اول وقت
اول وقت: به لحظات آغازین انجام تکالیف با وقت معیّن می گویند. بیشتر احکام آن در باب هاى طهارت و صلاة آمده است .
مستحب است انسان نماز را در اوّل وقت آن بخواند و درباره آن سفارش بسیاری شده است و هر چه به اوّل وقت نزدیک‌تر باشد بهتر است، مگر آن که تأخیر آن از جهتی بهتر باشد، مثل این که مقداری صبر کند تا نماز را به جماعت بخواند.
عنوان مسئله:
مستحب است انسان نماز را در اوّل وقت آن بخواند و درباره آن سفارش بسیاری شده است و هر چه به اوّل وقت نزدیک‌تر باشد بهتر است، مگر آن که تأخیر آن از جهتی بهتر باشد، مثل این که مقداری صبر کند تا نماز را به جماعت بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا در صورت نبودن روحانی شیعی، عالم سُنّی میتواند نماز میّت شیعه را بخواند و با نبودن عالم سُنّی، آیا عالم شیعی میتواند بر میّت سُنّی نماز بخواند یا خیر؟
- اگر یک باز نماز میّت به جماعت یا فرادی خوانده شده باشد، آیا جایز است کس دیگری که علاقه دارد بر میّت نماز بخواند، دوباره نماز میّت را به جماعت یا فرادی بخواند؟
- اگر طواف حج و نماز آن یا طواف نساء و نماز آن به جهتی باطل باشد، قضای آن باید در ماه ذی الحجّه باشد یا در هر وقت دیگری کفایت میکند؟
- شخصی از دنیا رفته و نماز قضا برعهده او باقی مانده است، آیا شخص دیگری که نماز قضای او را تبرّعا میخواند، میتواند آن را به صورت جماعت (به عنوان امام یا مأموم) به جا آورد یا این که در نماز جماعت، باید نمازی را که بر خود انسان واجب شده است، بخواند؟
- آیا خواندن دو خطبه پس از نماز جماعت عید فطر و قربان، جزء نماز عید است؟ و چنانچه امام جماعت خطبه را قبل از نماز عید بخواند، آیا نماز عید صحیح است؟
- اگر انسان در بین نماز آیاتی که به جماعت برگزار می‌شود، به نماز برسد، آیا میتواند اقتدا کند؟
- آیا امام جماعت میتواند یک نماز واجب را دو بار به جماعت اقامه کند؟ به عنوان مثال، در اول وقت، نماز ظهر و عصر را در یک مدرسه و بعد از آن، در مدرسه دیگر و یا با جماعتی دیگر بخواند؟
- اگر امام جماعت در بعضی از افعال نماز اشتباه کند (مثل این که در رکعت اول نماز، قنوت بخواند یا در نماز چهار رکعتی، بعد از رکعت سوم تشهد بخواند یا سلام بدهد)، مأموم در این موقعیت، چه وظیفهای دارد؟
- کسی بدون آن که قصد توهین به امام جماعت یا خود نماز جماعت را داشته باشد، آیا جایز است که نماز خود را به صورت فردی بخواند؟ و نمازش صحیح است یا خیر؟
- کسی به گمان این که وقت نماز داخل شده، به نیّت نماز غسل کرده و بعد از غسل متوجه شده که هنوز وقت نماز نشده است. آیا میتواند با این غسل نماز بخواند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی در آخر وقت نماز می خواند، به طوری که اگر نماز را با آرامی و همراه با مستحبات بخواند مقداری از آن در خارج وقت واقع می شود، وظیفه او چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به این که مستحب است انسان نماز را در مسجد محله خود بخواند، آیا خالی کردن مسجد محل و رفتن به مسجد جامع شهر برای خواندن نماز جماعت، اشکال دارد یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] در قرائت نماز آیا مقداری که انسان بدون حضور قلب خوانده، می تواند دوباره بخواند؟
- [سایر] اگر زن مستحاضه اول وقت وضو بگیرد یا غسل کند؛ ولی با تأخیر نماز بخواند، آیا باید دوباره وضو بگیرد یا غسل کند؟
- [آیت الله خوئی] اگر مکلف نداند قبله را در اوّل وقت، و میداند اگر صبر کند در آخر وقت، قبله را فرا خواهد گرفت آیا جایز است در اوّل وقت نماز بخواند یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] در ایام ماه مبارک رمضان در تمامی مساجد نماز جماعت برگزار می‌شود، در اول وقت بعد از اذان صبح، از شبهای دوازدهم لغایت بیست و سوم ماه مبارک رمضان اگر نمازگزار، نماز را بلافاصله بعد از اذان صبح بخواند، نماز او اشکال دارد یا باید حدود ده دقیقه صبر نماید؟
- [آیت الله سبحانی] اگر امام جماعتی از متشرّعه بخواهد جهت عمل به استحباب نمازهای یومیّه را در کشور شیعه با جماعت در پنج وقت بخواند کار خوبی انجام داده یا نه؟
- [آیت الله خوئی] نمازگزار با آنکه میداند جماعت منعقد می‌شود میتواند اول وقت نماز را فرادیََ بخواند و بعد به جماعت اعاده کند یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کسی عمداً نماز خود را به تأخیر اندازد و همیشه در آخر وقت بخواند. آیا این عمل حرام است؟ عقاب اخروی دارد؟
- [سایر] تأخیر انداختن نماز از اول وقت چه نتایجی دربردارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مستحب است انسان کمی صبر کند تا نماز را به جماعت بخواند و نماز جماعت در وقت فضیلت از نماز اوّل وقتی که فرادی (یعنی تنها) خوانده شود، بهتر است و نیز نماز جماعتی که مختصر بخوانند، از نماز فرادی که آن را طول بدهند بهتر می‌باشد.
- هرگاه انسان عذری داشته باشد که اگر بخواهد در اوّل وقت نماز بخواند، ناچار باشد با تیمّم نماز بخواند و یا این که لباس او نجس باشد و یا عذر دیگری داشته باشد، چنانچه بداند یا گمان داشته باشد که عذر او تا آخر وقت برطرف خواهد شد، نمیتواند در اوّل وقت نماز بخواند، بلکه باید صبر کند تا عذرش برطرف شود و چنانچه عذر او برطرف نشود، در آخر وقت نماز بخواند و لازم نیست به قدری صبر کند که فقط بتواند کارهای واجب نماز را انجام دهد، بلکه اگر برای مستحبات نماز، مانند اذان، اقامه و قنوت نیز وقت داشته باشد، میتواند نماز را با آن مستحبات بجا آورد.
- اگر انسان گمان داشته باشد که تا آخر وقت میتواند ایستاده نماز بخواند، باید نماز را به تأخیر بیندازد، ولی اگر احتمال دهد، لازم نیست آن را به تأخیر بیندازد.
- اگر وقت نماز به قدری تنگ باشد که به واسطه بجا آوردن بعضی از اعمال مستحب نماز، مقداری از آن بعد از وقت خوانده شود، باید آن اعمال مستحب را بجا نیاورد؛ مثلاً اگر به واسطه خواندن قنوت مقداری از نماز بعد از وقت خوانده شود، نباید قنوت را بخواند.
- اگر عمدا نماز را به قدری تأخیر بیندازد که وقت برای وضو یا غسل نداشته باشد، معصیت کرده و باید نماز را با تیمّم بخواند، اگرچه احتیاط مستحب آن است که قضای آن نماز را نیز بجا آورد.
- هرگاه وقت نماز داخل شود و بداند که اگر نماز را تأخیر بیندازد حائض می‌شود، باید فورا نماز بخواند.
- کسی که به اندازه خواندن یک رکعت نماز وقت دارد، باید نماز را به نیّت ادا بخواند، ولی نباید عمدا نماز را تا این وقت تأخیر بیندازد.
- بنابر احتیاط باید شروع نماز جمعه را از وقتی که عرفا آن را اول ظهر می‌گویند، تأخیر نیندازد و باید احتیاطا مقداری از خطبهها در وقت خوانده شود و شروع خواندن خطبه پیش از ظهر، خلاف احتیاط مستحب است.
- انسان باید نماز را یاد بگیرد که غلط نخواند و کسی که به هیچ صورت نمیتواند صحیح آن را یاد بگیرد، باید به هر نحوی که میتواند بخواند، گرچه احتیاط مستحب آن است که نماز خود را به جماعت بخواند.
- کسی که باید با وضو یا غسل جبیرهای نماز بخواند، میتواند در اوّل وقت نماز بخواند، هرچند احتمال بدهد که تا آخر وقت عذر او برطرف شود، ولی در این فرض بهتر است نماز را به تأخیر بیندازد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] مستحب است انسان نماز را در اول وقت آن بخواند ، و راجع به آن خیلی سفارش شده است ، و هر چه به اول وقت نزدیک‌تر باشد بهتر است ، مگر آنکه تأخیر آن از جهتی بهتر باشد ، مثلاً کمی صبر کند که نماز را با جماعت بخواند . به شرط آن که وقت فضیلت نگذرد .
- [آیت الله شبیری زنجانی] مستحب است انسان نماز را در اول وقت آن بخواند و درباره آن سفارش بسیار شده است و هر چه به اول وقت نزدیک‌تر باشد بهتر است؛ مگر آن که تأخیر آن از جهتی بهتر باشد، مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] مستحب است انسان نماز را در اول وقت ان بخواند و راجع به ان خیلی سفارش شده است و هر چه به اول وقت نزدیک تر باشد بهتر است مگر ان که تاخیر ان از جهتی بهتر باشد مثل ان که صبر کند که نماز را به جماعت بخواند
- [آیت الله نوری همدانی] مستحب است انسان نماز را د ر اول وقت آن بخواند و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هر چه به اول وقت نزدیک‌تر باشد بهتر است ، مگر آنکه تاخیر آن از جهتی بهتر باشد ، مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند .
- [آیت الله خوئی] مستحب است انسان نماز را در اول وقت آن بخواند، و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هر چه به اول وقت نزدیک‌تر باشد بهتر است مگر آن که تاخیر آن از جهتی بهتر باشد مثلًا صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است انسان نماز را در اوّل وقت آن بخواند وراجع به آن خیلی سفارش شده است و هرچه به اوّل وقت نزدیک‌تر باشد بهتر است، مگر آن که تأخیر آن از جهتی بهتر باشد مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است انسان نماز را در اوّل وقت آن بخواند و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هرچه به اوّل وقت نزدیک‌تر باشد بهتر است، مگر آنکه تأخیر آن از جهتی بهتر باشد، مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله مظاهری] مستحب است انسان نماز را در اوّل وقت آن بخواند و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هرچه به اوّل وقت نزدیک‌تر باشد بهتر است مگر آنکه تأخیر آن از جهتی بهتر باشد مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مستحب است انسان نماز را در اول وقت آن بخواند و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هر چه به اول وقت نزدیک‌تر باشد بهتر است، مگر آن که تأخیر آن از جهتی بهتر باشد، مثلاً صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مستحب است انسان نماز را در اول وقت آن بخواند و راجع به آن خیلی سفارش شده است و هرچه به اول وقت نزدیک‌تر باشد بهتر است؛ مگر آنکه تاخیر آن از جهتی بهتر باشد؛ مثلا صبر کند که نماز را به جماعت بخواند.