احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزامآور را احتیاط مستحب گویند.
حرام است مرد زن را و زن مرد را غسل بدهد، ولی زن می‌تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم می‌تواند زن خود را غسل دهد، اگر چه احتیاط مستحب آن است که زن شوهر خود و شوهر زن خود را غسل ندهد.
عنوان مسئله:
حرام است مرد زن را و زن مرد را غسل بدهد، ولی زن می‌تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم می‌تواند زن خود را غسل دهد، اگر چه احتیاط مستحب آن است که زن شوهر خود و شوهر زن خود را غسل ندهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زنِ شوهر دار می‌تواند برای پدرش حج نیابتی به جا آورد؟
- زنی وفات نموده و شوهر او میداند که مظالم بر ذمّه او بوده ولی خود زن در این باب وصیتی نکرده، آیا شوهر می‌تواند از مال زن مظالم او را رد کند؟ و بر فرض توانستن، از اصل تَرَکه او می‌تواند رد کند یا باید از ثُلث تَرَکه او ردنماید؟
- زنی که در اثر ضعف، قدرت گرفتن روزه را ندارد و باید کفّاره بدهد، می‌تواند کفّاره خود را به شوهر خود که فقیر است بدهد؟ و در صورتی که بتواند، پس از گرفتن اگر آن کفّاره را به خرج همان زن برساند جایز است یا خیر؟
- مردی زوجه خود را یک طلاق داده و بعد از عدّه شوهر دیگر نموده و شوهر دوّم او را طلاق داده و بعد از عدّه باز زنِ شوهر اوّل شده و شوهر اوّل دو مرتبه او را دو طلاق داده، آیا شوهر اوّل می‌تواند بدون محلّل او را تزویج کند؟
- شخصی زن غریبی را عقد کرد بعد از عقد مسافرت نموده و شوهر ازحال او خبری ندارد و نمیداند کجاست و نمیتواند از حالش استعلام کند و شوهر میخواهد او را طلاق بدهد، آیا جایز است یا خیر؟
- زنی نشوز را اختیار کرده و شوهر او میخواهد او را طلاق بدهد و زن حال خود را از طُهر و غیر طُهر به شوهر اظهار نمیکند و مخصوصاً از شوهر دوری میکند که شوهر حال او را به دست نیاورد، چنان چه شوهر او را دو طلاق بگوید که طلاق دوّم بعد از مُضیِ ده روز از طلاق اوّل باشد کافیست یا خیر؟
- هرگاه شوهر سنّی باشد و زوجه او شیعه باشد و او را طلاق دهد به مذهب خود، بعد از انقضای عدّه او مرد شیعی می‌تواند او را برای خود عقدکند؟
- زیدی وکالت میدهد به عمروی که زوجه او را مطلّقه نماید ولی حقیقتاً قصد طلاق را ندارد، بعد از وقوع طلاق زید - به خیال این که طلاق فضولی هم مثل عقد فضولیست - طلاق را امضا و اجازه میکند و زوجه عدّه نگاه میدارد، بعد از تمام شدن عدّه شوهر میکند و از شوهر دوّم ولد پیدا میکند، بعد که شوهر اوّل میفهمد طلاق فضولی صحیح نیست، بخواهد این زوجه را طلاق بدهد - بر فرض عدم صحّت طلاق اوّل - آیا جدیداً باید زوجه درطُهر باشد و تحقیق کند در این باب یا همان حمل کافی است؟ و بر فرض بطلان طلاق، نفقه این چند سال را شوهر اوّل باید بدهد، یا این که چون استمتاع از زوجه نکرده نباید بدهد؟ و بر فرض بطلان طلاق شوهر اوّل خجالت میکشد که تحقیق کند زوجه چه وقت در طُهر غیر مواقعه است تا او را دو مرتبه طلاق بدهد، آیا می‌تواند بدون تحقیق او را طلاق بدهد یا خیر؟
- زنی با شوهرش و دو دختر و یک پسرشان در اثر زلزله زیر آوار مرده تقدّم و تأخّرِ مردن آنها معلوم نیست و فقط آن زن مال دارد و دیگران مال ندارند و آن زن دو پسر از شوهر اوّل خود دارد و آن مرد مادر دارد، طریق ارث آنها به چه نحو است؟
- اشخاص عامی و جاهل که به حج مشرّف میشوند و عالم به خصوصیّات طواف و سعی نمیباشند، از یک نفر عالم تقاضا میکنند که او را طواف بدهد، یا سعی بدهد، آیا آن عالم می‌تواند در مقابل این عمل اُجرت بگیرد، یا ارشاد جاهل واجب است و این اُجرت در مقابل واجب، حرام است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا زن می تواند مرد را و یا مرد می تواند زن را غسل بدهد؟
- [سایر] سلام، زنی که شوهر داشته است و به مرد دیگری میگوید من شوهر ندارم و به عقد آن مرد در میآید، اما دخول صورت نمیگیرد. در حالیکه مرد دوم چیزی از این ماجرا نمیدانسته است. اکنون آن زن از شوهر اول خود طلاق گرفته است. آیا مرد دوم می‌تواند آن زن را عقد کند؟ یا آیا آن زن به مرد دوم حرام دائمی شده است؟
- [سایر] اگر مرد به هر علتی اجازه ادامه تحصیل و مانند آن را به زن ندهد، آیا زن هم می‌تواند نسبت به او تمکین نکند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اطاعت نکردن زن از شوهر در غیر مسائل واجب و مستحب، حرام است؟
- [سایر] اگر زن با خانواده شوهر ناسازگار باشد، آیا مرد به صرف احترام پدر و مادرش می‌تواند از همسرش جدا شود؟
- [سایر] آیا شوهر می‌تواند تا ابد همسرش را که تقاضای طلاق است، طلاق ندهد؟
- [سایر] زنی که برای مدتی صیغه شده، چنانچه زن یا مرد بخواهد زودتر از موعد از یکدیگر جدا شوند، چگونه عمل کنند؛ آیا مرد می‌تواند او را طلاق بدهد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] هرگاه شوهر بمیرد و چند ماه جسد او در سردخانه بماند به حدّی که زن از عدّه خارج شود آیا زن بعد از اتمام عدّه خود می‌تواند شوهر خود را غسل میّت دهد یا خیر؟
- [سایر] درباره وظایف قانونی زن و شوهر نسبت به یکدیگر توضیحاتی دهید و اینکه مرد همسرش را به چه کارهایی می‌تواند مجاب کند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در مذهب اهل تسنّن اگر شوهر به زنش بگوید تو طالق هستی یا مثل خواهر یا مادر من هستی یا به فرزندش بگوید اگر تو فلان کار را کردی مادرت به من حرام باشد زن از مرد جدا میشود، حال بعد از آن که مرد شیعه شده، می‌تواند آن زن را بگیرد و آیا اگر آن زن شیعه گشته و ازدواج کرده بدون نگه داشتن عدّه، ازدواج باطل است یا خیر و به مذهب آنها سه طلاقه در یک مجلس منعقد میگردد، بعد از تشیّع آیا زن و شوهر به یکدیگر حرام ابدی هستند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زن می‌تواند به شوهر فقیر خود زکات بدهد، اگر چه شوهر زکات را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- مرد می‌تواند دختر بچّهای را که سن او سه سال بیشتر نیست غسل دهد. زن هم می‌تواند پسر بچّهای را که سه سال بیشتر ندارد غسل دهد.
- اگر مرد مَهر زن را در عقد معین کند و قصدش این باشد که آن را ندهد، عقد صحیح است، ولی مَهر را باید بدهد.
- اگر زن و شوهر یکدیگر را نخواهند و زن مالی به مرد بدهد که او را طلاق دهد، آن طلاق را مبارات گویند.
- اگر مرد پیش از آن که زنی را برای خود عقد کند بگوید:به واسطهی شیر خوردن آن زن بر او حرام شده، مثلاً بگوید:شیر مادر او را خورده، چنانچه تصدیق او ممکن باشد، نمیتواند با آن زن ازدواج کند و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید، عقد باطل است، پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد، یا نزدیکی کرده باشد ولی در وقت نزدیکی کردن زن بداند بر آن مرد حرام است، مَهر ندارد و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده، شوهر باید مَهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد.
- اگر حمامی راضی باشد که پول حمام نسیه بماند، ولی کسی که غسل میکند قصدش این باشد که طلب او را ندهد، یا از مال حرام بدهد، غسل او اشکال دارد.
- اگر به واسطهی آن که مرد نمیتواند وطی و نزدیکی کند، زن عقد را به هم بزند، شوهر باید نصف مهر را بدهد، ولی اگر به واسطهی یکی از عیبهای دیگری که گفته شد، مرد یا زن عقد را به هم بزند، چنانچه مرد با زن نزدیکی نکرده باشد، چیزی بر او نیست و اگر نزدیکی کرده باید تمام مهر را بدهد.
- اگر زن یا مرد نامحرم یا بچّهی ممیز یعنی بچّهای که خوب و بد را میفهمد به نمازگزار سلام کند، نمازگزار می‌تواند جواب او را بدهد، ولی در جواب سلام زن باید بگوید:(سلامٌ علیکْ) و (کاف) را زیر و زبر و پیش ندهد.
- اگر به واسطهی شیر دادن حق شوهر از بین نرود، زن می‌تواند بدون اجازهی شوهر بچهی کس دیگر را شیر دهد، ولی جایز نیست بچهای را شیر دهد که به واسطهی شیر دادن به آن بچّه به شوهر خود حرام شود، مثلاً اگر شوهر او دختر شیر خواری را برای خود عقد کرده باشد، زن نباید آن دختر را شیر دهد، چون اگر آن دختر را شیر دهد، خودش مادر زن شوهر میشود و بر او حرام میگردد.
- زن شوهردار اگر زنا بدهد بر شوهر خود حرام نمیشود و چنانچه توبه نکند و بر عمل خود باقی باشد، بهتر است که شوهر او را طلاق دهد، ولی باید مَهرش را بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] حرام است، مرد، زن را، و زن، مرد را غسل بدهد. ولی زن می‌تواند شوهر خود را غسل دهد، و شوهر هم می‌تواند زن خود را غسل دهد، اگرچه احتیاط مستحب آن است که زن، شوهر خود و شوهر زن خود را غسل ندهد.
- [آیت الله بهجت] اگر مرد، زن را و زن، مرد را در غیر موارد ضرورت غسل بدهد، باطل است؛ ولی زن می‌تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم می‌تواند زن خود را غسل دهد، و احتیاط مستحب در غسل زوجین، از زیر لباس است، اگرچه احتیاط مستحب آن است که زن، شوهر خود و شوهر، زن خود را غسل ندهد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مرد، زن را و زن، مرد را غسل بدهد، غسل باطل است، ولی زن می‌تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر نیز می‌تواند زن خود را غسل دهد، اگرچه احتیاط مستحب آن است که زن، شوهر خود و شوهر ، زن خود را غسل ندهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] غسل دادن مرد زن را و زن مرد را جایز نیست و باطل است ولی زن می تواند شوهر خود را غسل بدهد و شوهر هم می تواند زن خود را غسل بدهد اگر چه احتیاط مستحب ان است که زن شوهر خود و شوهر زن خود را غسل ندهد
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مرد ، زن را و زن ، مرد را غسل بدهد باطل است ، ولی زن می تواند شوهر جود را غسل دهد و شوهر هم می تواند زن جود را غسل دهد ، اگر چه احتیاط مستحب آن است أه زن ، شوهر جود و شوهر ، زن جود را غسل ندهد .
- [آیت الله سبحانی] اگر مرد، زن را و زن، مرد را غسل بدهد باطل است ولی زن می تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم می تواند زن خود را غسل دهد; اگرچه احتیاط مستحب آن است که زن، شوهر خود و شوهر، زن خود را غسل ندهد، مگر این که وصیتی در میان باشد.
- [امام خمینی] اگر مرد زن را، و زن مرد را غسل بدهد، باطل است. ولی زن می تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم می تواند زن خود را غسل دهد، اگر چه احتیاط مستحب آن است که زن شوهر خود، و شوهر زن خود را غسل ندهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مرد، زن را و زن، مرد را غسل بدهد باطل است ولی زن می تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم می تواند زن خود را غسل دهد، اگرچه احتیاط مستحب آن است که زن، شوهر خود و شوهر، زن خود را غسل ندهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مرد، زن را و زن مرد را غسل بدهد باطل است، ولی زن می تواند شوهر خود و شوهر هم می تواند زن خود را غسل دهد، اگر چه احتیاط مستحب آن است که زن، شوهر خود و شوهر، زن خود را در حال اختیار غسل ندهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مرد زن را، و زن مرد را غسل بدهد غسل باطل است ولی زن می‌تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر هم می‌تواند زن خود را غسل دهد.