احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد، وضو صحیح است، ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد، احتیاط مستحب آن است که اول آن را تطهیر کند، بعد وضو بگیرد.
عنوان مسئله:
اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد، وضو صحیح است، ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد، احتیاط مستحب آن است که اول آن را تطهیر کند، بعد وضو بگیرد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر فردی شک کند که آیا بول یا غائط از مخرج تجاوز کرده یا نه، آیا می تواند بنابر عدم تجاوز بگذارد؟
- عشایر و چادرنشین ها به خصوص در هنگام کوچ ، آب کافی برای تطهیر ندارند، آیا چوب و سنگریزه برای تطهیر مخرج بول آن ها کفایت می کند؟ و آیا آن ها با این حال می توانند نماز بخوانند؟
- اگر محلّ وضو مثلاً دست نجس شود و امکان شستن و تطهیر آن نباشد، وظیفه چیست؟
- تمیز کردن بعضی از اعضای بدن قبل از وضو با آب مسجد چه حکمی دارد؟
- کسانی که پی در پی از آن ها بول یا غائط یا باد معده خارج می شود، چگونه وضو بگیرند و نماز بخوانند؟
- اگر بدن و لباس نجس باشد و اگر اقدام به تطهیر کنیم نماز قضا می شود، وظیفه چیست؟
- اگر چوب نجس شود چگونه باید آن را تطهیر کرد؟ اگر جایی از بدن با آن تماسی پیدا کند، آیا نجس می شود؟
- اگر محل غایط را با سنگ یا دستمال پاک کنند، آیا برطرف شدن لزجی غایط از محل لازم است یا نه؟ و آیا اگر انسان عرق کند و یا محل غایط خیس شود، موجب نجاست بدن یا لباس می شود؟ و آیا در این صورت می توان با این بدن و لباس نماز خواند؟
- افرادی که توسط نایب، وضو می گیرند آیا یقین و شکّ خودشان ملاک است یا یقین و شک نایب ملاک عمل است؟ (مثلاً نایب پس از وضو یقین دارد مانع یا نجاستی در اعضای وضو نبوده است؛ ولی خودش معتقد است هنگام وضو مانع یا نجاست در اعضا بوده است.)
- رطوبتی غلیظ و سفیدرنگ که گاهی اوقات همراه با باد شکم و روده و یا در مواقعی به تنهایی از مخرج غائط خارج می شود و شباهت بسیاری نیز به اخلاطی دارد که از گلوی انسان خارج می شود، آیا پاک است یا نجس؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] آیا می‌توان مخرج بول و غائط را با یخ یا برف تطهیر کرد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر مدفوع سفت باشد و پس از تخلّی اثری از نجاست در ظاهر مخرج غائط دیده نشود، تطهیر مخرج غائط، لازم است یا خیر؟
- [سایر] یکی از اعضای وضو نجس بود، تطهیر آن را فراموش کردم و وضو گرفتم، تکلیف چیست؟ آیا وضو صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] تطهیر مخرج بول چگونه است؟
- [آیت الله اردبیلی] رطوبتهای گوناگونی که از مخرج بول و غائط خارج می‌شود و غیر از بول و غائط و منی است، چه حکمی دارد؟ آیا وضو و غسل را باطل میکند یا نه؟ این رطوبتها هنگامی که شک داریم در داخل بدن با بول و غائط و منی برخورد کرده یا این که میدانیم برخورد نموده، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] کیفیت استبراء قبل از تطهیر مخرج غایط چگونه است؟
- [آیت الله اردبیلی] در مواردی که علاوه بر خون جروح، نجاست دیگری مانند (بول و غائط) در نجس کردن قسمت مجروح بدن دخالت دارد و تطهیر آن حرجی است، آیا عفو، شامل آن می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا هوایی که از بیرون بدن وارد مخرج غائط شده و دوباره خارج می‌شود، مبطل وضو است؟
- [آیت الله نوری همدانی] در مواردیکه علاوه بر خون جروح نجاست دیگری از قبیل بول و غائط در بخش مجروح بدن دخالت داشته باشد و تطهیر حرجی باشد عفو شامل می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله سیستانی] در هنگام تطهیر مخرج غائط ، مقداری آب وارد محل مخرج شد. آیا این عمل اماله محسوب می شود؟ آیا روزه باطل شده است در صورت تعمد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر شک کند مخرج را تطهیر کرده یا نه، اگر چه همیشه بعد از بول یا غائط فورا تطهیر می کرده ، احتیاط واجب آن است که خود را تطهیر نماید .
- اگر بعد از نماز شک کند که قبل از نماز ، مخرج را تطهیر کرده یا نه ، نمازی که خوانده صحیح است ، ولی برای نمازهای بعد باید تطهیر کند . استبراء استبراء عملی است مستحب ، که مردها بعد از بیرون آمدن بول انجام می دهند و آن دارای اقسامی است و یک قسم آن که مطابق احتیاط است به این صورت می باشد که بعد از قطع شدن بول، اگر مخرج غائط نجس شده، اول آن را تطهیر کنند، بعد سه دفعه با انگشت میانه دست چپ از مخرج غائط تا بیخ آلت بکشند و بعد شست را روی آلت و انگشت پهلوی شست را زیر آن بگذارند و سه مرتبه تا ختنه گاه بکشند و پس از آن سه مرتبه سر آلت را فشار دهند .
- در موقع تطهیر مخرج بول و غائط ، رو به قبله و پشت به قبله بودن اشکال ندارد . ولی اگر در موقع استبراء ، بول از مخرج بیرون آید یا اینکه بداند بول یا آب مشکوکی در حال استبراء خارج خواهد شد ، در این حال رو به قبله و پشت به قبله بودن، حرام است.
- کسی که بول او قطرهقطره میریزد باید برای نماز بهوسیله کیسهای که در آن، پنبه یا چیز دیگری است که از رسیدن بول به جاهای دیگر جلوگیری میکند، خود را حفظ نماید؛ و احتیاط واجب آن است که پیش از هر نماز مخرج بول و کیسهای را که نجس شده آب بکشد یا عوض کند. و نیز کسی که نمیتواند از بیرون آمدن غائط خودداری کند، چنانچه ممکن باشد به مقدار نماز از رسیدن غائط به جاهای دیگر باید جلوگیری نماید؛ و احتیاط واجب آن است که اگر مشقت ندارد، برای هر نماز مخرج غائط را آب بکشد.
- در سه صورت مخرج غائط فقط با آب پاک می شود: 1 با غائط نجاست دیگری مثل خون بیرون آمده باشد. 2 نجاستی از خارج به مخرج غائط رسیده باشد. 3 اطراف مخرج بیشتر از مقدار معمول آلوده شده باشد . در غیر این سه صورت می شود مخرج را با آب شست و یا به دستوری که بعدا گفته می شود با پارچه و سنگ و مانند اینها پاک کرد ، اگر چه شستن با آب بهتر است .
- آب قلیلی که برای بر طرف کردن عین نجاست روی چیز نجس ریخته شود و از آن جدا گردد، نجس است. و بنابر احتیاط واجب باید از آب قلیلی هم که بعد از برطرف شدن عین نجاست، برای آب کشیدن چیز نجس روی آن میریزند و از آن جدا می‌شود اجتناب کنند. ولی آبی که با آن مخرج غائط را میشویند با پنج شرط پاک است: 1 بو یا رنگ یا مزه نجاست نگرفته باشد؛ 2 نجاستی از خارج به آن نرسیده باشد؛ 3 نجاست دیگری مثل خون یا بول با غائط بیرون نیامده باشد؛ 4 ذرههای غائط در آب پیدا نباشد؛ 5 بیشتر از مقدار معمول، نجاست به اطراف مخرج نرسیده باشد. آب جاری
- اگر به مقدار وضو و نماز مهلت پیدا نمیکند و در بین نماز چند دفعه بول یا غائط از او خارج می‌شود، اگر وضو گرفتن بعد از هر دفعه برایش سخت نیست و عُسر و حرج در کار نیست و کاری که نمازش را باطل کند پیش نمیآید، باید ظرف آبی پهلوی خود بگذارد و هر وقت بول یا غائط از او خارج شد فوراً وضو بگیرد و بقیه نماز را بخواند، و احتیاط مستحب آن است که همان نماز را دوباره با یک وضو بخواند و اگر در بین آن نماز وضوی او باطل شد، اعتنا نکند.
- مخرج بول با غیر آب پاک نمی شود ، و اگر بعد از برطرف شدن بول یک مرتبه بشویند کافی است . ولی کسانی که بولشان از غیر مجرای طبیعی می آید و یا اینکه از مخرج طبیعی می آید ولی از محلی که معمولاً نجس می شود به جاهای دیگر نیز برسد ، احتیاط واجب آن است که بعد از برطرف شدن بول دو مرتبه بشویند . و زن نیز حکم مرد را دارد .
- هفت چیز وضو را باطل میکند: 1 بول؛ و در حکم بول است رطوبتی که انسان نداند بول است یا نه، اگر قبل از استبراء کردن از او خارج شود؛ 2 غائط؛ 3 باد معده و روده که از مخرج غائط خارج می‌شود، و یا از غیر مخرج اگر این عنوان بر آن صدق نماید؛ 4 خوابی که بهواسطه آن چشم نبیند و گوش نشنود؛ ولی اگر چشم نبیند و گوش بشنود وضو باطل نمیشود؛ و همچنین است اگر گوش هم نشنود، ولی نخوابیده باشد، مثل اینکه به ادامه فکر سابق مشغول باشد؛ 5 چیزهایی که عقل را از بین میبرد: مانند دیوانگی، مستی و بیهوشی؛ 6 استحاضه زنان که بعداً گفته می‌شود؛ 7 جنابت؛ و بنابر احوط مس میت. اگر غسل برای آن کافی نبوده و نیاز به وضو نیز داشته باشد.
- کسی که بول یا غائط پیدرپی از او خارج می‌شود و وضو گرفتن بعد از هر دفعه برای او سخت است، اگر بتواند مقداری از نماز را با وضو بخواند، باید برای هر نماز یک وضو بگیرد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد، وضو صحیح است، ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد، احتیاط مستحب آن است که اوّل آن را تطهیر کند و بعد وضو بگیرد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد، وضو صحیح است؛ ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد احتیاط مستحب آن است که اول آن را تطهیر کند، بعد وضو بگیرد.
- [آیت الله سبحانی] اگر غیر از اعضای وضو، جایی از بدن نجس باشد وضو صحیح است. ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد احتیاط مستحب آن است اول آن را تطهیر کند بعد وضو بگیرد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد وضوی او صحیح است ولی اگر مخرج را از بول یا غایط تطهیر نکرده باشد احتیاط مستحب ان است که اول ان را تطهیر کند و بعد وضو بگیرد
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد مانعی برای وضو ندارد، ولی در مخرج بول و غائط احتیاط مستحب آن است که اول آن را تطهیر کرده، بعد وضو بگیرد.
- [آیت الله سیستانی] اگر غیر از أعضاء وضو جائی از بدن نجس باشد ، وضو صحیح است . ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد ، احتیاط مستحب آن است که اول آن را تطهیر کند و بعد وضو بگیرد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر غیر از اعضاء وضو جائی از بدن نجس باشد؛ وضو صحیح است.ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد احتیاط مستحب آن است که اول آن را تطهیر کند و بعد وضو بگیرد.
- [آیت الله خوئی] اگر غیر از اعضاء وضو جایی از بدن نجس باشد وضو صحیح است. ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد احتیاط مستحب آن است که اول آن را تطهیر کند و بعد وضو بگیرد.
- [امام خمینی] اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد، وضو صحیح است. ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد اولی آن است که اول آن را تطهیر کند بعد وضو بگیرد.
- [آیت الله مظاهری] اگر غیر از اعضای وضو جایی از بدن نجس باشد وضو صحیح است ولی اگر مخرج را از بول یا غائط تطهیر نکرده باشد بهتر آن است که اوّل آنرا تطهیر کند بعد وضو بگیرد.