قبول
قبول این است که مشتری بگوید: «قبلت» یا «اشتریت» یا «ابتعت» و نظیر آنها، [۱] [۲]که مقابل ایجاب است.
اگر انسان وصیّت کند که چیزی به کسی بدهند، در صورتی آن کس آن چیز را مالک میشود که آن را قبول کند.
عنوان مسئله:
اگر انسان وصیّت کند که چیزی به کسی بدهند، در صورتی آن کس آن چیز را مالک میشود که آن را قبول کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی وصیت به انجام عمره مفرده کند، بعد از مرگ او ورثه واجب است به این وصیت عمل کنند؟
- اگر کسی از مال خود وصیت به حجّ تمتّع کرد و ورثه می دانند خمس یا زکات آن مال را باید پرداخت کنند، در این صورت وظیفه آن ها چیست؟ در صورتی که باقیمانده پس از پرداخت خمس یا زکات آن مال کافی برای حج نباشد چه باید بکنند؟
- آیا زکات فطره عده‌ای را می‌توان گرفت و به وسیله آن یک حساب پس‌انداز غیر قابل برداشت برای دادن وام به افراد نیازمند باز کرد. در صورتی که اصل پول ثابت باشد و مزایای آن را به فقرا بدهند. و هر وقت مدت آن تمام شد اصل پول را بین فقرا تقسیم کنند؟
- اگر زمان اجاره یا خانه مغازه، تمام شود و مستأجر نتواند مالک را به اجاره مجدد راضی نماید و مالک بگوید راضی نیستم لحظه ای تصرف نمایید، آیا متصرّف غاصب می باشد؟
- اگر محرم سر محرم دیگری را با اجازه او بتراشد، کدامیک باید کفّاره بدهند؟
- خرید مال مسروقه چه حکمی دارد آیا خریدار مالک می شود؟
- آیا گفته وسواسی در مورد نجس یا پاک بودنِ چیزی، مورد قبول است؟
- چند نفر به کمک و همکاری هم صندوق قرض الحسنه ای را تشکیل داده اند و به افراد عضو وام می دهند، آیا بهره هایی که به عنوان کارمزد دریافت می شود حلال است؟ لازم به ذکر است که این صندوق کارمند ندارند تا حقوق به او بدهند. بنابراین سودی که دریافت می شود در صورتی که حلال باشد در چه موردی قابل استفاده است؟
- پیرمردها و پیرزن‌هایی که نمی‌توانند روزه بگیرند و نمی‌توانند حتی همه کفاره آن را بدهند، آیا روزه از ایشان ساقط میشود؟
- اگر مجریان فریضه الهی امر به معروف و نهی از منکر، احتمال بدهند که فرد معصیت کار با موعظه و نصیحت، معصیت را ترک نمی‌کند وظیفه چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر به فردی ارث رسیده به نصاب زکات بدهند پس از فوت وصیت کننده وعدم قبول ارثی مانند طلا باوجودی که ارث قانونی مال اوست باید زکا ت بدهد؟
- [آیت الله سبحانی] فردی وصیت کرده به این که قسمتی از اموال خود را به شخصی بدهند ولی آن شخص (موصی له) پس از چند روز فوت کرده، آیا وارث وی اختیار قبول را دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه در وصیّت تملیکیّه، بعد از فوت موصی، موصی له وصیّت را قبول کند، لطفاً بفرمایید: آیا وصیّت لازم میشود، یا قبض وی هم لازم می‌باشد؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی وصیت کرده است که یک دستگاه ساختمان به فردی بدهند مشروط بر اینکه کاری را انجام دهد آیا این وصیت صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی وصیّت نامه‌ای را تنظیم کرده و (زید) را به عنوان وصی تعیین می‌نماید، اما زمانی که وصیت نامه را به (زید) ارائه می‌دهد او وصایت را قبول نمی‌کند ولی صاحب وصیّت، وصیّت نامه را پیش او گذاشته و می‌رود و اتفاقا در مسیر تصادف کرده و از دنیا می‌رود. بعد از آن (زید) وصیّت نامه را امضا کرده و قبول وصایت می‌کند آیا صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] اگر وارثین میّتی اوصیای او را قبول نداشه باشند با این که وصیّت شرعا ثابت باشد ، آیا هر کدام می توانند ثلث از سهم الارث خود را طبق وصیّتِ وصیت کننده خرج نمایند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی در حال صحت و ثبات عقل وصیت کرده که برادرم وصی من است و شوهرم وکیل که وصایای مرا بر طبق وصیت نامه عمل کند. وکیل که شوهر زن است می گوید چون من اطلاع نداشتم و بی خبر من وصیت کرده من این وصیت را قبول ندارم و این وصیت باطل است، تکلیف چیست؟
- [آیت الله بهجت] شخصی وصیت کرده موجودی و اموالش را به یکی از بستگانش بدهند، آیا پس از دریافت مال باید خمس آن را بدهد یا این که مال وصیّت شده حکم ارث را دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی وصیت کرده است یک مبلغ معینی را به دیگری بدهند، ولی متصدی به وصیت عمل نمی کند آیا آن شخص می تواند مقداری که اختصاص به او داده شده، خودش از آن مال بردارد یا نه؟
- [آیت الله خامنه ای] فردی که مالک مقداری زمین زراعتی است، وصیّت کرده که آن را برای تعمیر مسجد مصرف کنند، ولی ورثه او آن را فروخته اند، آیا وصیّت متوفّی نافذ است؟ و آیا ورثه حق فروش آن ملک را دارند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر وصیّت کند چیزی به کسی بدهند و آن کس پیش از وصیّت کننده بمیرد وصیّت باطل میشود، و اگر بعد از وصیّت کننده و پیش از آنکه قبول کند یا رد نماید، بمیرد، مال منتقل به ورثه او میشود در صورتی که ورثه آن وصیّت را رد نکنند.
- اگر سر کسی حواله بدهند که بدهکار است لازم است که قبول کند ولی حواله دادن سر کسی که بدهکار نیست در صورتی صحیح است که او قبول کند، و نیز اگر انسان بخواهد به کسی که جنسی بدهکار است جنس دیگری حواله دهد - مثلاً به کسی که جو بدهکار است گندم حواله دهد - تا او قبول نکند حواله صحیح نیست.
- اگر انسان به واسطه گفتن یا انجام دادن کاری از وصیّت خود برگردد وصیّت باطل میشود، همینطور اگر وصیّت خود را تغییر دهد وصیّت اوّلش باطل میشود و باید به وصیّت دوّم او عمل نمایند.
- اگر انسان بعد از مردن کسی بفهمد که او را وصی خود کرده در صورتی که مشقّت نداشته باشد باید وصیّت او را انجام دهد و می‌تواند دیگری را از طرف خود وکیل نماید.
- اگر میّت برای غسل و کفن و دفن و نماز خود غیر از ولیّ کس دیگری را معیّن کند، باید طبق وصیّت عمل شود و او اجازه دهد گرچه لازم نیست آن شخص این وصیّت را قبول کند، ولی اگر قبول کرد باید به آن عمل کند.
- زکات طلا و نقره در صورتی واجب میشود که انسان یازده ماه مالک مقدار نصاب باشد و اگر در بین یازده ماه، طلا و نقره او از نصاب اوّل کمتر شود زکات بر او واجب نیست.
- هرگاه کسی وصیّتهای متعدد برای کارهای مختلف بنماید و نگفته باشد از ثلث بردارند باید واجبات مالی او را نظیر بدهی از اصل مال بردارند و واجبات بدنی او را نظیر نماز و روزه از ثلث مال بردارند و اگر ثلث زیاد آمد به بقیه وصیّت عمل نمایند ولی اگر وصیّت کرده باشد که از ثلث بردارند باید اوّل واجبات مالی او را از ثلث بدهند و اگر زیاد آمد واجبات بدنی او را بدهند و اگر زیاد آمد به بقیه وصیّت عمل نمایند.
- انسان بیش از ثلث اموالش نمی‌تواند وصیّت کند و چنانچه زیادتر از ثلث وصیّت نماید زیادی آن محتاج به اذن ورثه است، خواه قبل از مردن اذن دهند یا بعد از مردن.
- اگر کسی بگوید که میّت وصیّت کرده فلان مبلغ به من بدهند یا بگوید من وصی میّتم که مال او را به مصرفی برسانم یا میّت مرا قیّم بچه‌های خود قرار داده، چنانچه از گفته او اطمینان حاصل شود باید به او بدهند و اگر اطمینان حاصل نشود باید مراجعه به حاکم شرع شود.
- اگر کسی بخواهد طلب یا حقّ خود را به دیگری صلح کند در صورتی صحیح است که او قبول نماید ولی اگر بخواهد از طلب یا حقّ خود بگذرد قبول کردن لازم نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان وصیّت کند که چیزی به کسی بدهند، در صورتی آن کس مالک آن چیز میشود که آن را قبول کند، اگرچه قبول در حالِ حیات وصیّت کننده باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان وصیّت کند که چیزی به کسی بدهند در صورتی آنکس آن چیز را مالک میشود که بعد از مردن وصیّت کننده یا در زمان زنده بودن او وصیّت را قبول کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در وصیت تملیکیه قبول موصی له معتبر است، پس اگر شخصی وصیت کند که چیزی به کسی بدهند، در صورتی آن کس آن چیز را مالک می شود که وصیت را قبول کند، و لازم نیست قبول بعد از موت وصیت کننده باشد، بلکه اگر پیش از موت او هم باشد کفایت می کند، بلی اگر قبول پیش از موت وصیت کننده باشد، به مجرد قبول آن چیز را مالک نمی شود، بلکه بعد از موت وصیت کننده بدون حاجت به قبول دیگر مالک می شود، و اگر قبول بعد از موت باشد به مجرد قبول آن چیز را مالک می شود.
- [امام خمینی] اگر انسان وصیت کند که چیزی به کسی بدهند، در صورتی آن کس آن چیز را مالک میشود که آن را قبول کند اگر چه در حال زنده بودن وصیتکننده باشد.
- [آیت الله سبحانی] اگر انسان وصیت کند که چیزی به کسی بدهند، در صورتی آن کس آن چیز را مالک می شود که آن را ردّ نکند.
- [آیت الله بهجت] اگر انسان وصیت کند که چیزی را به شخصی بدهند، بنابر احوط، در صورتی آن شخص آن چیز را مالک میشود که آن را قبول کند، اگرچه در حال حیات وصیتکننده باشد، و اگر قبول کرد و بعد از مردن وصیتکننده ردّ کرد، مال از آنِ اوست و ردّ او بی‌فایده است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان وصیت کند که چیزی از اموالش مال کسی باشد در صورتی که ان شخص وصیت را قبول کند اگرچه قبولش در زمان زنده بودن موصی باشد ان چیز را بعد از مردن موصی مالک می شود بلکه ظاهر این است که قبول معتبر نیست و فقط رد وصیت مانع است
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر انسان وصیّت کند که چیزی از اموالش مال کسی باشد در صورتی که آن شخص وصیّت را قبول کند، اگر چه قبولش در زمان زنده بودن وصیّت‌کننده باشد، بعد از مردن وصیّت کننده، مالک آن چیز می‌گردد، بلکه ظاهراً اصلاً در وصیّت، قبول لازم نیست، بلکه همین مقدار که کسی که برای او وصیّت شده وصیّت را ردّ نکند برای درست شدن وصیّت کفایت می‌کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر انسان وصیت کند که چیزی مال کسی باشد و او قبول کند مالک می شود بلکه اظهر آن است که عدم رد وصیت کافی است و نیاز به قبول او نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر انسان وصیت کند که چیزی از اموالش مال کسی باشد؛ در صورتی که آن کس آن وصیت را قبول کند اگرچه قبولش در زمان زنده بودن موصی باشد؛ آن چیز را بعد از مردن موصی مالک می شود؛ بلکه ظاهر این است که قبول اصلا معتبر نباشد و فقط رد مانع است.