امانت
امانت به معنی ضد خیانت می باشد و نیز به مال به امانت گذاشته شده نزد امین اطلاق می شود.
کسی که چیزی را امانت می گذارد، هر وقت بخواهد می تواند آن را پس بگیرد و کسی هم که امانت را قبول می کند، هر وقت بخواهد می تواند آن را به صاحبش برگرداند.
عنوان مسئله:
کسی که چیزی را امانت می گذارد، هر وقت بخواهد می تواند آن را پس بگیرد و کسی هم که امانت را قبول می کند، هر وقت بخواهد می تواند آن را به صاحبش برگرداند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- حکم زنی که دختری را فریب می دهد و در اختیار مردها می گذارد و آنها با آن دختر زنای به عنف و اکراه انجام می دهند، چیست؟
- شخصی با صاحب کالا قرار می گذارد که مشتری بیاورد و جنس را به او گرانتر بفروشد و آنچه گرانتر فروخت به این واسطه بدهد، آیا این عمل و معامله شرعاً اشکال دارد؟
- آیا در تحقّق هبه، قبول لازم است؟
- آیا در هبه دین به مدیون، قبول شرط است؟
- در توضیح المسائل مسأله 2631 فرموده اید: (مال گمشده که انسان پیدا کند اگر نشانه نداشته باشد که به واسطه آن صاحبش معلوم شود و قیمت آن کمتر از یک درهم (6/12 نخود نقره سکه دار) نباشد، احتیاط واجب آن است که از طرف صاحبش صدقه دهد.) الف) اگر چنانچه پیدا شده، مثلاً یک عدد صد تومانی باشد، آیا این نشانی محسوب می شود؟ ب) قیمت یک درهم نقره به پول در زمان فعلی چه مقدار است؟
- شخصی امانتی را به شخص دیگر داده که بررسی کند و بدهد. این امانت را دزد به سرقت برده و آن شخص هم تفریط نکرده، آیا شخص دوّم ضامن است یا آنکه ضرر بعهده شخص اوّل است؟
- کسی مقداری وام گرفته، آیا می تواند پول را به عنوان قرض در اختیار دیگری بگذارد مشروط به اینکه اقساط آن را بپردازد و در آخر اصل پول را هم برگرداند؟
- سارقی که جمیع شرایط حد سرقت را دارد اگر اموال مسروقه توسط مأمورین دولت از منزل سارق کشف و به صاحبش مسترد گردد، آیا این گونه اعاده اموال به مسروق منه جلوی صدور حکم قطع ید سارق را می گیرد؟
- شخص معتبری تلفن می کند که فردا عید فطر است، آیا قبول می شود؟
- آیا در ازدواج موقت مرد می تواند بدون اطلاع و قبول زن مدت را ببخشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه بعد از یک سال اعلان کردن، صاحب مال پیدا نشود و مال را به عنوان امانت برای صاحبش نگهداری کند و مال از بین برود تکلیف چیست؟
- [آیت الله سیستانی] اگر شخصی چیزی را دزدیده باشد و بعداً پشیمان شده می خواهد به صاحبش برگرداند ولی دسترسی ندارد. لطفاً در این زمینه حکم فرمایی؟.
- [آیت الله مظاهری] شخصی مالی را دزدیده و بعداً پشیمان شده و می خواهد به صاحبش برگرداند ولی دسترسی به او ندارد. چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی مقداری نرم افزار به صورت امانت گرفته است و اکنون از پس دادن آنها امتناع می کند آیا می توانم چیزی را از او نزد خود نگهدارم تا آنکه آنها را برگرداند؟
- [آیت الله خامنه ای] فرض کنید مردی مبلغ ده هزار دلار دزدی کرده و آن را در تجارتی سرمایه گذاری کرده و سودی از آن مثلاً یکصد هزار دلار در ده سال بدست آورده است. حالا آن مرد تصمیم دارد که پول را به صاحبش برگرداند، چه مبلغی را باید برگرداند؟
- [سایر] (امانت مالکی) و (امانت شرعی) یعنی چه؟
- [آیت الله خوئی] وجوهات که در دست وکیل امانت است میتواند به افراد قرض بدهد، هر وقت وسیله فراهم شد به حضور مرجع ارسال دارد، یا حق هیچگونه تصرفی ندارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر خانمی فوت شود در حالی که مقداری از مهریه او در قالب یک چک از شوهر نزد یک نفر به امانت سپرده شده است؛ آیا یکی از ورثه (مثلاً پدر) می تواند آن چک را گرفته و به شوهر برگرداند؟شخص امانتدار چه وظیفه ای دارد؟
- [سایر] روزه چه آثار تربیتی بر انسان می گذارد؟
- [سایر] شرک به خدا چه اثراتی در وجود انسان می گذارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- امانتدار و کسی که مال را امانت می گذارد، باید هر دو عاقل باشند، پس اگر انسانی مالی را پیش دیوانه امانت بگذارد، یا دیوانه مالی را پیش کسی امانت بگذارد صحیح نیست، ولی بچّه ممیّز می تواند با اذن ولیّ خود مالش را نزد کسی امانت بگذارد و همچنین می تواند وکیل باشد که مال فردی را نزد فرد دیگری امانت بگذارد و همین طور امانت گذاشتن نزد بچّه ممیّز با اذن ولیّ او اشکال ندارد.
- اگر انسان چیزی را غصب کند، باید به صاحبش برگرداند، و اگر آن چیز از بین برود باید عوض آن را به او بدهد.
- اگر کسی که امانت را قبول کرده بمیرد، یا دیوانه شود، وارث یا ولیّ او باید هر چه زودتر به صاحب مال اطلاع دهد، یا امانت را به او برساند.
- اگر تا یک سال اعلان کند و صاحب مال پیدا نشود می تواند آن را برای خود بردارد به قصد این که هر وقت صاحبش پیدا شد عوض آن را به او بدهد، یا برای او نگهداری کند که هر وقت پیدا شد به او بدهد، یا از طرف صاحبش صدقه بدهد. ولی احتیاط مستحب آنستکه از طرف صاحبش صدقه بدهد.
- اگر چیزی را که غصب کرده با چیز دیگری مخلوط کند مثلا گندمی را که غصب کرده با جو مخلوط نماید، چنانچه جدا کردن آنها ممکن است اگر چه زحمت داشته باشد، باید جدا کند و به صاحبش برگرداند.
- کسی که امانت را قبول می کند، اگر در نگهداری آن کوتاهی نکند و تعدی یعنی تصرف غیر مجاز هم ننماید و اتّفاقاً آن مال تلف شود، ضامن نیست. ولی اگر به اختیار خودش آن را در جایی بگذارد که گمان می رود ظالمی بفهمد و آن را ببرد، چنانچه تلف شود باید عوض آن را به صاحبش بدهد مگر آن که جایی محفوظ تر از آن نداشته باشد و نتواند مال را به صاحبش یا به کسی که بهتر حفظ می کند، برساند که در این صورت ضامن نیست.
- اگر از بچه ای چیزی را به طور امانت قبول کند اگر آن چیز مال خود بچه است و ولیّ در امانت گذاشتن بچّه اجازه نداده باشد لازم است آن مال را به ولیّ او برساند و چنانچه در رساندن مال به آنان کوتاهی کند و تلف شود باید عوض آنرا بدهد ولی اگر برای این که مال از بین نرود آن را از بچه گرفته چنانچه در نگهداری آن کوتاهی نکرده باشد ضامن نیست و همچنین است اگر امانت گذار دیوانه باشد.
- اگر کسی امانتی را بپذیرد نباید در نگهداری آن کوتاهی کند و هر وقت صاحب امانت از او بخواهد باید آنرا تحویل دهد.
- کسی که امانت را قبول می کند، اگر برای آن، جای مناسبی ندارد، باید جای مناسب تهیه نماید و طوری آن را نگهداری کند که مردم نگویند در امانت خیانت کرده و در نگهداری آن کوتاهی نموده است، و اگر در جایی که مناسب نیست بگذارد و تلف شود، باید عوض آن را بدهد.
- اگر صاحب مال دیوانه شود کسی که امانت را قبول کرده باید فوراً امانت را به ولیّ او برساند و یا به ولیّ او خبر دهد، و اگر بدون عذر شرعی مال را به ولیّ او ندهد و از خبر دادن هم کوتاهی کند و مال تلف شود، باید عوض آن را بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که چیزی را امانت می گذارد، هر وقت بخواهد می تواند آن را پس بگیرد و کسی هم که امانت را قبول می کند، هر وقت بخواهد می تواند آن را به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که چیزی را امانت می گذارد؛ هر وقت بخواهد می تواند آن را پس بگیرد و کسی هم که امانت را قبول می کند؛ هر وقت بخواهد می تواند آن را به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله مظاهری] امانت از عقود جایز است، بنابراین چیزی را که به امانت میگذارد هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که امانت را قبول میکند هر وقت بخواهد میتواند آن را به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که چیزی را امانت میگذارد، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که امانت را قبول میکند، هر وقت بخواهد میتواند آن را به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] ودیعه قراردادی غیرلازم است بنابراین کسی که چیزی را امانت میگذارد، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که امانت را قبول میکند، هر وقت بخواهد میتواند آن را به صاحبش برگرداند.
- [امام خمینی] کسی که چیزی را امانت میگذارد، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که امانت را قبول میکند، هر وقت بخواهد میتواند آن را به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که چیزی را امانت میگذارد، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که امانت را قبول میکند، هر وقت بخواهد میتواند آن را به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله خوئی] کسی که چیزی را امانت میگذارد، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد، و کسی هم که امانت را قبول میکند، هر وقت بخواهد میتواند آن را به صاحبش برگرداند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که چیزی را امانت می گذارد هر وقت بخواهد می تواند آن را پس بگیرد و کسی هم که امانتی قبول کرده هر وقت بخواهد می تواند آن را به صاحبش بازگرداند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر انسان به صاحب مال بفهماند که برای نگهداری مال او حاضر نیست ، چنانچه او مال را بگذارد و برود و این شخص مال را برندارد وآن مال تلف شود ؛ کسی که امانت را قبول نکرده ضامن نیست ، ولی احتیاط مستحبّ آن است که اگر ممکن باشد آن را نگهداری نماید . ( مسذله 2328 ) کسی که چیزی را امانت می گذارد ، هر وقت بخواهد می تواند آن را پس بگیرد و کسی هم که امانت را قبول می کند ، هر وقت بخواهد می تواند آن را به صاحبش برگرداند .