خطبه
خطبه (به ضم خاء) کلمه ای عربی و در اصطلاح، به معنای سخنرانی یا کلام مخصوصِ مشتمل بر ستایش خداوند و صلوات بر محمّد(ص) و آل محمّد(ص) است.
واجب است امام پس از خطبه اوّل کمی بنشیند و سپس به خطبه دوم بپردازد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا خواندن نماز مستحبی یا احتیاط ظهر یا قضاء هنگام ایراد خطبه یا پس از پایان خطبه ها در فاصله بین خطبه ها و برگزاری نماز جمعه توسط ماًموم جایز است؟
- آیا اقتدا به امام مسجدالحرام و یا مسجدالنبی از نماز واجب کفایت می کند؟
- در نماز جماعت وقتی امام تکبیرات مستحبی را می گفت مأموم اشتباهاً تکبیر واجب را گفت وظیفه چیست؟
- شخصی کسی ر اجیر کرده است که او را با ماشین به مقصد خاصی برساند اگر مسافر بین راه از رفتن پشیمان شود آیا واجب است که تمام کرایه را بپردازد؟
- آیا می توان در حال خواندن خطبه های نماز جمعه به کارهایی مثل تسبیح و یا صلوات و غیره مشغول شد؟
- اگر امام جماعت، حمد و سوره و یا اذکار واجب مانند ذکر رکوع و سجده را غلط می خواند، می توان به او اقتدا کرد؟
- اگر مأموم شک کند امام آن چیزی را که در نزد مأموم رعایت آن واجب است را انجام داده یا نه وظیفه اش چیست ؟
- اگر شخصی موجب تصادف شود و باعث فوت دیگری شود در صورتی که شخص فوت شده بیمه باشد و شرکت بیمه مبلغی به مقدار دیه بپردازد آیا متخلف نیز باید دیه را بپردازد؟
- کودکی که پدرش از دنیا رفته نفقه اش را باید چه کسی بپردازد؟
- زنی جنینی را سقط کرده است دیه را به چه کسی بپردازد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا امیرالمؤمنین(علیه السلام) برای اثبات امامت و ولایت خود، یادی از حدیث غدیر کرده است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] گوش دادن خطبه ها، بر مأمومین واجب است یا نه؟ آیا در اثنای خطبه، خواندن نماز مستحب یا واجب صحیح است؟
- [سایر] پیامبر (ص) در خطبۀ غدیر چند مرتبه کلمات وصی و امام را در مورد حضرت علی (ع) ذکر فرمودند؟
- [آیت الله اردبیلی] در صورت احساس کسالت امام جماعت، پس از خواندن دو رکعت نماز عید و قبل از ایراد خطبه، حکم چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا خواندن دو خطبه پس از نماز جماعت عید فطر و قربان، جزء نماز عید است؟ و چنانچه امام جماعت خطبه را قبل از نماز عید بخواند، آیا نماز عید صحیح است؟
- [سایر] پیامبر (ص) در خطبه غدیر چند مرتبه کلمات وصی و امام را در مورد حضرت علی (ع) ذکر فرمودند؟
- [آیت الله بهجت] آیا واجب است خطبه های نماز جمعه را ایستاده خواند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا برای عقد موقت یا دایم به زبان آوردن خطبه واجب است؟ آیا بدون به زبان آوردن خطبه عقد باطل است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا برای عقد موقت یا دایم به زبان آوردن خطبه واجب است؟ آیا بدون به زبان آوردن خطبه، عقد باطل می باشد؟
- [آیت الله بهجت] آیا واجب است خطبه های نماز جمعه با قصد قربت، ایراد شوند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- نماز جمعه دارای دو خطبه است که مانند اصل نماز واجب است، و باید هر دو خطبه توسط امام جمعه ایراد شود.
- امام و مستمعان باید در حال خطبه دارای طهارتی باشند که برای نماز معتبر است.
- کسی که یک رکعت از امام عقب مانده وقتی امام تشهد رکعت آخر را می خواند نیم خیز بنشیند و صبر کند تا امام تشهد نماز را بگوید و بعد برخیزد. شرائط امام جماعت:
- احتیاط واجب آن است که خطبه ها پس از زوال آفتاب شروع شود. 1 . سوره جمعه آیه 9 .
- اگر موقعی که امام در رکعت دوم نماز چهار رکعتی است اقتدا کند; باید در رکعت دوم نمازش که رکعت سوم امام است بعد از دو سجده بنشیند و تشهد را به مقدار واجب بخواند و برخیزد و چنانچه برای گفتن سه مرتبه تسبیحات وقت ندارد، یک مرتبه بگوید و در رکوع خود را به امام برساند و اگر نرسید نماز او فرادی می شود.
- احتیاط واجب آن است که بچه را در وقت تخلی رو به قبله یا پشت به قبله ننشانند، ولی اگر خود بچه بنشیند جلوگیری از او واجب نیست.
- وقت نماز جمعه از اوّل ظهر است به مقداری که اذان و خطبه ها و نماز مطابق معمول انجام گیرد. از این جهت نباید خطبه ها را به قدری طول داد که از حدّ متعارف بیشتر باشد.
- برای پرداخت بدهی واجب، باید مسجد را ترک کند و بدهی را بپردازد و سپس بر گردد ولی اگر این کار را نکرد، اعتکاف او باطل نمی شود.
- مأموم نباید تکبیرة الاحرام را پیش از امام بگوید بلکه احتیاط واجب آن است که تا تکبیر امام تمام نشده تکبیر نگوید.
- اگر امام در رکعت سوم یا چهارم باشد و مأموم بداند که اگر اقتدا کند و حمد را بخواند به رکوع امام نمی رسد، بنا بر احتیاط واجب باید صبر کند تا امام به رکوع رود; بعد اقتدا نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] واجب است امام پس از خطبه اول مقدار کمی بنشیند و سپس به خطبه دوم بپردازد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] واجب است امام جمعه شخصاً و در حال ایستاده به ایراد خطبه بپردازد. و اگر نتواند خطبه ها را در حال ایستاده بخواند، باید دیگری به ایراد خطبه بپردازد و امامت نماز را هم به عهده گیرد. و اگر هیچکس برای ایراد خطبه ها در حال ایستاده پیدا نشود. نماز جمعه ساقط و نماز ظهر واجب است.
- [آیت الله نوری همدانی] واجب است امام جمعه شخصاً ودر حال ایستاده به ایراد خطبه بپردازد .واگر نتواند خطبه هارا در حال ایستاده بخواند ، باید دیگری به ایراد خطبه بپردازد وامامت نماز را هم به عُهْده گیرد . واگرهیچ کس برای ایراد خطبه ها درحال ایستاده پیدا نشود ، نماز جمعه ساقط ونماز ظهر واجب است .
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط واجب امام جمعه باید در حال خطبه با وضو باشد و مستحب است در حال خطبه عمامه بر سر نهاده و به عصا و اسلحه تکیه نماید و هنگام اذان روی منبر بنشیند و پیش از شروع خطبه به حاضرین سلام کند و بر حاضرین واجب کفایی است که جواب سلام امام را بدهند.
- [آیت الله نوری همدانی] نماز جمعه دارای دو خُطْبه است که مانند اصل نماز واجب بوده و باید توسّط امام جمعه ایراد شود ، بدون این دو خطبه نماز جمعه محقق نمی شود .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] جائز نیست امام جمعه خطبه ها و به خصوص موعظه و توصیه به تقوی را به آهستگی ادا کند و احتیاط واجب آن است که با صدای بلند به ایراد خطبه بپردازد به طوری که حداقل عدد لازم (4 نفر) صدای او را بشنوند، بلکه احتیاط مستحب آن است که در هنگام موعظه و سفارش به تقوی صدای خود را چنان بلند نماید که همه حاضرین مواعظ او را بشنوند، و در مجامع بزرگ به توسط بلند گوها به خطبه بپردازد تا تشویق و تحذیر و مسائل مهمه را به گوش همگان برساند.
- [آیت الله نوری همدانی] جائز نیست امام جمعه خطبه ها وبخصوص موعظه وتوصیه به تقوی را به آهستگی ادا کند واحتیاط واجب آن است که با صدای بلند به ایراد خطبه ها بپردازد ، بطوری که حداقل عدد لازم –4 نفر – صدای او را بشنوند ، بلکه احتیاط مستحبّ آن است که در هنگام موعظه وسفارش به تقوی صدای خود را چنان بلند نماید که همه حاضرین مواعظ او را بشنوند ودر مجامع بزرگ به توسّط بلندگوها به خطبه بپردازد تا تشویق وتحذیر ومسائل مُهمّه را به گوش همگان برساند .
- [آیت الله نوری همدانی] احتیاط مستحبّ آن است که امام درحال خطبه ، سخنی غیرمربوط به خطبه ها نگوید ، اَلْبَتَّه در فاصلة بین خطبه ها ونماز ، سخن گفتن بلامانع است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] احتیاط مستحب آن است که امام در حال خطبه سخنی غیر مربوط به خطبه ها نگوید البته در فاصله بین خطبه ها و نماز، سخن گفتن بلامانع است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز جمعه دارای دو خطبه است که مانند اصل نماز، واجب بوده و باید توسط امام جمعه ایراد شود و بدون این دو خطبه نماز جمعه محقق نمی شود.