کلام قرآن در مورد خلقت انسان دارای تعبیرات گوناگونی است که نشان می دهد آفرینش انسان دارای مراحل متعددی بوده است که بدین قرار است[1] : 1. خلقت از خاک: (ای مردم! اگر از روز رستاخیز در تردید هستید ما شما را از خاک... آفریدیم)[2] 2. خاک با آب آمیخته شده و به صورت گل درآمده است: (اوست که شما را از گل آفرید)[3] 3. گل به صورت گل بدبو و لجن درآمده است: (پروردگارت به فرشتگان گفت: می خواهم بشری از گل خشک، از لجن بویناک بیافرینم)[4] 4. ایجاد حالت چسبندگی در آن: (ما آنها را از گلی چسبنده آفریدهایم)[5] 5. به صورت خشکیده درآمده است: (آدم(ع)ی را از گل خشک شدهای چون سفال بیافرید)[6] با این بیان، مشخص می شود که منظور از خلقت انسان از گل سیاه، بیان مرحلهای از خلقت انسان است؛ یعنی، ابتدا مقداری خاک جمع آوری می شود و البته در هیچ آیه ای از قران نیامده که خاک اولیه رنگش سیاه بوده بلکه در آیات قرآن به طور مطلق آفرینش از خاک آمده و معلوم نمی کند چه خاکی بوده است. سپس مقداری آب به آن اضافه می شود و تبدیل به گل می شود و طبیعی است وقتی گل مدتی در جایی بماند، و لو اینکه از خاک سفید باشد، رنگ و بوی آن تغییر می کند و رنگش تیره گشته و بوی نامطبوعی پیدا می کند. سپس آرام آرام خشک شده و ابتدا به حالت چسبندگی به خود گرفته و سپس کاملا خشک شده و شبیه سفال می شود. پس آیه هیچ دلالتی ندارد که حضرت آدم(ع) سیاه پوست بوده است. اگر به طور فرض خلقت حضرت آدم(ع) از خاک سیاه بوده باشد چگونه می توان استنباط کرد که حضرت آدم(ع) سیاه پوست بوده است. چرا که برای تبدیل یک مشت خاک سیاه به انسان، میلیاردها تغییر و تحول در او رخ می دهد و از کجا معلوم است که در میان این تغییرات، رنگ سیاه آن ثابت و برقرار مانده و تغییر نکرده است؟ در نتیجه، از آیات قرآن نمی توان استنباط کرد که رنگ پوست حضرت آدم(ع) سیاه بوده است، و برای شناخت رنگ پوست ایشان باید کارهای کارشناسی و تخصصی در علوم مربو ط صورت گیرد و توضیح داده شود که چگونه رنگ های متفاوت سیاه و سفید و سر خ و... از رنگ خاصی که حضرت آدم(ع) داشته به وجود آمده است. [1] . تفسیر نمونه، ج 23، ص 118. [2] . حج، 5. [3] . آنعام 2. [4] . حجر، 25. [5] . صافات، 11. [6] . الرحمن، 14.
با توجه به اینکه در برخی آیات قرآن، خلقت حضرت آدم(ع) از گل سیاه و متغیر دانسته شده، به نظر می رسد ایشان اهل افریقا و یا سیاه پوست بوده اند، لطفا به طور متقن توضیح دهید.
کلام قرآن در مورد خلقت انسان دارای تعبیرات گوناگونی است که نشان می دهد آفرینش انسان دارای مراحل متعددی بوده است که بدین قرار است[1] : 1. خلقت از خاک: (ای مردم! اگر از روز رستاخیز در تردید هستید ما شما را از خاک... آفریدیم)[2] 2. خاک با آب آمیخته شده و به صورت گل درآمده است: (اوست که شما را از گل آفرید)[3] 3. گل به صورت گل بدبو و لجن درآمده است: (پروردگارت به فرشتگان گفت: می خواهم بشری از گل خشک، از لجن بویناک بیافرینم)[4] 4. ایجاد حالت چسبندگی در آن: (ما آنها را از گلی چسبنده آفریدهایم)[5] 5. به صورت خشکیده درآمده است: (آدم(ع)ی را از گل خشک شدهای چون سفال بیافرید)[6] با این بیان، مشخص می شود که منظور از خلقت انسان از گل سیاه، بیان مرحلهای از خلقت انسان است؛ یعنی، ابتدا مقداری خاک جمع آوری می شود و البته در هیچ آیه ای از قران نیامده که خاک اولیه رنگش سیاه بوده بلکه در آیات قرآن به طور مطلق آفرینش از خاک آمده و معلوم نمی کند چه خاکی بوده است. سپس مقداری آب به آن اضافه می شود و تبدیل به گل می شود و طبیعی است وقتی گل مدتی در جایی بماند، و لو اینکه از خاک سفید باشد، رنگ و بوی آن تغییر می کند و رنگش تیره گشته و بوی نامطبوعی پیدا می کند. سپس آرام آرام خشک شده و ابتدا به حالت چسبندگی به خود گرفته و سپس کاملا خشک شده و شبیه سفال می شود. پس آیه هیچ دلالتی ندارد که حضرت آدم(ع) سیاه پوست بوده است. اگر به طور فرض خلقت حضرت آدم(ع) از خاک سیاه بوده باشد چگونه می توان استنباط کرد که حضرت آدم(ع) سیاه پوست بوده است. چرا که برای تبدیل یک مشت خاک سیاه به انسان، میلیاردها تغییر و تحول در او رخ می دهد و از کجا معلوم است که در میان این تغییرات، رنگ سیاه آن ثابت و برقرار مانده و تغییر نکرده است؟ در نتیجه، از آیات قرآن نمی توان استنباط کرد که رنگ پوست حضرت آدم(ع) سیاه بوده است، و برای شناخت رنگ پوست ایشان باید کارهای کارشناسی و تخصصی در علوم مربو ط صورت گیرد و توضیح داده شود که چگونه رنگ های متفاوت سیاه و سفید و سر خ و... از رنگ خاصی که حضرت آدم(ع) داشته به وجود آمده است.
[1] . تفسیر نمونه، ج 23، ص 118. [2] . حج، 5. [3] . آنعام 2. [4] . حجر، 25. [5] . صافات، 11. [6] . الرحمن، 14.
- [سایر] با توجه به اینکه در برخی آیات قرآن، خلقت حضرت آدم(ع) از گل سیاه و متغیر دانسته شده آیا ایشان سیاه پوست بوده اند؟
- [سایر] آیا برای خلق شدن روح باید اول جسم خلق شود؟ و یا همهی ارواح انسانها تا آخر دنیا خلق شده است؟ خداوند بعد از ساختن جسم حضرت آدم(ع)، در او روح دمید و انسان خلق شد، آیا این دلیل بر تقدم خلقت جسم بر روح نمیباشد؟ با توجه به اینکه در روایات آمده است که حدود دو هزار سال قبل از خلقت حضرت آدم(ع)، ارواح ائمه اطهار خلق شده بود و جسم ایشان هنوز خلق نشده بود.
- [سایر] بر طبق گفته مسیحیان، از زمان خلقت حضرت آدم تا کنون 6000 سال گذشته. میخواستم بدانم که آیا از نظر قرآن هم این مدت 6000 سال است یا نه؟ و اگر چنین است مسئله خلقت موجودات ماقبل تاریخ و یا بقایای انسانهایی که با عمر مثلاً 15000 سال کشف شدهاند، چه میشود؟ همچنین یافتههای علمی که عنوان میکند زمین 4/5 میلیارد سال عمر دارد.
- [سایر] سؤال بنده این است که چرا در بسیاری از موارد اختلاف شیعه با اهلسنت در برخی آیات قرآن، ظاهر آیه و محل قرار گرفتن آیه به گونهای است که معمولاً اگر یک نفر عادی رجوع کند بیشتر دیدگاه اهلسنت را نزدیک میبیند، ولی شیعه برای اثبات دیدگاه خود نیاز به دلیل، حدیث و... دارد. با توجه به اینکه قرآن کتاب هدایت همه است، آیا نباید به گونهای باشد که هر کس مراجعه نمود بتواند برداشت درست از آیات داشته باشد؟ تمام مردم حدیثشناس نیستند و شأن نزول آیات را نمیدانند تا در این موارد بتوانند متوجه شوند و در این صورت آیا اینگونه نیست که نظر اهلسنت معمولاً با ظاهر آیات همخوانی بیشتری دارد؟ لطفاً ضمن پاسخ به سؤال بالا، اگر موردی هست که نظر اهل سنت با ظاهر آیه و یا نحوه قرارگیری آیه در میان آیات قبل و بعد سازگاری ندارد، بیان فرمائید. مثالها: آیه 3 سوره مائده: (الیوم اکملت لکم دینکم...)، با دیدگاه شیعه، در نظر اول و بدون مراجعه به حدیث و شأن نزول آیه و... چندان همخوانی ندارد. آیهای که در آن خمس ذکر شده، به گفته اهل سنت، غنیمت در آن فقط غنیمت جنگی است و این از نظر ظاهر و بدون مراجعه به منابع دیگر، با آیات قبل و بعد که در مورد جنگ است همخوانی بیشتری دارد. آیه تطهیر به نحوی آمده که هر فرد عادی ظاهر آیات را بخواند با توجه به آیات قبل و بعد، زنان رسول الله را در این زمره خواهد آورد، و حتی اگر با کمی دقت ضمیر مذکر را هم مدنظر قرار دهد که استدلال شیعیان است، با توجه به ظاهر میتواند در نظر بگیرد که حداقل زنان رسول الله هم در میان این گروه باشند. و احتمالاً موارد دیگری از این قبیل آیات.
- [سایر] با توجه به این که پیامبر اسلام می فرماید: با زن سیاه چهرهای که بچه آور باشد ازدواج کنید، و با زن زیبائی که عقیم باشد تزویج نکنید. اولاً: پیش از ازدواج چگونه این کار شدنی است؟ ثانیاً: آیا این سفارش خصوصاً در جامعه امروزی که تعداد عقیم ها زیاد است باز هم خوب است به آن سفارش عمل شود؟ در صورت مثبت بودن جواب آیا این مفسده ندارد؟ شاید پیشنهاد ازدواج موقت دهید! آیا این چنین چیزی درست به نظر می رسد؟
- [سایر] چه دلیلی وجود دارد بر اینکه منظور از اهل بیت(ع) در آیه 33 احزاب پنج تن آل عبا باشند؟ در صورتی که در آیه 73 سوره هود حضرت ابراهیم(ع) و همسرشان را اهل البیت(ع) می خواند و به خاطر همین از ضمیر مذکر استفاده کرده است. می توان گفت که این آیه خواست خداوند را بیان می دارد اما سرپیچی همسران پیامبر این توفیق را از آنان سلب می کند، ولی با توجه به اینکه آیات بعدی و جملات قبلی خود آیه در مورد همسران پیامبر است بعید است مرجع ضمیر به یکباره تغییر کند.
- [سایر] من دوستی مسیحی دارم که با او در مورد خلقت صحبت میکردیم. بر اساس آنچه که در کتاب انجیل آمده، خداوند زمین را در شش روز آفریده و در آخرین روز هم حضرت آدم را. آیا قرآن هم همین نظر را دارد؟ آیا (سته ایام)(شش روز) در قرآن روزهایی بلندتر از روزهای معمولی را مطرح میکند؟ این نقطهای است که دوست مسیحی من با آن موافق نیست و عنوان میکند که معنای دقیق روز همان 24 ساعت است. میخواستم دیدگاه اسلام را در این زمینه به طور کامل برای من شرح دهید.
- [سایر] در روایتی از امام صادق (ع) چهار مرتبه برای قرآن ذکر شده: (العبارة و الاشارة و اللطائف و الحقائق؛ فالعبارة للعوام و الاشارة للخلواص و اللطائف للاولیاء و الحقائق للانبیاء). با توجّه به اینکه پیامبر (ص) خاتم الانبیاء بودهاند بخش آخر که الحقائق للأنبیاء به چه معناست و برای کدام نبی؟ آیا این روایت از نظر محتوا خلاف قرآن کریم (که میفرماید (خاتم النّبیّین)) نیست؟
- [امام خمینی] سال گذشته به نیابت از پدرم به مکه مشرف شدم در منی روز عید قربان هنگام قربانی نمودن یک نفر سیاه پوست آمد و با اخذ مبلغی قربانی را به عوض من ذبح نمود و من دستم را روی دست او گذاشتم، بعد یکی از رفقا گفت از نظر امام خمینی باید ذابح شیعه اثنی عشری باشد، حالا با توجه به اینکه من در آن هنگام مسأله را نمیدانستم و اکنون متوجه شدهام و مقلد امام استفتائات، ص: 466 خمینی هستم تکلیف چیست؟ ضمنا نمیدانم آن سیاه پوست عرب شیعه بوده یا سنی، و عدهای از خواهران نیز ذبح قربانی خود را به من واگذار کردند که آنها نیز در بلاد تکلیفی هستند، خواهشمندم جواب بفرمائید؟
- [سایر] خداوند در آیه 47 سوره مائده می فرماید که "اهل انجیل باید به آنچه خدا در آن نازل کرده است عمل کنند"؛ این معنا در آیات متعدد دیگر نیز آورده شده است. از طرف دیگر می دانیم که اناجیل موجود در دست مسیحیان مشتمل بر اقوال و شرح حال حضرت مسیح (ع) است که سال ها بعد از عروج ایشان توسط حواریون نگاشته شده است. آنها خود نیز به این موضوع اذعان داشته و ادعای وحی بودن آنها را ندارند. حال با توجه به این مطلب منظور قرآن از انجیلی که خدا نازل کرده است چیست؟