عاریه
عاریه یکی از اقسام عقود است.
کسی که چیزی را عاریه داده، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
عنوان مسئله:
کسی که چیزی را عاریه داده، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی به گمان این که وقت به اندازه وضو و نماز دارد، وضو بگیرد، به مجرّد گرفتن وضو معلوم شود نمازش به علّت ترجیح وضو بر تیمّم قضا شده، آیا با این وضو میتواند قضای نماز را بخواند یا خیر؟
- هر گاه به یقین یا گمان دخول وقت، به نیّت واجب غسل کرد بعد معلوم شد وقت داخل شده، اعاده غسل لازم است یا خیر؟
- نماز کسی که در اوّل وقت در حضر و در آخر وقت در سفر است و به عکس، به چه نحواست؟
- شخصی به حمّام می‌رود، پس از غسل شک می‌کند که آیا وقت برای ادای صلات هست که نیّت ادا کند، یا وقت گذشته و باید نیّت قضا کند؟
- فرموده‌اید: لقطه به قدر درهم و زیادتر را بعد از تعریف سنه و یأس ازصاحب به فقیری صدقه بدهند، بفرمایید این حکم اختصاص به لقطه دارد، یاتعمیم دارد که شامل مالی هم که به عنوان ودیعه، یا عاریه، یا غیر آنها نزد کسی مانده و صاحبش معلوم نیست و مأیوس از صاحبش هست هم می‌شود؟
- شخصی در محلّی واقع شده که دستش به اهل علم نمی‌رسد و زنش را طلاق داده و خیال می‌گرده بعد از طلاق هر وقت بخواهد تا آخر عمر میتواند رجوع کند، لذا بعد از یک سال از طلاقِ آن زن رجوع نموده و از او بچّه دار شده و فعلاً آن مرد مرده، آیا آن زن و آن بچّه‌ها از او ارث می‌برند یا خیر؟
- کسی که روزه قضا دارد میتواند اجیر برای صوم از میّتی بشود؟
- زنِ شوهر دار میتواند برای پدرش حج نیابتی به جا آورد؟
- آیا ولی طفل میتواند مدّت زوجه منقطعه او را بذل کند یا خیر؟
- آیا زن در حال احرام میتواند جوراب و کفش بپوشد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا برای عاریه دادن باید شرایط خاصی در فرد عاریه دهنده باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر عاریه دهنده و عاریه گیرنده در برگرداندن مال اختلاف نمایند حق با کدامیک می باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا می توان مالی که عاریه گرفته شده را به دیگری عاریه داد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه عاریه گیرنده بفهمد مالی را که عاریه گرفته غصبی است تکلیفش چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اگر مالی نجسی را عاریه می دهد باید عاریه دهنده را از نجاست آن مطلع نماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مالی را که عاریه گرفته شده از بین برود در این صورت آیا عاریه گیرنده ضامن است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا عاریه دهنده یا عاریه گیرنده می تواند هر زمانی که اراده کردند مال را پس بگیرد یا بازگرداند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] تکلیف مال عاریه داده شده بعد از مرگ و یا دیوانه شدن عاریه دهنده چه می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مال عاریه داده شده تلف شود و مالک ادعا نماید که عاریه گیرنده افراط و تفریط نموده است ولی عاریه گیرنده خلاف آن را ادعا نمود،حرف کدام مقدم تر است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا مرد میتواند دو زن خود را در یک وقت و با یک صیغه طلاق دهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مالی را که می‌داند غصبیست عاریه کند و از آن استفاده‌ای ببرد و در دست او از بین برود، مالک میتواند عوض مال و عوض استفاده‌ای را که عاریه کننده برده، از او یا از کسی که مال را غصب کرده مطالبه کند و اگر از عاریه کننده بگیرد، او نمی‌تواند چیزی را که به مالک می‌دهد از عاریه دهنده مطالبه نماید.
- چیزی را که منفعتش مال انسان است مثلاً آن را اجاره کرده میتواند عاریه بدهد، ولی اگر در اجاره شرط کرده باشند که خودش از آن استفاده کند، نمی‌تواند آن را به دیگری عاریه دهد.
- اگر نداند مالی را که عاریه کرده غصبیست و در دست او از بین برود، چنانچه صاحب مال عوض آن را از او بگیرد، او هم میتواند آنچه را به صاحب مال داده از عاریه دهنده مطالبه نماید، ولی اگر چیزی را که عاریه کرده طلا و نقره باشد، یا عاریه دهنده با او شرط کرده باشد که اگر آن چیز از بین برود عوضش را بدهد، نمی‌تواند چیزی را که به صاحب مال می‌دهد از عاریه دهنده مطالبه نماید.
- اگر عاریه دهنده بمیرد، عاریه گیرنده باید چیزی را که عاریه کرده به ورثه‌ی او بدهد.
- اگر چیزی را که عاریه کرده با اجازه‌ی صاحب آن به دیگری عاریه دهد، چنانچه کسی که اوّل آن چیز را عاریه کرده بمیرد یا دیوانه شود، عاریة دومی باطل نمی‌شود.
- لازم نیست در عاریه صیغه بخوانند و اگر مثلاً لباس را به قصد عاریه به کسی بدهد و او به همین قصد بگیرد، عاریه صحیح است.
- اگر عاریه دهنده طوری شود که شرعاً نتواند در مال خود تصرف کند، مثلاً دیوانه شود عاریه کننده باید مالی را که عاریه کرده به ولی او بدهد.
- چیزی را که عاریه کرده بدون اجازه‌ی صاحب آن نمی‌تواند به دیگری اجاره یا عاریه دهد.
- کسی که چیزی را امانت می‌گذارد، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که امانت را قبول می‌کند، هر وقت بخواهد میتواند آن را به صاحبش برگرداند.
- اگر دیوانه و بچه مال خود را عاریه بدهند صحیح نیست، امّا اگر ولی بچه مصلحت بداند مال او را عاریه دهد و بچه آن مال را به دستور ولی به عاریه کننده برساند، اشکال ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] کسی که چیزی عاریه داده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد، و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که چیزی را عاریه داده، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه گرفته، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که چیزی را عاریه داده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
- [آیت الله خوئی] کسی که چیزی عاریه داده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که چیزی را عاریه داده است هر وقت بخواهد میتواند عاریه را بهم بزند . و کسی هم که عاریه گرفته است هر وقت بخواهد میتواند آن را بهم بزند .
- [آیت الله شبیری زنجانی] عاریه عقدی غیرلازم است بنابراین کسی که چیزی را عاریه داده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد مگر شرط شود که عاریه‌دهنده یا عاریه‌گیرنده یا هر دو حقّ به هم زدن معامله را نداشته باشند که باید بر طبق شرط عمل شود.
- [امام خمینی] کسی که چیزی عاریه داده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] عاریه عقد جایز است و عاریه دهنده و کسی که عاریه کرده می توانند هر وقت بخواهند عاریه را به هم بزنند بنابراین عاریه دهنده می تواند انچه را که عاریه داده پس بگیرد مگر در موردی که زمینی را برای دفن میت عاریه داده باشد که بعد از دفن نمی تواند زمین را به نبش قبر میت پس بگیرد
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که چیزی را عاریه داده هر وقت بخواهد می تواند آن را پس بگیرد، عاریه گیرنده نیز می تواند آن را پس دهد.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که چیزی عاریه داده هر وقت بخواهد می تواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد می تواند آن را پس دهد .