اینکه بوعلی سینا می گوید دنیا مجبول است نه مجبور یعنی چه؟

اینکه بوعلی سینا می گوید دنیا مجبول است نه مجبور یعنی چه؟

این جمله مبهم است. برای این که مفهوم آن روشن شود لازم است متنی که این جلمه از آن اخذ شده است مشاهده شود و متاسفانه حضرت عالی آدرس مطلب را ارائه ننموده اید.
کلمه مجبول در فلسفه، اغلب به معنی دارای طبیعت و آفریده شده همراه با طبیعت استعمال می شود. وقتی گفته می شود که فلان چیز جبلّی فلان شی است یعنی جز طبیعت آن است. لذا ممکن است معنی جمله مورد نظر این باشد که حرکت و فعالیت امور طبیعی دنیوی براساس طبیعت آنهاست نه از روی جبر. در جبر، خود موجود مجبور، هیچ نقشی در فعل ندارد . مثلا اگر زمین در حرکت خود به گرد خورشید مجبور باشد معنایش این است که زمین در این گردش هیچکاره است، قوانین حاکم بر زمین و خورشید در این میان هیچ نقشی ندارند و خداست که مستقیما زمین را می گرداند واین به نوعی انکار اصل علیّت یا محدود کردن آن است ؛ اما اگر گفته شد که حرکت زمین به گرد خورشید ناشی از طبیعت آن است معنایش این است که فاعل مباشر این گردش و حرکت طبیعت زمین است ؛ به عبارت دیگر خدا زمین را طوری آفریده است که او به گرد خورشید بچرخد. بنابراین کائنات در افعال خود فاعل بالطبع هستند نه فاعل بالجبر.