عاریه
عاریه یکی از اقسام عقود است.
کسی که چیزی عاریه داده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
عنوان مسئله:
کسی که چیزی عاریه داده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- وجوهات که در دست وکیل امانت است میتواند به افراد قرض بدهد، هر وقت وسیله فراهم شد به حضور مرجع ارسال دارد، یا حق هیچگونه تصرفی ندارد؟
- آیا زید به زوجه سیده خود میتواند از وجه خمسی که بر ذمه او است بدهد تا زوجه دندانهایی که درد می‌کند بکشد و یا آنکه عاریه بگذارد یا خیر؟ در صورتی که زوجه از خود چیزی ندارد غیر همان جهیزیهء او که برای حفظ آبروی او است.
- اگر انسانی با نیّت صادقه نیّت کند که بعد از بازگشت از سفر حج فوراً خمس را پرداخت کند، میتواند خمس را تا آن وقت تأخیر بیندازد یا اینکه حتماً باید قبل از سفر حج خمس را پرداخت نماید؟
- زیدی تقلید مجتهدی می‌کرده که تسبیحات، را سه مرتبه احتیاط واجب می‌دانسته و همان وقت نماز قضا بر ذمه زید بوده پس از فوت مجتهدش تقلید از شما می‌کند، آیا میتواند به یک تسبیحات نماز قضای آن وقت را بخواند یا خیر؟
- آیا معلم میتواند شاگردش را چه صغیر یا کبیر در صورت خلاف تربیت و یا درس نخواندن تنبیه کند و آیا کارفرما میتواند کارگر را تنبیه کند؟
- اگر مکلف نداند قبله را در اوّل وقت، و می‌داند اگر صبر کند در آخر وقت، قبله را فرا خواهد گرفت آیا جایز است در اوّل وقت نماز بخواند یا خیر؟
- اگر اجیر شود کارگری چند ساعت معینی که در آن مدت وقت نماز واجب هست، آیا اجاره در وقت نماز باطل می‌شود، و آیا مستحق می‌شود اجرت را نسبت به آن وقت نماز، چه بیاورد نماز را چه نیاورد؟
- اگر کسی در آخر وقت به واسطه وجود ابر نتواند یقین به بقاء وقت پیدا کند اگر نماز را به قصد ما فی الذمه بخواند مجزی است یا خیر، و در فرض مذکور اگر با یقین به بقاء وقت نماز را اداء بخواند بعد معلوم شود همه نماز را در خارج وقت خوانده چه صورت دارد؟
- کسی که نیت کند وقوف به عرفه یا مزدلفه را قبل از وقت و تمام وقت را در خواب به سر برد حکم او چیست؟
- در توضیح می‌فرمایید آخر وقت نماز عصر غروب آفتاب است در منهاج می‌فرمایید وقت الظهرین من الزوال الی المغرب عمل به کدام مجزی است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا برای عاریه دادن باید شرایط خاصی در فرد عاریه دهنده باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر عاریه دهنده و عاریه گیرنده در برگرداندن مال اختلاف نمایند حق با کدامیک می باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا می توان مالی که عاریه گرفته شده را به دیگری عاریه داد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه عاریه گیرنده بفهمد مالی را که عاریه گرفته غصبی است تکلیفش چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا اگر مالی نجسی را عاریه می دهد باید عاریه دهنده را از نجاست آن مطلع نماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مالی را که عاریه گرفته شده از بین برود در این صورت آیا عاریه گیرنده ضامن است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا عاریه دهنده یا عاریه گیرنده می تواند هر زمانی که اراده کردند مال را پس بگیرد یا بازگرداند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] تکلیف مال عاریه داده شده بعد از مرگ و یا دیوانه شدن عاریه دهنده چه می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مال عاریه داده شده تلف شود و مالک ادعا نماید که عاریه گیرنده افراط و تفریط نموده است ولی عاریه گیرنده خلاف آن را ادعا نمود،حرف کدام مقدم تر است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا مرد میتواند دو زن خود را در یک وقت و با یک صیغه طلاق دهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- چیزی را که منفعتش مال انسان است مثلًا آن را اجاره کرده میتواند عاریه بدهد. ولی اگر در اجاره شرط کرده باشند که خودش از آن استفاده کند، نمی‌تواند آن را به دیگری عاریه دهد.
- لازم نیست در عاریه صیغه بخوانند و اگر مثلًا لباس را به قصد عاریه به‌کسی بدهد و او به همین قصد بگیرد عاریه صحیح است.
- چیزی را که عاریه کرده بدون اجاز صاحب آن نمی‌تواند به دیگری اجاره یا عاریه دهد.
- کسی که چیزی را امانت می‌گذارد، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد، و کسی هم که امانت را قبول می‌کند، هر وقت بخواهد میتواند آن را به صاحبش برگرداند.
- اگر چیزی را که عاریه کرده با اجاز صاحب آن به دیگری عاریه دهد، چنان‌چه کسی که اول آن چیز را عاریه کرده بمیرد یا دیوانه شود، عاری دومی باطل نمی‌شود.
- اگر چیز نجس را برای کاری که شرط آن پاکی است عاریه دهد، مثلًا ظرف نجس را عاریه دهد که در آن غذا بخورند، باید نجس بودن آن را به کسی که عاریه می‌کند بگوید. و امّا اگر لباس نجس را برای نماز خواندن عاریه دهد لازم نیست نجس بودنش را اطلاع دهد.
- عاریه دادن گوسفند برای استفاده از شیر و پشم آن و عاریه دادن حیوان نر برای کشیدن بر ماده صحیح است.
- کسی که لباس ندارد، اگر دیگری لباس به او ببخشد، یا عاریه دهد، چنان‌چه قبول کردن آن برای او مشقت نداشته باشد، باید قبول کند. بلکه اگر عاریه کردن یا طلب بخشش برای او سخت نیست، باید از کسی که لباس دارد طلب بخشش یا عاریه نماید.
- اگر دیوانه و بچه و مفلس و سفیه مال خود را عاریه بدهند صحیح نیست، اما اگر ولی بچه مصلحت بداند مال کسی را که بر او ولایت دارد عاریه دهد اشکال ندارد و همچنین است اگر خود بچه با اجاز ولی مال خود را عاریه دهد.
- اگر به واسط ابر یا غبار، نتواند در اول وقت نماز به داخل شدن وقت یقین کند، چنان‌چه گمان داشته باشد که وقت داخل شده، میتواند مشغول نماز شود، ولی در چیزهایی که نسبت به شناختن وقت مانع شخصی باشد مثل نابینائی و در زندان بودن، احتیاط واجب آن است که نماز را تأخیر بیندازد تا یقین یا اطمینان کند که وقت داخل شده‌است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] کسی که چیزی را عاریه داده، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
- [آیت الله بهجت] کسی که چیزی عاریه داده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد، و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که چیزی را عاریه داده، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه گرفته، هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که چیزی را عاریه داده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که چیزی را عاریه داده است هر وقت بخواهد میتواند عاریه را بهم بزند . و کسی هم که عاریه گرفته است هر وقت بخواهد میتواند آن را بهم بزند .
- [آیت الله شبیری زنجانی] عاریه عقدی غیرلازم است بنابراین کسی که چیزی را عاریه داده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد مگر شرط شود که عاریه‌دهنده یا عاریه‌گیرنده یا هر دو حقّ به هم زدن معامله را نداشته باشند که باید بر طبق شرط عمل شود.
- [امام خمینی] کسی که چیزی عاریه داده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد میتواند آن را پس دهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] عاریه عقد جایز است و عاریه دهنده و کسی که عاریه کرده می توانند هر وقت بخواهند عاریه را به هم بزنند بنابراین عاریه دهنده می تواند انچه را که عاریه داده پس بگیرد مگر در موردی که زمینی را برای دفن میت عاریه داده باشد که بعد از دفن نمی تواند زمین را به نبش قبر میت پس بگیرد
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که چیزی را عاریه داده هر وقت بخواهد می تواند آن را پس بگیرد، عاریه گیرنده نیز می تواند آن را پس دهد.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که چیزی عاریه داده هر وقت بخواهد می تواند آن را پس بگیرد و کسی هم که عاریه کرده هر وقت بخواهد می تواند آن را پس دهد .