنجا نجات پیدا کرده و ان شاء الله لایق شفاعت می‌گردند.
در نهایت لازم است که این نکته را یادآورشویم که اگر چه بسیاری از انسانهای بعد از تحمل عذاب بالاخره از جهنم نجات پیدا می‌کنند ولی امیدواریم که وضعیت ما به گونه‌ای باشد که یک لحظه هم وارد جهنم نشویم، زیرا که یک لحظه ی آن هم بسیار سخت است، چه برسد به اینکه سالیان متمادی در آن بمانیم.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین