احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
کسی که بخواهد به چند طرف نماز بخواند اگر بخواهد دو نماز بخواند که مثل نماز ظهر و عصر باید یکی بعد از دیگری خوانده شود احتیاط مستحب ان است که نماز اول را به ان چند طرف بخواند بعد نماز دوم را شروع کند
عنوان مسئله:
کسی که بخواهد به چند طرف نماز بخواند اگر بخواهد دو نماز بخواند که مثل نماز ظهر و عصر باید یکی بعد از دیگری خوانده شود احتیاط مستحب ان است که نماز اول را به ان چند طرف بخواند بعد نماز دوم را شروع کند
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی بیش از چهار شوط از طواف انجام نداد و بدون اینکه نماز طواف را بخواند سعی را شروع کرد و یکی دو شوط از سعی را انجام نداده تقصیر نمود و از احرام خارج شد تکلیف او چیست
- کسی که اشتباها طواف را از رکن یمانی شروع و به همانجا ختم کرده و نماز طواف را خوانده و پس از ان متوجه شده حکمش چیست و چنانچه در اثنای طواف متوجه شد و طوافش را به حجر الاسود ختم کرد مقدار زیادی مضر به طوافش می باشد یا خیر
- شخصی طوافش را از حجرالاسود شروع کرده است و در شوط دوم به خیال این که رکن یمانی حجر است به رکن یمانی شوط را انجام نموده و به همین صورت تا اخر انجام داده و نماز طواف را خوانده و سعی و تقصیر نموده حکم چیست
- احیانا انسان می داند که اگر نماز طواف را شروع کند طواف کننده ها می ایند و او را حرکت می دهند و جابجا می کنند در عین حال نماز را شروع می کند ایا اگر این نماز را تمام کند صحیح است
- گاهی انسان شک می کند که این شوط طوافم به هم خورد یا نه ایا می شود بعد از طواف یک شوط هم به عنوان احتیاط اضافه بر هفت شوط اورد و بعد نماز بخواند یا خیر
- شخصی نماز طواف را به اعتقاد اینکه حجر اسماعیل مقام ابراهیم است در حجر اسماعیل خوانده چه باید بکند
- شخصی نماز طواف را جهلا جلو مقام متصل به بیت خوانده است و سپس سعی را انجام داده است تکلیف چیست
- در لیالی مقمره در مکه کسانی که نماز صبح را به جماعت با سایر مسلمین می خوانند ایا باید بعد از روشن شدن هم دوباره بخوانند یا همان نماز که به جماعت خوانده اند کافی است
- شخصی در شوط اول طواف بود که نماز جماعت شروع شد طواف را قطع می کند و مشغول نماز می شود و پس از نماز طواف را از سر می گیرد و هفت شوط کامل بجا می اورد ایا طواف او صحیح است
- کسی که نماز را در مسجد الحرام به نحو استداره خوانده است به طوری که رودر روی امام جماعت و یا طرفین او ایستاده بوده است ایا این نماز احتیاج به اعاده دارد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که نماز عصر خود را میخواند، با این اعتقاد که نماز ظهرش را خوانده است و بعد از نماز عصر میفهمد که نماز ظهرش را نخوانده، نماز دوم را به چه نیّتی باید بخواند (ظهر یا عصر)؟ و نماز اولش را باید نماز ظهر قرار دهد یا نماز عصر؟
- [آیت الله سبحانی] بعد از نماز جمعه به نماز عصر رسیدم در صورتی که خطبه ها قبل از اذان ظهر شروع شده بود آیا می تواند نماز ظهر خود را با نماز عصر چنین خطیبی اقتدا کنم یا نه ؟
- [آیت الله بهجت] در نزدیک غروب، شروع به خواندن نماز عصر کردم دو رکعت از نماز عصر بعد از غروب خوانده شد؛ آیا باید آن را قضا کنم؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر در بین نماز ظهر یا در بین نماز عصر، شک کند که نماز ظهر را قبلاً خوانده یا نه، چه کار باید انجام دهد؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی در نماز ظهر شکی کند که نماز احتیاط دارد، و وقت نماز عصر آن قدر تنگ است که ممکن نباشد حداقل یک رکعت عصر را پیش از غروب بخواند؛ در این صورت کدام یک را باید مقدّم دارد؟
- [آیت الله جوادی آملی] آیا بعد از نماز جمعه و عصر، خواندن مجدّد نماز ظهر و عصر و یا تنها عصر لازم است؟ در چه صورت عمل به استحباب کفایت میکند؟
- [آیت الله جوادی آملی] آیا بعد از نماز جمعه و عصر، خواندن مجدّد نماز ظهر و عصر و یا عصر تنها لازم است، در چه صورت عمل به استحباب کفایت میکند؟
- [سایر] در استحاضه قلیله اگر نماز ظهر و عصر و نیز مغرب و عشا با هم خوانده شود، آیا برای نماز عصر یا عشا باید وضو گرفته شود؟
- [آیت الله اردبیلی] وظیفه نمازگزاری که در وسط نماز عصر متوجه می‌شود که نماز ظهر را سه رکعتی خوانده است، چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی به گمان اینکه وقت نمازظهر گذشته است، قصد نماز عصر کرد و بعد از نماز متوجه شد که برای نماز ظهر لااقل به مقدار یک رکعت وقت داشته است، آیا نیّت کند نمازی که خوانده ظهر باشد و مجدداً نماز عصر را بخواند، یا وظیفه ای دیگر دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- نافله نماز عصر پیش از نماز عصر خوانده می شود و وقت ان بنابر احتیاط واجب تا موقعی است که ان مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می شود به چهار هفتم ان برسد و چنانچه بخواهد نافله ظهر یا نافله عصر را بعد از وقت انها بخواند احتیاط واجب ان است که نافله ظهر را بعد از نماز ظهر و نافله عصر را بعد از نماز عصر بخواند و نیت ادا و قضا نکند
- اگر بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر بداند چهار رکعت نماز خوانده ولی نداند به نیت ظهر خوانده یا به نیت عصر باید چهار رکعت نماز قضا به نیت نمازی که بر او واجب است بخواند
- اگر پیش از خواندن نماز ظهر سهوا مشغول نماز عصر شود و در بین نماز بفهمد اشتباه کرده است باید نیت را به نماز ظهر برگرداند یعنی نیت کند که انچه تا حال خوانده ام و انچه را مشغولم و انچه تا اخر نماز می خوانم همه نماز ظهر باشد و بعد از ان که نماز را تمام کرد نماز عصر را بخواند
- وقت نماز ظهر و عصر ما بین زوال تا غروب افتاب است ولی چنانچه نماز عصر را عمدا قبل از نماز ظهر بخواند باطل است مگر این که از اخر وقت بیش از به جا اوردن یک نماز وقت نباشد که در این فرض اگر کسی تا این موقع نماز ظهر را نخوانده باید نماز عصر را بخواند و بعد از ان نماز ظهر را قضا کند و اگر کسی پیش از این وقت سهوا تمام نماز عصر را پیش از نماز ظهر بخواند نمازش صحیح است و احتیاط واجب ان است که ان را نماز ظهر قرار داده و چهار رکعت دیگر به قصد ما فی الذمه به جا اورد
- انسان باید نماز عصر را بعد از نماز ظهر و نماز عشاء را بعد از نماز مغرب بخواند و اگر عمدا نماز عصر را پیش از نماز ظهر و نماز عشاء را پیش از نماز مغرب بخواند باطل است
- اگر به نیت نماز ظهر مشغول نماز شود و در بین نماز یادش بیاید که نماز ظهر را خوانده است نمی تواند نیت را به نماز عصر برگرداند بلکه باید نماز را بشکند و نماز عصر را بخواند و همین طور است در نماز مغرب و عشاء
- ماموم در رکعت اول و دوم نماز ظهر و عصر نباید حمد و سوره را بخواند و مستحب است به جای ان ذکر بگوید
- اگر در بین نماز عصر یقین یا اطمینان کند که نماز ظهر را نخوانده است و نیت را به نماز ظهر برگرداند چنانچه قبل از ان که عملی انجام داده باشد یادش بیاید که نماز ظهر را خوانده بوده باید بقیه نماز را به نیت نماز عصر بخواند و نمازش صحیح است و همچنین در صورتی که انچه را انجام داده رکن نباشد ولی در این صورت باید قرایت و ذکری را که به قصد نماز ظهر اورده بوده دوباره به قصد نماز عصر بیاورد و احتیاط مستحب ان است که در این دو صورت نماز را به نیت عصر تمام کند و دوباره اعاده نماید و اگر انچه را اورده رکعت یا رکوع یا دو سجده باشد باید نماز عصر را اعاده نماید
- اگر مکلف نماز صبح را در محل خود به جا اورد و به محلی که هنوز صبح طلوع نکرده مسافرت کند و یا نماز ظهر و عصر را خوانده و به طرفی که هنوز ان جا ظهر نشده مسافرت کند و یا نماز مغرب را خوانده و به محلی که هنوز افتاب در ان جا غروب نکرده مسافرت کند احتیاط واجب ان است که نمازهای خوانده شده را دوباره بخواند
- اگر یک نماز ظهر و یک نماز عشاء یا یک نماز عصر و یک نماز عشاء از او قضا شود و نداند کدام اول قضا شده است احتیاط مستحب ان است که طوری انها را بخواند که ترتیب حاصل شود و برای یقین به حصول ترتیب مثلا اگر یک نماز ظهر و یک نماز عشاء از او قضا شده و اولی انها را نمی داند می تواند اول یک نماز ظهر و بعد از ان یک نماز عشاء و دوباره یک نماز ظهر بخواند یا اول یک نماز عشاء بعد یک نماز ظهر و دوباره یک نماز عشاء بخواند
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر بداند چهار رکعت نماز خوانده، ولی نداند به نیت ظهر خوانده یا به نیت عصر، بنابر احتیاط چهار رکعت نماز قضا به نیت نمازی که بر او واجب است بخواند.
- [آیت الله خوئی] کسی که بخواهد به چند طرف نماز بخواند، اگر بخواهد دو نماز بخواند که مثل نماز ظهر و عصر باید یکی بعد از دیگری خوانده شود، احتیاط مستحب آن است که نماز اول را به هر چند طرف که بخواند بعد نماز دوم را شروع کند.
- [آیت الله سیستانی] کسی که بخواهد به چند طرف نماز بخواند ، اگر بخواهد دو نماز بخواند که مثل نماز ظهر و عصر باید یکی بعد از دیگری خوانده شود ، و احتیاط مستحب آن است که نماز اول را به آن چند طرف بخواند ، بعد نماز دوم را شروع کند .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که بخواهد به چند طرف نماز بخواند؛ اگر بخواهد دو نماز بخواند که مثل نماز ظهر و عصر باید یکی بعد از دیگری خوانده شود؛ احتیاط مستحب آن است که نماز اول را به آن چند طرف بخواند؛ بعد نماز دوم را شروع کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده می‌شود و وقت فضیلت آن تا هنگامیست که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می‌شود، به چهار هفتم آن برسد و چنانچه بخواهد نافله ظهر یا عصر را بعد از وقت فضیلت آنها بخواند، بهتر است نافله ظهر را بعد از نماز ظهر و نافله عصر را بعد از نماز عصر بخواند و بنا بر احتیاط مستحب نیت ادا و قضا نکند.
- [آیت الله جوادی آملی] .رعایت ترتیب بین نماز ظهر و عصر و بین نماز مغرب و عشا ء واجب است و تقدیم عمدی عصر بر ظهر و عشاء بر مغرب, موجب بطلان عصر و عشا ء خواهد بود . اگر سهواً پیش از نماز ظهر، نماز عصر را شروع کند و در بین نماز بفهمد که نماز ظهر را نخوانده، باید نیّت را به نماز ظهر برگرداند؛ یعنی قصد کند آنچه خواندم و آنچه میخوانم, همه نماز ظهر باشد؛ خواه این حالت در وقت مخصوص نماز ظهر پیدا شود; خواه در وقت مشترک، هر چند احتیاط مستحب آن است که اگر این عمل در وقت مخصوص ظهر رخ دهد, دوباره نماز ظهر پیش از عصر خوانده شود.
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط باید شروع نماز جمعه را از وقتی که عرفا آن را اول ظهر میگویند، تأخیر نیندازد و باید احتیاطا مقداری از خطبهها در وقت خوانده شود و شروع خواندن خطبه پیش از ظهر، خلاف احتیاط مستحب است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در بین نماز عصر یقین کند که نماز ظهر را نخوانده است و نیّت را به نماز ظهر برگرداند و نماز را ادامه دهد و بعد متوجه شود که نماز ظهر را خوانده است باید نیت خود را به نماز عصر برگرداند و چنانچه مقداری از نماز را که به نیت ظهر خوانده مشتمل بر رکن بوده باید نماز را تمام کند و دوباره نماز عصر را بخواند. اما اگر مشتمل بر رکن نبوده باید آن قسمت را به نیت عصر بخواند و نماز او صحیح است هرچند احتیاط مستحب در اعاده آن است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در بین نماز عصر یقین کند که نماز ظهر را نخوانده است ونیّت را به نماز ظهر برگرداند، چنانچه یادش بیاید که نماز ظهر را خوانده بود، بنابر احتیاط مستحبّ نیّت را به نماز عصر برگرداند و بعد ازتمام کردن نماز، دوباره نماز عصر را بخواند، اگر بعد از برگرداندن نیّت عملی انجام نداده باشد، و اگر بعد ازنیّت عملیانجام داده احتیاط واجب می‌شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده می شود و وقت آن تا موقعی است که سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می شود به چهار هفتم شاخص برسد. و چنانچه بخواهد نافله ظهر یا نافله عصر را بعد از وقت آنها بخواند بنابر احتیاط واجب باید نافله ظهر را بعد از نماز ظهر و نافله عصر را بعد از نماز عصر بخواند و بنابر احتیاط واجب نیّت اداء و قضا نکند.