عقل
عقل در لغت به معنای امساک و نگاهداری ، بند کردن ، باز ایستادن ، و منع چیزی است .
آیا همه موجودات دنبال تکامل نیستند؟ اگر هستند پس مزیت عقل انسان چیست؟
آیا همه موجودات دنبال تکامل نیستند؟ اگر هستند پس مزیت عقل انسان چیست؟ اگر تکامل به معنای تغییر در زندگی موجود و ایجاد توسعه و پیشرفت در آن باشد ، چنین امری تنها در مورد انسان صادق است ، آنهم بخاطر ویژگی خدادادی - یعنی عقل - اوست که این توان را یافته است تا وضع کنونی خود را بهتر کند و دگرگون سازد. اما اگر تکامل بدین معناست که چیزی به سوی موجودی متعالی در حال حرکت است ، چنین امری بطور تکوینی در تمام خلقت وجود دارد و همگی رو بسوی خالق یکتا دارند و به سویش در جنب و جوش اند. اما بخاطر ویژگی ها و برتری هایی که برخی مخلوقات بر دیگری دارند این حرکت سریع تر و کامل تر روی می دهد . وانسان به جهت عقل و اختیار مسیرتکامل اختیاری را می تواند طی کند که او را به بالا ترین مراتب کمال برساند و دیگر مخلوقات از این مرتبه تهی هستند. اما اصل وجود چنین حرکتی در میان تمام آفرینش تحقق دارد. انسان بخاطر خصوصیت و ویژگی عقل بر سایر موجودات برتری یافته است و به سبب این ویژگی اش از صفات و خصوصیات منحصر به فردی برخوردار است . به عبارت دیگر ، هر کمالی که در سایر موجودات موجود است ، حد اعلای آن را در انسان می یابیم ؛ مثلا شیوه هایی که انسان در زندگی فردی خود از قبیل خوراک ، پوشاک ، مسکن ، ازدواج ، ... دارد و نیز فنونی که در نظم و تدبیر اجتماع به کار می برد در هیچ موجود دیگری نمی بینیم. به علاوه ، انسان این توان را دارد که برای رسیدن به هدف هایش سایر موجودات را استخدام کند. از سوی دیگر ، موجودات تا کنون از وضعیت خود قدمی فراتر نگذاشته اند و تحول محسوسی در خود ایجاد نکرده اند ؛ در حالی که انسان در تمام ابعاد زندگی خود گامهای بزرگی در راستای تحول و کمال برداشته است و همچنان برمی دارد. بنابراین ، انسان هم دارای خصوصیت ویژه و اختصاصی بنام عقل است که بوسیله آن خیر و شر را تشخیص می دهد و هم نسبت به جهان مشترک با موجودات دیگر برتری ایی دارد خداوند نیز در سوره اسرا ، آیه 17 می فرماید : ( و لقد کرمنا بنی آدم و حملنا هم فی البر و البحر و رزقناهم من الطیبات و فضلنا هم علی کثیر ممن خلقنا تفضیلاً ) : ما فرزندان آدم را کرامت بخشیدیم و بر دریا و خشکی سوار کردیم و از چیزهای پاک و پاکیزه روزی دادیم و بربسیاری از مخلوقات خویش برتریشان نهادیم. در رابطه با آیه اشاره شده، تفاسیر متفاوتی وجود دارد: علامه طباطبایی در جلد سیزدهم المیزان ،صفحات 156 تا 165 را به بررسی پیرامون این آیه اختصاص داده است. یکی از دیدگاه هایی که در این رابطه مطرح است و قابل تایید به وسیله دیگرنصوص دینی می باشد، تفکیک بین ( ویژگی های اولیه خلقت انسان ) و ( کمالات اکتسابی ناشی از عمل اختیاری ) می باشد .
آیا همه موجودات دنبال تکامل نیستند؟ اگر هستند پس مزیت عقل انسان چیست؟ اگر تکامل به معنای تغییر در زندگی موجود و ایجاد توسعه و پیشرفت در آن باشد ، چنین امری تنها در مورد انسان صادق است ، آنهم بخاطر ویژگی خدادادی - یعنی عقل - اوست که این توان را یافته است تا وضع کنونی خود را بهتر کند و دگرگون سازد. اما اگر تکامل بدین معناست که چیزی به سوی موجودی متعالی در حال حرکت است ، چنین امری بطور تکوینی در تمام خلقت وجود دارد و همگی رو بسوی خالق یکتا دارند و به سویش در جنب و جوش اند. اما بخاطر ویژگی ها و برتری هایی که برخی مخلوقات بر دیگری دارند این حرکت سریع تر و کامل تر روی می دهد . وانسان به جهت عقل و اختیار مسیرتکامل اختیاری را می تواند طی کند که او را به بالا ترین مراتب کمال برساند و دیگر مخلوقات از این مرتبه تهی هستند. اما اصل وجود چنین حرکتی در میان تمام آفرینش تحقق دارد. انسان بخاطر خصوصیت و ویژگی عقل بر سایر موجودات برتری یافته است و به سبب این ویژگی اش از صفات و خصوصیات منحصر به فردی برخوردار است . به عبارت دیگر ، هر کمالی که در سایر موجودات موجود است ، حد اعلای آن را در انسان می یابیم ؛ مثلا شیوه هایی که انسان در زندگی فردی خود از قبیل خوراک ، پوشاک ، مسکن ، ازدواج ، ... دارد و نیز فنونی که در نظم و تدبیر اجتماع به کار می برد در هیچ موجود دیگری نمی بینیم. به علاوه ، انسان این توان را دارد که برای رسیدن به هدف هایش سایر موجودات را استخدام کند. از سوی دیگر ، موجودات تا کنون از وضعیت خود قدمی فراتر نگذاشته اند و تحول محسوسی در خود ایجاد نکرده اند ؛ در حالی که انسان در تمام ابعاد زندگی خود گامهای بزرگی در راستای تحول و کمال برداشته است و همچنان برمی دارد. بنابراین ، انسان هم دارای خصوصیت ویژه و اختصاصی بنام عقل است که بوسیله آن خیر و شر را تشخیص می دهد و هم نسبت به جهان مشترک با موجودات دیگر برتری ایی دارد خداوند نیز در سوره اسرا ، آیه 17 می فرماید : ( و لقد کرمنا بنی آدم و حملنا هم فی البر و البحر و رزقناهم من الطیبات و فضلنا هم علی کثیر ممن خلقنا تفضیلاً ) : ما فرزندان آدم را کرامت بخشیدیم و بر دریا و خشکی سوار کردیم و از چیزهای پاک و پاکیزه روزی دادیم و بربسیاری از مخلوقات خویش برتریشان نهادیم. در رابطه با آیه اشاره شده، تفاسیر متفاوتی وجود دارد: علامه طباطبایی در جلد سیزدهم المیزان ،صفحات 156 تا 165 را به بررسی پیرامون این آیه اختصاص داده است. یکی از دیدگاه هایی که در این رابطه مطرح است و قابل تایید به وسیله دیگرنصوص دینی می باشد، تفکیک بین ( ویژگی های اولیه خلقت انسان ) و ( کمالات اکتسابی ناشی از عمل اختیاری ) می باشد .
پاسخ:
آیا همه موجودات دنبال تکامل نیستند؟ اگر هستند پس مزیت عقل انسان چیست؟
اگر تکامل به معنای تغییر در زندگی موجود و ایجاد توسعه و پیشرفت در آن باشد ، چنین امری تنها در مورد انسان صادق است ، آنهم بخاطر ویژگی خدادادی - یعنی عقل - اوست که این توان را یافته است تا وضع کنونی خود را بهتر کند و دگرگون سازد.
اما اگر تکامل بدین معناست که چیزی به سوی موجودی متعالی در حال حرکت است ، چنین امری بطور تکوینی در تمام خلقت وجود دارد و همگی رو بسوی خالق یکتا دارند و به سویش در جنب و جوش اند. اما بخاطر ویژگی ها و برتری هایی که برخی مخلوقات بر دیگری دارند این حرکت سریع تر و کامل تر روی می دهد . وانسان به جهت عقل و اختیار مسیرتکامل اختیاری را می تواند طی کند که او را به بالا ترین مراتب کمال برساند و دیگر مخلوقات از این مرتبه تهی هستند. اما اصل وجود چنین حرکتی در میان تمام آفرینش تحقق دارد.
انسان بخاطر خصوصیت و ویژگی عقل بر سایر موجودات برتری یافته است و به سبب این ویژگی اش از صفات و خصوصیات منحصر به فردی برخوردار است . به عبارت دیگر ، هر کمالی که در سایر موجودات موجود است ، حد اعلای آن را در انسان می یابیم ؛ مثلا شیوه هایی که انسان در زندگی فردی خود از قبیل خوراک ، پوشاک ، مسکن ، ازدواج ، ... دارد و نیز فنونی که در نظم و تدبیر اجتماع به کار می برد در هیچ موجود دیگری نمی بینیم. به علاوه ، انسان این توان را دارد که برای رسیدن به هدف هایش سایر موجودات را استخدام کند. از سوی دیگر ، موجودات تا کنون از وضعیت خود قدمی فراتر نگذاشته اند و تحول محسوسی در خود ایجاد نکرده اند ؛ در حالی که انسان در تمام ابعاد زندگی خود گامهای بزرگی در راستای تحول و کمال برداشته است و همچنان برمی دارد.
بنابراین ، انسان هم دارای خصوصیت ویژه و اختصاصی بنام عقل است که بوسیله آن خیر و شر را تشخیص می دهد و هم نسبت به جهان مشترک با موجودات دیگر برتری ایی دارد
خداوند نیز در سوره اسرا ، آیه 17 می فرماید : ( و لقد کرمنا بنی آدم و حملنا هم فی البر و البحر و رزقناهم من الطیبات و فضلنا هم علی کثیر ممن خلقنا تفضیلاً ) : ما فرزندان آدم را کرامت بخشیدیم و بر دریا و خشکی سوار کردیم و از چیزهای پاک و پاکیزه روزی دادیم و بربسیاری از مخلوقات خویش برتریشان نهادیم.
در رابطه با آیه اشاره شده، تفاسیر متفاوتی وجود دارد: علامه طباطبایی در جلد سیزدهم المیزان ،صفحات 156 تا 165 را به بررسی پیرامون این آیه اختصاص داده است. یکی از دیدگاه هایی که در این رابطه مطرح است و قابل تایید به وسیله دیگرنصوص دینی می باشد، تفکیک بین ( ویژگی های اولیه خلقت انسان ) و ( کمالات اکتسابی ناشی از عمل اختیاری ) می باشد .
- [سایر] چرا در زمان ما معجزه و کرامت تعطیل شده است؟ آیا دلیل آن تکامل عقل بشری است؟
- [سایر] اگر هدف خلقت انسان تکامل است هدف تکامل چیست و چه فایده ای دارد؟
- [سایر] اگر هدف خلقت انسان تکامل است هدف تکامل چیست و چه فایده ای دارد؟
- [سایر] اگر هدف از آفرینش انسان تکامل بوده چرا خداوند از آغاز انسان را در همه ابعاد , کامل نیافرید تا نیازی به پیمودن مراحل تکامل نبوده باشد ؟
- [سایر] اگر هدف از آفرینش انسان تکامل بوده چرا خداوند از آغاز انسان را در همه ابعاد , کامل نیافرید تا نیازی به پیمودن مراحل تکامل نبوده باشد ؟
- [سایر] اگر عقل دین را تأیید می کند چرا همه عاقل ها دیندار نیستند؟
- [سایر] چرا همه دین دار نیستند آیا عقل دین را تأیید می کند؟
- [سایر] آیا نبودن شیطان مساوی با تکامل نیافتن انسان است؟
- [سایر] نقش استاد اخلاق و مرشد در تکامل انسان چیست؟
- [سایر] آیا انسان از حضرت آدم تا کنون به تدریج تکامل یافته یا این تکامل نهفته بوده و الان ظهور پیدا کرده است؟
- [آیت الله اردبیلی] (نذر) آن است که انسان ملتزم شود کار خیری را برای خدا بجا آورد یا کاری را که انجام ندادن آن بهتر است، برای خدا ترک نماید و بنابر این متعلّق نذر باید دارای (رجحان) باشد، یعنی فعل یا ترک فعلی که نذر شده، شرعا دارای مزیّت باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . از مهمترین مطالب اسلامی، توجه به وضع تعلیم و تربیت فرزندان و مراقبت در حسن ترقی و تکامل علمی و تربیتی آن‌ها است.
- [آیت الله جوادی آملی] .گرچه انسان حرام گوشت است؛ ولی اگر مو، عرق، آب دهان و اشک کسی که پاک است, بر بدن یا لباس نمازگزار باشد, اشکال ندارد. همچنین موم و عسل در بدن یا لباس نمازگزار باشد, مانع صحّت آن نیستند.
- [آیت الله بهجت] ساختن مجسمه موجودات جاندار حرام است، اما نگهداری آن برای مقاصد غیر حرام بنابر اظهر جایز است، و نیز معامله به همین مقصود مانعی ندارد، اگرچه احتیاط مستحب در ترک آن است، و نقاشی موجودات جاندار بنابر اظهر حرام نیست، اگرچه احتیاط در ناقص یا جدا کشیدن آن است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسانی که عقیده به وحدت وجود دارند یعنی می گویند در عالم هستی یک وجود بیش نیست و آن خداست و همه موجودات عین خدا هستند و کسانی که معتقدند خدا در انسان، یا موجود دیگری حلول کرده و با آن یکی شده، یا خدا را جسم بدانند احتیاط واجب، اجتناب از آنهاست.
- [آیت الله بروجردی] وضو گرفتن از حوض تیمچهها و مسافرخانهها و مانند اینها برای کسانی که ساکن آن جاها نیستند، در صورتی صحیح است که معمولاً کسانی هم که ساکن آنجاها نیستند با آب آن‌ها وضو بگیرند.
- [آیت الله خوئی] وضو گرفتن از حوض تیمچهها و مسافرخانهها و مانند اینها برای کسانی که ساکن آنجاها نیستند، در صورتی صحیح است که معمولًا کسانی هم که ساکن آنجاها نیستند آن‌ها وضو بگیرند.
- [آیت الله بهجت] وضو گرفتن از حوض تیمچهها و مسافرخانهها و مانند اینها برای کسانی که ساکن آنجاها نیستند، در صورتی صحیح است که معمولاً کسانی هم که ساکن آنجاها نیستند از آب آنجا وضو بگیرند.
- [آیت الله سبحانی] الکل هایی که ذاتاً قابل شرب نیستند و نوعی سم حساب می شوند نجس نیستند، ولی اگر آن‌ها را با آب رقیق کنند و قابل شرب بشوند حکم نجس دارند و نوشیدن آن‌ها حرام است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] وضو گرفتن از حوض تیمچه ها و مسافرخانه ها و مانند اینها برای کسانی که ساکن آنجاها نیستند؛ در صورتی صحیح است که معمولا کسانی هم که ساکن آنجاها نیستند از آن‌ها وضو بگیرند.