اول وقت
اول وقت: به لحظات آغازین انجام تکالیف با وقت معیّن می گویند. بیشتر احکام آن در باب هاى طهارت و صلاة آمده است .
نماز کسی که در اوّل وقت در حضر و در آخر وقت در سفر است و به عکس، به چه نحواست؟
مراعات آخر وقت را باید بکند.
مراعات آخر وقت را باید بکند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مسافر هر گاه سفر را شغل خود قرار داد، سفر اوّل حکم نماز او قصر و در ثالث اتمام، حکم ثانوی او چه می‌باشد؟
- در رسائل عملیّه است که: در نماز جماعت یومیّه مستحب است که اهل فضل را در صف اوّل جای دهند و در نماز میّت به عکس، آیا حکمت آن چیست؟
- کثیر السفر بعد از اقامه عشره در وطن، در سفر اوّل تکلیف او قصر است، همین شخص مسافرت به چهار فرسخی با نیّت بیتوته شب کرده و بنا بر فرمایش حضرت عالی در فرض مزبور وجوب اتمام خالی از رجحان نیست و هم چنین صوم، این شخص عمل کرده دوباره میخواهد سفر کند به قدر مسافت، تکلیف این شخص چیست؟ مرقوم فرمایید. به عبارة اخری: بعد از اقامه عشره در سفر اوّل قصر خواندن نماز موضوعیّت دارد یا ندارد، بلکه مجرّد صدق سفر در اوّلی کفایت میکند در اتمام نماز بعدی و لو این که در اوّلی نماز را نخوانده و یا جاهل به حکم بوده تمام خوانده است؟
- نگاه کردن به عکس زن اجنبیّه چه صورت دارد در صورتی که او رابشناسد.
- آیا نیّت روزه مستحبّی را در اثنای روز میتوان عدول به روزه واجب کرد و هم چنین عکس آن؟
- شخصی به حمّام میرود، پس از غسل شک میکند که آیا وقت برای ادای صلات هست که نیّت ادا کند، یا وقت گذشته و باید نیّت قضا کند؟
- شخصی در وطن خود مشغول به تجارت یا صناعت است، ولی برای خرید جنس و لوازم کسب، محتاج است در هر چند روز یک مرتبه مسافرت کند، به طوری که هیچ وقت نه در وطن و نه در مقصد، ده روز باقی نمیماند. و به عبارت دیگر: شخصیست که دایم السفر بر او صادق است، ولی شغل او در وطن است، آیا چنین کسی نماز و روزهاش قصر است یا تمام و اگر چنین شخصی سفرش سفر تلفیقی باشد، تکلیفش چیست؟
- هر گاه شخص جنب پیش از دخول وقت نماز، به نیّت وجوب غسل کند که بعد از دخول وقت با آن غسل نماز بخواند، آیا غسل او صحیح است یاخیر؟ و آیا فرقی بین کسی که یقین به عدم دخول وقت دارد یا شک دارد، می‌باشد یا خیر؟
- شخص یک ساعت یا کمتر یا بیشتر قبل از وقت وضو میگیرد به قصد کون بر طهارت و لکن محرّک واقعی او نماز خواندن در وقت است، به طوری که اگر نبود آن نماز، در این وقت وضو نمیگرفت، آیا چنین وضو صحیح است یاخیر؟
- زنهایی که میروند نزد عکّاس و عکس آنها را بر میدارند برای الصاق به جواز و تذکره کربلا چه صورت دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورت یقین به بقاء عذر تا آخر وقت نماز، می تواند در اول وقت با تیمم نماز بخواند؟
- [آیت الله مظاهری] آیا در هنگام تنگی وقت نماز، مثلاً ده دقیقه آخر وقت، نیّت نماز عوض می‌شود؟ آیا باید حتماً این نیّت ذکرشود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر خونریزی از دهان یا بینی، از اوّل وقت فریضه نماز تا آخر وقت ادامه داشته باشد، نماز چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مظاهری] اگر نمازگزار در آخر وقت نماز ظهر و عصر بخواهد نماز بخواند و نداند آیا برای هر دو نماز وقت دارد یا فقط میتواند نماز عصر را بخواند، چه باید بکند؟
- [آیت الله خوئی] در توضیح میفرمایید آخر وقت نماز عصر غروب آفتاب است در منهاج میفرمایید وقت الظهرین من الزوال الی المغرب عمل به کدام مجزی است؟
- [آیت الله خوئی] بفرمایید اگر کسی نماز ظهرین را تا آخر وقت نخوانده پس از استتار قرص بخواهد به چه نیت بخواند؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر فردی در سفر باشد و نماز خود را سر وقت شکسته بخواند و قبل از وقت قضا شدن همان نماز به وطن خود بازگردد آیا دوباره باید نمازش را اعاده کند؟
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به این که آخر وقت نماز عصر، مغرب است و آخر وقت نماز ظهر نزدیک مغرب است به مقداری که برای خواندن نماز عصر به آن نیاز است، می خواهم سؤال کنم که منظور از مغرب چیست؟ آیا مراد زمان غروب خورشید است یا زمانی که اذان مغرب طبق افق هر مکانی گفته می شود؟
- [آیت الله مظاهری] احساس میکنم دلم از ایمان خالی شده، نماز را با کسالت و در آخر وقت میخوانم، نماز صبحم قضا می‌شود، اصلا انگار هیچ حسی ندارم. چه باید بکنم؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر خونریزی از دهان یا بینی از اول وقت نماز تا نزدیک آخر آن ادامه داشته باشد، نماز چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر انسان احتمال بدهد که تا آخر وقت بتواند ایستاده نماز بخواند، باید نماز را به تأخیر بیندازد، پس اگر نتوانست بایستد، در آخر وقت مطابق وظیفهاش نماز را به جا آورد.
- کسی که وظیفهاش تیمّم است، اگر بداند تا آخر وقت عذر او باقی میماند در وسعت وقت میتواند با تیمّم نماز بخواند، ولی اگر بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف می‌شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند و نیز اگر امید دارد که عذرش برطرف شود، باید صبر کند و با وضو یا غسل نماز بخواند، یا در تنگی وقت با تیمّم نماز را به جا آورد.
- هرگاه انسان عذری دارد که اگر بخواهد در اوّل وقت نماز بخواند، ناچار است مثلاً با تیمّم یا با لباس نجس نماز بخواند، چنانچه بداند عذر او تا آخر وقت باقی است، میتواند در اوّل وقت نماز بخواند، ولی اگر احتمال بدهد که عذر او از بین میرود، باید صبر کند تا عذرش برطرف شود و چنانچه عذر او برطرف نشد، در آخر وقت نماز بخواند و لازم نیست به قدری صبر کند که فقط بتواند کارهای واجب نماز را انجام دهد، بلکه اگر برای مستحبات نماز مانند اذان و اقامه و قنوت هم وقت دارد، میتواند تیمّم کند و نماز را با آن مستحبات به جا آورد.
- آخر وقت نماز عشا نصف شب است و شب را باید از اوّل غروب تا اذان صبح حساب کرد، نه تا اوّل آفتاب.
- اگر چیزی ندارد که در نماز خود را با آن بپوشاند، چنانچه احتمال دهد که پیدا میکند، بنا بر احتیاط واجب باید نماز را تأخیر بیندازد و اگر چیزی پیدا نکرد در آخر وقت مطابق وظیفهاش نماز بخواند.
- مسافری که نماز نخوانده، اگر پیش از تمام شدن وقت به وطنش برسد یا به جایی برسد که میخواهد ده روز در آن جا بماند، باید نماز را تمام بخواند و کسی که مسافر نیست، اگر در اوّل وقت نماز نخواند و مسافرت کند، در سفر باید نماز را شکسته بخواند.
- اگر زن در آخر وقتِ نماز از خون پاک شود و به اندازهی غسل و وضو و مقدّمات دیگرِ نماز، مانند تهیه کردن لباس، یا آب کشیدن آن و خواندن یک رکعت نماز یا بیشتر از یک رکعت وقت داشته باشد، باید نماز را بخواند و اگر نخواند باید قضای آن را به جا آورد.
- نافلهی نماز ظهر پیش از نماز ظهر خوانده می‌شود و وقت آن از اوّل ظهر است تا موقعی که آن مقدار از سایهی شاخص که بعد از ظهر پیدا می‌شود به اندازهی دو هفتم شاخص شود، مثلاً اگر درازی شاخص هفت وجب باشد، هر وقت مقدار سایهای که بعد از ظهر پیدا می‌شود به دو وجب رسید، آخر وقت نافلهی ظهر است.
- نزدیک اذان صبح از طرف مشرق، سفیدهای رو به بالا حرکت میکند که آن را فجر اوّل گویند، وقتی که آن سفیده پهن شد، فجر دوم یا فجر صادق و اوّلِ وقت نماز صبح است و آخر وقت نماز صبح موقعیست که آفتاب بیرون میآید.
- کسی که یقین دارد سفر او هشت فرسخ است، اگر نماز را شکسته بخواند و بعد بفهمد که هشت فرسخ نبوده، باید آن را چهار رکعتی به جا آورد و اگر وقت گذشته قضا نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که قسمتی از وقت نماز چهار رکعتی را در سفر و قسمتی از آن را در وطن می‌باشد، چنانچه آن نماز قضا شود، اگر در آخر وقت در سفر بوده، باید نماز را دو رکعتی قضا کند و اگر در وطن بوده، باید آن را چهار رکعتی قضا کند.
- [آیت الله مظاهری] کسی که باید با وضو یا غسل جبیرهای نماز بخواند چنانچه بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف نمیشود، میتواند در اوّل وقت نماز بخواند، ولی اگر امید دارد که تا آخر وقت عذر او برطرف شود، بهتر است صبر کند و اگر اوّل وقت نماز خواند و آخر وقت عذرش برطرف شد لازم نیست نماز را اعاده کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر انسان احتمال بدهد که تا آخر وقت بتواند ایستاده نماز بخواند؛ بهتر است نماز را تاخیر بیندازد. پس اگر نتوانست بایستد؛ در آخر وقت مطابق وظیفه اش نماز را به جا آورد و در صورتی که اول وقت نماز را خوانده و در آخر وقت قدرت بر ایستادن حاصل نمود باید نماز را دوباره به جا آورد.
- [آیت الله خوئی] اگر انسان احتمال بدهد که آخر وقت میتواند ایستاده نماز بخواند، بهتر است نماز را تأخیر بیندازد. پس اگر نتوانست بایستد در آخر وقت مطابق وظیفهاش نماز را بهجا آورد، و درصورتی که اول وقت نماز را خوند و در آخر وقت قدرت بر ایستادن حاصل نموده، باید نماز را دوباره بهجا آورد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر اطمینان دارد که تا آخر وقت عذر او برطرف شده و می تواند ایستاده نماز بخواند به احتیاط واجب باید صبر کند تا آخر وقت که اگر توانست ایستاده نماز بخواند و اگر ممکن نشد نشسته بخواند، اما اگر احتمال بدهد که تا آخر وقت عذر او برطرف می شود بهتر است تا آخر وقت صبر کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر نذر روزه کند ولی روز آن را معیّن نسازد نمی تواند آن را در سفر بجا آورد، حتّی اگر نذر کند در سفر روزه بگیرد یا فلان روز را روزه بگیرد خواه در سفر باشد یا در حضر این نذر هم اشکال دارد.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که باید با وضو یا غسل جبیره ای نماز بخواند ، چنانچه بداند که تا آخر وقت عذر او بر طرف نمی شود ، می تواند در اول وقت نماز بخواند ، ولی اگر امید دارد که تا آخر وقت نشد در آخر وقت نماز را با وضو یا غسل جبیره ای بجا آورد .
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که باید با وضو یا غسل جبیرهای نماز بخواند، چنانچه بداند که تا آخر وقت عذر او برطرف نمیشود میتواند در اول وقت نماز بخواند و اگر امید دارد که تا آخر وقت عذر او برطرف شود میتواند صبر کند و آخر وقت نماز بخواند و میتواند رجاءً در اول وقت نماز بخواند ولی در هر صورت، در صورتی که اول وقت نماز بخواند و تا آخر وقت عذرش برطرف شود، لازم است وضو بگیرد یا غسل کند و نماز را دوباره بخواند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که احتمال می دهد تا آخر وقت بتواند ایستاده نماز بخواند بنابر احتیاط واجب در اول وقت نماز نخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان احتمال بدهد که تا اخر وقت می تواند ایستاده نماز بخواند بهتر است نماز را تاخیر بیندازد پس اگر نتوانست بایستد در اخر وقت مطابق وظیفه اش نماز را به جا اورد و همچنین کسی که در اول وقت به پهلو یا خوابیده می تواند نماز بخواند بهتر است نماز را تاخیر بیندازد و در اخر وقت مطابق وظیفه رفتار نماید و در صورتی که اول وقت نماز را خوانده و اخر وقت برایش قدرت بر ایستادن یا نشستن پیدا شد باید نماز را دوباره به صورتی که قدرت پیدا کرده به جا اورد