ابن سینا؛ نام او حسین، کنیه‌اش بوعلی که نشو و نمای او نیز در محیط شیعه بوده است. و با برخی از حکومت‌های شیعی مانند آل بویه همکاری داشت. در مورد مذهب ابن سینا، اختلافاتی وجود دارد که بیشتر شیعه بودن او را تأیید می‌کنند؛ البته برخی او را شیعه دوازده امامی[1] و عده‌ای شیعه اسماعیلی[2] می‌دانند. ابن سینا خود در این باره تصریح می‏کند که پدر و برادرش از فرقه‌ی اسماعیلیه بودند. تعبیرات مختلف او در کتاب‌هایش از قبیل افضلیت در معیار خلافت، عصمت و نص و تصریح امامت، بزرگ‌ترین شواهد شیعه دوازده امامی بودن او هستند. ابن سینا در معراج‌نامه که در حاشیه الهیات شفا نوشته، می گوید: منزلت علی(ع) نسبت به صحابه چون نسبت معقول به محسوس است. او در میان خلق مانند معقول بود در میان محسوس. پیامبر به وی فرمود: «یا علی! مردمان در کثرت عبادت رنج برند، تو در ادراک معقول رنج ببر تا بر همه‏ سبقت گیری». در جای دیگر می‏گوید: تعیین جانشین از راه نص به صواب نزدیک‌تر است؛ زیرا این کار مانع تفرقه و دوگانگی و اختلاف می‏شود. صدرالدین علی بن فضل اللّه گیلانی طبیب معاصر امیر ابو القاسم فندرسکی، فیلسوف معروف، در کتاب خود به نام «توفیق التطبیق فی اثبات ان الشیخ الرئیس من الامامیه‏ الاثنی عشریه»، این مطلب را اثبات کرده است که به تحقیق دکتر محمد مصطفی حلمی در سال‏ 1945م به چاپ رسیده است.[3] سید محسن امین در کتاب «اعیان الشیعه» نیز در بحث از ابوعلی سینا قسمتی را با عنوان «تشیعه» قرار داده و او را شیعه می‌خواند.[4] [1] . به عنوان مثال: خامنه ای، محمد، مقدمه ای بر صدر المتالهین،‏ المظاهر الالهیة فی اسرار العلوم الکمالیة، ص 225، بیناد حکمت صدرا، تهران، چاپ اول، 1387ش. [2] . مورّخانی همچون: راوندی، مرتضی، تاریخ اجتماعی ایران، ج 10، ص 373، انتشارات نگاه، تهران، چاپ دوم، ‏1382ش. [3] . اقتباس و تلخیص از: پرورش، حسن، نگاهی به زندگی و آثار ابوعلی سینا، ص 19 -20، مجله فروغ اندیشه، شماره 8، تابستان 1383ش. [4] . اعیان الشیعة، ج 6، ص 72.
ابن سینا؛ نام او حسین، کنیهاش بوعلی که نشو و نمای او نیز در محیط شیعه بوده است. و با برخی از حکومتهای شیعی مانند آل بویه همکاری داشت. در مورد مذهب ابن سینا، اختلافاتی وجود دارد که بیشتر شیعه بودن او را تأیید میکنند؛ البته برخی او را شیعه دوازده امامی[1] و عدهای شیعه اسماعیلی[2] میدانند. ابن سینا خود در این باره تصریح میکند که پدر و برادرش از فرقهی اسماعیلیه بودند. تعبیرات مختلف او در کتابهایش از قبیل افضلیت در معیار خلافت، عصمت و نص و تصریح امامت، بزرگترین شواهد شیعه دوازده امامی بودن او هستند. ابن سینا در معراجنامه که در حاشیه الهیات شفا نوشته، می گوید: منزلت علی(ع) نسبت به صحابه چون نسبت معقول به محسوس است. او در میان خلق مانند معقول بود در میان محسوس. پیامبر به وی فرمود: «یا علی! مردمان در کثرت عبادت رنج برند، تو در ادراک معقول رنج ببر تا بر همه سبقت گیری». در جای دیگر میگوید: تعیین جانشین از راه نص به صواب نزدیکتر است؛ زیرا این کار مانع تفرقه و دوگانگی و اختلاف میشود. صدرالدین علی بن فضل اللّه گیلانی طبیب معاصر امیر ابو القاسم فندرسکی، فیلسوف معروف، در کتاب خود به نام «توفیق التطبیق فی اثبات ان الشیخ الرئیس من الامامیه الاثنی عشریه»، این مطلب را اثبات کرده است که به تحقیق دکتر محمد مصطفی حلمی در سال 1945م به چاپ رسیده است.[3] سید محسن امین در کتاب «اعیان الشیعه» نیز در بحث از ابوعلی سینا قسمتی را با عنوان «تشیعه» قرار داده و او را شیعه میخواند.[4] [1] . به عنوان مثال: خامنه ای، محمد، مقدمه ای بر صدر المتالهین، المظاهر الالهیة فی اسرار العلوم الکمالیة، ص 225، بیناد حکمت صدرا، تهران، چاپ اول، 1387ش. [2] . مورّخانی همچون: راوندی، مرتضی، تاریخ اجتماعی ایران، ج 10، ص 373، انتشارات نگاه، تهران، چاپ دوم، 1382ش. [3] . اقتباس و تلخیص از: پرورش، حسن، نگاهی به زندگی و آثار ابوعلی سینا، ص 19 -20، مجله فروغ اندیشه، شماره 8، تابستان 1383ش. [4] . اعیان الشیعة، ج 6، ص 72.
- [سایر] درباره زندگی ابوعلی سینا توضیحاتی بدهید.
- [سایر] وهابیت در مورد ابن سینا چه نظری دارند؟
- [سایر] ابوعلی سینا در فصلی از کتاب شفاء گرچه علی را عالمتر و شجاعتر از عمر میداند ولی عمر رادر امر حکومت عاقلتر از علی و درنتیجه شایستهتر میداند. در مقاله ای در همین سایت خواندم ابن سینا شیعه بوده دلیل این سخنش چه بوده؟
- [سایر] از چه راهی میتوان ثابت کرد که مسیحیت، دچار تحریف شده است؟
- [سایر] کیسانیه چه فرقه ای هستند و آیا ابن سینا کیسانی بوده است؟
- [سایر] اینکه بوعلی سینا می گوید دنیا مجبول است نه مجبور یعنی چه؟
- [سایر] کیسانیه چه فرقه ای هستند و آیا ابن سینا کیسانی بوده است؟
- [سایر] طریقه علم و معرفت به حقایق فراطبیعی از دیدگاه ابن سینا چیست ؟
- [سایر] حقیقت علم از نظر ابن سینا چیست؟ و این سخن که علم کیف نفسانی است، به چه معنا است؟
- [سایر] این کلا م ابن سینا در رساله عشق :(حب خداوند به خویش همان ادراک « خیر » است) یعنی چه ؟
- [آیت الله بهجت] اول ماه به تلگراف ثابت نمیشود، مگر اینکه انسان بداند تلگراف از راهی بوده که شرعاً معتبر است، مثلاً دو نفر شاهد عادل شهادت دادهاند یا آنکه سبب اطمینان شود، اگرچه با ضمیمه نشانهها و امارات دیگر باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که زکات می گیرد باید شیعه دوازده امامی باشد و اگر از راه شرعی شیعه بودن کسی ثابت، و به او زکات بدهند، و زکات تلف شود بعد معلوم شود شیعه نبوده لازم نیست دوباره زکات بدهد.
- [امام خمینی] کسی که زکات می گیرد باید شیعه دوازده امامی باشد، و اگر از راه شرعی شیعه بودن کسی ثابت شود و به او زکات بدهد و زکات تلف شود بعد معلوم شود شیعه نموده لازم نیست دوباره زکات بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] بنا به نقل ابن قدامه در المغنی در مذهب ابی حنیفه و مذهب شافعی اگر کسی در معامله مغبون شود خیار غبن ندارد بنابراین اگر شیعه از شافعی یا حنفی مذهب چیزی خرید و بعد معلوم شد که فروشنده مغبون می باشد بنا به قاعده الزام خریدار شیعی می تواند فروشنده را به وفای به عقد ملزم کند
- [آیت الله سبحانی] کسی که زکات می گیرد باید شیعه دوازده امامی باشد و اگر با حجت شرعی، شیعه بودن کسی ثابت و به او زکات بدهد، و زکات تلف شود بعد معلوم شود شیعه نبوده لازم نیست دوباره زکات بدهد. و در عین حال در صورتی که مصلحت شرعی ایجاب کند می توان از سهم (سبیل الله) به غیر شیعه امامی زکات داد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر یک یا چند نفر بگویند که خورشید یا ماه گرفته است و اعتبار گفتار آنان از نظر شرع ثابت نباشد چنانچه نماز آیات نخواند و بعد از راهی که شرعاً معتبر است ثابت شود که گفتار آنها راست بوده در صورتی که تمام خورشید یا ماه گرفته باشد، باید نماز آیات بخواند، بلکه اگر مقداری از آن هم گرفته باشد، بنا بر احتیاط خواندن نماز آیات بر او واجب است.
- [آیت الله اردبیلی] برای ثابت شدن اوّل ماه لازم نیست با چشم معمولی ماه دیده شود و دیدن ماه با وسایلی مثل دوربین، تلسکوپ و مانند آنها نیز کفایت میکند؛ بلکه از هر راهی یقین یا اطمینان پیدا کند که ماه پس از غروب آفتاب در افق منطقه وجود دارد، کافی است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که نمیخواهد در مسجدی نماز بخواند، اگر نداند حوض و وضوخانه آن را برای همه مردم وقف کردهاند یا تنها برای کسانی که در آنجا نماز میخوانند، اگر از راهی ثابت شود که برای همه مردم وقف شده وضو گرفتن اشکال ندارد، در غیر این صورت در این مسأله همان تفصیلیست که در مسأله پیش گفته شد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر بعد از آنکه انسان با زنی ازدواج کرد؛ کسی بگوید آن زن شوهر داشته و زن بگوید نداشتم؛ چنانچه شرعا ثابت نشود که زن شوهر داشته؛ باید حرف زن را قبول کرد. ولی اگر آن شخص ثقه باشد و بگوید من او را عقد کرده ام و راهی بر اثبات ندارم؛ بنا بر احتیاط لازم نمی تواند زن مزبور را عقد کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] به کسی میتوان زکات داد که شیعه دوازده امامی باشد، ولی در مصرف سوم (کارگزاران زکات) و مصرف چهارم (تقویت ایمان مسلمانان) و نیز در جهاد مشروع شیعه دوازده امامی بودن گیرنده زکات لازم نیست، بنابراین کارگزاران زکات میتوانند غیر شیعه بلکه غیر مسلمان بوده و نیز در جهاد مشروع ممکن است غیر شیعه یا غیر مسلمان به کار گرفته شود که در این صورت هزینه این افراد را میتوان از زکات پرداخت کرد، ولی در تحصیل حجّ باید زکات را به شیعه دوازده امامی داد تا حجّ به جا آورد.