اعتراض
اظهار نارضایتی و مخالفت کردن را اعتراض گویند. موارد جواز و عدم جواز اعتراض در سراسر فقه به مناسبت مطرح و احکام آن ذکر شده است.
آیا اعتراض در مورد گرمی و سردی هوا (مثال: لامسب هوا چقدر گرمه!) و موارد اینچنینی، اشکال داشته و دخالت در کار خداوند است؟
آیا اعتراض در مورد گرمی و سردی هوا (مثال: لامسب هوا چقدر گرمه!) و موارد اینچنینی، اشکال داشته و دخالت در کار خداوند است؟ اگر در این گونه تعابیر اعتراض متوجه خدا باشد ، یعنی اگر شخص به گونه ای اعتراض کند که گویی خدا را باز خواست می کند ، یا خدا را معاذالله به بی حکمتی و جهل متهم می کند ، در این صورت خلاف ادب بندگی است ؛ مثلاً بگوید: ( خدایا این هم شد هوا؟! ) یا بگوید:( خدایا آخه الآن چه وقت باران فرستادن است؟! ) یا بگوید: ( ای بابا خدا هم وقت پیدا کرده برای باران فرستادن . ) و امثال این گونه تعابیر. امّا اگر چنین اعتراضی صرفاً متوجه خود پدیده است ؛ و شخص در موقع چنین اعتراضهایی توجّه به فاعل آن (خدا ) ندارد ؛ و قصد باز خواست از خدا یا اشکال گرفتن به کار خدا را ندارد ؛ اشکالی نیست ؛ در چنین حالتهایی در واقع شخص صرفاً از عدم تناسب بین خودش و یک پدیده بیرونی خبر می دهد ؛ مثلاً وقتی می گوید: ( خدایا هوا چقدر گرم است ! ) یا وقتی می گوید:( خدایا هوا چرا این قدر گرم است؟!) مقصودش این است که : ( تحمل این هوا برای من سخت است.) حتی اگر کسی بگوید: ( خدایا هوا بد جوری گرمه ها ! ) باز اگر قصد اعتراض نداشته باشد خطایی نکرده است ؛ بلکه حتّی ممکن است با این تعبیر از خدا طلب خنک شدن هوا را بکند.
آیا اعتراض در مورد گرمی و سردی هوا (مثال: لامسب هوا چقدر گرمه!) و موارد اینچنینی، اشکال داشته و دخالت در کار خداوند است؟ اگر در این گونه تعابیر اعتراض متوجه خدا باشد ، یعنی اگر شخص به گونه ای اعتراض کند که گویی خدا را باز خواست می کند ، یا خدا را معاذالله به بی حکمتی و جهل متهم می کند ، در این صورت خلاف ادب بندگی است ؛ مثلاً بگوید: ( خدایا این هم شد هوا؟! ) یا بگوید:( خدایا آخه الآن چه وقت باران فرستادن است؟! ) یا بگوید: ( ای بابا خدا هم وقت پیدا کرده برای باران فرستادن . ) و امثال این گونه تعابیر. امّا اگر چنین اعتراضی صرفاً متوجه خود پدیده است ؛ و شخص در موقع چنین اعتراضهایی توجّه به فاعل آن (خدا ) ندارد ؛ و قصد باز خواست از خدا یا اشکال گرفتن به کار خدا را ندارد ؛ اشکالی نیست ؛ در چنین حالتهایی در واقع شخص صرفاً از عدم تناسب بین خودش و یک پدیده بیرونی خبر می دهد ؛ مثلاً وقتی می گوید: ( خدایا هوا چقدر گرم است ! ) یا وقتی می گوید:( خدایا هوا چرا این قدر گرم است؟!) مقصودش این است که : ( تحمل این هوا برای من سخت است.) حتی اگر کسی بگوید: ( خدایا هوا بد جوری گرمه ها ! ) باز اگر قصد اعتراض نداشته باشد خطایی نکرده است ؛ بلکه حتّی ممکن است با این تعبیر از خدا طلب خنک شدن هوا را بکند.
عنوان سوال:
آیا اعتراض در مورد گرمی و سردی هوا (مثال: لامسب هوا چقدر گرمه!) و موارد اینچنینی، اشکال داشته و دخالت در کار خداوند است؟
پاسخ:
آیا اعتراض در مورد گرمی و سردی هوا (مثال: لامسب هوا چقدر گرمه!) و موارد اینچنینی، اشکال داشته و دخالت در کار خداوند است؟
اگر در این گونه تعابیر اعتراض متوجه خدا باشد ، یعنی اگر شخص به گونه ای اعتراض کند که گویی خدا را باز خواست می کند ، یا خدا را معاذالله به بی حکمتی و جهل متهم می کند ، در این صورت خلاف ادب بندگی است ؛ مثلاً بگوید: ( خدایا این هم شد هوا؟! ) یا بگوید:( خدایا آخه الآن چه وقت باران فرستادن است؟! ) یا بگوید: ( ای بابا خدا هم وقت پیدا کرده برای باران فرستادن . ) و امثال این گونه تعابیر. امّا اگر چنین اعتراضی صرفاً متوجه خود پدیده است ؛ و شخص در موقع چنین اعتراضهایی توجّه به فاعل آن (خدا ) ندارد ؛ و قصد باز خواست از خدا یا اشکال گرفتن به کار خدا را ندارد ؛ اشکالی نیست ؛ در چنین حالتهایی در واقع شخص صرفاً از عدم تناسب بین خودش و یک پدیده بیرونی خبر می دهد ؛ مثلاً وقتی می گوید: ( خدایا هوا چقدر گرم است ! ) یا وقتی می گوید:( خدایا هوا چرا این قدر گرم است؟!) مقصودش این است که : ( تحمل این هوا برای من سخت است.) حتی اگر کسی بگوید: ( خدایا هوا بد جوری گرمه ها ! ) باز اگر قصد اعتراض نداشته باشد خطایی نکرده است ؛ بلکه حتّی ممکن است با این تعبیر از خدا طلب خنک شدن هوا را بکند.
- [سایر] سلام ببخشید اینجانب چند وقتی است احساس سردی میکنم به طوری که غذای سرد بخورم ضعف بدنی شدید در خود میبینم و از اون طرف چیز گرمی بخورم معده ام اذیت میکند راهنمایی میکنید من چه کار کنم؟
- [سایر] آیا دعا دخالت در کار خدا نیست؟ خدا می داند و اگر مصلحت بداند، خود باید اوضاع را عوض کند.
- [سایر] اینکه خداوند فقط کار افراد با تقوی را می پذیرد،سبب دل سردی و یأس افراد عادی یا گناهکار نمی شود؟
- [سایر] اینکه خداوند فقط کار افراد با تقوی را می پذیرد، سبب دل سردی و یأس افراد عادی یا گناهکار نمی شود ؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] افرادی هستند که کار هیپنوتیزم و احضار روح می کنند. می خواستم بدانم که کار آنها از نظر شرعی عیب دارد؟ البته اگر این کار برای تقویت ایمان انسان های دیگری که مثلا در حال دیدن احضار روح هستند باشد (همچنین افرادی که کار احضار روح می کنند پولی را نگیرند و فقط برای رضای خدا باشد ) از نظر شرعی اشکال دارد یا نه؟ اگر احضار روح و یا هیپنوتیزم برای روشن شدن حقیقتی باشد اشکال دارد یا نه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] افرادی هستند که کار هیپنوتیزم و احضار روح می کنند. می خواستم بدانم که کار آنها از نظر شرعی عیب دارد؟ البته اگر این کار برای تقویت ایمان انسان های دیگری که مثلا در حال دیدن احضار روح هستند باشد (همچنین افرادی که کار احضار روح می کنند پولی را نگیرند و فقط برای رضای خدا باشد ) از نظر شرعی اشکال دارد یا نه؟ اگر احضار روح و یا هیپنوتیزم برای روشن شدن حقیقتی باشد اشکال دارد یا نه؟
- [سایر] سلام حدود 6 سال است که ازدواج کرده ام. همسرم 24 سال دارد. از همان ابتدا همسرم برای بسیاری از مسائل کوچک با من بحث می کرد. مثلا می گفت ظرف نمی شویم و خونه تمیز نمی کنم و غذا نمی پزم .. بعد از مدتی خوب شد.ولی همش احساس می کنه که من می خوام استثمارش کنم. خلاصه گذشت و ما دو تا بچه به فاصله یه سال خدا بهمون داد. ...... خب اوایل سخت بود الان بهتر شده بچه ها 3 سال و 2 سال دارن......... الان مشکلی که داریم من حس می کنم ما در تعاریف اولیه خیلی چیزها مشکل داریم مثلا سردی هوا، لباس تنگ و راحت، نوع برخور
- [آیت الله خامنه ای] چند ماه قبل یکی از علما در زمین موقوفه ای با اجازه وقف کنندگان آن دفن شده است و در حال حاضر عدّه ای به این کار اعتراض دارند و ادعا می کنند که دفن در زمین موقوفه جایز نیست، این مسأله چه حکمی دارد؟ و بر فرض عدم جواز، آیا اشکال با پرداخت مبلغی به عنوان عوض زمین موقوفه ای که آن عالم در آن دفن شده، برطرف می شود؟
- [سایر] پس از عرض سلام و ادب، از این که این توفیق نصیبم شد تا ایامی را در جوار شما باشم و بدون دخالت سلیقه ی کارگردان های تلویزیونی، و نه به اندازه ی دریچه ی دوربین و حساسیت میکروفون، که به وضوح تمام و از نزدیک از محضرتون بهره مند شوم خداوند را شاکرم. حوصله و عزم شما در بیان استدلالات و تفهیم مفاهیم به من و امثال من واقعاً مثال زدنیست. شیوه ی متفاوت شما ثبت ملی نشود کم لطفیست. :دی خودمونی بگم خیلی چیز یاد گرفتیم تو همین چند روزه، این جا اومدنتون نعمت بود خدایییش. کاش می شد نروید.
- [سایر] چرا تعداد امامان 12تا است چرا 5 یا 6 تا نیست البته این سوال را از این باب می پرسم که هیچ کار خدا بی حکمت نیست و می خواهم حکمت 12تا را بدانم نه اینکه بهانه گیری یا اشکال تراشی بنماییم.
- [آیت الله سبحانی] کارهای وضو را باید چنان بجا آورد که بگویند پشت سرهم انجام می دهد، در این صورت وضوی او صحیح است. هرچند بر اثر گرمی هوا و وزش باد، اعضای سابق خشک شده باشد; مثلا موقعی که می خواهد دست راست را بشوید صورت او خشک شود; ولی اگر طوری انجام دهد که پشت سرهم نباشد وضوی او باطل است; هرچند بر اثر سردی هوا، اعضای قبلی، خشک نشده باشد. شرط یازدهم آنکه شستن صورت و دست ها و مسح سر و پاها را خود انسان انجام دهد و اگر دیگری او را وضو دهد، یا در رساندن آب، به صورت و دست ها و مسح سر و پاها به او کمک نماید، وضو باطل است.
- [آیت الله بهجت] اگر برای جلوگیری از صدای خنده حالش تغییر کند، مثلاً رنگش سرخ شود، نمازش صحیح است. هشتم: آنکه برای کار دنیا عمداً با صدا گریه کند، ولی اگر برای کار دنیا بیصدا گریه کند اشکال ندارد؛ و اگر از ترس خدا یا برای آخرت گریه کند، آهسته باشد یا بلند، اشکال ندارد، بلکه از بهترین اعمال است. نهم: از مبطلات نماز کار زیادی است که نزد افراد متشرعه صورت نماز را بههم بزند، مثل دست زدن و به هوا پریدن و مانند اینها، کم باشد یا زیاد، عمداً باشد یا از روی فراموشی. ولی کاری که صورت نماز را بههم نزند، مثل کشتن عقرب، حفظ کردن مال، ساکت کردن و بغل کردن و شیر دادن بچه، و اشاره کردن با دست، اشکال ندارد.
- [آیت الله سبحانی] اگر برای جلوگیری از صدای خنده حالش تغییر کند; مثلاً رنگش سرخ شود، چنانچه از صورت نمازگزار بیرون رود; باید نمازش را دوباره بخواند. هشتم از مبطلات نماز آن است که برای کار دنیا عمداً با صدا و یا بی صدا گریه کند، و اگر از ترس خدا یا برای آخرت گریه کند، آهسته باشد یا بلند اشکال ندارد; بلکه از بهترین اعمال است. نهم از مبطلات نماز کاریست که صورت نماز را به هم بزند مثل دست زدن و به هوا پریدن و مانند اینها کم باشد یا زیاد; عمداً باشد یا از روی فراموشی. ولی کاری که صورت نماز را به هم نزند مثل اشاره کردن با دست اشکال ندارد.
- [آیت الله سیستانی] اگر برای جلوگیری از صدای خنده حالش تغییر کند ، مثلاً رنگش سرخ شود ، احتیاط واجب آن است که نمازش را دوباره بخواند . هشتم : از مبطلات نماز بنابر احتیاط واجب آن است که برای کار دنیا عمداً با صدا یا بی صدا گریه کند ، ولی اگر از ترس خدا یا از روی شوق به سوی او یا برای آخرت گریه کند ، آهسته باشد یا بلند ، اشکال ندارد بلکه از بهترین اعمال است . بلکه اگر برای خواستن حاجت دنیوی از خدا از روی تذلل در پیشگاه او گریه کند ، اشکال ندارد . نهم : از مبطلات نماز ، کاری است که صورت نماز را بهم بزند ، مثل به هوا پریدن و مانند آن ، عمداً باشد یا از روی فراموشی ؛ ولی کاری که صورت نماز را بهم نزند ، مثل اشاره کردن با دست اشکال ندارد .
- [امام خمینی] اگر برای جلوگیری از صدای خنده حالش تغییر کند مثلا رنگش سرخ شود چنانچه از صورت نمازگزار بیرون رود باید نمازش را دوباره بخواند. هشتم: از مبطلات نماز آن است که برای کار دنیا عملا با صدا گریه کند ولی اگر برای کار دنیایی بی صدا گریه کند اشکال ندارد ولی اگر از ترس خدا یا برای آخرت گریه کند آهسته باشد یا بلند اشکال ندارد بلکه از بهترین اعمال است. نهم: از مبطلات نماز کاری است که صورت نماز را به هم بزند مثل دست زدن و به هوا پریدن و مانند اینها کم باشد یا زیاد عمدا باشد یا از روی فراموشی ولی کاری که صورت نماز را به هم نزنند مثل اشاره کردن به دست اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر برای جلوگیری از صدای خنده حال او تغییر کند، مثلاً رنگش سرخ شود، چنانچه از صورت نمازگزار بیرون رود، باید نماز را دوباره بخواند. * هشتم:آن که برای کار دنیا عمدا با صدا گریه کند، ولی اگر برای کار دنیا بیصدا گریه کند، اشکال ندارد و همچنین اگر از ترس خدا یا برای آخرت گریه کند، آهسته باشد یا بلند، اشکال ندارد، بلکه از بهترین اعمال است. * نهم:آن که کاری مثل دست زدن و به هوا پریدن و مانند آنها، انجام دهد که صورت نماز را به هم بزند، کم باشد یا زیاد، عمدا باشد یا از روی فراموشی؛ ولی انجام عملی مثل اشاره کردن با دست که صورت نماز را به هم نمیزند، اشکال ندارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر برای جلوگیری از صدای خنده حالش تغییر کند، مثلاً رنگش سرخ شود، بنابر احتیاط واجب، باید نمازش را دوباره بخواند. هشتم از مبطلات نماز آن است که برای کار دنیا عمداً با صدا گریه کند، و احتیاط واجب آن است که برای کار دنیا بیصدا هم گریه نکند، ولی اگر از ترس خدا یا برای آخرت گریه کند، آهسته باشد یا بلند اشکال ندارد، بلکه از بهترین اعمال است. نهم از مبطلات نماز کاری است که صورت نماز را به هم بزند مثل دست زدن و به هوا پریدن و مانند اینها، کم باشد یا زیاد اگر عمداً باشد یا سهواً، ولی کاری که صورت نماز را به هم نزند مثل اشاره کردن به دست اشکال ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر برای جلوگیری از صدای خنده حالش تغییر کند به حدی که از صورت نمازگزار خارج شود، نمازش باطل است. هشتم از مبطلات نماز آن است که برای کار دنیا عمداً با صدا گریه کند، و احتیاط واجب آن است که برای کار دنیا بی صدا هم گریه نکند، ولی اگر از ترس خدا یا برای آخرت گریه کند، آهسته باشد یا بلند، اشکال ندارد، بلکه از بهترین اعمال است. نهم از مبطلات نماز کاری است که صورت نماز را به هم بزند مثل دست زدن، و از روی بازی به هوا پریدن و مانند اینها کم باشد یا زیاد، عمداً باشد یا از روی فراموشی، ولی کاری که صورت نماز را به هم نزند، مثل اشاره کردن به دست اشکال ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر برای جلوگیری از صدای خنده حالش تغییر کند؛ مثلا رنگش سرخ شود؛ بهتر آن است که نمازش را دوباره بخواند. هشتم از مبطلات نماز بنا بر احتیاط آن است که برای کار دنیا عمدا با صدا گریه کند و احتیاط واجب آن است که برای کار دنیا بی صدا هم گریه نکند؛ ولی اگر از ترس خدا یا برای آخرت گریه کند؛ آهسته باشد یا بلند اشکال ندارد بلکه از بهترین اعمال است. نهم از مبطلات نماز؛ کاری است که صورت نماز را به هم بزند؛ مثل دست زدن و به هوا پریدن و مانند اینها؛ عمدا باشد یا از روی فراموشی؛ ولی کاری که صورت نماز را به هم نزند؛ مثل اشاره کردن با دست اشکال ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر برای جلوگیری از صدای خنده حالش تغییر کند، مثلاً رنگش سرخ شد چنانچه به حدّی باشد که از صورت نمازگزار خارج شود نمازش باطل است. هشتم: از مبطلات نماز آن است که برای کار دنیا عمداً با صدا گریه کند، و احتیاط واجب آن است که برای کار دنیا بی صدا هم گریه نکند، ولی اگر از ترس خدا یا برای آخرت گریه کند، آهسته باشد یا بلند اشکال ندارد، بلکه از بهترین اعمال است. نهم: از مبطلات نمازکاری است که صورت نماز رابهم بزندمثل دست زدن، رقصیدن و به هوا پریدن و مانند اینها، کم باشد یا زیاد، عمداً باشد یا از روی فراموشی فرقی ندارد. ولی کاری که صورت نماز را بهم نزند مثل اشاره کردن به دست اشکال ندارد.