چرا شیعه برای نماز از مهر استفاده می کند؟

علت استفاده از مهر این است که:
اولاً: مهر نزد شیعه موضوعیت ندارد؛ بلکه ملاک همان سجده بر خاک است و مهر وسیله‌ای است که سجده بر خاک را در هر جا و هر مکان سهل و آسان می‌سازد.
ثانیا :بنا بر روایات بسیاری - که شیعه و سنی نقل نموده‌اند - پیامبر(ص) بر خاک سجده می‌کردند و در تابستان که بر اثر هوای عربستان خاک و ماسه‌های کف مسجد النبی(ص) بسیار گرم و سوزان می‌شد، بر حصیر سجده می‌کردند.
ثالثا: عبادت توقیفی است و در اجزا و شرایط آن باید براساس قول و فعل شارع عمل کرد؛ چنان که خود پیامبر(ص) نیز فرموده‌اند: (صلّوا کما رأیتمونی اصلی؛ آن سان که می‌بینید من نماز می‌خوانم، شما نیز نماز بخوانید). بنابراین از نظر فقهی بر غیر آنچه که پیامبر(ص) بر آن سجده کرده‌اند، سجده جایز نیست.
رابعا: اساس سجده بریدن از دنیا و متعلقات آن و خضوع و خشوع کامل در پیشگاه خدا است و در روایت است که انسان به خوردنی‌ها و پوشیدنی‌های خود تعلق بسیار دارد. پس بر این گونه امور سجده روا نیست و جبهه برخاک ساییدن بیشترین کرنش و تواضع و دوری جستن از تعیّنات و تعلقات را در پی دارد. این که شیعه سجده بر تربت حسینی را ترجیح می‌دهد به چند دلیل است:
الف) امام صادق فرمود: حضرت زهرا(س) از تربت سیدالشهدا حمزه تسبیحی درست کرد و با آن ذکر می‌گفت و مردم نیز بر او تأثی کردند وقتی امام حسین(ع) سیدالشهدا شهید شد آن فضیلت بر تربیت امام حسین نیز داده شد، (مستدرک الوسائل، النوری، مؤسسه آل البیت، ج 4، ص 12، باب استحباب السجود علی تربةالحسین(ع) او لوح منها و اتخاذ السبحة منها). این روایت گرچه درباره تسبیح است نه لوحی که بر آن سجده می‌کنند اما می‌تواند شبهه شرک را پاسخ بگوید.
ب ) سجده بر تربت حسینی به دلیل ادله خاصی که در این زمینه وارد شده است ترجیح داده می‌شود و اگر روایت خاصی در این ترجیح وارد نشده بود شیعه هرگز فتوا به استحباب آن نمی‌داد. دیلمی در ارشاد می‌گوید: (کان الصادق لایسجد الا علی تربةالحسین(ع) تذللاً لله و استکانة الیه)، (الوضوء والسجود فی الکتاب والسنه، عرفانیان الیزدی الخراسانی، میرزا غلامرضا، ص 64، چاپخانه علمیه قم، 1414 ه.ق). عن معاویة بن عمار قال:(کان لابی عبدالله(ع) خریطة دیباج صفراء فیها تربة ابی عبدالله(ع) فکان اذا حضرته الصلاة صبه علی سجادته و سجد علیه ثم قال(ع) (ان السجود علی تربة ابی عبدالله(ع) یخرق الحجب السبع)، (همان).
خامسا: عالمان برجسته و عارفان اهل سنت نیز سجده بر خاک را تأکید کرده‌اند؛ هم‌چنان که امام‌محمد غزالی در کتاب (احیاءالعلوم) بر این مسأله انگشت نهاده است. بنابراین مخالفت برخی از اهل سنت با این مسأله، از روی ناآگاهی و تعصبات جاهلانه است و از نظر منابع فقهی و عالمان برجسته اهل سنت نیز سجده بر خاک افضل است و اگر اشکالی هست در این است که چرا برخلاف سنت پیامبر(ص) اهل سنت بر هر چیزی حتی فرش و... سجده می‌کنند.
روایات سجده در منابع اهل سنت:
روایات موجود در منابع اهل سنت را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد:
1- روایاتی که فقط سجده بر زمین را بیان کرده است: مانند حدیث نبوی: (زمین برای من محل سجده و تیمم قرار داده شد)، صحیح بخاری، ج 1، ص 92 ، کتاب التیمم، ح 2(. این روایت که عینا در منابع شیعی نیز موجود است، (وسائل‌الشیعه، کتاب الصلوة، ابواب ما یسجد علیه، الباب 1، ح 8(. دلالت بر منحصر بودن محل سجده در زمین ندارد.
2- روایاتی که زمین را به صورت انحصاری محل سجده می‌دارد. مانند حدیث خباب بن الارت که گفت: (نزد پیامبر شکایت کردیم که شدت گرمای شن‌ها پیشانی و دست‌هایمان را می‌سوزاند ولی آن حضرت شکایت ما را نپذیرفت)، (بیهقی، السنن الکبری، ج 2، ص 104، باب الکشف عن الجبهه فی السجود). ابن اثیر در شرح این روایت می‌گوید یعنی پیامبر اجازه نداد بر گوشه لباس خود سجده کنند، (ابن اثیر، النهایه، ج 2، ص 497، ماده (شکی)). در روایت دیگری جابر بن عبدالله انصاری گفت: با پیامبر نماز ظهر را می‌خواندیم، به دلیل شدت گرما یک مشت سنگ‌ریزه برمی‌داشتیم و از این دست به آن دست می‌دادیم تا خنک شود و بتوانیم بر آن سجده کنیم)، (مسند احمد، ج 3، ص 337(. بیهقی در ذیل این روایت از شیخ می‌گوید: اگر سجده بر لباس متصل به بدن جایز بود از خنک کردن سنگ‌ریزه در دستان آسان‌تر بود)، (بیهقی، السنن الکبری، ج 2، ص 105(. از این دو روایت و ده‌ها استفاده می‌شود که حتی در حالت ضرورت نیز بر لباس سجده نشده است.
3- روایاتی که سجده بر روئیدنی را نیز جایز می‌داند مانند حدیث ابن عباس که گفت: (پیامبر اکرم بر (خمره) سجده می‌کرد)، (مسند احمد، ج 1، ص 369، 303، 309 و 358(. ابن حجر عقلانی در انتهای بحث حیض می‌گوید: (خمره با ضم خاء و سکون میم است و طبری می‌گوید آن سجاده کوچکی است که از برگ درخت خرما بافته می‌شود اندازه آن به قدری است که صورت و دست روی آن قرار گیرد و اگر بزرگ‌تر باشد دیگر به آن حصیر می‌گویند و نخ‌های آن نیز مستور و پوشیده است، (ابن حجر العقلانی، فتح‌الباری، ج 1، ص 430(. از این روایت دو مطلب استفاده می‌شود:
اول این که: سجده پیامبر بر غیرزمین، بر گیاه غیرمأکول و ملبوس بوده به ویژه این که در نهایه گفته است که نخ‌های خمره پوشیده و مستور است. یعنی فقط گیاه آن نمایان است.
دوم این که: پیامبر اکرم(ص) برای سجده خود یک شی‌ء خاص داشت. از روایت میمونه همسر آن حضرت نیز استفاده می‌شود که هرگاه پیامبر در خانه نماز می‌خواند بر خمره سجده می‌کرد (زمین مسجد ماسه نرم بود ولی زمین خانه پیامبر فرش بود).
4- روایاتی که سجده بر لباس را در حال ضرورت اجازه داده است مانندحدیث انس بن مالک: (با پیامبر نماز می‌خواندیم اگر یکی از ما نمی‌توانست به دلیل شدت گرما پیشانی خود را بر زمین بگذارد بر لباس خود سجده می‌کرد)، (انس بن مالک همین روایت را به چند مضمون بیان کرده است. صحیح بخاری، ج 1، ص 188، ح 542 و نیز ص 373، ح 1208(. از این روایت و چند روایت دیگر به همین مضمون استفاده می‌شود که سجده بر لباس در حال ضرورت جایز است.
5- روایتی که در آن سجده بر گوشه عمامه به صورت مطلق آمده نه فقط در حال ضرورت. ابوهریره می‌گوید: (پیامبر بر گوشه عمامه‌اش سجده می‌کرد)، (المتقی الهندی، کنزالعمال، ج 8، ص 130، رقم 22238(. این روایت اولاً با احادیث دیگری که عادت پیامبر را در سجده بیان می‌کند معارض است: (پیامبر وقتی سجده می‌کرد عمامه را از پیشانی بالا می‌زد)، (ابن سعد، الطبقات الکبری، ج 1، ص 151)V{ و به دیگران نیز همین را یاد می‌داد: پیامبر کسی را دید که بر گوشه عمامه‌اش سجده می‌کند و به او اشاره کرد و پیشانی را نشان داد، او عمامه را از پیشنی بالا زد)،