اب باران
آب باران در مباحث فقهی به همان باران عرفی یعنی آب حاصل از ریزش باران گفته می‌شود و احکام فقهی آن در باب طهارت و اطعمه و اشربه آمده است.
اگر نداند که آبیاری با آب باران بوده یا با آب چاه و مانند آن، فقط بیست یک بر او واجب است.
عنوان مسئله:
اگر نداند که آبیاری با آب باران بوده یا با آب چاه و مانند آن، فقط بیست یک بر او واجب است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی ده ساعت از آب چاه عمیقی را یک ساله اجاره داده است. مالکین بعد از شش ماه، چاه دیگری با عمق بیشتر کنار آن چاه حفر کرده و دستگاه موتور و پمپ را از چاه اوّل برداشته و روی چاه دوّم گذاشتهاند. اکنون از چاه دوّم دو برابر چاه قبل آب خارج می‌شود. آیا مستأجر در شش ماه دوّم که از آب بیشتری استفاده کرده، باید اجاره بیشتری بدهد؟
- آیا زن، از آب قنات یا چاه ارث می برد؟
- قناتی وجود دارد که مقدار از آن موقوفه امام حسین(علیه السلام) می باشد؛ با توجّه به قراین و شواهد، حفر چاه اطراف آن قنات سبب خشک شدن یا کم آب شدن مخزن قنات می شود، آیا صاحبان قنات و متولیّان موقوفه حقّ ممانعت حفر چاه را دارند؟ در صورت حفر چاه استفاده از آب آن جهت وضو و غسل چه صورتی دارد؟
- شغل پدرم کشاورزی است و ما وقتی به صحرا می رویم آب اشامیدنی خود را از چاه دیگران تهیه می کنیم . این کار برای همه به صورت عادتی در منطقه ما در امده است و ما دیگر از صاحب چاه اجازه نمی گیریم . حال که ما نمی دانیم صاحب چاه راضی است یا خیر وظیفه ما چیست؟
- اگر زمین موات را با آب قنات یا چاه وقف آنرا احیا ء نمایند آیا زمین احیا ء شده جزء موقوفات می باشد؟
- اگر شخصی زمین موقوفه ای را از متولّی اجاره نماید، سپس چاه آبی در آن زمین حفر نماید. آیا مستأجر می تواند از آب زمین موقوفه به صورت مجانی استفاده نماید، یا باید برای آب هم اجاره بپردازد؟
- اگر شخصی زمین موقوفهای را از متولّی اجاره نماید، سپس چاه آبی در آن زمین حفر نماید. آیا مستأجر میتواند از آب زمین موقوفه به صورت مجانی استفاده نماید، یا باید برای آب هم اجاره بپردازد؟
- فرموده اند در مستراحی که تربت افتاده نروند تا مضمحل شود. 1 آیا این اضمحلال عرفی با حل شدن در آب محقق می شود؟ 2 آیا چاه آشپزخانه هم حکم مستراح را دارد؟
- آیا چاه جمکران و اعمال آن مشروعیت دارد؟
- اگر صاحب کار، شخصی را که در کار کندن چاه استاد و به کارش آگاهی کامل دارد و بیش از پنجاه سال دارد، برای کندن چاهی استخدام کند و آن شخص در حین انجام کار برای کندن و رفتن در چاه پایش بلغزد و در چاه سقوط کند و جان خود را از دست بدهد، آیا ورثه متوفی حقّی بر مالک محلّ مزبور دارند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] آیا زکات گندمی که با کشیدن آب به وسیله سطل از چاه، آبیاری شده، با زکات گندمی که با کشیدن آب توسط موتور آب از چاه آبیاری شده، تفاوت دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] آبیاری با آب چاه، آب قنات، آب چشمه یا آب رودخانه، در مقدار زکات مؤثر است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] آیا برای آبیاری مزرعه، خریدن آب چاه با خریدن خود چاه از نظر محاسبه در مخارج و کسر کردن از مال زکوی، فرق دارند؟
- [آیت الله بهجت] چاهی، کنار چاه فاضلاب به منظور نظافت و آبیاری مزارع حفر شده است، آیا از آب این چاه برای تطهیر می توان استفاده نمود؟
- [آیت الله بهجت] زکات محصول زراعتی که به وسیله چاه عمیق موتوری آبیاری شده است، را چگونه باید محاسبه نمود؟
- [آیت الله بهجت] کشیدن آب چاه با پمپ و جاری کردن آن در جوی آب، در حکم آب چاه است یا جاری؟
- [آیت الله نوری همدانی] فاصله چاه آب آشامیدنی و چاه آب توالت چند متر باید باشد و آیا زمین نسفت با زمین نرم فرق دارد و یا اگر زمینی که همهاش سنگ است و چند متر از چاهی که همهاش نرم است پائینتر کنده شود به نحوی که رطوبت چاه توالت به چاه آب آشامیدنی سرایت نماید و مزه آب چاه تغییر کند نجس می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] آیا خرید چاه یا آب چاه از مؤونه زراعت است و کسر می شود؟
- [آیت الله بروجردی] بُعد چاه آب از چاه مستراح به چه اندازه باید باشد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] دو نفر به شراکت سه ساعت آب یک چاه را برای آبیاری زمین کشاورزی خریدند، بعد از مدتی یکی از شرکاء بدون رضایت و اطلاع شریک دیگر 5/1 ساعت آب خود را فروخته است. آیا شریک دیگر در این فرض حق شفعه دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه زراعت با آب باران و نهر مشروب شود و احتیاجی به آب چاه نداشته باشد اما با آن نیز آبیاری گردد و این کار تاثیری در محصول نداشته باشد زکات آن ده یک است و اگر بعکس با آب چاه آبیاری شود و آب باران بر آن ببارد اما تأثیری نگذارد زکات آن بیست یک است.
- اگر زراعتی با آب باران و آب چاه آبیاری شود، چنانچه یکی از آنها بقدری کم باشد که به حساب نیاید، باید مطابق آن که غالباً مشروب شده زکات بدهد، ولی اگر از هر دو به مقدار قابل توجهی مشروب شده است، مثلاً نصف یا ثلث مدت با آب باران و بقیه با آب چاه مشروب شده باید زکات آن را نیمی به حساب ده یک و نیمی به حساب بیست یک بدهد.
- هرگاه زراعتی را با آب چاه آبیاری کنند و در زمین مجاور آن زراعتی باشد که از رطوبت آن زمین استفاده کند و محتاج به آبیاری نشود زکات زراعتی که با آب چاه آبیاری شده، بیست یک و زکات زراعتی که مجاور آن است ده یک می باشد.
- آب مطلق اقسامی دارد که هرکدام حکمی دارد و آن پنج قسم است: اول آب کر، دوم آب قلیل، سوم آب جاری و آبهای لوله کشی، چهارم آب باران، پنجم آب چاه، ولی همه این آبها پاک و پاک کننده اند; اما آب مضاف چیزی را پاک نمی کند، بلکه با ملاقات به نجس، نجس می شود.
- هرگاه آب باران در جایی جمع شود و متصل به باران باشد، حکم آب باران را دارد و هرچیز نجسی را پاک می کند هرچند کمتر از کر باشد.
- درختانی که احتیاج به آبیاری ندارند و از آب باران یا رطوبت زمین استفاده می کنند، اگر به کارهای دیگری مانند بیل زدن و کود دادن و سمپاشی که موجب زیاد شدن یا مرغوبیت میوه می شود احتیاج داشته باشد معامله مساقات در آن صحیح است.
- مقدار زکات گندم و جو و خرما و انگور در صورتی که از آب باران، یا قنات و نهر و سد و یا رطوبت زمین مشروب شود، ده یک است و اگر با آب چاههای عمیق و نیمه عمیق و کم عمق، یا بهوسیله دلو و دست و حیوان از چاه یا رودخانه آب بکشد و آن را مشروب سازد زکات آن بیست یک است.
- هرگاه آب باران جاری شود و به زیر سقف یا جایی که باران نمی بارد برسد آن را پاک می کند، به شرط این که باران قطع نشده باشد.
- هرگاه باران بر حوضی که آب آن نجس است ببارد و با آن مخلوط گردد پاک می شود.
- هرگاه آب چاه بر اثر ریختن عین نجس در آن بو یا رنگ یا طعم نجاست گیرد و بعداً این تغییر، خود به خود از بین برود آب چاه پاک نمی شود، مگر این که آبهای تازه ای از آن بجوشد و با آن مخلوط گردد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] اگر شک کند که آبیاری با آب باران شده یا آبیاری به دلو ، بیست یک بر او واجب می باشد
- [امام خمینی] اگر شک کند که آبیاری با آب باران شده یا آبیاری به دلو،بیست یک بر او واجب می شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر گندم و جو و خرما و انگور، هم از آب باران مشروب شود وهم از آب دلو ومانند آن استفاده کند، چنانچه طوری باشد که بگویند آبیاری با دلو ومانند آن غلبه داشته، زکاْ آن بیست یک است و اگر بگویند آبیاری با آب نهر وباران غلبه داشته، زکاْ آن ده یک است، بلکه اگر نگویند آب باران ونهر غلبه داشته، ولی آبیاری با آب باران ونهر بیشتر از آب دلو ومانند آن باشد بنابر احتیاط واجب زکاْ آن ده یک میباشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] چنانچه شک کند و نداند که عرف می گویند با هر دو ابیاری شده یا این که می گویند ابیاری ان مثلا با اب باران است دادن سه چهلم کافیست
- [آیت الله اردبیلی] اگر گندم، جو، خرما و انگور با آب باران و نهر آبیاری شود و به آب دلو و مانند آن محتاج نباشد، ولی با آب دلو نیز آبیاری شود و آب دلو به زیاد شدن محصول کمک نکند، زکات آن (یک دهم) است و اگر با دلو و مانند آن آبیاری شود و به آب نهر و باران محتاج نباشد، ولی با آب نهر و باران نیز آبیاری شود و آنها به زیاد شدن محصول کمک نکنند، زکات آن (یک بیستم) است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر گندم و جو و خرما و انگور ، هم از آب باران مشروب شود و هم از آب دلو و مانند آن استفاده کند ، چنانچه طوری باشد که بگویند آبیاریبا دلو و مانند آن غلبه داشته ، زکوه آن بیست یک است و اگر بگویند آبیاری با آب نهر و باران غلبه داشته ، زکوه آن ده یک است ؛ بلکه اگر نگویند آب باران و نهر غلبه داشته ولی آبیاری با آب باران و نهر بیشتر از آب دلو و مانند آب باشد ، بنابر احتیاط واجب زکوه آن ده یک می باشد . و اگر عرفأ بگویند با هر دو آبیاری شده ، زکوه آن سه چهلم است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آب قلیل آبی است که آب باران و چاه و جاری و کرّ نباشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر شک کند که آبیاری با آب باران شده یا با دلو و یا در زراعتی که با هر دو آبیاری شده، شک کند که غلبه با آب باران بوده یا با آب دلو، (یک بیستم) بر او واجب می‌شود، اگرچه احتیاط مستحب این است که (یک دهم) بدهد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] آب قلیل: آبیست که کر، جاری، باران و آب چاه نباشد.
- [آیت الله بروجردی] اگر گندم و جو و خرما و انگور، هم از آب باران مشروب شود و هم از آب دلو و مانند آن استفاده کند، چنانچه طوری باشد که بگویند آبیاری با دلو و مانند آن غلبه داشته، زکات آن بیست یک است و اگر بگویند آبیاری با آب نهر و باران غلبه داشته، زکات آن ده یک است، بلکه اگر نگویند آب باران و نهر غلبه داشته ولی آبیاری با آب باران و نهر بیشتر از آب دلو و مانند آن باشد، بنا بر احتیاط واجب زکات آن ده یک میباشد.