اختیار
اختیار در چند معنا به کار رفته است:۱. مقابل جبر، ۲. در برابر اکراه، ۳. مقابل ضرورت و اضطرار، ۴. برگزیدن یکی یا بیشتر، از چند چیز. از اختیار به معنای چهارم در باب نکاح سخن رفته است.
محلی را که انسان برای اقامت دائمی و زندگی خود اختیار کرده ، وطن اوست ، چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد ، یا خودش آنجا را برای زندگی اختیار کرده باشد .
عنوان مسئله:
محلی را که انسان برای اقامت دائمی و زندگی خود اختیار کرده ، وطن اوست ، چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد ، یا خودش آنجا را برای زندگی اختیار کرده باشد .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] کسانی که به عنوان مهاجر به مدت طولانی، بیش از ده سال در ایران اقامت دارند و زمان بازگشت آنها به وطنشان مشخص نیست، آیا می توانند محل زندگی فعلی خود را وطن اختیار نمایند؟
- [آیت الله سبحانی] آیا کسی که بعد از اعراض از محلی بخواهد در همان محل متوطن گردد. آیا اقامت شش ماه در تحقق هر وطن واجب است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] کجا وطن انسان محسوب می شود؟ کودکی که بعد از تولد در وطن اصلی پدر و مادر به وطن اتخاذی پدر و مادر میرود، آیا زادگاهش وطن او محسوب می‌شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که دو محل را برای زندگی اختیار کرده می‌تواند آنها را وطن خویش محسوب کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی تهران را وطن خود قرار داده ولی به علّت مشکل مسکن تصمیم دارد که برای مدّت غیر معیّنی در کرج اقامت نماید، چنانچه قصد اقامت دائمی در کرج را نداشته باشد نماز و روزه او در کرج چگونه است؟ ضمناً این شخص چنانچه محلّ کارش تهران باشد نماز و روزهاش در تهران چگونه است؟
- [سایر] آیا اختیار انسان در این دنیا محدود است؟
- [آیت الله بهجت] کسی که محلی را برای اقامت دایم برگزیده و قصد توطّن کرده است، آیا برای این که نمازش تمام و آثار وطن بودن بر آن مکان مترتّب شود، باید در آن جا صاحب خانه و ملک باشد؟
- [سایر] زندگی انسان جبر است یا اختیار؟
- [آیت الله بهجت] در مورد تبعیت از پدر و مادر در شکسته بودن و اتمام نماز، اولاً آیا فرزندان تابع پدر و مادر هر دو هستند یا تابع پدر و چنان چه وطن مادر غیر از وطن پدر باشد، با توجه به این که پدر در وطن مادر مسافر است، وظیفه ی اولاد چیست؟ و ثانیا تبعیّت تا چه زمانی است؟ و ثالثا شهری که فرزند در آن متولد شده است، لکن نه وطن پدر اوست و نه وطن مادر او، آیا وطن او محسوب می شود؟
- [سایر] آیا انسان ها در خلقت خود (وارد دنیا شدن یا نشدن) اختیار داشته اند؟ چگونه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که در دو محل زندگی میکند ، مثلاً شش ماه در شهری ، و شش ماه در شهر دیگر میماند ، هر دو محل ، وطن اوست . و نیز اگر بیشتر از دو محل را برای زندگی خود اختیار کرده باشد ، همه آنها وطن او حساب می‌شود .
- بعضی از فقهاء گفتهاند : کسی که در محلی مالک منزل مسکونی است اگر شش ماه متصل با قصد اقامت در آنجا بماند ، تا وقتی که آن منزل مال اوست ، آن محل حکم وطن او را دارد ، پس هر وقت در مسافرت به آنجا برسد باید نماز را تمام بخواند ، ولی این حکم ثابت نیست .
- کسی که از وطنش صرف نظر کرده و میخواهد وطن دیگری برای خود اختیار کند ، اگر عنوانی که موجب تمام شدن نماز است ، مانند کثیر السفر ، یا خانه به دوش ، بر او صدق نکند باید در مسافرت خود نماز را شکسته بخواند . شرط هشتم : آنکه اگر از وطن حرکت میکند به حدّ ترخّص برسد ، و امّا در غیر وطن ، حدّ ترخّص اثری ندارد ، و همین که از محل اقامت خارج شود ، نمازش قصر است .
- اگر انسان با کسی به این قسم اتفاق ببندد که مثلاً درختهای میوهای را که میوه آن مال خود اوست ، یا اختیار میوه های آن با اوست تا مدت معیّنی به آن کس واگذار کند که تربیت نماید ، و آب دهد و به مقداری که قرار میگذارند از میوه آن بردارد ، این معامله را ( مساقات ) می‌گویند .
- جائی را که انسان محل زندگی خود قرار داده ، هر چند قصد نداشته باشد که همیشه در آنجا بماند ، اگر طوری باشد که عرف او را در آنجا مسافر نمیگویند ، بطوری که اگر موقتاً ده روز یا بیشتر جای دیگری را محل زندگی خود قرار دهد ، باز هم محل زندگیش را جای اول می‌گویند ، آنجا برای او حکم وطن را دارد .
- وصیّت آن است که انسان سفارش کند بعد از مرگش برای او کارهایی انجام دهند، یا بگوید: بعد از مرگش چیزی از مال او ملک کسی باشد، یا اینکه چیزی از مال او را به کسی تملیک، یا صرف در خیرات و مبرّات کنند، یا برای اولاد خود و کسانی که اختیار آنان با اوست، قیم و سرپرست معین کند. و کسی را که به او وصیّت میکنند (وصی) می‌گویند.
- اگر زنی بچهای را با شرائطی که در مسأله (2445) گفته می‌شود شیر دهد ، پدر آن بچه نمیتواند با دخترهائی که از آن زن به دنیا آمدهاند ازدواج کند ، و چنانچه یکی از آنها فعلاً زن او باشد عقد او باطل می‌شود ، ولی جایز است با دخترهای رضاعی آن زن ازدواج کند اگر چه احتیاط مستحب آن است که با آنان ازدواج نکند ، و نیز نمیتواند بنابر احتیاط واجب دخترهای شوهری را که شیر مربوط به اوست ، اگر چه دخترهای رضاعی او باشند ، برای خود عقد نماید ، و چنانچه یکی از آنها فعلاً زن او باشد عقد او بنابر احتیاط واجب باطل می‌شود .
- نجاست هر چیزی از سه راه ثابت می‌شود : أول : آنکه خود انسان یقین یا از راه عقلائی به آن اطمینان پیدا کند که آن چیز نجس است ، و اگر گمان داشته باشد چیزی نجس است ، لازم نیست از آن اجتناب نماید . بنابر این غذا خوردن در قهوهخانهها ، ومیهمانخانههائی که مردمان لاابالی و کسانی که پاکی و نجسی را مراعات نمیکنند در آنجا غذا میخورند ، اگر انسان اطمینان نداشته باشد غذایی را که برای او آوردهاند نجس است ، اشکال ندارد . دوم : آنکه کسی که چیزی در اختیار اوست بگوید آن چیز نجس است و متهم نباشد مثلاً همسر یا نوکر یا کلفت انسان نسبت به ظرف یا چیز دیگری که در اختیار اوست بگوید نجس میباشد . سوم : آنکه دو مرد عادل بگویند چیزی نجس است ، بشرط آنکه از سبب نجاست خبر دهند ، مثلاً بگویند آن چیز با خون یا بول ملاقات کرده است . و اگر یک مرد عادل یا شخصی که مورد وثوق است خبر دهد و اطمینان از گفته او پیدا نشود احتیاط واجب آن است که از آن چیز اجتناب شود .
- اگر زنی بچهای را با شرائطی که در مسأله (2445) گفته خواهد شد ، شیر دهد ، آن بچه اگر پسر باشد به این عدّه از زنها ، و اگر دختر باشد به این عده از مردها محرم می‌شود : اول : خود زن ، و او را (مادر رضاعی) می‌گویند . دوم : شوهر زن که شیر مربوط به اوست ، و او را (پدر رضاعی) می‌گویند . سوم : پدر و مادر آن زن هر چه بالا روند ، اگر چه پدر و مادر رضاعی او باشند . چهارم : بچههائی که از آن زن به دنیا آمدهاند ، یا بعد به دنیا میآیند . پنجم : بچههای اولاد نسبی آن زن هر چه پائین روند ، چه بچههای نسبی آنها باشند ، و چه بچههای رضاعی . ششم : خواهر و برادر آن زن اگر چه رضاعی باشند ، یعنی بواسطه شیر خوردن با آن زن ، خواهر و برادر شده باشند . هفتم : عمو و عمه آن زن ، اگر چه رضاعی باشند . هشتم : دائی و خاله آن زن ، اگر چه رضاعی باشند . نهم : اولاد شوهر آن زن که شیر مربوط به آن شوهر است ، هر چه پائین روند ، اگر چه اولاد رضاعی او باشند . دهم : پدر و مادر آن مرد ، هر چه بالا روند . یازدهم : خواهر و برادر آن مرد ، اگر چه خواهر و برادر رضاعی او باشند . دوازدهم : عمو عمه ، و دائی و خاله آن مرد ، هر چه بالا روند ، اگر چه رضاعی باشند . ونیز عدّه دیگری هم که در مسائل بعد گفته می‌شود بواسطه شیر دادن محرم میشوند .
- اگر انسان یقین یا اطمینان پیدا کند که چیزی که نجس بوده پاک شده است ، یا دو نفر عادل بر پاک شدن آن شهادت دهند ، و مورد شهادت آنان سبب پاک شدن باشد ، آن چیز پاک است ، مثلاً شهادت دهند به اینکه لباس آلوده به بول دو مرتبه شسته شده ، و همچنین است اگر کسی که چیز نجس در اختیار اوست بگوید آن چیز پاک شده ، و مورد اتهام هم نباشد ، یا مسلمانی چیز نجسی را به منظور پاک شدن آب کشیده باشد ، اگر چه معلوم نباشد درست آب کشیده یا نه .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست، چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آنجا را برای زندگی اختیار کرده باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست، چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آن جا را برای زندگی اختیار کرده باشد.
- [امام خمینی] محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست چه در آن جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آن جا را برای زندگی اختیار کرده باشد.
- [آیت الله مظاهری] محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آنجا را برای زندگی اختیار کرده باشد.
- [آیت الله خوئی] محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست، چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد یا خودش آنجا را برای زندگی اختیار کرده باشد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن او است؛ چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد یا خودش آنجا را برای زندگی اختیار کرده باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن او است ، چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد ، یا خودش آنجا را برای زندگی اختیار کرده باشد .
- [آیت الله بروجردی] محلی را که انسان برای اقامت خود اختیار کرده وطن او است، چه در آن جا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آن جا را برای زندگی اختیار کرده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] محلّی که انسان آن را برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده، وطن اوست، چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادر او باشد و چه خود آنجا را برای زندگی اختیار کرده باشد، چه در آنجا ملک شخصی داشته یا نداشته باشد و لازم نیست قصد اقامت دائمی در محل را داشته باشد، بلکه چنانچه عرفا محلی را مقر و محل زندگی او بدانند و در آنجا مسافر محسوب نشود، آن محل برای او حکم وطن را دارد.
- [آیت الله بهجت] محلی را که انسان برای اقامت و زندگی خود اختیار کرده وطن اوست، چه در آنجا به دنیا آمده و وطن پدر و مادرش باشد، یا خودش آنجا را برای زندگی اختیار کرده باشد، پس وطن انسان بنابر اقوی جایی است که عرفاً آنجا را وطن شخص بدانند و لازم نیست در آنجا ملکی داشته باشد و یا اینکه شش ماه آنجا زندگی کرده باشد، بلکه همینقدر که عرفاً آنجا وطن او به حساب بیاید کافی است.